Bài thơ Đêm này Bác không ngủ Tác giả Minh Huệ

Bài thơ Đêm này Bác không ngủ của Minh Huệ đã thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân, tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ đối với lãnh tụ.

Mytour sẽ cung cấp tài liệu giới thiệu về tác giả Minh Huệ, bài thơ Đêm này Bác không ngủ. Hãy cùng theo dõi ngay sau đây.

Hôm nay Bác không ngủ

Một đêm, anh đội viên mở mắt
Thấy bầu trời đêm đã sâu thẳm
Nhưng Bác vẫn ngồi đây
Đêm nay Bác không ngủ.

Trong sự im lặng của bếp lửa
Gương mặt của Bác đầy suy tư
Ngoài kia, mưa đang rơi như trút
Mái lều tranh giữa trời đêm u tối

Đứng nhìn Bác, anh đội viên
Càng nhìn, lòng càng xót xa
Người Cha với mái tóc bạc phơ
Đốt lửa, cho anh nằm êm ấm

Bác đi vòng quanh, tắm ánh đèn
Mỗi người mỗi câu chuyện
Lo sợ cho con cháu nhỏ
Bác nhích nhẹ, để không làm họ giật mình

Mặc chiện anh mơ màng
Như đang ngủ say sưa
Bóng Bác hiên ngang lộng lẫy
Ấm hơn cả ngọn lửa đỏ

Thổn thức lòng nao nao
Trong lòng thầm hỏi nhỏ:
- Bác ơi! Còn thức chưa?
- Bác lạnh không?

- Chú cứ ngủ say sưa
Mai đi đánh giặc nhé!

Không biết nói gì thêm
Anh lo Bác đang ốm
Lòng anh rối bời không yên
Vì Bác vẫn thức suốt

Chiến dịch vẫn dài chưa dứt
Rừng sâu dốc thẳng tắp
Đêm nay Bác không thể ngủ
Làm sao lấy sức mà đi!

...Lần thứ ba tỉnh giấc
Giật mình bừng tỉnh tức thì
Bác vẫn ngồi yên bình
Chòm râu im lìm không rụt

Anh vội vã lên tiếng
- Mời Bác nghỉ ngơi nhanh!
Trời sắp sáng rồi đấy
Bác ơi, xin Bác nghỉ!

- Chú cứ ngủ ngon lành
Mai lại đi đánh giặc
Bác thức thì cứ thức
Không ngủ Bác cũng yên lòng

Bác thương đồng bào lao động
Đêm nay nghỉ ngoài rừng
Phủ lá cây thành chiếu
Chiếc áo manh áo làm chăn

Trời mưa dầm dề
Làm sao để tránh ướt nhem
Yêu thương càng nóng lòng
Mong chờ trời sáng rực

Anh nhìn Bác một cái
Bác nhìn ngọn lửa rực cháy
Trái tim hân hoan vui mừng
Anh luôn bên cạnh Bác

Đêm nay Bác ngồi đây
Đêm nay Bác không muốn ngủ
Vì một sự hiển nhiên
Bác chính là Hồ Chí Minh

I. Một chút về tác giả Minh Huệ

- Minh Huệ (1927 - 2003), tên thật là Nguyễn Đức Thái.

- Ông sinh ra tại  Vin, tỉnh Nghệ An.

- Minh Huệ đã sáng tác thơ từ thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

II. Giới thiệu về Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ

1. Bối cảnh sáng tác

Bài thơ lấy cảm hứng từ sự kiện trong chiến dịch Biên giới vào cuối năm 1950, khi Bác Hồ đến mặt trận để chỉ huy cuộc chiến của quân đội và nhân dân Việt Nam.

2. Cấu trúc

Bao gồm 3 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “Lấy sức đâu mà đi”: lần tỉnh giấc đầu tiên của anh đội viên.
• Phần 2. Tiếp theo đến “Anh luôn bên cạnh Bác”: lần thức dậy thứ ba của anh đội viên.
• Phần 3. Phần còn lại: mô tả về Bác Hồ.

3. Loại thơ

Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” thuộc dạng thơ bốn chữ.

4. Ý nghĩa

Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ đã thể hiện lòng yêu thương sâu sắc, bao la của Bác dành cho bộ đội và nhân dân, cũng như sự tôn trọng, ngưỡng mộ của các chiến sĩ dành cho vị lãnh tụ.

5. Nghệ thuật sáng tạo

Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, kết hợp nhiều biện pháp tu từ, tạo nên một tâm trạng tha thiết…

6. Khai mạc và kết thúc

- Khai mạc:

Bác Hồ là người cha già yêu dấu của dân tộc Việt Nam. Suốt cuộc đời, Người đã hiến dâng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Trong bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ”, Minh Huệ đã thể hiện lòng yêu thương sâu sắc, to lớn của Bác dành cho bộ đội và nhân dân, cũng như lòng tôn kính, ngưỡng mộ của người chiến sĩ đối với lãnh tụ.

- Kết luận:

Thông qua bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ”, hình ảnh của Bác Hồ hiện lên rất chân thực. Bác không chỉ là một lãnh tụ xa xỉ, mà còn là người đầy tình thương yêu dành cho các chiến sĩ và nhân dân.

III. Phân tích cấu trúc của Đêm nay Bác không ngủ

(1) Khai mạc

Dẫn dắt và giới thiệu về tác phẩm Đêm này Bác không ngủ.

(2) Phần mở đầu

a. Tấm lòng yêu thương của Bác dành cho quân đội và nhân dân

- Tấm lòng yêu thương sâu sắc và bao la của Bác dành cho quân đội và nhân dân được thể hiện qua việc Bác thức trắng cả đêm để suy nghĩ.

- Khi đang ngủ say, anh lính bất ngờ tỉnh dậy và ngạc nhiên khi nhìn thấy Bác vẫn chưa ngủ.

- Nửa đêm tĩnh lặng, mọi người đều đã sâu giấc, chỉ có Bác một mình ngồi bên bếp lửa rực rỡ, gương mặt trầm tư.

- Bác đi dặm chăn để giữ ấm cho các chiến sĩ ngủ ngon lành, mỗi bước chân nhẹ nhàng để không làm giật mình các chiến sĩ tỉnh giấc.

- Bác khuyên bảo các đồng đội hãy yên tâm ngủ ngon, lý giải những nỗi lo âu về dân công ngủ ngoài rừng...

b. Sự tôn trọng và lòng kính trọng của chiến sĩ dành cho vị lãnh đạo

- Anh lính ngạc nhiên khi thấy đã khuya mà Bác vẫn còn thức dậy.

- Anh chiến sĩ bất ngờ khi thấy bầu trời đã gần sáng mà Bác vẫn ngồi im lặng bên bếp lửa đỏ rực để suy tư, lo lắng cho mọi người.

- Hình ảnh của Bác hiện lên trong tâm trí anh chiến sĩ, vẻ đẹp cao quý của Bác như lồng lộng: Bóng dáng cao quý của Bác ấm áp hơn cả ngọn lửa đỏ rực.

- Khi hiểu được lý do Bác vẫn thức, anh cảm thấy phấn khích, tôn trọng Bác và quyết định thức cùng Bác.

(3) Phần kết

Xác nhận giá trị về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Đêm nay Bác không ngủ.