Buzz
Câu 1
(Trang 112, sách bài tập Ngữ văn 9, tập 1)
Trong truyện ngắn Làng, tình huống truyện tạo điều kiện để ông Hai thể hiện tình yêu làng và lòng yêu nước. Tình huống đó là gì?
Hướng dẫn giải: Đọc đoạn đầu để nhận ra tình huống khi ông Hai nghe tin làng ông theo giặc. Tình huống này khiến ông đau đớn, bối rối, sợ hãi...
Gợi ý chi tiết:
- Tác giả tạo ra tình huống bất ngờ để làm nổi bật tình cảm của ông Hai dành cho làng quê và đất nước.
- Tình huống là tin làng ông theo giặc, mà ông nghe được từ những người tản cư đi qua.
Câu 2
(Trang 112, sách bài tập Ngữ văn 9, tập 1)
Tóm tắt diễn biến tâm trạng và hành động của ông Hai từ lúc nghe tin làng mình theo giặc cho đến khi câu chuyện kết thúc.
Hướng dẫn giải: Tìm các chi tiết miêu tả diễn biến tâm trạng và hành động của ông Hai để giải đáp câu hỏi này.
Chi tiết giải đáp:
* Diễn biến tâm trạng của ông Hai:
+ Ông Hai sốc khi nghe tin làng mình theo giặc.
+ Sau đó, ông cố gắng không tin, nhưng sự thật trước mắt làm ông không thể chối cãi.
+ Cái tin đau lòng này ám ảnh ông Hai trong những ngày tiếp theo.
+ Ông không dám ra ngoài, chỉ ở nhà nghe ngóng.
+ Khi ông nghe được tin cải chính rằng làng chợ Dầu không theo giặc, ông cảm thấy như được sống lại.
Câu 3
(Trang 113, sách bài tập Ngữ văn 9, tập 1)
Tại sao ông Hai lại tâm sự với đứa con nhỏ? Qua cuộc trò chuyện này, bạn cảm nhận được gì về tình yêu làng quê và lòng yêu nước của ông Hai? Mối quan hệ giữa hai tình cảm này là gì?
Hướng dẫn giải: Giải thích từng câu hỏi theo gợi ý trong sách giáo khoa.
Chi tiết giải đáp:
- Ông Hai tâm sự với con nhỏ vì cảm giác bế tắc, không biết phải làm gì khác. Con ông là nơi duy nhất ông có thể chia sẻ.
- Qua lời tâm sự này, ta thấy ông Hai là người rất yêu làng quê.
- Ông cũng rất trung thành với cuộc kháng chiến và tôn thờ cách mạng. Tình cảm của ông đối với Bác Hồ và cách mạng là bền vững và thiêng liêng.
Câu 4
(Trang 113, sách bài tập Ngữ văn 9, tập 1)
Đưa ra nhận xét về cách tác giả Kim Lân khắc họa tâm lý và ngôn ngữ của nhân vật ông Hai.
Hướng dẫn giải:
- Tác giả đã miêu tả tâm lý nhân vật một cách tự nhiên, thông qua hành động và lời nói, cả trong đối thoại và độc thoại.
- Đặt ông Hai vào tình huống căng thẳng để bộc lộ sâu sắc tâm lý của ông.
Chi tiết giải đáp:
- Tác giả đặt nhân vật vào những tình huống thách thức để bộc lộ tâm trạng sâu sắc.
- Các chi tiết miêu tả tâm lý, cảm xúc của ông Hai được thể hiện tinh tế qua hành động, lời nói. Đặc biệt, tác giả thể hiện rõ sự ám ảnh và day dứt trong tâm trạng ông Hai. Điều này chứng tỏ Kim Lân rất am hiểu tâm lý con người, đặc biệt là người nông dân.
Luyện tập
(Trang 114, sách bài tập Ngữ văn 9, tập 1)
Hãy chọn một đoạn miêu tả tâm lý nhân vật ông Hai trong truyện Làng và phân tích. Tác giả đã sử dụng những phương pháp nào để miêu tả tâm lý nhân vật?
Trả lời:
- Đoạn văn miêu tả tâm lý nhân vật:
'Ông lão ôm thằng con út, vỗ nhẹ lưng nó và khẽ hỏi:... - Đúng rồi, ủng hộ cụ Hồ Chí Minh con nhỉ?'
- Phân tích: Đoạn đối thoại này cho thấy tình cảm của ông Hai dành cho quê hương, đất nước và cuộc kháng chiến. Trò chuyện với con là cách ông bộc lộ nỗi lòng của mình về sự thủy chung với làng quê và tình cảm với kháng chiến.
- Nghệ thuật: Mặc dù là đối thoại nhưng mang tính chất độc thoại, cho thấy ông Hai đang tự giãi bày với bản thân qua cuộc trò chuyện với con nhỏ.
Câu 2: Bạn có nhớ tác phẩm nào khác viết về tình cảm quê hương, đất nước không? Hãy nêu những nét đặc biệt của truyện ngắn Làng so với những tác phẩm khác.
Trả lời:
- Những tác phẩm khác về chủ đề quê hương, đất nước: Tre Việt Nam của Nguyễn Duy, Quê hương của Giang Nam.
- Nét đặc trưng của truyện ngắn Làng: Tình cảm quê hương đất nước trong truyện gắn chặt với cuộc kháng chiến, được thể hiện rõ nét trong bối cảnh lịch sử cụ thể, làm nổi bật tinh thần dân tộc trong cuộc chiến chống thực dân Pháp.
