Buzz
Để hỗ trợ học sinh rèn luyện, củng cố từ vựng và kỹ năng tu từ, môn Ngữ văn 6 sẽ có bài thực hành tiếng Việt. Vì vậy, Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt trang 43, thuộc bộ sách Kết nối tri thức.
Nội dung của tài liệu sẽ được đăng sau đây, kính mời các bạn học sinh lớp 6 tham khảo để chuẩn bị khi tiếp cận với một bộ sách mới.
Ý nghĩa của từ
Câu 1. Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Mắt trẻ con rực sáng
Nhưng chưa hiểu biết gì
Mặt trời mới bắt đầu mọc
Cho trẻ con nhìn thấy rõ
a. Diễn giải ý nghĩa của từ mọc.
Mọc: đưa phần đầu lên cao hoặc ra phía trước, vượt lên so với những thứ xung quanh.
b. Trong đoạn thơ trên, có thể thay từ “nhô” bằng từ “lên” được không? Hãy chỉ ra sự tinh tế của nhà thơ trong việc sử dụng từ “nhô”.
- Không thể dùng từ “lên” để thay thế cho từ “nhô”.
- Sự tinh tế trong việc sử dụng từ “nhô”: thể hiện sự vươn cao, vượt trội hẳn so với mọi vật xung quanh, nhằm giúp cho trẻ con nhìn rõ.
Câu 2. Trong bài thơ có từ như trụi trần, bế bồng. Trong tiếng Việt cũng có từ như trần trụi, bồng bế. Tìm thêm ở trong và ngoài văn bản những từ có thể đảo trật tự các thành tố để có từ khác đồng nghĩa.
- Trong văn bản: hồn nhiên
- Ngoài văn bản: suy tàn, mơ hồ, đợi chờ, nhớ mãi, chia sẻ…
Kỹ thuật tu từ
Câu 3. Hãy chỉ ra những dòng thơ áp dụng kỹ thuật tu từ so sánh trong khổ thứ hai của bài thơ. Nêu tác dụng của kỹ thuật tu từ so sánh đó trong việc diễn đạt ý nghĩa của khổ thơ.
- Những dòng thơ sử dụng kỹ thuật tu từ so sánh:
Cây cao như cánh tay
Lá cỏ mềm như sợi tóc
Cánh hoa nhẹ như cánh cúc
Tiếng hót trong trẻo như nước
Tiếng hót cao như mây
- Tác dụng: Tác giả so sánh các sự vật quen thuộc này với nhau để thể hiện sự gần gũi, dễ thương và tất cả màu sắc và âm thanh của cuộc sống qua con mắt của trẻ.
Câu 4. Trong câu thơ “Những làn gió thơ ngây”, nhà thơ đã áp dụng biện pháp tu từ gì? Hãy nêu tác dụng của những biện pháp tu từ đó.
- Biện pháp tu từ: nhân hóa (thơ ngây).
- Tác dụng: Tạo ra hình ảnh gần gũi với con người, gió trở thành những đứa trẻ trong sáng, hồn nhiên và ngây thơ.
Câu 5. Hãy ghi lại những dòng thơ sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ và nêu tác dụng của việc sử dụng biện pháp tu từ đó trong đoạn thơ “Nhưng còn cần cần cho trẻ đến Từ bãi sông cát vàng”.
- Các dòng thơ sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ:
Từ cái bống cái bang
Từ cái hoa rất thơm
Từ cánh cò rất trắng
Từ vị gừng rất đắng
Từ vết lấm chưa khô
Từ đầu nguồn cơn mưa
Từ bãi sông cát vắng
- Tác dụng: Bằng cách lặp lại từ “từ”, Xuân Quỳnh muốn nhấn mạnh tình cảm thâm sâu của người mẹ. Trong lời ru của mẹ, có đủ hình ảnh, âm thanh, mùi vị từ những điều quen thuộc và gần gũi nhất.
* Bài tập ôn luyện thêm:
Giải thích nghĩa của các từ: chinh phục, gió nồm, hoài niệm, mạnh mẽ.
Gợi ý:
- Chinh phục: Sử dụng sức mạnh để đạt được sự tuân theo.
- Gió nồm: Gió thổi từ phía đông nam ra biển vào đất liền của chúng ta, mang lại cảm giác mát mẻ và ẩm ướt, thường xuất hiện vào mùa hạ.
- Hoài niệm: Hồi tưởng về những kỷ niệm xa xưa.
- Mãnh mẽ: Cực kỳ mạnh mẽ và dữ dội.
