1. Bài thuyết trình về nghệ thuật kể chuyện trong tác phẩm truyện - Mẫu 1
Xin chào các thầy cô và các bạn,
Khi khám phá văn học, chúng ta không thể không nhắc đến 'Lão Hạc' của Nam Cao – một trong những truyện ngắn tiêu biểu nhất. Tác phẩm không chỉ mô tả chân thực và cảm động số phận đau khổ của người nông dân trong xã hội xưa mà còn ca ngợi phẩm giá cao quý của họ. Qua đó, chúng ta thấy rõ tình yêu và sự tôn trọng của Nam Cao đối với người nông dân, cùng với tài năng nghệ thuật xuất sắc của ông trong việc khắc họa tâm lý nhân vật và kể chuyện.
Một điểm nổi bật của 'Lão Hạc' là nghệ thuật kể chuyện tinh tế của Nam Cao. Ông sử dụng ngôi kể thứ ba qua lời kể của nhân vật ông giáo, người chứng kiến toàn bộ câu chuyện. Phương pháp này mang đến cho tác phẩm sự chân thực và khách quan, làm nổi bật thái độ và đánh giá của nhân vật ông giáo đối với Lão Hạc một cách thuyết phục.
Nghệ thuật phân tích tâm lý nhân vật của Nam Cao là rất sâu sắc và tinh tế. Ông không chỉ miêu tả ngoại hình mà còn đi sâu vào tâm lý của Lão Hạc. Qua cái nhìn của các nhân vật khác như ông giáo, Binh Tư và vợ ông giáo, hình ảnh Lão Hạc hiện lên sống động và đa chiều, không chỉ đơn thuần mà còn rất nhân văn.
Nam Cao cũng thể hiện tài năng trong việc xây dựng tình huống truyện. Từ những chi tiết nhỏ như việc Lão Hạc bán con chó vàng hay nhờ ông giáo chăm sóc mảnh vườn, đến cái chết bi thảm của Lão Hạc, tất cả đều được sắp xếp bất ngờ, tạo sự hấp dẫn và lôi cuốn cho người đọc. Những tình huống này không chỉ khiến người đọc cảm thấy hoài nghi mà còn tràn đầy cảm xúc thương xót và kính trọng nhân vật.
Tác phẩm còn nổi bật với những triết lý sâu sắc. Những câu văn giàu tính triết lý về cuộc sống và con người trong 'Lão Hạc' vẫn giữ nguyên giá trị đến ngày nay. Ví dụ như: 'Chao ôi! Đối với những người xung quanh ta, nếu ta không cố gắng hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi... toàn những lý do để ta trở nên tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương; không bao giờ ta cảm thấy thương...'
Tóm lại, 'Lão Hạc' là một tác phẩm truyện ngắn thể hiện rõ ràng tài năng nghệ thuật của Nam Cao. Ông là một trong những nhà văn xuất sắc của nền văn học hiện thực trước Cách mạng tháng Tám 1945. Đây là những điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện trong truyện ngắn 'Lão Hạc' của Nam Cao. Cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe!
2. Thuyết trình về nghệ thuật kể chuyện trong tác phẩm truyện - Mẫu số 2
Xin chào các thầy cô và các bạn,
Tôi là [Tên], học sinh lớp [Lớp], trường [Trường]. Hôm nay, tôi xin trình bày về một yếu tố quan trọng làm nên thành công của một tác phẩm văn học: việc xây dựng tình huống truyện. Đây là yếu tố quyết định sự hấp dẫn và lôi cuốn của tác phẩm. Kim Lân là một bậc thầy trong lĩnh vực này, đặc biệt qua tác phẩm 'Vợ nhặt'. Truyện ngắn này không chỉ phản ánh chân thực nạn đói năm 1945 mà còn tái hiện cuộc sống khó khăn của người dân thời kỳ đó.
Câu chuyện xoay quanh nhân vật Tràng, một người nghèo sống cùng mẹ. Kim Lân đã khắc họa Tràng như một nhân vật có diện mạo đặc biệt: 'hai con mắt nhỏ li ti, gà gà chìm trong bóng chiều, quai hàm bạnh ra, mặt lúc nào cũng nhấp nháy những ý nghĩ lạ lùng và dữ tợn. Cái đầu trọc nhẵn, cúi về phía trước, lưng dài như lưng gấu, thường xuyên ngẩng mặt lên trời và cười hềnh hệch'. Tràng là một thanh niên xấu xí, bị bỏ qua, và sự nghèo đói luôn bám đuổi hai mẹ con.
Cuộc sống của Tràng và mẹ được miêu tả qua những từ ngữ sống động: 'búi cỏ dại lộn xộn', 'đống quần áo rách vắt khô mốc trong góc nhà', 'hai cái ang nước khô cong trơ trọi dưới gốc cây ổi'. Cuộc sống tăm tối của họ hiện lên thật tội nghiệp, khiến người đọc không khỏi cảm thấy xót thương.
Tràng là một phu xe, ngày ngày vất vả bốc vác và chở gạo ra các chợ. Dù công việc nặng nhọc và đói khát, anh vẫn giữ tinh thần lạc quan. Giữa trưa nắng gắt, phải kéo một xe gạo nặng trĩu, anh vẫn có thể hát những câu hò vui vẻ:
'Muốn ăn cơm trắng, mấy giò này'
'Lại đây mà đẩy xe bò với anh nè'
Những câu hò không phải để trêu ghẹo các cô gái mà để giúp anh quên đi sự mệt mỏi. Tuy nhiên, vài câu hát vu vơ lại khiến Tràng thu hút sự chú ý của một cô gái và được cô giúp đẩy xe. Khi gặp lại cô gái lần thứ hai, Tràng ngạc nhiên khi thấy Thị đã thay đổi: 'Thị hôm nay rách rưới quá, khuôn mặt lưỡi cày chỉ còn lại hai con mắt'.
Thị đã gầy đi nhiều vì đói khát. Thị đến trước mặt Tràng và trách móc: 'Điêu! Người thế mà điêu', nhưng rồi Tràng mời Thị đi ăn. Thị không ngần ngại, ăn ngay bốn bát bánh đúc, trông rất trơ trẽn. Người ngoài có thể khinh thường, nhưng cũng có người cảm thấy xót thương. Khi ăn xong, Tràng đùa nửa thật nửa nghiêm: 'Về với tớ thì khuôn hàng lên xe rồi cùng về'. Không ngờ Thị đồng ý về làm dâu, và một đám cưới diễn ra.
Sự kiện Tràng có vợ khiến nhiều người bất ngờ. Kim Lân đã khéo léo xây dựng tình huống truyện độc đáo khi Tràng 'nhặt' được vợ theo đúng nghĩa đen, và của hồi môn chỉ là vài bát bánh đúc.
Việc Tràng có vợ làm cụ Tứ – mẹ của Tràng và toàn bộ dân ngụ cư trong xóm đều ngạc nhiên. Cụ Tứ vừa vui mừng, vừa lo lắng cho tương lai của con trai. Đám cưới diễn ra không có cờ hoa hay mâm cỗ, chỉ đơn giản là việc dọn về sống chung. Căn nhà tồi tàn khiến Thị chỉ biết thở dài. Bữa ăn đầu tiên là nồi cháo loãng với chút muối trắng, cuộc sống của ba người nghèo khổ đến cùng cực.
Kim Lân đã dành những tình cảm sâu sắc nhất cho người nghèo khổ bằng cả tấm lòng nhân ái. Ông xót xa trước thảm họa đói kém và tinh tế nhận ra khát vọng hạnh phúc của Tràng. Ông trân trọng phẩm chất tốt đẹp của người lao động nghèo qua hình ảnh bà cụ Tứ, một người mẹ đầy lòng nhân ái và niềm tin vào cuộc sống.
Thông qua tình huống truyện, Kim Lân lên án tội ác của thực dân Nhật – Pháp đã đẩy nhân dân vào cảnh đói nghèo, làm rẻ rúng giá trị con người. Đây là một tình huống truyện độc đáo mà Kim Lân đã dựng lên, đặt nhân vật vào hoàn cảnh éo le để làm nổi bật giá trị nhân văn sâu sắc, tố cáo chế độ thực dân độc ác và ca ngợi tình yêu thương con người.
Trên đây là phần trình bày của tôi về nghệ thuật kể chuyện trong 'Vợ nhặt'. Cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ thầy cô và các bạn.
3. Thuyết trình về nghệ thuật kể chuyện trong một tác phẩm truyện - Mẫu số 3
Kính chào thầy cô và các bạn,
Như chúng ta đã biết, truyện ngắn 'Chí Phèo' của Nam Cao là một tác phẩm nổi bật với cách kể chuyện chân thực và ấn tượng. Tác phẩm không chỉ gây ấn tượng với sự phản ánh sâu sắc về xã hội mà còn cuốn hút người đọc bằng lối tự sự sáng tạo, đặc biệt trong việc khắc họa diễn biến tâm lý của nhân vật Chí Phèo.
Nam Cao không chỉ đơn thuần tường thuật các sự kiện trong truyện mà còn áp dụng một phương pháp kể chuyện độc đáo, tập trung vào sự phát triển tâm lý của nhân vật chính, Chí Phèo. Từ những biến chuyển sau khi ra tù cho đến quá trình hoàn lương và chuyển mình thành người lương thiện, tác giả đã khéo léo dẫn dắt câu chuyện.
Mở đầu tác phẩm, Nam Cao khéo léo mô tả hình ảnh Chí Phèo say rượu, vừa đi vừa chửi. Điều đặc biệt là những lời chửi không chỉ là lời của nhân vật mà còn phản ánh nội tâm sâu thẳm của hắn. Những độc thoại này giúp người đọc hiểu rõ tâm trạng của Chí Phèo và cái nhìn sâu sắc của tác giả về nhân vật. Sau đó, Nam Cao kể về cuộc đời của Chí Phèo từ thời thơ ấu là một đứa trẻ mồ côi lương thiện, bị Bá Kiến đẩy vào tù và sau khi ra tù trở thành kẻ khét tiếng của làng Vũ Đại, chuyên rạch mặt, ăn vạ và làm tay sai cho Bá Kiến.
Đỉnh cao của nghệ thuật kể chuyện của Nam Cao được thể hiện rõ rệt qua quá trình hoàn lương của Chí Phèo. Khi gặp Thị Nở, một người phụ nữ xấu xí nhưng lại đem đến cho hắn tình yêu và hạnh phúc, Chí Phèo dần thay đổi. Sau đêm đó, hắn bắt đầu nghe thấy âm thanh trong trẻo của cuộc sống và cảm nhận niềm vui, nỗi buồn, cùng những ước mơ về tương lai hạnh phúc. Nhưng khi Thị Nở quyết định chia tay theo lời khuyên của bà cô, Chí Phèo thất vọng và tìm về kẻ đã làm hại mình - Bá Kiến. Nam Cao đã thể hiện sự khoan dung với số phận của Chí Phèo và lòng tin vào sự lương thiện qua miêu tả cảm xúc của hắn.
Sức hút của 'Chí Phèo' không chỉ nằm ở cốt truyện chân thực về người nông dân trong những năm chiến tranh mà còn ở cách kể chuyện độc đáo và chi tiết, khắc họa tâm lý nhân vật một cách sinh động. Nam Cao đã khám phá sâu sắc tâm lý của từng nhân vật từ nhiều góc độ khác nhau.
Do đó, truyện ngắn 'Chí Phèo' của Nam Cao là một trong những tác phẩm xuất sắc và kinh điển trong việc miêu tả tâm lý nhân vật. Tác phẩm không chỉ phản ánh cuộc sống khắc nghiệt của những người bất hạnh mà còn khẳng định sự lương thiện luôn hiện hữu trong họ, bất kể hoàn cảnh.
Trên đây là toàn bộ bài thuyết trình của em. Cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Em xin kết thúc ạ!