Em hãy mô tả các đặc điểm của Văn bản thông tin và giải thích tác dụng của những đặc điểm đó. Văn bản thuyết minh có những đặc điểm gì? Đọc Văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Câu 1
Em hãy mô tả các đặc điểm của Văn bản thông tin và giải thích tác dụng của những đặc điểm đó.
Phương pháp giải:
Đọc lại phần Tri thức Ngữ văn (SGK, bài 10)
Lời giải chi tiết:
- Văn bản thông tin là Văn bản có mục đích truyền tải thông tin một cách đáng tin cậy, chính xác
- Đặc điểm của Văn bản thông tin:
+ Trình bày các hoạt động theo thứ tự thời gian
+ Kết hợp tường thuật với miêu tả, biểu cảm, kết hợp sử dụng phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ
+ Thông tin về sự kiện đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy
Câu 2
Văn bản thuyết minh có những đặc điểm gì?
Phương pháp giải:
Áp dụng kiến thức về Văn bản thuyết minh
Lời giải chi tiết:
Đặc điểm của Văn bản thuyết minh:
- Trình bày các hoạt động theo thứ tự thời gian
- Kết hợp tường thuật với miêu tả, biểu cảm, kết hợp sử dụng phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ
- Thông tin về sự kiện đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy
Câu 3
Đọc Văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
CHIẾN DỊCH GIỜ TRÁI ĐẤT 2019 - HÀNH ĐỘNG NHỎ, Ý NGHĨA LỚN
Vào tối 30 tháng 3 năm 2019, cùng với nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ và khoảng 7 000 thành phố trên toàn thế giới, đồng loạt 63 tỉnh, thành phố của Việt Nam đã tham gia Chiến dịch Giờ Trái Đất bằng việc tắt đèn và giảm sử dụng điện trong 1 giờ. Đây là sáng kiến của tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) từ năm 2007.
Tại Việt Nam, Chiến dịch Giờ Trái Đất là sự kiện hàng năm do Bộ Công Thương chỉ đạo tổ chức, với sự hỗ trợ và đồng hành của một số tập đoàn và công ty. Khác với những năm trước, Chiến dịch Giờ Trái Đất năm 2019 tập trung vào biện pháp và nội dung tuyên truyền thiết thực, sáng tạo với chủ đề “Tiết kiệm năng lượng, bảo vệ Trái Đất”. Chiến dịch này diễn ra trong suốt một tháng, với nhiều hoạt động ý nghĩa, nổi bật là lễ Khởi động, các toạ đàm về môi trường và lễ Tắt đèn.
Ngày 10 tháng 3, Chiến địch Giờ Trái Đất 2019 chính thức khởi động tại Tượng đài Cảm tử, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Sự kiện thu hút đông đảo sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội, cùng nhiều tình nguyện viên và người dân tham gia.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh nhấn mạnh: Biến đổi khí hậu đã và đang diễn ra trên quy mô toàn cầu với tác động lớn đến môi trường sống và phát triển kinh tế - xã hội của nhiều quốc gia. Tiết kiệm năng lượng, trong đó có tiết kiệm điện, là giải pháp thiết thực, hiệu quả, thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu.
Hoạt động tuyên truyền Giờ Trái Đất không chỉ có ý nghĩa thiết thực, giúp tiết kiệm điện mà còn góp phần tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, từ đó nâng cao nhận thức của cộng đồng về môi trường.
Giờ Trái Đất — tắt đèn, bật tương lai!
(Theo Quyên Lưu, Hồng Hạnh, Hà Thanh Giang, đăng trên các website của Bộ Công Thương Việt Nam, Báo Nhân Dân điện tử)
a. Văn bản Chiến dịch Giờ Trái Đất 2019 - hành động nhỏ, ý nghĩa lớn được viết nhằm mục đích gì?
b. Các sự kiện trong Văn bản này được trình bày theo trình tự thời gian hay trình tự nhân quả?
c. Trong đoạn văn sau, câu nào là câu miêu tả, câu nào thể hiện cảm xúc của người viết:
Hoạt động Giờ Trái Đất không chỉ có ý nghĩa thiết thực, giúp tiết kiệm điện mà còn góp phần tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, từ đó nâng cao nhận thức của cộng đồng về môi trường.
Giờ Trái Đất — tắt đèn, bật tương lai!
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
a. Văn bản Chiến dịch Giờ Trái Đất 2019 - hành động nhỏ, ý nghĩa lớn được viết nhằm mục đích thu hút sự chú ý của cộng đồng đối với việc tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường bằng cách tham gia hành động tắt đèn.
b. Các sự kiện trong Văn bản này được triển khai theo trình tự thời gian
c. Trong đoạn văn, câu đầu tiên là câu miêu tả, câu thứ hai thể hiện cảm xúc của người viết
Câu 4
Đọc VB sau và điền thông tin vào bảng bên dưới:
NỖI ĐAU AMAZON
Những ngày cuối tháng 8 năm 2019, thê giới biết đến một hiện thực cay nghiệt là rừng Amazon — “Kho báu” tự nhiên lớn nhất của Trái Đất— bị huỷ hoại trong biển lửa lung tàn.
Amazon đang khóc!
Cách đây gần 400 triệu năm, những cánh rừng nguyên sinh đầu tiên trên Trái Đất xuât hiện, mang đến cho bâu khí quyền những nguồn dưỡng khí đầy sức sông. Đăng cay thay, con người mới chỉ xuất hiện cách đây chưa đây 300.000 năm, nhưng những gì mà chúng ta đổi xử với Mẹ Thiên Nhiên thật tồi tệ. Chỉ riêng Amazon, trong 50 năm qua, 17% diện tích của khu rừngnày đã vĩnh viễn biến mát. Và cũng chỉ riêng trong hơn nửa đầu năm 2019, Amazon đã phải chịu hơn 40.000 trận cháy. Cử mỗi một phút qua đi, một phần sự sông của cánh rừng nguyên sinh ây (rộng 1,5 lần sân bóng đá) lại bị lửa nóng thiêu đốt.
Có chuyện gì đang xảy ra với Trái Đất trong một thế giới văn minh công nghệ tiến bộ vượt bậc ấy?
“Trái Đất không thuộc về con người, con người mới thuộc về Trái Đất. Vạn vật kết nối tất vêu với nhau trong cùng một khối ta dòng máu nóng cháy trong luyết quản mang đến cho ta nhịp thở. Con người không kiến tạo nên chiếc tổ sống này, con người chỉ là sợi tơ trong đó mà thôi. Một chúng ta ta gây tác động xấu lên chiếc tô ấy, chúng ta sẽ phải nhận lại trái đắng...” Những lời cảnh tỉnh từ thủ lĩnh bộ tộc da đỏ Noah Seattle (1786 — 1866) cách đây hơn 160 năm vẫn văng vắng đâu đây. Bài học “Con người không thê tách rời thiên nhiên” dường như luôn đúng ở mọi thời đại, mọi giai đoạn lịch sử. Một khi đi ngược lại quy luật ây, trái đăng sẽ có cơ hội nảy lộc đâm chồi. Đi ngược quy luật ấy phải chăng chính là sự kết thúc của hành trình “sóng”, nhưng lại là khởi nguôn của chuỗi ngày tháng “sinh tồn” khốn khổ?
Có phải là thảm họa toàn cầu?
Rừng Amazon là rừng mưa nhiệt đớ ilớn nhất hành tinh. Cánh rừng này hoạt động như một “bể chứa” khí cacbonic khổng lồ cho Trái Đất. Hiện nó đang lưu trữ lượng khí thải cacbonic ước tính bằng lượng khí thải cacbonic do con người thải ra trong 100 năm. Do đó, rừng Amazon đóng vai trò cực kìquan trọng trong qua trình làm chậm tốc độ nóng lên toàn cầu.
Các nhà khoa học cảnh báo, nếu cây rừng ở Amazon biến mắt khoảng 25 đến 40% thì Amazon sẽ vượt ngưỡng giới hạn (vượt qua “điểm bùng phát”) và bắt đầu lâm vào quá trình tự huý hoại mình và dẫn đến sự tự tàn phá rừng chỉ trong vài thập kỉ. Nếu cháy rừng là thâm hoạ nguy hiểm thì việc Amazon tự huỷ hoại chính mình, từ cánh rừng bạt ngàn xanh mướt chỉ còn lại bình nguyên khô căn sỏi đá, thì đó mới chính là thảm hoạ nguy hiểm thực sự cho con người!
(Theo Trang Ly, Đừng giết Amazon: Từ lá thư của thủ lĩnh da đỏ đến nguy cơ Amazon tự tử đều rất xúc động, đăng trên trang web Soha, https://soha.vn/chay-rung-amazon-2019. html, ngày 05/09/2019).
Một số yếu tố của VB thông tin thể hiện qua Nỗi đau Amazon |
Tác dụng |
Sa-pô trong VB này là………………………. |
………………………………………………………………….. |
Các đề mục trong VB này là………………………. |
………………………………………………………………….. |
Hình ảnh, số liệu trong VB này là………………………. |
………………………………………………………………….. |
Thông tin trong VB được triển khai theo quan hệ………………………. |
………………………………………………………………….. |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ VB
Lời giải chi tiết:
Một số yếu tố của VB thông tin thể hiện qua Nỗi đau Amazon |
Tác dụng |
Sa-pô trong VB này là đoạn đầu tiên, được in nghiêng |
Giới thiệu tóm tắt nội dung bài viết |
Các đề mục trong VB này là: - Amazon đang khóc! - Có phải là thảm họa toàn cầu? |
Giúp người đọc dễ dàng nhận biết những nội dung chính của VB |
Hình ảnh, số liệu trong VB này là: ảnh rừng Amazon đang cháy, số liệu về số trận cháy, số phần trăm cây rừng có thể bị biến mất |
Giúp người đọc nhận biết, hình dung rõ ràng, cụ thể thông tin trong VB |
Thông tin trong VB được triển khai theo quan hệ nhân quả |
Giúp người đọc nhận biết mối quan hệ giữa các thông tin, hiện tượng… cái này là hệ quả của cái kia |
Câu 5
Đọc đoạn Văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Rừng mưa nhiệt đới Amazon đang bị tàn phá nghiêm trọng. Số liệu thống kê của Viện Nghiên cứu vũ trụ quốc gia Brazil cho thấy khoảng 12,287 km2 diện tích rừng nhiệt đới Amazon đã bị chặt phá trong vòng 12 tháng (tính từ tháng 8-2018 đến tháng 7-2019). Đây là mức cao nhất trong hơn 10 năm qua. (Theo TTXVN)
a. Trong đoạn văn trên, tác giả sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ nào để thông tin về sự việc rừng mưa nhiệt đới Amazon đang bị tàn phá?
b. Việc sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung đoạn văn?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ Văn bản
Lời giải chi tiết:
a. Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn văn là các số liệu và hình ảnh
b. Tác dụng: giúp bổ sung thông tin, làm rõ thông tin, giúp người đọc nhận biết, hình dung rõ ràng nội dung Văn bản.