
Cũng hỗ trợ giáo viên trong việc soạn giáo án Luyện từ và câu Tuần 5 cho học sinh. Hãy tải bài viết dưới đây để ôn tập kiến thức cho tiết học từ và câu một cách hiệu quả.
Hướng dẫn giải bài tập Nhận xét trong sách giáo khoa Tiếng Việt 5 Tập 1 trang 51
Bài 1
Đọc những câu sau đây:
a) Ông ngồi câu cá.
b) Bài văn này có 5 câu.
Câu hỏi 2
Dòng nào dưới đây diễn đạt đúng ý nghĩa của mỗi từ câu trong bài tập 1?
- Sử dụng móc sắt nhỏ (thường kèm theo mồi) để bắt cá, tôm, ... được buộc ở đầu của một sợi dây.
- Đơn vị của lời nói biểu đạt một ý đầy đủ, trong văn bản được bắt đầu bằng một chữ cái viết hoa và kết thúc bằng một dấu chấm câu.
Trả lời:
- Câu a: 'câu cá' là hành động động từ.
- Câu b: '5 câu' là danh từ.
Hướng dẫn giải phần Bài tập SGK Tiếng Việt 5 tập 1 trang 52
Câu 1
Phân biệt nghĩa của các từ đồng âm trong các cụm từ dưới đây:
a) Cánh đồng - tượng đồng - một nghìn đồng
b) Hòn đá - đá bóng
c) Ba và má - ba tuổi
Đáp án:
a)
- Đồng (cánh đồng): miếng đất rộng lớn và bằng phẳng, dùng để trồng cây hoặc chăn nuôi gia súc.
- Đồng (tượng đồng): loại kim loại có màu vàng đỏ, dễ làm mỏng và kéo thành sợi, thường được sử dụng để sản xuất dây điện và chế tạo hợp kim. Trong trường hợp này, đồng được dùng để đúc thành tượng nghệ thuật.
- Đồng (một nghìn đồng): đơn vị tiền tệ của Việt Nam.
b)
- Đá (hòn đá): là chất rắn tạo nên bề mặt trái đất, tồn tại dưới dạng từng mảng, từng hòn hoặc từng dãy núi.
- Đá (đá bóng): được sử dụng để đá bóng xa hoặc đưa bóng vào khung thành đối phương trong môn thể thao đá banh.
c)
- Ba (ba và má): cha (bố).
- Ba (ba tuổi): số 3, số tiếp theo sau số 2 trong dãy số tự nhiên.
Câu 2
Hãy sử dụng các từ bàn, cờ, nước để đặt câu phân biệt chúng.
- Đấu cờ là một môn thể thao được nhiều người yêu thích.
Trả lời:
- Bàn:
- Lọ hoa đặt trên bàn thật đẹp.
- Chúng em bàn nhau để chuẩn bị cho chuyến dã ngoại của lớp.
- Đấu cờ:
- Quốc kì của nước ta là cờ đỏ sao vàng.
- Từ trên cao, ruộng trông giống như một bảng cờ.
- Nước thức:
- Nước của con suối này rất trong.
- Vùng nước của chúng ta có bờ biển dài hơn 3000 km.
Question 3
Đọc câu chuyện hài hước dưới đây và cho biết lý do tại sao Nam nghĩ rằng ba mình đã chuyển sang làm việc tại một ngân hàng.
Tiền tiêu
Nam: - Biết không, ba mình mới chuyển sang làm việc tại ngân hàng đấy!
Bắc: - Sao cậu nói ba cậu là lính đấy?
Nam: - Vâng đúng rồi, trong thư trước ba mình thông báo: 'Ba đang ở trên đảo biển.' Nhưng trong thư này, ba mình nói rằng ba đang giữ tiền tiêu cho Tổ quốc.
Bắc: !!!
Trả lời:
Nam nhầm lẫn giữa tiêu trong cụm từ tiền tiêu (tiền để chi tiêu) với tiếng tiêu trong từ đồng âm: tiền tiêu (vị trí quan trọng, nơi có bố trí canh gác ở phía trước khu vực trú quân, hướng về phía địch).
Question 4
Đố vui
a) Như con chó trùng trục
Chín mắt, chín mũi, chín đuôi, chín đầu.
(Gì là đó?)
b) Hai cây cùng một tên
Cây xòe mặt nước, cây lên chiến trường
Cây này bảo vệ quê hương
Cây kia hoa nở soi gương mặt hồ.
(Là gì?)
Trả lời:
a) Là con chó thui chín.
b) Là hoa súng và khẩu súng.
Lý thuyết về Từ đồng âm
Từ đồng âm là những từ có cùng âm nhưng có nghĩa khác nhau hoàn toàn.
VD: Mẹ em đậu xe lại để em mua một gói xôi đậu.
- Đậu thứ nhất trong câu chỉ việc đỗ xe lại, dừng xe lại.
- Đậu thứ hai trong câu chỉ một loại món ăn, đồ ăn.
-> Hai từ đậu xuất hiện trong câu chính là từ đồng âm vì chúng có cùng âm nhưng lại có nghĩa hoàn toàn khác nhau.
Bài tập về Từ đồng âm
Câu 1: Con hãy điền từ vào chỗ trống để hoàn thành định nghĩa sau: 'Từ đồng âm là những từ có cùng ……….nhưng khác nhau về………'
A. về nghĩa – về âm
B. về âm – về nghĩa
C. về âm – về cấu tạo
D. về cấu tạo – về nghĩa
Lời giải:
Từ đồng âm là những từ có cùng âm nhưng lại có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau.
Chọn đáp án: B. về âm - về nghĩa.
Câu 2: Chọn cặp từ đồng âm phù hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
a. Về mùa.... mẹ thường làm món thịt nấu...... để ăn dần.
b. Chúng tôi thường câu cá ..... vào mùa
Lời giải:
a. Về mùa đông, mẹ thường làm món thịt nấu đông để ăn dần.
b. Chúng tôi thường câu cá thu vào mùa thu.
Câu 3: Từ nào trong các từ dưới đây đồng âm với tiền trong từ tiền tiêu?
A. Mặt tiền
B. Tiền giấy
C. Chi tiêu
D. Tiền bạc
Lời giải:
- Tiền trong lĩnh vực tài chính chỉ đơn giản là phương tiện thanh toán.
- Mặt tiền đề cập đến khía cạnh trước đó của một vấn đề.
- Tiền giấy là các loại tiền tệ có dạng giấy.
- Tiêu tiền là hành động chi tiêu hoặc mua sắm đồ vật.
- Chi tiêu thường ám chỉ việc tiêu tiền vào mua sắm hoặc giao dịch một sản phẩm cụ thể.
- Tiền bạc là thuật ngữ chỉ các loại tiền tệ sử dụng trong thực tế.
Vì cả hai đề cập đến khái niệm về tiền tệ, nên từ đồng âm với 'tiền tiêu' là 'mặt tiền'.