Buzz
1. Dấu gạch ngang có ý nghĩa gì?
Dấu gạch ngang, ký hiệu là ' - ', là một dấu câu phổ biến trong Tiếng Việt với nhiều ứng dụng quan trọng. Nó giúp tạo sự rõ ràng và tổ chức trong văn bản. Dấu gạch ngang được dùng để:
- Tăng cường tính sống động trong đối thoại: Dấu gạch ngang giúp phân biệt rõ ràng lời nói của từng nhân vật trong cuộc đối thoại, giúp độc giả dễ dàng theo dõi và cảm nhận sự thay đổi giọng điệu cũng như tư duy của các nhân vật, làm cho văn bản trở nên chân thực và sinh động hơn.
- Cung cấp chú thích chi tiết: Khi cần thêm thông tin, giải thích hoặc mở rộng ý tưởng trong văn bản, dấu gạch ngang là công cụ hữu ích. Nó giúp tạo ra các chú thích rõ ràng, giúp người đọc hiểu sâu hơn về nội dung và các khía cạnh cụ thể.
- Tạo cấu trúc cho danh sách đa dạng: Dấu gạch ngang có thể tổ chức các đoạn liệt kê hoặc danh sách. Sử dụng dấu này giúp phân chia các phần trong danh sách một cách rõ ràng, giúp độc giả dễ dàng theo dõi và nhận diện các kết nối.
Cần phân biệt dấu gạch ngang và dấu gạch nối. Dấu gạch ngang ( - ) thường dùng để tách biệt và nhấn mạnh, trong khi dấu gạch nối ( - ) nối các từ hoặc phần từ lại với nhau. Việc phân biệt này giúp tránh nhầm lẫn và đảm bảo sự chính xác trong văn bản Tiếng Việt. Dấu gạch ngang không chỉ làm tăng tính mỹ thuật mà còn cải thiện khả năng truyền đạt thông tin và tạo sự tương tác với người đọc.
2. Bài tập về dấu gạch ngang lớp 4 - Đề 1
Câu 1: Dấu gạch ngang có vai trò gì?
A. Đánh dấu điểm bắt đầu lời thoại của nhân vật.
B. Phân biệt các ý trong một danh sách.
C. Kết nối các từ trong một cụm từ liên danh.
D. Tất cả các đáp án trên
Câu 2: Xác định chức năng của dấu gạch ngang trong câu dưới đây?
Theo kế hoạch, vào năm mới 2012 sẽ có cầu truyền hình kết nối Hà Nội, Huế và TP. Hồ Chí Minh.
A. Đánh dấu lời thoại trực tiếp của nhân vật.
B. Đánh dấu các mục trong một danh sách.
C. Kết nối các từ trong một cụm từ liên danh
D. Không có đáp án nào đúng.
Câu 3: Xác định vai trò của dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây?
Bài viết này sẽ thảo luận về các vấn đề sau đây:
– Khái niệm về dấu gạch ngang và dấu gạch nối.
– Sự khác biệt giữa dấu gạch ngang và dấu gạch nối.
– Tại sao không nên nhầm lẫn giữa dấu gạch ngang và dấu gạch nối.
– Cách chuyển đổi giữa dấu gạch nối và dấu gạch ngang và ngược lại.
A. Đánh dấu các câu thoại của nhân vật.
B. Đánh dấu các mục trong danh sách liệt kê
C. Ghi chú thêm.
D. Không có đáp án nào đúng.
Câu 4: Xác định vai trò của dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây?
Đốm và Mun lặng lẽ, ngắm nhìn những bông hoa tím vào lúc chiều muộn. Đốm hỏi:
− Tại sao lại gọi là hoa chiều tàn?
− Vì chúng nở vào buổi trưa và tàn vào chiều.
− Thật đáng nể! Bạn biết mọi thứ!
Mun được khen và vui vẻ nói tiếp:
− Còn hoa mười giờ thì nở rộ đúng vào lúc mười giờ.
(Theo Trần Đức Tiến)
A. Đánh dấu các câu thoại của nhân vật
B. Đánh dấu các mục trong danh sách liệt kê.
C. Liên kết các từ trong một nhóm từ.
D. Không có đáp án chính xác nào.
Câu 5: Xác định chức năng của dấu gạch ngang trong câu dưới đây?
Nhạc sĩ Hoàng Vân đã soạn nhạc cho bài thơ “Hà Nội – Huế – Sài Gòn” của nhà thơ Lê Nguyên.
A. Đánh dấu các câu thoại của nhân vật.
B. Đánh dấu các điểm trong một danh sách liệt kê.
C. Kết nối các từ trong một chuỗi liên danh
D. Không có đáp án đúng.
Câu 6: Đoạn văn dưới đây sử dụng dấu gì?
Con cá sấu này có làn da xám như vỏ cây bần, gai lưng dài khoảng ba đốt ngón tay, trông rất đáng sợ. Cái đuôi dài – bộ phận mạnh mẽ nhất của con vật đáng kinh ngạc dùng để tấn công – đã bị trói gọn vào bên sườn.
A. Dấu hai chấm.
B. Dấu gạch ngang
C. Dấu gạch nối.
D. Dấu ngoặc.
Câu 7: Dấu nào được dùng để liên kết các từ trong những từ mượn có nhiều âm tiết?
A. Dấu gạch ngang.
B. Dấu gạch nối
C. Dấu hai chấm.
D. Dấu ngoặc.
Câu 8: Dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây có chức năng gì?
'Con cá sấu này có làn da xám như vỏ cây bần, gai lưng dài khoảng ba đốt ngón tay, trông rất đáng sợ. Cái đuôi dài – phần mạnh mẽ nhất của con vật dùng để tấn công – đã bị trói gọn bên sườn.'
A. Đánh dấu sự bắt đầu của lời thoại nhân vật.
B. Đánh dấu phần chú thích
C. Đánh dấu các mục trong một danh sách liệt kê.
D. Đánh dấu từ với nghĩa đặc biệt.
Câu 9: Dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây có chức năng gì?
'Con cá sấu này có làn da xám như vỏ cây bần, gai lưng dài khoảng ba đốt ngón tay, trông rất đáng sợ. Cái đuôi dài – phần mạnh mẽ nhất của con vật dùng để tấn công – đã bị trói gọn bên sườn.'
A. Đánh dấu chỗ bắt đầu của lời thoại trong đối thoại.
B. Đánh dấu phần chú thích
C. Đánh dấu các mục trong một danh sách liệt kê.
D. Đánh dấu từ có ý nghĩa đặc biệt.
Câu 10: Dấu gạch ngang trong câu sau có tác dụng gì?
'Một bữa Pa-xcan về muộn, thấy bố mình - một viên chức tài chính - vẫn chăm chú làm việc.'
A. Đánh dấu phần bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại
B. Đánh dấu phần chú thích
C. Đánh dấu các mục trong một danh sách liệt kê
D. Đánh dấu từ với nghĩa đặc biệt
Câu 11: Phát biểu nào dưới đây là chính xác?
A. Dấu gạch ngang được ký hiệu là ( − ).
B. Dấu gạch ngang là một loại dấu câu trong tiếng Việt.
C. Dấu gạch ngang có nhiều ứng dụng.
D. Tất cả các lựa chọn trên
Câu 12: Trong số các lựa chọn dưới đây, đâu không phải là một ứng dụng của dấu gạch ngang?
A. Ghi chú.
B. Kết nối các từ trong một liên danh.
C. Kết hợp các âm trong tên nhiều âm tiết.
D. Danh sách
Câu 13: Xác định chức năng của dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây?
Dưới đây là một số loài động vật được coi là lớn nhất thế giới:
− Cá voi xanh.
− Voi châu Phi.
− Hươu cao cổ.
− Lạc đà một bướu.
A. Đánh dấu các lời nói trực tiếp của nhân vật.
B. Đánh dấu các mục trong một danh sách
C. Kết hợp các từ trong một chuỗi danh sách.
D. Không có đáp án chính xác.
Câu 14: Xác định vai trò của dấu gạch ngang trong câu sau đây?
Trường ĐHSP Hà Nội – cơ quan quản lý của NXB Đại học Sư phạm sẽ tổ chức hội thảo trong thời gian tới.
A. Đánh dấu lời nói của nhân vật trực tiếp.
B. Đánh dấu các điểm trong một danh sách.
C. Kết nối các từ trong câu.
D. Ghi chú
Câu 15: Xác định chức năng của dấu gạch ngang trong câu sau?
Chương trình học bổng 'Vì mái trường xanh' đã đến với học sinh ở ba miền Bắc − Trung − Nam.
A. Đánh dấu lời nhân vật đang nói trực tiếp.
B. Đánh dấu các điểm trong một danh sách liệt kê.
C. Kết nối các từ trong một liên danh
D. Không có đáp án nào chính xác.
Câu 16: Xác định vai trò của dấu gạch ngang trong câu dưới đây?
Để đảm bảo quạt điện hoạt động lâu dài, người dùng nên thực hiện những biện pháp sau:
– Trước khi khởi động quạt, đặt quạt ở vị trí ổn định để chân quạt tiếp xúc đều với mặt sàn.
– Khi quạt đã có điện, tránh để cánh quạt bị cản trở, nếu quạt không quay sẽ làm nóng và có nguy cơ cháy cuộn dây bên trong.
– Định kỳ, bôi dầu vào ổ trục và bộ phận điều chỉnh hướng quạt, nhưng không nên bôi quá nhiều để tránh dầu chảy vào làm hỏng dây bên trong.
– Khi không sử dụng, lưu trữ quạt ở nơi khô ráo, mát mẻ, sạch sẽ và ít bụi.
A. Đánh dấu lời nói của nhân vật trực tiếp.
B. Đánh dấu các điểm trong một danh sách liệt kê
C. Kết nối các từ trong một liên danh.
D. Không có đáp án nào chính xác.
Câu 17: Từ được in đậm trong đoạn văn dưới đây sử dụng dấu gì?
Nhà thám hiểm Hao-ớt Lim-be, trưởng đoàn thám hiểm của Hội Địa lý Hoàng gia Anh, sau khi thăm động Phong Nha đã nhận định: 'Với kinh nghiệm mười sáu năm thám hiểm hang động tại tổ chức nghiên cứu hang động hàng đầu của Hoàng gia Anh, tôi khẳng định Phong Nha là hang động dài nhất và đẹp nhất trên thế giới.'
(Trần Hoàng)
A. Dấu hai chấm.
B. Dấu gạch ngang.
C. Dấu gạch nối
D. Dấu ngoặc.
Câu 18: Dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây có ý nghĩa gì?
'Thấy tôi tiến lại gần, ông hỏi tôi:
- Cháu là con của ai?
- Thưa ông, cháu là con của ông Thư.'
A. Đánh dấu điểm bắt đầu lời nói của nhân vật trong cuộc đối thoại
B. Đánh dấu phần giải thích.
C. Đánh dấu các điểm trong một danh sách liệt kê.
D. Đánh dấu từ có ý nghĩa đặc biệt.
Câu 19: Dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây có tác dụng gì?
'Khi tôi tiến lại gần, ông hỏi tôi:
- Cháu là con của ai?
- Thưa ông, cháu là con của ông Thư.'
A. Đánh dấu điểm bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.
B. Đánh dấu phần giải thích.
C. Đánh dấu các điểm trong một danh sách liệt kê.
D. Đánh dấu từ có ý nghĩa đặc biệt.
Câu 20: Dấu gạch ngang trong đoạn văn dưới đây có tác dụng gì?
'Để quạt điện hoạt động lâu bền, người dùng cần thực hiện những biện pháp sau đây:
- Trước khi bật quạt, hãy đặt quạt ở vị trí ổn định để chân quạt tiếp xúc đều với mặt sàn.
- Khi quạt đã có điện, tránh để cánh quạt bị cản trở; nếu quạt không quay, có thể làm nóng và hỏng cuộn dây bên trong.
- Định kỳ, bôi dầu vào ổ trục và bộ phận điều chỉnh hướng của quạt, nhưng không nên bôi quá nhiều để tránh dầu chảy vào làm hỏng dây bên trong.
- Khi không sử dụng, bảo quản quạt ở nơi khô ráo, mát mẻ, sạch sẽ và ít bụi.
A. Đánh dấu điểm bắt đầu lời nói của nhân vật trong cuộc đối thoại.
B. Đánh dấu phần giải thích.
C. Đánh dấu các điểm trong một danh sách liệt kê
D. Đánh dấu từ mang ý nghĩa đặc biệt.
3. Những lưu ý khi sử dụng dấu gạch ngang trong bài tập
Khi thực hiện bài tập hoặc viết văn bản với dấu gạch ngang, cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo sự chính xác và rõ ràng:
- Sử dụng đúng mục đích: Trước tiên, xác định rõ mục đích của dấu gạch ngang. Bạn cần xem xét xem nó dùng để phân biệt lời nói của nhân vật trong đối thoại, tạo phần chú thích, hay cấu trúc đoạn liệt kê. Đảm bảo rằng bạn chọn dấu gạch ngang phù hợp với mục tiêu bạn hướng tới.
- Sử dụng một cách nhất quán: Khi đã chọn dùng dấu gạch ngang, cần tuân thủ các quy tắc và chuẩn mực nhất định. Điều này đặc biệt quan trọng khi phân biệt lời nói của nhân vật trong đối thoại, nơi có các quy tắc cụ thể về cách sử dụng dấu này.
- Không lạm dụng: Mặc dù dấu gạch ngang có nhiều ứng dụng hữu ích, nhưng nên tránh sử dụng quá nhiều trong một văn bản. Sử dụng nó hợp lý để đảm bảo sự rõ ràng và tổ chức, nhưng không lạm dụng để giữ được tính chuyên nghiệp của văn bản.
Tham khảo thêm: Dấu gạch ngang là gì? Khi nào sử dụng dấu gạch ngang - Tiếng Việt lớp 4
Trân trọng./.
