Buzz
Qua bài thơ Bài ca Côn Sơn chúng ta có thể thấy được sự hòa quyện tuyệt vời giữa con người và thiên nhiên, xuất phát từ nhân cách cao quý, tâm hồn thi sĩ của Nguyễn Trãi.
Dưới đây là một số điều về tác giả cũng như nội dung của bài thơ này, mời quý thầy cô và các bạn tham khảo.
I. Thông tin về tác giả Nguyễn Trãi
Nguyễn Trãi (1380-1442) tự Ức Trai, quê quán ở Chi Ngãi (Chí Linh, Hải Dương), sau đó chuyển về Nhị Khê (Thường Tín, Hà Tây). Cha là Nguyễn Phi Khanh, một học trò nghèo, học giỏi, đỗ thái học sinh (tiến sĩ). Mẹ là Trần Thị Thái, con Trần Nguyên Đán, một quý tộc đời Trần. Lên sáu tuổi, mất mẹ, lên mười tuổi, ông ngoại qua đời, Nguyễn Trãi về ở Nhị Khê, nơi cha dạy học. Năm hai mươi tuổi, năm 1400, ông đỗ thái học sinh và cùng cha làm quan với nhà Hồ. Năm 1407, giặc Minh cướp nước tài Nguyễn Phi Khanh, Nguyễn Trãi và một người em đi theo chăm sóc. Nghe lời cha khuyên, ông trở về, nhưng bị quân Minh bắt giữ. Sau đó, ông tìm theo Lê Lợi. Suốt mười năm chiến đấu, ông đã góp công lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc.
Đầu năm 1428, quét sạch quân thù, Nguyễn Trãi bắt đầu xây dựng lại đất nước. Tuy nhiên, ông bị nghi oan và bắt giam. Sau đó ông được tha, nhưng không còn được tin cậy như trước. Ông buồn, xin về Côn Sơn vào những năm 1438-1440. Năm 1440, Lê Thái Tông mời ông trở lại làm việc và giao cho nhiều công việc quan trọng. Ông đang hăng hái giúp vua thì xảy ra vụ nhà vua chết đột ngột ở Trại Vải (Lệ Chi Viên, Bắc Ninh). Vốn chứa thù từ lâu đối với Nguyễn Trãi, bọn gian tà ở triều đình vu cho ông âm mưu giết vua, khép vào tội phải giết cả ba họ năm 1442. Nỗi oan tày trời ấy, hơn hai mươi năm sau, 1464, Lê Thánh Tông mới giải toả, rồi cho sưu tầm lại thơ văn ông và tìm người con trai sống sót cho làm quan.
Nguyễn Trãi là anh hùng dân tộc và là một nhân vật toàn tài hiếm có của lịch sử Việt Nam trong thời phong kiến. Ông là nhà chính trị, quân sự, ngoại giao, văn hoá, văn, thơ tầm cỡ kiệt xuất. Tuy nhiên, Nguyễn Trãi cũng phải chịu những oan khiên thảm khốc, do xã hội cũ gây ra.
II. Nội dung bài thơ Bài ca Côn Sơn
1. Hoàn cảnh sáng tác
- 'Bài ca Côn Sơn' (Côn Sơn ca) có thể đã được viết trong thời gian Nguyễn Trãi bị áp đặt, buộc phải rút lui về sống ẩn dật tại Côn Sơn
- Trong bản gốc chữ Hán, bài thơ được viết theo thể thơ khác nhưng ở đây được dịch sang thể thơ lục bát
2. Bài thơ Bài ca Côn Sơn
Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Côn Sơn có đá rêu phơi,
Ta ngồi trên đá như ngồi trên chiếu êm ái.
Trong rừng thông mọc như nêm,
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm.
Trong rừng có bóng trúc râm,
Dưới mái xanh mát ta ngâm thơ nhàn.
