Ngoài việc sử dụng ngôn ngữ, văn bản cũng có các phương tiện biểu đạt khác như hình ảnh, sơ đồ tư duy, bảng biểu để thể hiện nội dung. Ví dụ như sơ đồ tư duy giúp tổ chức thông tin một cách rõ ràng, hình ảnh làm tăng sự sinh động và ấn tượng trong diễn đạt.
Câu 1: Văn bản sử dụng các phương tiện biểu đạt khác ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ tư duy, bảng biểu để truyền đạt nội dung một cách sinh động và rõ ràng.
Câu 2
Quan sát văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
a. Trong văn bản Ứng dụng của trí tuệ nhân tạo, những thông tin chính được trình bày như thế nào?
Các thông tin được tổ chức theo trình tự và bố cục nhất định. Phân tích hiệu quả sử dụng phối hợp giữa phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ trong văn bản để thể hiện nội dung (so sánh với cách thể hiện trong văn bản Trí thông minh nhân tạo).
b. Về văn bản Huy Cận: Nhà thơ lớn của thơ Việt Nam hiện đại trình bày những thông tin chính về tác giả Huy Cận?
So sánh với nội dung về Huy Cận trong Bài 2 – Cấu tứ và hình ảnh trong thơ trữ tình (sách giáo khoa Ngữ văn 11, tập một), cách thể hiện thông tin của văn bản này có điểm gì khác biệt?
c. Hai văn bản trên là những đồ hoạ thông tin. Bạn nghĩ hình thức này có thể áp dụng vào những hoạt động học tập nào?
Cách giải:
Sử dụng hình ảnh để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a. Tác giả trình bày các khái niệm, ứng dụng của trí tuệ nhân tạo trong các lĩnh vực như sản xuất y tế, tiếp thị, thương mại điện tử, và trợ lý ảo…
→ Bằng cách trình bày những thông tin này kết hợp với việc sử dụng đồ hoạ thông tin bắt mắt về màu sắc và cách trình bày, tác giả không chỉ giúp người đọc dễ dàng nắm bắt thông tin mà còn hiểu sâu về vấn đề. Từ đó, giúp phát triển lối tư duy logic cho người đọc.
b. Các thông tin về nhà thơ Huy Cận bao gồm: tiểu sử, vị thế xã hội và sự nghiệp sáng tác của ông. Trong Bài 2 – Cấu tứ và hình ảnh trong thơ trữ tình, những điều này được miêu tả rõ ràng và hợp lý hơn. Cách thể hiện thông tin khác biệt vì ở bài này, tác giả sử dụng đồ hoạ thông tin nên nó rõ ràng, súc tích hơn, trong khi ở Bài 2 lại sử dụng chủ yếu ngôn ngữ nên có phần dài dòng và khó hiểu hơn.
c. Theo em, việc trình bày đồ hoạ thông tin có thể được áp dụng trong các hoạt động như thuyết trình, tạo poster cho các sự kiện…
Câu 3
Câu 3 (trang 80, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Đề bài: Hãy lựa chọn một trong hai yêu cầu sau để thiết kế một infographic:
- Tóm tắt các thông tin chính về một tác giả văn học có tác phẩm được học trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 11.
- Tóm tắt các thông tin chính của một văn bản được học ở Bài 8 – Cấu trúc của văn bản thông tin.
Phương pháp giải:
Sử dụng ví dụ ở trên để tạo poster.
Nội dung chi tiết:
Tóm tắt các điểm chính của văn bản về Trí thông minh nhân tạo: