PHẦN GIỚI THIỆU
1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu và viết bài thu hoạch.
Sau quá trình học tập, nghiên cứu và nhận sự hướng dẫn từ các giảng viên trong chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên tiểu học hạng III, tôi đã tiếp thu được những nội dung quan trọng sau đây:
- Nắm bắt và áp dụng xu hướng phát triển giáo dục, cùng với tinh thần đổi mới toàn diện và căn bản trong giáo dục, bao gồm các mô hình trường học mới. Đánh giá các thành tựu và hạn chế của các mô hình này. Vận dụng sáng tạo kiến thức về giáo dục và tâm lý lứa tuổi vào thực tiễn giảng dạy học sinh tiểu học, phối hợp tích cực với đồng nghiệp, phụ huynh và cộng đồng để nâng cao chất lượng giáo dục.
- Nắm vững và triển khai hiệu quả các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, cùng với quy định ngành và địa phương về giáo dục tiểu học. Tích cực tuyên truyền và khuyến khích đồng nghiệp thực hiện tốt các chính sách giáo dục tiểu học. Hiểu rõ chương trình và kế hoạch giáo dục tiểu học, và hướng dẫn đồng nghiệp thực hiện chúng.
Dưới sự hướng dẫn tận tình của giảng viên trong một thời gian ngắn, tôi đã nghiên cứu 10 chuyên đề cơ bản, bao gồm các kiến thức chủ yếu về chính trị, quản lý nhà nước, và các kỹ năng chung qua 4 chuyên đề. Đồng thời, tôi cũng học về kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp chuyên ngành và đạo đức nghề nghiệp qua 6 chuyên đề.
Chuyên đề 1: Lý luận về Nhà nước và quản lý hành chính Nhà nước.
Chuyên đề 2: Chiến lược và chính sách phát triển giáo dục và đào tạo.
Chuyên đề 3: Quản lý giáo dục và chính sách phát triển giáo dục trong bối cảnh thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Chuyên đề 4: Vai trò của giáo viên trong công tác tư vấn học đường tại trường tiểu học.
Chuyên đề 5: Tổ chức các hoạt động dạy học, xây dựng và phát triển kế hoạch giáo dục tại trường tiểu học.
Chuyên đề 6: Phát triển năng lực nghề nghiệp của giáo viên tiểu học hạng III.
Chuyên đề 7: Dạy học theo phương pháp phát triển năng lực học sinh tại trường tiểu học.
Chuyên đề 8: Công tác thanh tra, kiểm tra và các hoạt động đảm bảo chất lượng tại trường tiểu học.
Chuyên đề 9: Sinh hoạt tổ chuyên môn và công tác bồi dưỡng giáo viên tại trường tiểu học.
Chuyên đề 10: Xây dựng và phát triển mối quan hệ trong và ngoài nhà trường để nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển trường tiểu học.
Các chuyên đề này rất cần thiết và có giá trị lớn đối với các nhà giáo dục. Chúng giúp nâng cao năng lực chuyên môn và nghiệp vụ, phát triển khả năng nghề nghiệp để thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy và đáp ứng tiêu chuẩn chức danh giáo viên tiểu học hạng III. Vì lý do này, tôi chọn chuyên đề 9 để viết bài thu hoạch với nội dung: 'Sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tại trường Tiểu học Xuân An, huyện Xuân An, tỉnh Hà Nam.'
2. Mục tiêu của nghiên cứu và viết bài thu hoạch.
- Đánh giá hiện trạng chất lượng sinh hoạt chuyên môn tại trường Tiểu học Xuân An, huyện Xuân An, tỉnh Hà Nam.
- Đề xuất một số giải pháp để cải thiện chất lượng dạy và học tại tổ chuyên môn của trường.
3. Các nội dung chính của bài thu hoạch
Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung bài báo cáo bao gồm ba phần chính.
- Cơ sở lý luận và thực tiễn về việc 'Sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tại trường Tiểu học Xuân An, huyện Xuân An, tỉnh Hà Nam.'
- Tình hình hoạt động sinh hoạt chuyên môn tại trường Tiểu học Xuân An, huyện Xuân An, tỉnh Hà Nam.
- Các giải pháp cải thiện sinh hoạt tổ chuyên môn tại trường Tiểu học Xuân An, huyện Xuân An, tỉnh Hà Nam.
PHẦN NỘI DUNG
1. Nền tảng lý thuyết và thực tiễn cho nghiên cứu và viết bài thu hoạch
1.1. Cơ sở lý thuyết
1.1.1. Vai trò, nhiệm vụ, và chức năng của tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn tại các trường Tiểu học được quy định theo Điều 18 của Văn bản hợp nhất 03/VBHN-BGDĐT năm 2014, Thông tư về Điều lệ trường Tiểu học do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành như sau:
(1) Tổ chuyên môn bao gồm giáo viên và nhân viên làm công tác thư viện và thiết bị giáo dục, với ít nhất 03 thành viên. Tổ có tổ trưởng và nếu có từ 7 thành viên trở lên, sẽ có thêm một tổ phó.
(2) Nhiệm vụ của tổ chuyên môn bao gồm:
- Lập kế hoạch hoạt động của tổ theo tuần, tháng, và năm học để thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động giáo dục.
- Thực hiện việc nâng cao chuyên môn, kiểm tra và đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục cũng như quản lý sách và thiết bị của các thành viên trong tổ theo kế hoạch của nhà trường.
- Tham gia vào quá trình đánh giá và xếp loại giáo viên theo tiêu chuẩn nghề nghiệp Tiểu học và đề cử tổ trưởng, tổ phó.
(3) Tổ chuyên môn tổ chức sinh hoạt định kỳ hai tuần một lần và các cuộc họp khác khi cần thiết.
Tổ chuyên môn là bộ phận trong trường học, bao gồm nhóm giáo viên từ ba người trở lên giảng dạy môn học chung hoặc nhóm viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục, tư vấn học đường, v.v. Mỗi tổ có tổ trưởng và tổ phó do hiệu trưởng bổ nhiệm đầu năm học.
(4) Chức năng của tổ chuyên môn
- Hỗ trợ hiệu trưởng trong việc điều hành các hoạt động chuyên môn liên quan đến việc giảng dạy.
- Quản lý trực tiếp giáo viên trong tổ theo các nhiệm vụ đã được quy định.
- Tổ chuyên môn là cầu nối giúp hiệu trưởng quản lý nhiều khía cạnh, nhưng chủ yếu tập trung vào hoạt động chuyên môn, tức là việc dạy và học trong trường.
1.1.2. Vai trò và nhiệm vụ của tổ trưởng chuyên môn tại trường Tiểu học
- Tổ trưởng tổ chuyên môn cần có khả năng lập kế hoạch, tổ chức và điều hành hoạt động của tổ theo kế hoạch giáo dục, phân phối chương trình môn học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cũng như kế hoạch năm học của nhà trường. Họ cũng phải tổ chức các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong tổ, thực hiện đánh giá, xếp loại và đề xuất các hình thức khen thưởng hoặc kỷ luật cho giáo viên thuộc tổ mình quản lý.
Vì vậy, tổ trưởng chuyên môn cần có phẩm hạnh đạo đức tốt, năng lực, trình độ chuyên môn vững vàng, kinh nghiệm dày dạn, cùng với sự tín nhiệm từ đồng nghiệp và học sinh. Họ cần biết cách tập hợp giáo viên trong tổ, lắng nghe, tạo sự đoàn kết, đồng thời gương mẫu, công bằng và khéo léo trong giao tiếp.
Nhiệm vụ của tổ trưởng chuyên môn trong quản lý giảng dạy tại trường
- Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
+ Lập kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tháng, tuần, học kỳ và năm học.
+ Xây dựng kế hoạch chi tiết cho các chuyên đề, hoạt động tự chọn, ôn tập kiểm tra, dạy học nâng cao cho học sinh giỏi và hỗ trợ học sinh yếu kém.
+ Hướng dẫn các thành viên trong tổ xây dựng và quản lý kế hoạch cá nhân, cũng như việc soạn giảng.
+ Tổ chức các buổi bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong tổ và giáo viên mới (như đổi mới phương pháp giảng dạy, cải tiến kiểm tra và đánh giá, dạy học theo chuẩn kỹ năng, v.v.).
+ Quản lý hoạt động của tổ, bao gồm việc tổ chức các cuộc họp định kỳ và quy định về hoạt động chuyên môn và nghiệp vụ.
+ Giám sát và kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên, bao gồm việc lập hồ sơ chuyên môn, soạn giảng theo kế hoạch và phân phối chương trình, đảm bảo chuẩn kiến thức kỹ năng, ra đề kiểm tra, v.v.
+ Thực hiện việc dự giờ giáo viên trong tổ theo quy định (4 tiết/giáo viên/năm học).
+ Các hoạt động khác như đánh giá và xếp loại giáo viên, cùng với việc đề xuất khen thưởng hoặc kỷ luật. Tổ trưởng chuyên môn cần nắm rõ năng lực và điểm yếu của từng thành viên trong việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy được giao.
- Quản lý kết quả học tập của học sinh
+ Theo dõi kết quả học tập của môn quản lý để có các biện pháp cải thiện chất lượng.
+ Đề xuất và xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm đạt được các mục tiêu giáo dục.
1.2. Cơ sở thực tiễn
- Kinh nghiệm cho thấy, khi công tác chỉ đạo chuyên môn tại một trường được thực hiện hiệu quả, sinh hoạt chuyên môn sẽ có tổ chức chặt chẽ, nội dung sinh hoạt phù hợp với yêu cầu, mục tiêu dạy học, chương trình, sách giáo khoa và nhiệm vụ năm học. Điều này giúp giải quyết những khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ năm học, cải thiện chất lượng giảng dạy của giáo viên và phong trào thi đua dạy tốt, học tốt, từ đó nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
2. Tình hình công tác sinh hoạt chuyên môn tại trường Tiểu học Xuân An, huyện Xuân An, tỉnh Hà Nam
2.1. Những thuận lợi
Các cấp uỷ, chính quyền địa phương và các ban ngành đoàn thể trên địa bàn luôn quan tâm và hỗ trợ công tác giáo dục của nhà trường.
Phòng Giáo dục và Đào tạo thường xuyên theo dõi, chỉ đạo sát sao công tác sinh hoạt chuyên môn. Ban giám hiệu và tổ chuyên môn thực hiện tốt công tác tham mưu và quản lý, luôn nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của ngành, đồng thời tiếp tục đổi mới để đạt hiệu quả tích cực trong sinh hoạt chuyên môn.
Trong các hoạt động sinh hoạt chuyên môn, Ban giám hiệu hướng dẫn đội ngũ cán bộ, giáo viên, và nhân viên chủ động đổi mới phương pháp sinh hoạt để nâng cao chất lượng giáo dục.
Đội ngũ giáo viên chủ yếu là những người tận tâm và có lòng nhiệt huyết với nghề, có ý thức tự giác cao, trách nhiệm trong công việc, và tích cực xây dựng sự đoàn kết trong tập thể.
Trong những năm qua, công tác sinh hoạt chuyên môn tại trường Tiểu học Xuân An đã được tổ chức thường xuyên và diễn ra theo hai hình thức chính:
- Sinh hoạt chuyên môn chủ yếu tập trung vào công việc hành chính và tổ chức các chuyên đề hoặc tập huấn.
- Sinh hoạt chuyên môn bao gồm việc dự giờ và trao đổi kinh nghiệm về bài học, hoạt động này thường diễn ra trong các đợt hội giảng hàng năm theo kế hoạch của nhà trường.
2.2. Những khó khăn
Một số giáo viên tại trường còn yếu về chuyên môn và khả năng tự học, tự bồi dưỡng. Có lúc họ không chú trọng đúng mức đến sinh hoạt chuyên môn, dẫn đến chất lượng giảng dạy chưa đạt yêu cầu. Nội dung sinh hoạt chuyên đề đôi khi không được quan tâm đúng mức, đặc biệt là việc áp dụng các sáng kiến kinh nghiệm còn nhiều hạn chế. Một số buổi sinh hoạt chuyên môn có thể trở nên kém hiệu quả, đơn điệu, và ít có sự thảo luận về công tác kiểm tra đánh giá, ngoại trừ khi cần chuẩn bị đề cương kiểm tra học kỳ.
3. Các biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học thông qua sinh hoạt chuyên môn
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong các tổ chuyên môn.
- Cải thiện sự quản lý của ban giám hiệu đối với tổ chuyên môn.
- Thực hiện hiệu quả vai trò của ban giám hiệu trong việc chỉ đạo và tổ chức sinh hoạt chuyên môn của tổ.
- Tăng cường sự hợp tác chặt chẽ giữa tổ chuyên môn và các đoàn thể khác.
- Đẩy mạnh kiểm tra và đánh giá hoạt động chuyên môn của tổ chuyên môn một cách thường xuyên, nghiêm túc và hiệu quả.
PHẦN KẾT LUẬN
Thông qua chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp hạng 3, tôi đã nâng cao đáng kể năng lực chuyên môn và nghiệp vụ, đáp ứng các tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên tiểu học hạng 3. Khóa học cung cấp kiến thức giúp tôi áp dụng hiệu quả các chủ trương, chính sách, và pháp luật của Đảng và Nhà nước, đồng thời phát huy khả năng sáng tạo trong giáo dục tiểu học, nâng cao hiệu quả dạy học, và hiểu biết về các kiến thức chuyên môn phù hợp với chức danh nghề nghiệp giáo viên hạng 3.