Bài thơ Cảm xúc mùa thu (Thu hứng) thể hiện tình yêu với thiên nhiên và đất nước của nhà thơ Đỗ Phủ, đồng thời, tác giả cũng chia sẻ nỗi lòng riêng tư của mình. Tác phẩm được giới thiệu trong chương trình học môn Ngữ văn lớp 11.
Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp tài liệu giới thiệu về nhà thơ Đỗ Phủ và bài thơ Cảm xúc mùa thu. Mời các bạn học sinh tham khảo để hiểu rõ hơn về nội dung của tác phẩm trên.
Tình cảm của mùa thu
Phiên âm:
Ngọc lộ điều thương phong thụ lâm,
Vu sơn, Vu giáp khí tiêu sâm.
Giang gian ba lãng kiêm thiên dũng,
Tái thượng phong vân tiếp địa âm.
Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ,
Cô chu nhất hệ cố viên tâm.
Hàn y xứ xứ thôi đao xích,
Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.
Dịch nghĩa:
Móc ngọc tơi bời ở rừng phong,
Khí ở núi Vu và kẽm Vu ảm đạm mịt mờ
Trên sông, nước và trời cùng trôi chảy,
Ngoài ải, gió và mây liên tiếp mù đất.
Cúc từng chòm nở hai lần dòng lệ xưa,
Thuyền lẻ loi buộc chặt mối tình quê cũ.
Nơi nơi giục giã dao thước may áo rét,
Tiếng chày chiều dồn dập thành cao Bạch Đế.
Dịch thơ:
Rừng phong reo móc sa lặng lẽ,
Đồi non sương lạnh, khí thu thơm.
Trời đêm sóng lớn sông sâu thẳm,
Đất trời mây đan cửa ải xa.
Hoa cúc tuôn rơi lệ dòng cũ,
Thuyền buộc chặt mối tình nhà.
Lạnh lùng giục kẻ tay đao thước,
Thành Bạch, chày vang bóng ác tà.
(Nguyễn Công Trứ dịch)
I. Giới thiệu về tác giả Đỗ Phủ
- Đỗ Phủ (712 - 770), tự Tử Mĩ, hiệu Thiếu Lăng, là một nhà thơ danh tiếng của Trung Quốc thời nhà Đường.
- Ông phục vụ trong chính trị trong một thời gian ngắn nhưng trải qua những cảnh đau khổ và bệnh tật.
- Vào năm 755, tướng An Lộc Sơn nổi dậy chống lại triều đình. Ông, vì không được coi trọng và muốn tránh xa nguy hiểm, quyết định rời bỏ vị trí quan và trở về quê nhà ở phía Tây Nam.
- Đỗ Phủ và Lý Bạch được coi là hai nhà thơ vĩ đại và có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử văn học Trung Quốc.
- Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm:
- Tập thơ Ngao du nam bắc (731 - 745)
- Tập thơ Trường An khốn khổ (746 - 755)
- Tập thơ Lưu vong làm quan (756 - 759)
- Tập thơ Phiêu bạc tây nam (760 - 770)
II. Giới thiệu về bài thơ Tình cảm mùa thu
1. Ngữ cảnh sáng tác
- Bài thơ được viết vào năm 766, khi nhà thơ lưu trú tại Quỳ Châu.
- Đỗ Phủ sáng tác tập thơ “Thu hứng” bao gồm 8 bài, trong đó Tình cảm mùa thu là bài thơ mở đầu. Ông được đồng bào Trung Quốc gọi là “Thi thánh”.
2. Sơ đồ bố cục
Gồm hai phần:
- Phần 1: Bốn câu đầu. Một bức tranh của mùa thu.
- Phần 2: Bốn câu còn lại. Tình cảm qua khung cảnh mùa thu.
3. Thể loại thơ
Bài thơ 'Cảm xúc mùa thu' được viết theo hình thức thất ngôn bát cú.
4. Nội dung chính
Bài thơ là tâm trạng riêng tư của Đỗ Phủ nhưng cũng đong đầy tình yêu quê hương, lòng nhân ái.
5. Nghệ thuật và phong cách
Nghệ thuật thơ Đường đạt đến trình độ hoàn hảo...
III. Phân tích cấu trúc bài thơ Cảm xúc mùa thu
(1) Khởi đầu
Hướng dẫn và giới thiệu về tác giả Đỗ Phủ và bài thơ Cảm xúc mùa thu.
(2) Phần thân
a. Bức tranh mùa thu
- “Rừng phong lác đác, hạt móc sa”: tạo hình ảnh u ám, tĩnh lặng.
- “Vu sơn, Vu giáp”: nhấn mạnh sự uy nghi của núi Vu, hùng vĩ khí trời không thể thấp hơn mặt nước sông.
- Hình ảnh đối lập: sóng cao chạm trời - mây dày phủ đất: sự di chuyển từ trên xuống dưới.
=> Bức tranh mùa thu rộng lớn nhưng u ám, tĩnh lặng.
b. Tình cảm của nhà thơ trong bức tranh mùa thu
- Cúc nở hai lần - đầy lệ nhớ nhung: bi kịch thầm kín trong lòng nhà thơ.
- Cố chu: chiếc thuyền cô độc, là biểu tượng cho ước mơ về quê hương.
- Âm thanh tiếng chày đập lên sông, tiếng vọng của một mùa đông sắp đến.
=> Chứa đựng tình yêu quê hương và lòng biết ơn đối với cuộc sống.
(3) Kết thúc
Xác nhận giá trị về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Cảm xúc mùa thu.