Bài tập Tiếng Việt trang 5, 6, 7 Sách bài tập Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Buzz

Đọc tóm tắt

- Trình bày ý nghĩa của từ đơn, từ phức, từ láy và từ ghép.
- Xác định loại từ trong các đoạn văn sau.
- Theo quan điểm, 'bánh vuông' hoặc 'bánh tròn' trong đoạn b không phải là từ phức vì chúng là sự kết hợp của các từ đơn riêng biệt, không tạo thành từ mới.
- Trong giao tiếp, người thường kết hợp sử dụng cả từ đơn và từ ghép.

Trình bày ý nghĩa của từ đơn, từ phức, từ láy và từ ghép. Xác định loại từ trong các đoạn văn sau. Theo bạn, liệu “bánh vuông” hoặc “bánh tròn” trong đoạn b có thể được coi là từ phức không? Và tại sao bạn cho rằng như vậy?

Câu 1

Trình bày ý nghĩa của từ đơn, từ phức, từ láy và từ ghép.

Phương pháp giải:

Ôn lại kiến thức về từ loại

Lời giải chi tiết:

Khái niệm từ đơn, từ phức, từ láy, từ ghép:

- Từ đơn là từ chỉ một ý nghĩa.

Ví dụ: chàng, không, hoa,…

- Từ phức là từ được tạo thành từ hai hoặc nhiều từ đơn.

Ví dụ: bông hoa, chàng trai...

- Từ ghép là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa.

Ví dụ: gan dạ, thần đồng,…

- Từ láy là những từ phức có quan hệ láy âm giữa các tiếng.

Ví dụ: hăng hái, hào hứng,…

Câu 2

Xác định loại từ trong các đoạn văn sau:

a. Một đêm nằm trằn trọc mãi không sao ngủ được, Thái tử định sang thư phòng xem sách, khi đi ngang qua vườn thượng uyển, bỗng thấy một cô gái trẻ, đẹp đang dạo chơi ở đó. Nghe tiếng động, cô gái vội vàng chạy về phía hoàng cung rồi biến mất. Nhưng vào một đêm khác, cô gái xuất hiện. (Truyền thuyết về Ngọc Bà Thiên Y A Na)

b. Lang Liêu tỉnh dậy, vô cùng mừng rỡ. Bèn làm theo lời thầy dặn, chọn gạo nếp thật tốt làm bánh vuông để tượng hình Đất, bỏ vào chỗ chưng, cho nên gọi là bánh chưng. Rồi giã vôi làm bánh tròn, để tượng hình Trời, gọi là bánh giày. Còn lá xanh bọc ngoài và nhân ở trong ruột là tượng hình cha mẹ yêu thương đùm bọc con cái. (Bánh chưng, bánh giày)

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Nhớ lại đặc trưng của từ loại và xác định

Lời giải chi tiết:

* Trong đoạn a:

- Từ đơn: một, đêm, nằm, ngủ, vườn, bông, thấy, ở, đó, một, trẻ, đẹp,...

- Từ ghép: Thái tử, thư phòng, thượng uyển, cô gái, dạo chơi, hoàng cung, xuất hiện,...

- Từ láy: trằn trọc, vội vàng.

* Trong đoạn b:

- Từ đơn: bánh, vuông, tròn, làm, lá, nhân, ruột, chỗ,…

- Từ ghép: mừng rỡ, gạo nếp, yêu thương, đùm bọc, cha mẹ, con cái, bánh chưng, bánh giày…

Câu 3

Theo bạn, liệu “bánh vuông” hoặc “bánh tròn” trong đoạn b có thể được coi là từ phức không? Và tại sao bạn cho rằng như vậy?

Lời giải chi tiết:

Theo quan điểm của bạn, “bánh vuông” hoặc “bánh tròn” trong đoạn b không phải là từ phức.

Điều này là vì “bánh vuông” hoặc “bánh tròn” là sự kết hợp của các từ đơn riêng biệt, không phải là kết hợp giữa hai hoặc nhiều từ để tạo thành một từ mới, nên chúng không thể được xem là từ phức.

Câu 4

Trong thực tế giao tiếp, việc sử dụng từ đơn và từ phức, từ ghép và từ láy có những khác biệt về mức độ thông dụng. Em hãy đánh dấu x vào các nhận định đúng, sai về mức độ thông dụng của chúng ở các ô tương ứng trong bảng dưới đây:

Câu	Trong giao tiếp người nói, người viết thường	Đúng	Sai
a	Ít khi chỉ sử dụng toàn là các từ đơn
b	Ít khi chỉ sử dụng toàn là các từ phức
c	Ít khi sử dụng toàn là từ láy
d	Ít khi sử dụng toàn là từ ghép
đ	Ít khi kết hợp sử dụng từ đơn và từ phức
e	Kết hợp sử dụng cả từ đơn và từ ghép
g	Kết hợp sử dụng cả từ đơn và từ ghép
h	Kết hợp sử dụng cả từ đơn với từ ghép và (hoặc) từ láy

Phương pháp giải:

Xác định đặc trưng của từng loại từ và cách sử dụng của chúng trong đời sống hàng ngày

Lời giải chi tiết:

Câu	Trong giao tiếp người nói, người viết thường	Đúng	Sai
a	Ít khi chỉ sử dụng toàn là các từ đơn	x
b	Ít khi chỉ sử dụng toàn là các từ phức	x
c	Ít khi sử dụng toàn là từ láy	x
d	Ít khi sử dụng toàn là từ ghép	x
đ	Ít khi kết hợp sử dụng từ đơn và từ phức		x
e	Kết hợp sử dụng cả từ đơn và từ ghép	x
g	Kết hợp sử dụng cả từ đơn và từ ghép	x
h	Kết hợp sử dụng cả từ đơn với từ ghép và (hoặc) từ láy	x

Câu 5

Cụm từ “của ngon vật lạ” có phải là thành ngữ không? Hãy tìm một cụm từ tương tự nhưng không làm thay đổi nghĩa của câu.

Lời giải chi tiết:

Cụm từ “của ngon vật lạ” không phải là thành ngữ.

Một cụm từ tương tự là “Sơn hào hải vị”, “Món ăn quý hiếm”.

Câu 6

Tạo từ ghép từ các tiếng gốc dưới đây và so sánh với nghĩa của các từ đơn: a. chơi; b. vườn; c. sách; d. mi.

Lời giải chi tiết:

Tạo từ ghép:

a. Trò chơi, chơi bời,…

b. Sân vườn, vườn trường, làm vườn,…

c. Quyển sách, sách vở,…

d. Mi mắt, hàng mi,…

=> Các từ ghép có nghĩa rộng hơn so với từ đơn.

Câu 7

Tạo từ láy từ các tiếng gốc dưới đây và so sánh với nghĩa của các từ đơn: a. trẻ; b. đẹp; c. động; d. ngủ.

Lời giải chi tiết:

Tạo từ láy:

a. Trẻ trung, tre trẻ,…

b. Đẹp đẽ,…

c. Động đậy,…

d. Ngủ nghê, ngủ ngon,…

=> Từ láy có thể tăng hoặc giảm sắc thái nghĩa của từ đơn.

Câu 8

Truyện Bánh chưng, bánh giầy liên tưởng đến thành ngữ nào miêu tả hình dáng của “Trời” và “Đất” theo quan điểm dân gian?

Lời giải chi tiết:

Biển rộng trời cao

Tấc đất tấc vàng

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Từ đơn, từ phức, từ láy và từ ghép có ý nghĩa như thế nào trong ngữ pháp tiếng Việt?

Từ đơn là từ chỉ một nghĩa cụ thể, từ phức được tạo thành từ hai hoặc nhiều từ đơn, từ ghép là các từ phức được ghép lại có mối quan hệ nghĩa, còn từ láy là các từ có quan hệ láy âm giữa các tiếng.

Cụm từ 'bánh vuông' hoặc 'bánh tròn' có thể coi là từ phức không và tại sao?

Không, 'bánh vuông' và 'bánh tròn' không phải là từ phức vì chúng chỉ là sự kết hợp của các từ đơn riêng biệt, không phải là từ mới được hình thành từ nhiều từ.

Từ ghép trong đoạn văn về bánh chưng và bánh giày có những đặc điểm gì?

Trong đoạn văn, từ ghép như 'mừng rỡ', 'gạo nếp', 'yêu thương' được tạo thành từ các từ đơn có nghĩa liên quan với nhau, làm rõ nghĩa của các sự vật, hiện tượng.

Từ láy trong đoạn văn miêu tả Thái tử có vai trò như thế nào trong việc tạo hình ảnh?

Từ láy như 'trằn trọc', 'vội vàng' giúp tăng sắc thái cảm xúc, làm cho câu chuyện trở nên sinh động và dễ hình dung hơn.

Từ láy và từ ghép có sự khác biệt gì trong cách sử dụng trong văn học?

Từ láy chủ yếu nhấn mạnh về âm điệu và sắc thái của từ, trong khi từ ghép tạo thành từ mới có nghĩa cụ thể hơn thông qua sự kết hợp của các từ đơn.

Tại sao câu 'bánh vuông' hoặc 'bánh tròn' không được coi là từ phức trong ngữ pháp tiếng Việt?

Câu 'bánh vuông' hoặc 'bánh tròn' không phải là từ phức vì chúng chỉ là sự kết hợp của hai từ đơn mà không tạo thành một khái niệm mới, không phải là từ mới.