1. Bài đọc môn Tiếng Việt lớp 5: Tiếng rao đêm
Bài đọc
Tiếng rao đêm
Gần như mỗi đêm, tôi đều nghe thấy tiếng rao: 'Bánh… giò…ò…ò…!” Âm thanh đều đặn, khàn khàn kéo dài trong đêm yên ắng, mang một nỗi buồn sâu lắng.
Một đêm, khi tôi vừa thiếp đi, bỗng dưng giật mình vì tiếng la lớn: “Cháy! Cháy nhà!”…
Ngôi nhà ở đầu hẻm đang bốc lửa dữ dội. Tiếng kêu cứu thảm thiết vọng ra xa. Trong ánh lửa, tôi thấy một người cao, gầy, khập khiễng lao tới, đẩy cánh cửa nhà đổ rầm. Một số người trong nhà lao ra ngoài, khung cửa đổ xuống, khói bụi mịt mù...
Rồi từ trong đám cháy, vẫn cái bóng cao, khập khiễng ấy lom khom như đang bảo vệ thứ gì, lao ra đường. Vừa qua khỏi bậc cửa, người đó ngã quỵ thì một cây xà rơi xuống. Mọi người xô đến, bàng hoàng khi thấy trong cái bọc chăn vẫn còn khói mà người đó ôm là một đứa bé mặt mày đen nhẻm, hoảng loạn, khóc không thành tiếng. Mọi người khiêng người đàn ông ra xa. Anh ta đã mềm nhũn, được cấp cứu. Một người thảng thốt kêu lên: “Ô… này!”, rồi cầm cái chân cứng ngắc của nạn nhân giơ lên: hóa ra đó là một chân gỗ.
Người ta lần theo dấu vết của nạn nhân. Một công an tìm thấy trong túi áo của người đó một chồng giấy tờ. Mọi người đều ngạc nhiên khi thấy trong xấp giấy có một thẻ thương binh. Lúc đó, mọi người mới chú ý đến chiếc xe đạp nằm ở góc tường và những chiếc bánh giò rải rác xung quanh... Thì ra, người bán bánh giò chính là một thương binh. Anh đã phát hiện đám cháy, báo động và cứu một gia đình.
Đúng lúc đó, chiếc xe cứu thương lao tới và đưa nạn nhân đi…
Theo Nguyễn Lê Tín Nhân
- Té ngã: khuỵu xuống đất, không thể đứng dậy
- Rầm(rầm nhà): Cột gỗ lớn hoặc cột bê tông đặt ngang trên một số điểm tựa để hỗ trợ mái nhà.
- Thất thần: Mặt mày nhợt nhạt vì quá sợ hãi
- Bất ngờ: Cảm giác ngạc nhiên và hoảng loạn
- Dấu vết: Các dấu hiệu giúp xác định và tìm kiếm đối tượng
Hình thức tổ chức
Bài đọc có thể được phân thành 4 đoạn:
Đoạn 1: Từ đầu đến phần cảm thấy buồn não ruột
Đoạn 2: Từ 'Rồi một đêm' đến 'khói bụi mịt mù'
Đoạn 3: Từ 'Rồi từ trong nhà' đến 'hóa ra là một cái chân gỗ!'
Đoạn 4: Phần còn lại của bài
Gợi ý để hiểu bài
- Đám cháy xảy ra vào lúc nửa đêm.
- Người đã can đảm cứu em bé là một người bán bánh giò, từng là thương binh mất một chân sau khi rời quân ngũ. Mặc dù là một người bán bánh giò bình thường, anh đã thể hiện sự dũng cảm khi không chỉ báo cháy mà còn xả thân lao vào đám cháy để cứu người.
- Trong câu chuyện, chi tiết bất ngờ là khi cấp cứu cho người đàn ông, mọi người phát hiện anh có một chân gỗ. Kiểm tra giấy tờ cho thấy anh là thương binh. Chiếc xe đạp nằm ở góc tường và những chiếc bánh giò vương vãi cho thấy anh chính là người bán bánh giò.
- Câu chuyện này khiến em nghĩ rằng mỗi người đều nên có ý thức giúp đỡ và cứu người khi gặp nguy hiểm.
Thông tin nội dung
Tôn vinh hành động anh hùng của một thương binh, bất chấp nguy hiểm, dũng cảm lao vào đám cháy để cứu một em bé.
2. Soạn bài môn Tiếng Việt lớp 5: Tiếng rao đêm
Câu 1
Đám cháy xảy ra vào thời điểm nào?
Cách giải:
Đọc đoạn văn đầu tiên của câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
Đám cháy xảy ra vào nửa đêm.
Câu 2
Người đã can đảm cứu em bé là ai? Điều gì đặc biệt về con người và hành động của anh ấy?
Cách giải:
Đọc nửa sau của câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
Người đã can đảm cứu em bé là một người bán bánh giò.
Anh là một thương binh, mất một chân khi rời quân ngũ và hiện làm nghề bán bánh giò. Dù chỉ là người bán bánh giò bình thường, anh đã thể hiện sự dũng cảm khi không chỉ báo cháy mà còn xả thân lao vào đám cháy để cứu người.
Câu 3
Chi tiết nào trong câu chuyện khiến người đọc ngạc nhiên?
Cách giải:
Đọc đoạn văn từ 'Mọi người khiêng người...' đến '... cứu một gia đình'
Lời giải chi tiết:
Chi tiết gây bất ngờ trong câu chuyện là khi cấp cứu người đàn ông, mọi người phát hiện anh có một chân gỗ. Kiểm tra giấy tờ cho thấy anh là thương binh. Chiếc xe đạp nằm ở góc đường và các bánh giò vương vãi cho thấy anh chính là người bán bánh giò.
Câu 4
Câu chuyện này khiến em suy nghĩ gì về trách nhiệm của mỗi công dân trong cuộc sống?
Cách giải:
Em rút ra bài học gì từ hành động dũng cảm cứu người của anh thương binh bán bánh giò?
Lời giải chi tiết:
Câu chuyện này khiến em nghĩ rằng mỗi công dân cần có tinh thần giúp đỡ và cứu người khi gặp nguy hiểm.
3. Bài tập ứng dụng môn Tiếng Việt lớp 5: Tiếng rao đêm
Câu 1: Nhân vật nghe thấy tiếng rao bánh giò vào thời điểm nào?
A. Vào những buổi sáng sớm
B. Vào những đêm khuya yên tĩnh
C. Vào những buổi trưa yên tĩnh
D. Vào những ngày cuối tuần trời trong xanh
Đáp án: B
Câu 2: Tiếng rao bánh giò có đặc điểm gì và tạo cảm giác như thế nào cho người nghe?
A. Tiếng rao đều đặn, khàn khàn kéo dài, mang lại cảm giác buồn não nề
B. Tiếng rao thanh thoát, vang vọng đều đều, tạo cảm giác chói tai
C. Tiếng rao trong đêm yên ắng, mang lại cảm giác an tâm để dễ ngủ
D. Tiếng rao trầm bổng, rất dễ chịu
Đáp án: A
Câu 3: Đám cháy xảy ra vào thời điểm nào?
A. Sáng sớm
B. Buổi trưa yên tĩnh
C. Chiều muộn
D. Nửa đêm
Đáp án: D
Câu 4: Quang cảnh của đám cháy được mô tả như thế nào?
Trả lời: Cảnh tượng đám cháy được miêu tả như sau:
- Ngôi nhà ở đầu hẻm bốc lửa dữ dội
- Tiếng kêu cứu thảm thiết vang vọng
- Khung cửa sổ bị sập
- Khói bụi dày đặc
Câu 5: Ai là người dũng cảm cứu em bé?
A. Người bán bánh giò
B. Người bán bánh đúc
C. Người hàng xóm của gia đình bị cháy
D. Một chiến sĩ cứu hỏa
Đáp án: A
Câu 6: Những đặc điểm nổi bật của người đã cứu em bé là gì?
Trả lời: Người đã cứu em bé là:
- Một thương binh nặng, chỉ còn một chân
- Sau khi rời quân ngũ, anh làm nghề bán bánh giò
- Anh thể hiện hành động cao cả và dũng cảm: Không chỉ thông báo về đám cháy mà còn liều mình lao vào để cứu người.
Câu 7: Chi tiết nào trong câu chuyện khiến người đọc cảm thấy bất ngờ?
A. Khi cấp cứu người đàn ông, mọi người phát hiện anh có một chân gỗ. Sau khi kiểm tra giấy tờ, biết anh là thương binh. Chiếc xe đạp ở góc tường và những chiếc bánh giò vương vãi cho thấy anh là người bán bánh giò.
B. Đúng lúc đó, xe cứu thương đến để đưa nạn nhân đi...
C. Hầu như đêm nào tôi cũng nghe tiếng rao: 'Bánh...giò...ò...ò...!'
D. Mọi người trong nhà chạy ra, khung cửa sập xuống, khói bụi mịt mù.
Đáp án: A
Câu 8: Câu chuyện này khiến con suy nghĩ gì về trách nhiệm của mỗi công dân trong xã hội?
A. Mỗi công dân cần có tinh thần giúp đỡ và cứu người khi gặp nguy hiểm.
B. Cần ưu tiên bảo vệ bản thân trước khi giúp đỡ người khác
C. Khi thấy đám cháy, cần nhanh chóng rời khỏi vì rất nguy hiểm
D. Tất cả những người bán bánh giò đều là người tốt
Đáp án: A
Câu 9: Câu chuyện về tiếng rao đêm mang ý nghĩa gì?
A. Tôn vinh những chiến sĩ cứu hỏa dũng cảm, sẵn sàng hy sinh bản thân để hoàn thành nhiệm vụ
B. Khen ngợi hành động cao cả của người thương binh nghèo, liều mình vào đám cháy để cứu gia đình đang gặp nạn
C. Tôn vinh tinh thần tương trợ và giúp đỡ của các hàng xóm trong lúc hoạn nạn
D. Chỉ trích những người xung quanh sống vô cảm, thờ ơ trước nguy hiểm của người khác
Câu 10: Hãy điền từ phù hợp vào chỗ trống trong đoạn văn sau:
Anh công an lấy từ túi áo của nạn nhân một số giấy tờ. Mọi người đều ngạc nhiên khi nhìn thấy trong đống giấy tờ có một .......... Khi đó, người ta mới chú ý đến ..... nằm ở góc tường và ...... Thì ra người bán bánh giò là một .... Chính anh đã phát hiện đám cháy, báo động và cứu một gia đình.
Đáp án: thẻ thương binh/chiếc xe đạp nằm lăn lóc/những chiếc bánh giò vung vãi/ thương binh.