1. Bài tập số 1
2. Bài tập số 2
Bài tập : CON HỔ CÓ NGHĨA, ngắn 1
I. Đọc hiểu văn bản
Câu 1:
- Truyện thuộc thể loại văn xuôi Hán Nôm
- Truyện được phân chia thành 2 phần:
+ Hổ báo ân với bà đỡ Trần ( Từ đầu đến “ Nhờ số bạc ấy bà mới sống qua được”)
+ Hổ báo ân với Bác Tiều ( Tiếp tục đến hết)
Câu 2:
- Sử dụng biện pháp nhân hoá để làm nổi bật hình ảnh và thể hiện tư tưởng của tác giả
- Truyện mang tựa đề “ Con hổ có nghĩa” là để mượn chuyện con vật nói chuyện con người. Hổ hung bạo nhưng đứng trước hoàn cảnh lại biết thuần phục và nhân từ. Con người cũng vì thế mà cần biết đạo lý làm người
Câu 3:
- Ở đoạn 1, con hổ đã nhờ bà đỡ Trần đỡ đẻ và trả ơn cho bà qua những tháng ngày đói khó. Chi tiết hổ cúi xuống, vẫy đuôi tạo cảnh đẹp tiễn biệt bà đỡ Trần.
- Ở đoạn 2, con hổ được Bác Tiều giúp đỡ mảnh xương trong cổ và luôn nhớ ơn bác bằng cách mang rượu và thịt ngon cho bác. Chi tiết con hổ dựa đầu vào quan tài, rồi gầm lên là hình ảnh thú vị.
- Thông qua chi tiết thứ 2 với Bác Tiều, truyện có thêm ý nghĩa về đạo nghĩa làm người. Đã giúp mình một lần cũng là ân nhân mãi mãi phải khắc ghi
Câu 4:
Truyện đề cao, khuyến khích trong cuộc sống cần phải biết nhớ ơn những người đã giúp đỡ mình trong những lúc khó khăn.
II. Luyện tập
Gợi ý:
Truyện “ Tiếng gọi nơi hoang dã” với nhân vật con chó Bấc là hình ảnh con chó có ý nghĩa trong văn học thế giới
Bài tập : CON HỔ CÓ NGHĨA, ngắn 2
Luyện đọc và tóm tắt truyện:
Gợi ý tóm tắt:
a) “Bà đỡ Trần là người ở huyện Đông Triều. Một ngày, một con hổ đến nhà, bà đang công việc đi vào rừng sâu. Khi đến nơi, bà nhận ra một con hổ cái sắp đẻ. Hổ đực cầm tay bà, nhìn hổ cái cai quản, thậm chí nhỏ nước mắt. Bà Trần sẵn thuốc mang theo hòa nước suối cho hổ cái uống và xoa bóp bụng. Hổ cái sinh con, hổ đực đến gốc cây, đào lên cục bạc để tạ ơn bà Trần. Nhờ cục bạc đó, bà Trần sống qua năm khó khăn.”
b) “Ở huyện Long Giang, có một người tiều phu tên Mỗ. Một ngày, ông vào rừng và phát hiện một con hổ đang gặp khó khăn. Nhìn kỹ, ông tiêu thấy hổ mắc xương ngang họng, hổ càng dùng chân móc, xương càng vào sâu. Ông tiếu bảo hổ: “Đừng cắn tôi, tôi sẽ lấy xương ra cho bạn.” Ông tiều thò tay vào cổ hổ và rút ra một khúc xương to như cánh tay. Sáng hôm sau, bác tiều thấy con nai chết ở đầu nhà. Khi bác tiều mất, hổ đến mộ và gầm lên như thể hiện lòng thương xót. Sau giỗ bác, hổ lại đưa dê và lợn đến để “báo ơn”.
Đọc - hiểu bài văn:
(Trả lời câu hỏi trang 144 SGK)
1. Bài văn thuộc thể loại văn trung đại (xem chú thích và học thuộc). Bài có 2 đoạn, mỗi đoạn kể lại một chuyện giúp hổ và được hổ tạ ơn.
2. Bà đỡ Trần đã đỡ đẻ cho một con hổ cái, bác Tiều móc xương mắc trong họng một con hổ. Cả hai đều có hành động cứu giúp hổ.
Thụt lùi qua hai câu chuyện, tác giả khuyến khích con người nên sống có lòng biết ơn. Tác giả sử dụng chuyện con vật để răn dạy con người. Tác giả đã nhân hóa con vật với lời nói và hành động giống như con người. Nghệ thuật bao trùm: nhân hóa con vật để đối thoại với con người…
Trong thực tế, có thể không có con hổ có nghĩa như vậy. Dùng “hổ” để nói chuyện “nghĩa”, tác giả muốn nói con vật còn có nghĩa như thế huống chi con người.
Trong việc kể chuyện có tính văn chương, người viết văn thường không trực tiếp nếu chủ đề tác phẩm mà chỉ qua câu chuyện được kể một cách khách quan, người viết thể hiện ý đồ của mình. Cách dùng vật và “nhân hóa” vật trong câu chuyện làm cho người đọc, khi đọc, tự liên kết bản thân và rút ra bài học.
3. Hai chi tiết đặc sắc nhất: các hành động thể hiện lòng biết ơn của Hổ (đưa cục bạc, đem nai đến cho Bác Tiều, dựa quan tài gầm lên). Trong câu chuyện với Bác Tiều, có thêm ý nghĩa: hổ nhớ ơn ngay cả khi Bác Tiều đã khuất.
4. Cả hai câu chuyện đều khuyến khích chúng ta phải sống với tâm hồn biết ơn đối với những người đã giúp đỡ chúng ta, dù là những việc nhỏ hay lớn.
Luyện tập: Một cách kể khác:
“Gia đình em có nuôi một chú chó đốm (1). Chú chó đã ở bên em từ khi nó còn nhỏ (2). Hàng ngày, chó luôn đứng trước cửa nhà để bảo vệ (3). Khi em đi học về, chó luôn chạy ra đón em (4). Một ngày nọ, em và chó đi chơi sông, em quên cặp sách ở đó (5). Khi về nhà, em không biết nói gì khi không thấy cặp sách (6). Em khóc và nói với chó: “Đốm ơi! Mày thấy tao quên cặp ở đâu không?”. Đốm như hiểu, gật đầu và lao ra sông (8). Chốc lát, Đốm mang về cặp sách cho em (8). Em ngỡ ngàng, ấp chó vào lòng và thể hiện lòng biết ơn lâu dài (9).”
Đọc thêm:
Văn bia sử dụng ngôn từ súc tích, đơn giản để dễ nhớ và hiểu: Vì Vá thương chủ nên chủ cũng thương Vá. Hai bên có mối quan hệ ân nghĩa với nhau. Bài viết nói về chó nhưng vẫn trực tiếp áp dụng cho con người, xem con người như “mặt người lòng thú” đồng nghĩa với việc thua kém chó cả về dũng lực và lòng nhân ái. Con người có dũng và lòng nhân đạo mà còn thua chó. Đau lòng!
""""""-HẾT""""""-
Kèm theo 2 mẫu Soạn bài Con hổ có nghĩa trên đây, để củng cố kiến thức bài học, các bạn có thể tham khảo thêm: Tóm tắt truyện Con hổ có nghĩa, Trong vai bà đỡ Trần, kể lại câu chuyện Con hổ có nghĩa, Kể lại câu chuyện Con Hổ có nghĩa theo cách sáng tạo, Truyện Con hổ có nghĩa là một câu chuyện giáo dục sâu sắc. Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn khi đọc truyện.