TOP 5 bài thuyết minh về chùa Tây Phương đáng chú ý nhất, giúp học sinh lớp 9 hiểu rõ hơn về vị trí địa lí, lịch sử hình thành, và đặc điểm kiến trúc của chùa Tây Phương để viết bài văn thuyết minh đầy ấn tượng.
Chùa Tây Phương nằm ở ngoại ô Hà Nội, thuộc huyện Thạch Thất, Hà Nội. Được xây dựng từ hơn 300 năm trước, chùa Tây Phương là một trong những di tích lịch sử quan trọng của thủ đô. Hãy cùng đọc để hiểu thêm về điểm đặc biệt của ngôi chùa này qua bài viết dưới đây từ Mytour.
Bài thuyết minh về chùa Tây Phương - Mẫu 1
Khi nói đến Hà Nội, người ta thường nghĩ ngay đến những danh lam thắng cảnh nổi tiếng như Văn Miếu Quốc Tử Giám, hồ Hoàn Kiếm, đền Ngọc Sơn, chùa Trấn Quốc,... và chắc chắn không ai không nhắc tới ngôi chùa linh thiêng nhất, được xếp vào di tích quốc gia đặc biệt. Đó là chùa Tây Phương.
Chùa Tây Phương nằm ở xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội. Theo truyền thống, chùa được xây dựng vào thế kỉ thứ sáu. Trong thời gian đó, có một quan ở huyện Giao Châu nghe nói trên núi Cát Lậu có Chu Sa Đỏ, muốn tìm để làm thành thuốc trường sinh nên đã cùng nhân dân lập nên ngôi chùa nhỏ để thờ tự. Sau nhiều biến cố, chùa đã bị tàn phá nặng nề, nhưng vào năm 1794 thời kỳ Tây Sơn, chùa đã được tu bổ và mang tên là chùa Tây Phương, hay còn gọi là Sùng Phúc Tự. Người dân gọi đơn giản là chùa Tây.
Chùa Tây Phương nằm trên đỉnh núi Câu Lậu (núi Tây Phương), cao khoảng 50m. Núi Câu Lậu được ví như con trâu đầu đàn quay đầu xuống dòng sông Tích. Vì nơi đây có 9 ngọn núi trông xa như một đàn trâu. Để vào chùa, chúng ta phải bước qua 237 bậc thang đá ong. Kiến trúc của chùa đặc biệt với ba tầng nhà song song là Hạ - Trung - Thượng; tường xây kín, tạo thành hình chữ còng viền. Chùa có 64 pho tượng, phần lớn làm bằng gỗ mít. Trong đó có 18 tượng La Hán và pho tượng phật bà Quan Âm nghìn mắt, nghìn tay là điểm nhấn đặc biệt. Cửa sổ trong chùa được chạm khắc hình tròn, mang ý nghĩa “sắc sắc không không”. Nhờ những nét đặc trưng này, vào ngày 24/04/1962, chùa Tây Phương đã được công nhận và xếp hạng là di tích lịch sử quốc gia.
Các tượng phật ở đây được đánh giá rất cao, là những kiệt tác của các nghệ nhân xa xưa. Huy Cận có bài thơ nổi tiếng viết về các vị La Hán ở chùa Tây Phương:
Đây vị xương trần chân với tay
Có chi thiêu đốt tấm thân gầy
Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt
Tự bấy ngồi y cho đến nay.
Có vị mắt giương, mày nhíu xệch
Trán như nổi sóng biển luân hồi
Môi cong chua chát, tâm hồn héo
Gân vặn bàn tay mạch máu sôi.
Có vị chân tay co xếp lại
Tròn xoe từ thể chiếc thai non
Nhưng đôi tai rộng dài ngang gối
Cả cuộc đời nghe đủ chuyện buồn….
Hình tượng La-hán trong bài thơ rất độc đáo. “Khi đọc bài thơ Các vị La-hán chùa Tây Phương của Huy Cận, một nhà nghiên cứu văn học cho rằng: Nhà thơ vẽ ra những hình vẽ bên ngoài chủ yếu là để thể hiện nội tâm của những vị A-la-hán, mà cũng chính là nội tâm đau đớn, quằn quại, vật vã, đầy đau khổ, của những con người nơi trần thế…”. Các pho tượng là hiện thân của cuộc sống nghèo khổ, cực khổ mà nhân dân ta phải chịu đựng ở thế kỷ XVIII. Phật bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay là nghệ thuật đặc sắc nhất, là phật bà đại từ đại bi, luôn quan tâm, lắng nghe âm thanh khổ nạn của chúng sinh rồi hiện phép thần thông cứu giúp.
Là một danh lam thắng cảnh nổi tiếng nên chùa Tây được rất nhiều du khách trong và ngoài nước tới tham quan. Đặc biệt là vào những ngày tết hay những ngày lễ hội vào tháng ba âm lịch hàng năm thì đông đảo nhân dân và du khách chen lấn nhau lên chùa tạo ra một không khí náo nhiệt, một khung cảnh nhộn nhịp, đông vui, tấp nập. Du khách đến nơi đây chủ yếu để cầu bình an cho gia đình, tham quan vẻ đẹp của ngôi chùa. Chùa Tây Phương trở thành nơi phát triển kinh tế cho người dân địa phương, là niềm tự hào của quốc gia chúng ta. Tôi tin rằng ngôi chùa này sẽ càng ngày nhận được nhiều sự quan tâm, chú ý của du khách trong và ngoài nước.
Thật tự hào vì nơi đây có danh lam thắng cảnh tuyệt vời như vậy. Chúng ta hãy bảo vệ giữ gìn những nét đẹp văn hóa, điêu khắc đặc trưng của quê hương mình.
Thuyết minh về chùa Tây Phương - Mẫu 2
Núi Câu Lậu – xã Thạch Xá – huyện Thạch Thất – thành phố Hà Nội – Nơi có di tích lịch sử lớn của nước ta đó là danh lam thắng cảnh chùa Tây Phương. Đến bây giờ ngôi chùa vẫn tồn tại trên đất Hà Nội ta.
Chùa Tây Phương đặt trên đỉnh núi Câu Lậu, cao vút, được bao quanh bởi cây xanh. Ngôi chùa có diện tích rộng, với khung cảnh cây xanh đa dạng tạo nên một bức tranh hoang sơ, đậm chất dân tộc. Cảnh thiên nhiên hùng vĩ kết hợp với kiến trúc linh thiêng tạo nên một hình ảnh đẹp tuyệt vời. Mọi người có thể đến đây bằng bất kỳ phương tiện nào, nhưng để đến chùa, họ phải bước đi bằng chính đôi chân của mình.
Từ thời Mạc, chùa đã được tu bổ theo nền cũ của các vị tiền nhân. Năm 1554, chùa được tu lại để tôn lên vẻ đẹp và tính dân tộc hơn. Năm 1632, chùa được xây thêm thượng điện ba gian, hậu cung và hành lang 20 gian. Vào năm 1660, dưới thời Tây Sơn, chùa được Tây Đô Vương Trịnh Lạc tu bổ lại và đổi tên thành “Tây Phương cổ tự”. Kiến trúc độc đáo, vật liệu xây dựng chắc chắn, đã tồn tại bền vững cho đến nay. Chùa Tây Phương trở thành một di tích lịch sử quan trọng của Việt Nam.
Chúng ta đi qua 239 bậc đá ong để đến đỉnh núi và cổng chùa, chính điện và hậu cung. Mỗi nếp chùa có hai tầng mái, tường được xây từ gạch Bát Tràng nung đỏ, tạo ra vẻ hoang sơ, mộc mạc. Các cột gỗ được đặt trên đá xanh, được khắc hình cánh sen. Mái chùa Tây Phương có những góc cong như con rồng uốn lượn. Mái được trang trí với hình lá đề, màu sắc như màu áo cà sa. Xung quanh mái của ba tòa nhà được trang trí tinh tế, các đầu mái đều được chạm hình hoa lá, rồng bay, đầy ý nghĩa. Từ xa, chùa Tây Phương trông như một ngọn núi um tùm xanh mát, nhưng nổi bật trên đỉnh núi đó là mái chùa cong cong, đậm chất cổ xưa.
Chùa nổi tiếng với nhiều pho tượng, tượng thần, vị La Hán và Phật đều được tạo từ gỗ và được sơn vàng, tạo nên vẻ uy nghi. Có những pho tượng cao hơn người như pho Kim Cương, Hộ pháp, cao 3m, trang nghiêm, phúc hậu, được tạo từ thế kỷ XVII, cũng như những tác phẩm từ thế kỷ XIV. Đặc biệt, có 18 vị La Hán được tạo dưới dạng con người, mỗi vị thể hiện một nỗi khổ, tính cách riêng biệt, khá sinh động và ít thấy trong điêu khắc Việt Nam. Đó là hình ảnh của những con người đắc đạo nhưng vẫn trầm ngâm về nỗi khổ của chúng sinh.
Danh lam thắng cảnh Chùa Tây Phương không chỉ nổi tiếng với nguồn gốc lịch sử lâu đời mà còn là điểm đến của nhiều du khách trong và ngoài nước, đặc biệt vào ngày lễ và ngày hội Phật. Với kiến trúc cổ kính được bảo tồn qua hàng thế kỷ, sự cổ kính đã được rất nhiều người yêu thích. Vào ngày 06-3 Âm lịch hàng năm, là ngày Hội chính của Chùa, nơi thu hút các du khách đến trải nghiệm không khí trang nghiêm, linh thiêng. Nhờ vẻ đẹp và ý nghĩa lịch sử, nơi này đã được công nhận là di tích văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1962.
Thuyết minh về chùa Tây Phương - Mẫu 3
Nhắc đến chùa Tây Phương, ai cũng nghĩ ngay đến nơi linh thiêng của Hà Nội. Đó là nơi lưu giữ nhiều tượng phật có giá trị và mang nét độc đáo trong điêu khắc.
Chùa nằm trên khu vực có cảnh quan tĩnh lặng, đỉnh đồi Câu Lậu thuộc xã Thạch Xá - huyện Thạch Thất. Nơi đây cách Hà Nội khoảng 37km về phía Tây. Chùa được xây dựng từ năm Giáp Dần với tên gọi “Tây Phương cổ tự”.
Cổng chùa dài 162m với 239 bậc đá ong. Chùa có 3 tòa nhà song song theo kiến trúc chữ Tam, tạo nên một quần thể vững chắc và uy nghi. Ngôi chùa được lợp đôi ngói và trang trí tinh tế, tỉ mỉ. Tường được xây từ gạch Bát Tràng nung đỏ, kết hợp với cửa sổ hình tròn và các cột gỗ khắc hình cánh sen.
Chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII và vẫn giữ được dấu ấn đến ngày nay. Năm 1554, chùa được xây dựng lại trên nền tảng của chùa cũ. Năm 1632, chùa xây thêm thượng điện ba gian, hậu cung và hành lang 20 gian. Năm 1660, Tây Đô Vương Trịnh Lạc lại trùng tu chùa. Năm 1794, dưới thời nhà Tây Sơn, chùa được tu bổ và đổi tên thành “Tây Phương cổ tự”, cũng như đúc một quả chuông nặng 200kg.
Danh lam thắng cảnh chùa Tây Phương không chỉ là nơi nổi tiếng về kiến trúc và điêu khắc bậc nhất Việt Nam, mà chùa còn được xem như một bảo tàng tượng phật của Việt Nam. Các tượng phật tại đây được coi là những kiệt tác hiếm có của nghệ thuật điêu khắc tôn giáo.
Mỗi ai đến chùa đều in sâu trong lòng những ấn tượng khó phai. Nhà thơ Huy Cận đã viết bài thơ “Các vị La Hán chùa Tây Phương” sau khi thăm ngôi chùa này:
“Các vị La Hán chùa Tây Phương
Tôi đến thăm lòng vấn vương
Không phải đây là xứ Phật
Mà sao mỗi người mặt bi thương”
Hàng năm, vào dịp Tết đến xuân về, danh lam thắng cảnh chùa Tây Phương lại thu hút nhiều du khách, phật tử từ khắp nơi, cả trong và ngoài nước đến tham quan, lễ phật.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, những tượng phật tại chùa Tây Phương đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng mỗi người, mỗi du khách về nền nghệ thuật và Phật học Việt Nam. Năm 1962, chùa được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia. Vì thế, chúng ta cần phải bảo tồn, trân trọng và giữ gìn nét đẹp văn hóa này.
Thuyết minh về chùa Tây Phương - Mẫu 4
Thạch Thất, quê hương của tôi, không chỉ nổi tiếng với những làng nghề truyền thống mỹ nghệ mà còn với di tích văn hóa lâu đời như chùa Tây Phương.
Chùa Tây Phương đã được xây dựng từ rất lâu, theo tài liệu ghi chép vào thời Mạc Phúc Nguyên, năm Giáp Dần. Nằm trên đỉnh núi Câu Lậu ở xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, Hà Nội, chùa đã trải qua nhiều lần tu sửa và phát triển.
Để đến cổng chính của chùa, du khách phải vượt qua 239 bậc đá ong, một chất liệu đặc trưng của vùng xứ Đoài. Kiến trúc của chùa gồm ba nếp nhà song song: bái đường, chính điện và hậu cung, toát lên vẻ hoành tráng và phóng khoáng.
Chùa Tây Phương không chỉ là nơi tập trung các kiệt tác điêu khắc tôn giáo mà còn là nơi lưu giữ nhiều tượng phật và phù điêu độc đáo. Các tác phẩm được tạo ra dưới bàn tay tài hoa của các nghệ nhân làng mộc nổi tiếng xứ Đoàn.
Lên đỉnh chùa, khung cảnh đẹp và yên tĩnh làm cho lòng người nhẹ nhàng như đã bước vào một không gian tĩnh lặng, xa xôi khỏi sự ồn ào của thế gian. Với kiến trúc độc đáo và giao thông thuận tiện, chùa Tây Phương trở thành điểm du lịch hấp dẫn cho du khách thập phương. Hàng năm, Lễ hội chùa Tây Phương thường tổ chức vào ngày mùng 6 tháng 3 Âm lịch.
Trải qua bao biến cố lịch sử, danh lam thắng cảnh chùa Tây Phương đã để lại trong lòng mỗi người khách những ấn tượng sâu sắc về nền nghệ thuật cổ của Việt Nam. Chùa Tây Phương đã được Bộ văn hóa công nhận là di tích lịch sử văn hóa Quốc gia vào năm 1962.
Thuyết minh về chùa Tây Phương - Mẫu 5
Chùa Tây Phương, một danh lam thắng cảnh nổi tiếng của Hà Nội, là ngôi chùa đặc biệt mang giá trị nghệ thuật điêu khắc và là nơi lưu trữ nhiều tượng Phật có giá trị.
Chùa còn được biết đến với tên gọi Sùng Phúc tự, nằm trong một khu vực với cảnh đẹp thanh bình, trên đỉnh đồi Câu Lậu ở xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất.
Theo những tư liệu cổ sử ghi lại, núi chùa Tây Phương được biết đến với tên gọi Ngưu Lĩnh từ xa xưa. Theo truyền thuyết phong thủy, dãy núi ở phía Nam của thềm Ba Vì tạo hình như bầy trâu, có một ngọn núi như hòa mình để đón nước sông Tích từ các suối Ba Vì, được gọi là Ngưu Lĩnh sơn - tức núi chùa Tây Phương ngày nay. Chính vì vậy, chùa Tây Phương với kiến trúc cổ điển của Việt Nam được mô tả như “thượng sơn lâu đài, hạ sơn lưu thủy”, là nơi linh thiêng của quê hương non sông.
Về lịch sử, theo nhiều tư liệu, Chùa Tây Phương đã được xây dựng từ lâu nhưng người xây dựng và thời gian xây dựng vẫn chưa được xác minh. Thông qua các cuộc chiến tranh và thời gian, chùa đã nhiều lần được trùng tu vào các thế kỷ XVI, XVII, XVIII và ghi lại từng giai đoạn cho tới ngày nay. Năm 1554, chùa được xây lại trên cơ sở cũ. Năm 1632, chùa mở rộng thêm thượng điện 3 gian và hậu cung cùng hành lang 20 gian. Năm 1660, vua Tây Đô Trịnh Tạc đã xây lại chùa mới. Đến năm 1794 dưới thời nhà Tây Sơn, chùa được tu sửa hoàn toàn với tên mới là “Tây Phương Cổ Tự” và đúc một quả chuông nặng 200kg. Trong cuộc chiến tranh chống Pháp, chùa bị hỏng nặng và được trùng tu bởi các cơ quan chức năng. Khi dỡ ba ngôi chùa, người ta phát hiện dòng chữ đục chìm vào gỗ, ghi lại niên đại làm chùa. Ở ngôi chùa Thượng ghi: “Năm Giáp Dần quý đông tạo”, ở Trung ghi: “Giáp Dần quý đông cát nhật, Canh Tý mạnh thu cát nhật tu lý”, ở Hạ ghi: “Canh Tý trọng thu cát nhật tu lý”.
Từ chân núi lên tới cổng chính của chùa, phải vượt qua 239 bậc đá ong. Chùa bao gồm ba nếp nhà song song được xây dựng theo lối kiến trúc tam quan bao gồm Chùa Hạ, chùa Trung, Chùa Thượng, tạo thành một tổng thể uy nghi và vững chãi. Mái chùa được lợp hai lớp ngói và trạm trổ tinh tế. Tường xây bằng gạch Bát Tràng nung đỏ để trần, kết hợp hài hòa với màu sắc của gỗ đá trong khuôn viên chùa. Các hình khối kiến trúc kết hợp với những đường nét chạm trổ tinh tế, tỉ mỉ đã tạo ra ngôi chùa với một tổng thể hài hòa và hoàn mỹ.
Chùa Tây Phương còn là nơi tập trung nhiều pho tượng Phật được coi là những kiệt tác hiếm có của nghệ thuật điêu khắc tôn giáo. Theo một số tài liệu lịch sử, nguồn gốc ra đời của những pho tượng Phật trong chùa Tây Phương chính là hiện thực cuộc sống nghèo nàn khổ cực và nạn đói mà nhân dân phải chịu ở thế kỷ 18. Chùa có 72 pho tượng được tạc bằng gỗ mít sơn son thếp vàng trong đó 18 pho tượng thuộc nhóm La Hán chính là hình tượng đã được các nghệ nhân điêu khắc mượn sự tích tu hành của các vị đệ tử Phật nhằm mô tả những con người sống trong xã hội đương thời. Dưới bàn tay tài hoa của các nghệ nhân dân gian, các pho tượng hiện ra mỗi người một vẻ, một phong cách khác nhau với những đường nét, hình khối, dáng điệu vô cùng sinh động. Mỗi pho tượng ở đây có sự hài hòa nội tâm và ngoại hình, mang biểu tượng một nỗi đau khôn nguôi của con người: buồn vui lẫn lộn, suy tưởng, giả say, thiếu ngủ…. Nét mặt khắc khổ từ bi, từng nếp nhăn trên vầng trán, từng mạch máu đường gân thớ thịt, khớp xương, đôi môi, con mắt đến trang phục xiêm y đều được bàn tay nghệ nhân khắc họa diệu kỳ. Chẳng thế mà thi sĩ Huy Cận, khi về thăm Chùa, đã sáng tác nên bài thơ nổi tiếng “Các vị La Hán Chùa Tây Phương” như sau:
“Các vị La Hán chùa Tây Phương
Tôi đến thăm về lòng vấn vương.
Há chẳng phải đây là xứ Phật,
Mà sao ai nấy mặt đau thương?”
Bộ tượng tại chùa Tây Phương bao gồm Tam Thế Phật, Di-đà Tam Tôn, Tuyết Sơn, Phật Di lặc, Văn Thù Bồ Tát, Phổ Hiền Bồ Tát, Bát Bộ Kim Cương và 16 pho tượng Tổ. Pho tượng Tuyết Sơn thường thu hút sự chú ý đặc biệt của du khách vì là hình ảnh của đức Phật thích ca trong giai đoạn khổ hạnh “người đang chân trần với tay”, một bức tượng yên bình, trong trạng thái thiền định.
Chùa Tây Phương là điểm thăm quan hàng năm của nhiều Phật tử và du khách trên khắp đất nước, đặc biệt vào dịp Hội Xuân. Hội chùa Tây Phương diễn ra từ ngày mồng 6 đến mồng 10 tháng 3 âm lịch. Câu ca dao xưa vẫn ghi lại hình ảnh náo nức đến chùa:
“Nhớ ngày mồng sáu tháng ba,
Ăn cơm với cà đi hội chùa Tây”.
Trong dịp này, người dân Thạch Xá nơi truyền thống múa rối nước đã lâu thường tổ chức biểu diễn để phục vụ khách tham dự hội. Qua thời gian, các tượng La Hán, Kim Cương tại chùa Tây Phương đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng mỗi du khách về nghệ thuật cổ điển của Việt Nam. Với giá trị về kiến trúc và Phật học, chùa Tây Phương được Bộ Văn Hóa công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa quốc gia từ năm 1962.