Buzz
Thơ của Y Phương mang đậm nét miền núi, thể hiện một cách chân thực và sáng sủa về cuộc sống và tâm hồn của người dân vùng cao. Bài thơ Nói với con là một trong những tác phẩm được nghiên cứu trong môn Ngữ văn. Nó ca ngợi tình cảm gia đình ấm áp, tôn vinh nền văn hóa lao động và sức sống bền bỉ của quê hương và dân tộc. Qua đó, chúng ta cũng hiểu thêm về ý chí và nghị lực vươn lên trong cuộc sống.
Hôm nay, Mytour sẽ giới thiệu về tác giả Y Phương và nội dung của bài thơ Nói với con. Mong rằng điều này sẽ hữu ích cho các bạn học sinh.
Bài thơ Nói với con
- Nói với con
- I. Giới thiệu về nhà thơ Y Phương
- II. Tổng quan về bài thơ Nói với con
- III. Phân tích chi tiết bài thơ Nói với con
Nói với con
Chân phải bước về phía cha
Chân trái bước về phía mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
I. Giới thiệu về nhà thơ Y Phương
- Y Phương ra đời vào năm 1948.
- Sinh ra với tên gốc là Hứa Vĩnh Sước, ông là người dân tộc Tày.
- Quê hương của ông nằm tại huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
- Sau thời gian phục vụ trong quân đội từ năm 1968 đến 1981, Y Phương chuyển sang làm việc tại Sở Văn hóa - thông tin của tỉnh Cao Bằng.
- Trong năm 1993, ông đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Cao Bằng và là Ủy viên BCH Hội Nhà văn Việt Nam khóa VI.
- Năm 2007, Y Phương đã được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
- Thơ của ông mạnh mẽ, chân thật và sáng tạo với cách tư duy giàu hình ảnh về cuộc sống miền núi.
- Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm: Nói với con (1980), Người núi hoa (1982), Tiếng hát tháng giêng (1986), Lửa hồng một góc (1987), Lời chúc (1991), Đàn then (1996), Thơ Y Phương (2002)...
II. Thông tin về bài thơ Nói với con
1. Sơ đồ
Bao gồm 2 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”: Cha nói với con về tình cha mẹ.
- Phần 2. Phần còn lại: Cha nói với con về truyền thống đẹp của quê hương, khao khát con tiếp tục truyền thống đó.
2. Dạng thơ
Bài thơ “Nói với con” được viết theo dạng thơ tự do.
3. Ý nghĩa của tiêu đề
Tiêu đề “Nói với con” ngắn gọn, đơn giản nhưng chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Động từ “nói” kết hợp với đối tượng là “con” được đặt ở giữa bởi từ “với”, thể hiện mối quan hệ gần gũi giữa cha và con. Bài thơ trở thành một cuộc trò chuyện, chia sẻ của cha với con, truyền đạt những điều quan trọng về truyền thống, quê hương và tình yêu đối với đất nước. Tiêu đề này cũng là lời nhắn nhủ của tác giả, hy vọng thế hệ sau (con cái) sẽ tiếp tục phát triển và bảo tồn những giá trị văn hóa, truyền thống tốt đẹp. Hơn nữa, đây cũng là lời nhắc nhở con cần hiểu biết về nguồn gốc của mình, sống một cách đúng đắn và ý nghĩa.
4. Dòng cảm xúc
Bài thơ chứa đựng những tình cảm gia đình và mở rộng ra tình yêu dành cho quê hương, đất nước. Điều này thể hiện sự mong muốn của người cha muốn truyền đạt đến con cái về tương lai tươi sáng của đất nước.
5. Nội dung
Qua bài thơ Nói với con, Y Phương đã thể hiện sự ấm áp của tình cảm gia đình, tôn vinh những giá trị truyền thống cần cù và sức mạnh bền vững của quê hương và dân tộc. Bài thơ không chỉ mô tả về cuộc sống và vẻ đẹp của một dân tộc sống ở miền núi mà còn khơi gợi những ký ức sâu thẳm về tình yêu và lòng gắn bó với quê hương, với nguồn cội của bản thân.
6. Nghệ thuật
Từ ngữ sắc sảo, hình ảnh sinh động và sâu sắc; cách diễn đạt chân thành và sâu lắng; việc sử dụng các phép tu từ và biện pháp tu từ...
7. Mở bài và kết bài
- Mở bài: Mỗi tác giả đều có cách nhìn và cách miêu tả riêng về quê hương. Đỗ Trung Quân thể hiện quê hương qua vẻ đẹp dịu dàng của làng quê Việt Nam với những “chùm khế ngọt”, “cầu tre nhỏ”. Tế Hanh cảm nhận quê hương qua sự huyền bí của làng chài ven biển với “hương vị mặn mà”, “bóng buồm trắng”. Y Phương lại chọn cách thể hiện tình cảm với con, truyền đạt sự ấm áp và mạnh mẽ của tình yêu thương gia đình cũng như lòng kiêu hãnh với quê hương và dân tộc.
- Kết luận: Thông qua bài thơ “Nói với con”, Y Phương đã thể hiện sâu sắc tình cảm gia đình. Đồng thời, nhà thơ cũng ca ngợi những giá trị truyền thống cần cù và sức mạnh bền vững của quê hương và dân tộc. Bài thơ đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc về tình yêu thương gia đình và lòng tự hào về quê hương.
III. Phân tích bài thơ Nói với con
(1) Mở đầu
Giới thiệu về nhà thơ Y Phương và bài thơ Nói với con.
(2) Nội dung chính
a. Cha nói với con về nguồn gốc tình thương
- Cha nhắc nhở con về nguồn gốc của tình thương:
“Bước chân tới cha, tới mẹ
Một bước là để nói, hai bước là để cười
- Con được nuôi dưỡng trong tình yêu thương và sự hy vọng của cha mẹ.
- Những hình ảnh cụ thể thể hiện sự kết nối giữa cha con: “bước chân”, “tiếng nói”, “tiếng cười”...
=> Tạo không khí ấm áp, ân cần và hạnh phúc.
b. Cha dạy con biết ơn niềm vui của lao động và tình yêu quê hương
- Con sẽ trưởng thành trong âm nhạc, nhịp sống và lao động của người đồng bào với cuộc sống phong phú: “Đan lờ cài nan hoa/Vách nhà ken câu hát”.
- Thiên nhiên âm thầm chăm sóc, dạy dỗ con về tâm hồn và cách sống. Cha nhắc nhở về “ngày cưới” - ngày đặc biệt đẹp nhất trong cuộc đời - nơi hạnh phúc bắt đầu.
=> Cha muốn chia sẻ với con vẻ đẹp của quê hương đậm chất truyền thống và tình thương.
- Khi nói về quê hương, cha tự hào khi thể hiện về sức sống bền bỉ, mạnh mẽ và cao quý của quê hương, hy vọng con tiếp tục phát triển và phát huy:
- Cụm từ “người đồng mình” được nhấn mạnh nhiều lần để khẳng định những phẩm chất tốt đẹp.
- Tấm lòng trung thành với nơi gieo cấy, một cuộc sống đầy niềm vui và hi vọng.
- Ước mơ của cha dành cho con:
- Mong con trung thành với quê hương.
- Biết đối mặt với khó khăn, thách thức bằng ý chí, quyết tâm và niềm tin của mình.
- Cha muốn nhắc nhở con phải tự hào về truyền thống tốt đẹp và lối sống nghĩa tình của quê hương và người đồng dân.
- Cha mong ước con sống cao thượng, tự trọng, chân thành mặc dù giản dị, mộc mạc để xứng đáng với người đồng dân.
- Con hãy tự tin bước đi, bởi sau lưng con luôn có gia đình, quê hương, và trong tim con đã sẵn có những phẩm chất quý báu của “người đồng mình”.
(3) Kết bài
Đặt lại sự quan trọng của nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Nói với con.
