Buzz
Mô tả dàn ý phân tích bài thơ Nói với con của Y Phương với 3 mẫu dàn ý cụ thể, giúp học sinh lớp 9 dễ dàng lập dàn ý chi tiết khi phân tích bài văn Nói với con một cách tổng quát và chi tiết.
Bài thơ nhấn mạnh về tình cảm và công lao của cha mẹ đối với con. Hãy theo dõi 3 mẫu dàn ý phân tích bài thơ Nói với con để hiểu rõ hơn về thông điệp của tác phẩm, từ đó cải thiện kỹ năng viết văn môn Ngữ văn 9.
Hướng dẫn lập dàn ý phân tích bài thơ Nói với con
1. Bước vào chủ đề
- Giới thiệu ngắn gọn về tác giả Y Phương và phong cách viết thơ của ông.
- Bài thơ Nói với con đã đóng góp không ít vào danh tiếng của Y Phương trong cộng đồng văn học Việt Nam.
2. Phần chính
* Bốn dòng đầu tiên “Chân phải...tiếng cười”
- Cha kể về những kỷ niệm hạnh phúc khi con còn nhỏ, với từng bước đi đầu tiên, mỗi âm thanh của tiếng cười trong gia đình.
- Thông điệp về tình yêu thương và sự hi sinh vô điều kiện của cha mẹ dành cho con từ lúc con mới chào đời cho đến khi con trưởng thành.
* “Dân làng chúng ta...quê hương”:
- Mở rộng khái niệm về gia đình ra cộng đồng, vùng quê với vẻ đẹp của 'dân làng chúng ta': Sự sáng tạo, tinh thần làm việc cống hiến, và vẻ đẹp tâm hồn trong cuộc sống cộng đồng.
- Vẻ đẹp tự nhiên của 'rừng hoa mọc', và vẻ đẹp đậm chất dân dã của 'con đường chứa đựng tình thân'.
=> Hy vọng con sẽ ghi nhớ và ấn sâu vào tâm trí những điều gì gắn bó nhất với quê hương, để con nhận thức rằng ngoài gia đình, những giá trị văn hóa, những nét đẹp văn hóa, và chính sự đoàn kết của cộng đồng là những điều đã giúp con phát triển và trưởng thành, truyền đạt cho con tinh thần lẫn vẻ đẹp tâm hồn quý giá.
* “Dân làng chúng ta...tập tục”:
- Vẻ đẹp mạnh mẽ, ý chí kiên cường của những người dân miền núi, vượt qua mọi khó khăn thử thách.
- Thơ của tác giả thể hiện sự xúc động, sự tiếc nuối cho cuộc sống của người dân miền núi, tuy nhiên, cũng khẳng định niềm tự hào sâu sắc về bản lĩnh và ý chí kiên cường của dân tộc, hy vọng con sẽ tiếp tục thừa kế và phát triển những truyền thống của 'dân làng chúng ta'.
- 'Dân làng chúng ta' đã từng bước xây dựng và phát triển quê hương, và từ đó hình thành ra những phong tục tập quán, cùng xây dựng nên một cộng đồng dân tộc thống nhất.
* Kết thúc:
- Lời dặn dò cuối cùng đầy lòng yêu thương của người cha dành cho con sau những chia sẻ, giải thích về ý nghĩa của quê hương.
4. Tổng kết
- Tóm tắt nội dung và phong cách sáng tạo của tác giả.
Phân tích chi tiết bài thơ Nói với con
1. Phần Mở đầu
Giới thiệu một số điểm về tác giả và tác phẩm:
- Tác giả Y Phương: một nhà thơ thuộc dân tộc Tày. Thơ của ông mang tính dân tộc mạnh mẽ, thể hiện cuộc sống tinh thần của cộng đồng người dân vùng núi.
- Bài thơ “Nói với con”: diễn đạt tình thương của cha mẹ dành cho con cái, hy vọng rằng con chúng ta sẽ tiếp tục và phát triển những giá trị tốt đẹp của quê hương.
2. Phần Chính
a. Hình ảnh đứa trẻ lớn lên trong tình thương của cha mẹ
- Hình ảnh của đứa trẻ bắt đầu tập đi được được mô tả đơn giản, giản dị: Chân phải tiến về phía cha / Chân trái tiến về phía mẹ.
- Tiếng nói, tiếng cười: miêu tả hình ảnh một gia đình hạnh phúc, ấm áp.
⇒ Tình yêu của cha mẹ dành cho con là không giới hạn, quan tâm và theo dõi con từ những bước đầu đời.
b. Lời dạy dỗ của cha mẹ về những phẩm chất cần có trong cuộc sống
- Sống vui vẻ, thân thiện và biết ơn:
- Hồn nhiên, yêu đời và yêu lao động: cầm nan hoa khi tảo luộc, luôn hát vang trong lao động.
- Con người sống hòa mình với tự nhiên, biết trân trọng tự nhiên: “Rừng ban hoa / Con đường ban tình thương”.
- Con người không thể tồn tại một mình: ngày cưới của cha mẹ là ngày “đẹp nhất trên đời”, và hạ sinh đứa con là sự trọn vẹn đẹp nhất.
⇒ Bản thơ rất cảm động và vui vẻ, cha mẹ không chỉ nói với con mà còn nhớ lại những kỷ niệm của mình.
- Sống mạnh mẽ, kiên cường, không khuất phục trước khó khăn:
- Cha mẹ mong con học được tính kiên cường của 'người đồng mình': vượt qua những khó khăn để nuôi dưỡng lòng quyết tâm lớn.
- Sống phải biết ơn những hy sinh của cha ông đời trước đã xây dựng quê hương, không trách quê hương nghèo khó, không khuất phục trước gian khó: 'Sống trên đá không than phiền/ Sống trong thung không chê thung đói nghèo'.
- Cha mẹ mong con có đủ sức mạnh thể chất và tinh thần như 'người đồng mình': 'da thịt đơn sơ', 'không ai nhỏ bé'; có thể 'Chinh phục khó khăn', 'Không sợ gian khổ'.
- Sống có ích, xây dựng quê hương và luôn ghi nhớ truyền thống, nguồn gốc: 'tự mình đóng cọc giữ cao quê hương', 'quê hương là nơi gìn giữ phong tục' - mối liên kết sâu sắc giữa con người và quê hương. Con người tạo dựng quê hương, hình thành phong tục, rồi quê hương lại là nơi bảo quản những phong tục ấy.
⇒ Cha mẹ mong con sống như dòng sông, luôn lưu thông, luôn phát triển, nhưng giữ những giá trị văn hóa của dân tộc không bao giờ được phép quên.
c, Lời khuyên dành cho con về tinh thần cần có khi bước vào cuộc sống
- Lời khuyên cuối cùng cha mẹ muốn chia sẻ với đứa con: “dù da thịt còn thô sơ” nhưng khi bước vào cuộc sống độc lập, con phải biết tự tin và mạnh mẽ. Con người không chỉ là cơ thể “thô sơ” có thể gặp khó khăn, bệnh tật, mệt mỏi, nhưng phải kiên cường đối mặt với thử thách, không chấp nhận sự xấu xa và bất công, không chịu sống chùng xuống, như những người tiền nhiệm của chúng ta đã từng làm hàng ngàn năm qua.
- “Lắng nghe con”: câu thơ cuối cùng như tiếng trái tim của cha mẹ, tràn đầy yêu thương, hy vọng, lo lắng, mong con sẽ trưởng thành và sống một cuộc sống hạnh phúc, tự do và ý nghĩa.
d, nghệ thuật sáng tạo trong bài thơ
- Sử dụng hình ảnh và ngôn từ đặc trưng của người dân vùng núi.
- Thể loại thơ tự do, diễn đạt với giọng thơ gần gũi, mộc mạc và ấm áp.
3, Kết luận
- Trong bài thơ, cha mẹ truyền đạt lời dạy dỗ, lòng tự hào về sức sống và truyền thống đẹp của quê hương được thể hiện rõ.
- Bài thơ phản ánh văn hóa dân tộc miền núi phía Bắc với sự tự do và mộc mạc.
Dàn ý phân tích tốt nhất cho bài thơ Nói với con
A. Giới thiệu:
Giới thiệu về tác giả và tác phẩm:
- Tên thật của tác giả là Hứa Vĩnh Sước, là một nhà thơ dân tộc Tày, xuất thân từ huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
- Ông đã gia nhập quân đội vào năm 1968 và sau đó chuyển ngành sang công tác văn hóa thông tin tại Sở Văn hóa Thông tin Cao Bằng từ năm 1981.
- Là Chủ tịch của Hội Văn học nghệ thuật Cao Bằng.
- Thơ của Y Phương thường mang đậm bản sắc dân tộc, phản ánh đời sống tinh thần phong phú của người dân vùng cao Việt Bắc.
- Bài thơ ''Nói với con'' thể hiện tình yêu thương và ước nguyện của cha mẹ, hy vọng con cái sẽ tiếp tục và phát triển những giá trị truyền thống tốt đẹp của quê hương.
B. Phần thân bài:
- Trong quá trình lớn lên, con được bao bọc bởi tình yêu thương và sự chăm sóc của cha mẹ, trong cuộc sống làm ruộng của quê hương:
+ Tình yêu thương của cha mẹ dành cho con là không giới hạn, được diễn đạt qua những hình ảnh đơn giản và sự mộc mạc:
''Bước chân nối gót vào cha,
Điều đó dẫn đưa đến mẹ.
Một bước, âm thanh âu yếm,
Hai bước, tiếng cười khôn nguôi.
Đây là biểu tượng cho một gia đình hạnh phúc, ấm áp.
+ Sự hòa mình vào vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống cần lao của người dân quê hương giúp con trưởng thành, phát triển về mặt tinh thần và thể chất:
'Rừng phơi hoa
Con đường góp phần cho tấm lòng của mọi người
Người đồng hương yêu dấu ơi
Đan lời trong việc chăm sóc cây hoa
Nhà cửa truyền đi giai điệu ca hát''
- Tâm nguyện sâu sắc của cha dành cho con:
+ Cha mong con trung thành với quê hương, vượt qua mọi khó khăn, thử thách bằng ý chí và lòng tin vững chắc:
''Dù có chông gai thế nào đi nữa, cha vẫn mong muốn
Sống trên đất gồ ghềnh cũng không trách
Sống trong nghèo đói thung lũng cũng không chê''
Sống như dòng sông, dòng suối,
Trèo lên thác, đọng lại dưới ghềnh
Không lo sự gian khổ.''
+ Mong con sống thật xứng đáng với truyền thống tốt đẹp của dân tộc:
''Người đồng mình da thịt cũng chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con ạ
Người đồng hương tự mình khắc đá kê cao quê hương''
C. Kết bài:
- Bài thơ lồng ghép những ước nguyện sâu sắc nhất của cha dành cho con. Đó là sự tự hào với sức mạnh kiên cường, với truyền thống văn hóa đậm chất dân tộc, và niềm tin vững chắc khi bước vào cuộc sống mới.
- Trong bài thơ “Nói với con”, người đọc cảm nhận được tình cảm cha con sâu lắng và tình yêu với quê hương của tác giả.
