Thuyết minh về mâm ngũ quả trong ngày Tết bao gồm 6 bài văn mẫu khác nhau với gợi ý viết chi tiết. Giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để cải thiện kỹ năng viết văn theo chương trình học.
Thuyết minh về mâm ngũ quả trong ngày Tết là tài liệu quan trọng cho quá trình tự học và nâng cao vốn từ vựng văn học. Đọc kỹ từng đoạn văn, suy nghĩ và tham khảo, không nên sao chép một cách cơ hội.
TOP 6 bài Văn Thuyết minh về mâm ngũ quả trong ngày Tết
- Thuyết trình về mâm ngũ quả trong ngày Tết
- Thuyết minh về mâm ngũ quả trong ngày Tết
- Thuyết minh về mâm ngũ quả
Bài thuyết trình về mâm ngũ quả trong ngày Tết
Bài mẫu số 1
Ngày Tết Nguyên đán là dịp mà trong mỗi gia đình Việt Nam, chúng ta thường thấy mâm ngũ quả trên bàn thờ tổ tiên. Mâm ngũ quả không chỉ làm cho ngày Tết trở nên sống động hơn mà còn mang theo nhiều ý nghĩa thiêng liêng và phản ánh những nguyện vọng của gia chủ. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu hết ý nghĩa sâu xa của nó.
Theo triết lý duy vật cổ xưa, tất cả mọi vật chất đều hình thành từ năm nguyên tố cơ bản bao gồm: kim loại (kim), gỗ (mộc), nước (thủy), lửa (hỏa) và đất (thổ) – được gọi là ngũ hành. Tư tưởng này đã ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa của các dân tộc châu Á. Việc đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ trong ngày Tết của người Việt Nam là một trong những biểu hiện của tư tưởng này. Mâm ngũ quả là một bộ sưu tập các loại trái cây đa dạng.
Dựa vào đặc điểm tự nhiên, phong tục và quan niệm, mỗi vùng miền, mỗi dân tộc có cách lựa chọn các loại trái cây đặc trưng mang ý nghĩa riêng. Nếu theo quan điểm phương Đông, mâm ngũ quả phải gồm năm loại trái cây với năm màu sắc khác nhau, bao gồm: Đầu tiên là chuối xanh – biểu tượng cho mùa xuân (kim mộc). Nải chuối như hai bàn tay mở ra, thu nhận những gì tươi đẹp nhất của mùa xuân để biến thành trái ngọt; nó cũng có ý nghĩa bảo vệ, che chở.
Loại thứ hai là quả Phật thủ màu vàng – biểu tượng của hành thổ, thường được đặt ở giữa, giữa những nải chuối. Phật thủ có mười cánh mũi tương tự như mười ngón tay, được gọi là tay Phật. Việc bày Phật thủ trên bàn thờ là mong muốn nhận được phước lộc từ tay trời. Nếu không có Phật thủ, có thể thay bằng quả bưởi chín vàng, cũng mang ý nghĩa tương đương.
Tiếp theo, ba loại quả khác có màu đỏ (đại diện cho mùa hạ – hành hỏa) như ớt, cam – quýt chín, trứng gà, quả hồng…; màu trắng (đại diện cho mùa thu – hành kim) như quả roi, quả đào; màu đen (đại diện cho mùa đông – hành thủy) như quả mận, quả hồng xiêm… Dù là loại quả nào, mâm ngũ quả vẫn thể hiện lòng hiếu thảo và hy vọng cho sự giàu có và tốt lành trong gia đình. Mỗi loại quả mang một hương vị, một màu sắc đặc biệt và cũng có ý nghĩa riêng.
Mâm ngũ quả của người Nam thường có quả mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung (theo câu “cầu vừa đủ xài sung”), và thêm “chân đế” là ba trái dứa để biểu thị sự ổn định. Mâm ngũ quả miền Nam không bao giờ có chuối, vì từ “chuối” gần giống với từ “chúi”, biểu hiện sự không may mắn.
Quả cam thường không xuất hiện trên mâm ngũ quả ngày Tết, bởi câu “quýt làm cam chịu”… Trong khi đó, đối với người Bắc, hầu như mọi loại quả đều có thể xuất hiện trên mâm ngũ quả, không cấm cả quả ớt (cay đắng), miễn là đẹp mắt là được. Nải chuối được đặt ở dưới cùng, giữa để chống lấy các loại trái cây khác. Quả bưởi được đặt giữa nải chuối, xung quanh là hồng, quýt…được xếp xen kẽ nhau.
Theo các chuyên gia về dược liệu và người sử dụng thuốc Đông y, mâm ngũ quả cũng là một bộ sưu tập các vị thuốc. Lá bưởi có tác dụng chữa cảm (sử dụng cùng với một số loại lá khác để nấu thuốc hút trị cảm sốt), vỏ bưởi dùng chữa đầy bụng, trướng bụng, hạ đường huyết, hạ huyết áp, múi bưởi giúp giải khát, có lợi cho người tiểu đường, hoa bưởi có hương thơm dịu nhẹ, dùng để ướp trà và một số món ăn khác…
Đu đủ chín rất giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt tốt cho trẻ em, người già, và những người đang hồi phục sau bệnh tật. Đu đủ xanh chứa chất papain giúp phân hủy tế bào, giúp thịt nấu mềm nhanh chóng. Rễ đu đủ cũng được sử dụng trong y học để làm thuốc cầm máu. Hoa đu đủ hấp đường phèn được dùng trong y học cổ truyền để chữa ho cho trẻ em mắc bệnh viêm họng…
Chuối là một loại trái cây giàu chất dinh dưỡng, rất tốt cho sức khỏe của người già và trẻ em bị táo bón. Khi kết hợp với lòng đỏ trứng gà, chuối làm một bài thuốc tuyệt vời cho trẻ em suy dinh dưỡng… Quả hồng được sử dụng trong y học dân gian để điều trị các vấn đề như khí nghịch – nấc, đau rát họng, và khô họng. Hồng xiêm kích thích tiêu hóa, vỏ quả cũng được dùng để chữa tiêu chảy…
Ngày nay, với sự phong phú của các loại trái cây, mâm ngũ quả ngày càng đa dạng và phong phú hơn. Không còn bị ràng buộc bởi khái niệm “ngũ quả” mà có thể bao gồm nhiều hơn nữa, nhưng vẫn giữ nguyên tên gọi là “mâm ngũ quả” và thậm chí khi đặt trong đĩa cũng vẫn được gọi là “mâm”.
Mâm ngũ quả không chỉ là một phần của nền văn hóa lâu dài mà còn là biểu tượng của sự hoàn hảo. Việc bày mâm ngũ quả trong những ngày đầu năm mang ý nghĩa bảo tồn và thể hiện văn hóa truyền thống đặc biệt của người Việt.
Mâm ngũ quả không chỉ là biểu tượng của lòng biết ơn đối với tổ tiên, mà còn là biểu hiện của sự đầy đủ, sung túc và hòa hợp, tương tự như sự đa dạng màu sắc của thiên nhiên trong ngũ hành. Việc bày mâm ngũ quả không chỉ làm cho không gian Tết ấm áp và rực rỡ, mà còn thể hiện sự phong phú của triết lý, tín ngưỡng và thẩm mỹ, cũng như chứa đựng những ước vọng của con người.
Mẫu số 2
Xin chào các bạn, hôm nay tôi đại diện cho cộng đồng người Việt muốn giới thiệu một đặc điểm đặc trưng của đất nước tôi. Vào mỗi dịp Tết đến, người dân Việt Nam thường chuẩn bị câu đối đỏ, bánh chưng xanh, hoa mai,... Nhưng để thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành cho năm mới, mâm ngũ quả chắc chắn không thể thiếu. Vậy nên, hãy lắng nghe tôi kể về điều này nhé, sẽ rất thú vị đấy.
Theo một tài liệu, trong tư tưởng dân gian, người ta thường nhìn vào “ngũ quả” để dự đoán mùa màng. Điều này trở thành một phong tục, một biểu tượng cho việc cầu mong một mùa màng bội thu, và sau cùng được dùng để dâng lên ông bà tổ tiên vào dịp Tết.
Phong tục này lan rộng khắp cả nước và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam. Vì vậy, các bạn có thể tự hỏi tại sao là “ngũ quả” chứ không phải sáu loại hoa hoặc thực phẩm khác? Câu trả lời nằm ở chữ “quả”, nó biểu thị sự phong phú, với hạt bên trong tượng trưng cho ngôi sao, và phần thịt bên ngoài là biểu tượng cho vũ trụ, thể hiện sự sống và tái sinh.
Những sản phẩm này là kết quả của lao động mệt mỏi của người nông dân suốt một năm. Họ chọn dịp Tết để kính dâng lên ông bà tổ tiên. Việc chọn số năm là biểu tượng cho sự phát triển không ngừng, sự sống. Ngày nay, việc chọn số lẻ không còn quan trọng như trước, nhưng người dân miền Bắc vẫn chọn số lẻ cho mâm ngũ quả của mình để thể hiện lòng hiếu thảo và sự tinh tế.
Ngược lại, ở miền Trung và miền Nam, không quan trọng số lượng quả là chẵn hay lẻ, nhưng vẫn tuân theo một số quy tắc truyền thống như: mâm ngũ quả chỉ bày quả không bày thức ăn khác, chỉ tính loại không tính số lượng (ví dụ, chỉ cần một nải chuối không cần biết là bao nhiêu quả). Dù có nhiều hơn năm quả cũng gọi là “mâm ngũ quả”.
Như bạn đã biết, đất nước chúng tôi cũng có nhiều vùng khác nhau, và điều này ảnh hưởng đến cách bày mâm ngũ quả với ý nghĩa khác nhau. Ở miền Bắc, mâm ngũ quả thường chọn năm loại quả với màu sắc khác nhau, ứng với ngũ hành và số mệnh của con người.
Theo màu sắc của năm quả, người miền Bắc muốn nói rằng họ dâng lên gia tiên sự giàu có và bình an. Ngoài ra, mâm ngũ quả cũng thể hiện ước mong của người dân được “ngũ phúc lâm môn”: Phúc - Sang -Thọ - Khang - Ninh.
Miền Trung của chúng tôi là vùng đất khô cằn, ít trái cây, và mùa đông càng làm cho trái, quả khan hiếm hơn. Dân quê ở đó rất giản dị và không quá quan trọng việc bày mâm ngũ quả. Vì miền Trung chịu sự ảnh hưởng từ cả hai vùng miền Bắc và miền Nam, nên cách tiếp cận với mâm ngũ quả của họ cũng rất đa dạng.
Cuối cùng là miền Nam, mâm ngũ quả của họ bao gồm mãng cầu xiêm, dừa, dưa, đu đủ, xoài, sung. Đặc biệt hơn, họ còn gọi các loại quả theo cách gần âm: mãng cầu là cầu, đu đủ gần âm với đủ, dừa hoặc dưa gần âm với vừa, xoài gần âm với “xài”, sung là “sung túc”.
Ngược lại, người miền Nam giống người miền Bắc về cách trưng bày mâm ngũ quả. Họ không bao giờ chọn những loại quả mang ý nghĩa xấu như chuối (gọi là “chúi nhủi”), quả lê (ý nghĩa là lê lết), táo (gọi là bom), lựu (lựu đạn), quýt, cam (vì câu quýt làm cam chịu) hay thậm chí là sầu riêng - một loại quả người miền Nam rất thích ăn nhưng không bày trên mâm ngũ quả vì mang ý buồn rầu, không may mắn cho năm mới.
Thường thì, một số gia đình Việt Nam vẫn phân vân khi lựa chọn mâm ngũ quả cho dịp Tết Nguyên Đán, dù đó là một phần của tập tục. Câu hỏi đó có phải là phải chọn các loại quả màu sắc tương tự như màu Ngũ Hành hay không, trong khi vẫn muốn bày thêm những loại quả khác để thể hiện mong ước riêng của gia đình.
Nếu bạn muốn trưng bày mâm ngũ quả, thì theo quan niệm thì Ngũ Hành không có ý nghĩa trên bàn thờ, vì vậy bạn có thể chọn các loại quả khác theo ý muốn của mình. Khi chọn quả, người dân của tôi rất kỹ lưỡng.
Khi mua quả, cần chọn những quả chắc chắn, không trầy xước và còn nguyên cành lá để mâm ngũ quả trông đẹp mắt. Đối với dưa hấu, nếu khi búng vào vỏ quả nghe âm thanh trầm là quả ngon. Khi chọn quýt, nên chọn những quả lõm phía dưới vì thường là quả ngọt. Về bưởi, nếu quả tươi ngon, cầm sẽ thấy nặng và chắc. Thông thường, việc bày mâm ngũ quả được tiến hành vào ngày ba mươi Tết, chọn buổi sáng hoặc chiều để dâng lên ông bà tổ tiên.
Nếu không chú ý khi mua quả cho mâm ngũ quả, có thể khi đến ngày ba mươi Tết vài ngày sau thì quả đã chín quá, héo và mềm vỏ. Khi chọn mua, cần mua những quả còn xanh hoặc gần chín để trưng được lâu. Đặc biệt, chuối phải xanh để đủ cứng cáp đỡ sức nặng của các loại quả khác được đặt trong lòng nó. Ngoài ra, các loại quả khác như hồng, xoài, măng cụt, nên chọn những quả đang chín tới để không bị thối vào ngày ba mươi Tết. Cuối cùng, khi về nhà, không nên rửa quả để tránh quả nhanh hỏng.
Bên cạnh ý nghĩa tâm linh, mâm ngũ quả làm cho không khí ngày Tết cũng như bàn thờ gia tiên thêm phần rực rỡ tươi vui, ấm áp. Mâm ngũ quả thể hiện triết lí, ý nghĩa cao về tâm hồn người Việt chúng tôi cũng như thể hiện tính thẩm mỹ. Tìm hiểu về mâm ngũ quả cũng là cách để hiểu về lịch sử, truyền thống tốt đẹp của dân tộc tôi. Mặc dù mỗi miền mỗi khác nhưng dù sao mâm ngũ quả cũng là điều hội tụ đầy đủ hồn quả, hương cây của khắp mọi miền đất nước chúng tôi.
Dù ở xa quê hương, các Việt kiều vẫn ghi nhớ nét văn hóa này, vẫn không quên chuẩn bị mâm ngũ quả tươm tất để đón Tết. Như vậy, bạn đã cùng tôi tìm hiểu về mâm ngũ quả - một nét đẹp văn hóa lâu đời của đất nước tôi. Hi vọng những kiến thức này giúp bạn hiểu thêm về đất nước con người tôi, và tôi cũng hy vọng nếu bạn yêu thích phong tục này, bạn cũng sẽ trưng bày mâm ngũ quả vào ngày Tết của đất nước mình. Chào bạn và hẹn gặp lại trong một ngày không xa để tôi có thể giới thiệu về quê hương yêu dấu của mình.
Thuyết minh về mâm ngũ quả ngày Tết
Bài làm mẫu 1
Trong ngày Tết, bất kể ở thành phố hay nông thôn, giàu nghèo, trên bàn thờ tổ tiên hay bàn tiếp khách, hầu như mọi nhà đều trưng một mâm ngũ quả, biểu hiện vừa đẹp mắt vừa ý nghĩa ý nguyện của gia chủ.
Không biết từ bao giờ, có lẽ vì đất nước ta có bốn mùa hoa trái, đặc biệt là vào mùa xuân hoa quả nở rộ. Hoa quả là lộc của thiên nhiên, của đất trời. Lộc xuân càng quý giá. Dâng lộc trời, cúng ông bà, tổ tiên trong những ngày đầu xuân thực sự là một phong tục đẹp đẽ tràn ngập nhân văn.
Vào ngày 30 tháng Chạp âm lịch, mọi nhà đều sắp xếp một mâm ngũ quả kèm với nhiều sản vật khác trên bàn thờ. Mâm ngũ quả thường đặt trên một cái mâm gỗ, được trang trí kỹ lưỡng, hoặc đặt trên đĩa lớn, được đặt lên chồng bánh chưng để tạo dáng cao, trang nghiêm, biểu hiện lòng thành kính.
Theo quan niệm dân gian, 'quả' (trái cây) là biểu tượng của thành quả lao động một năm. Người ta chọn 5 loại trái cây để cúng đêm giao thừa để thể hiện rằng: Những sản phẩm này là kết quả của công sức, mồ hôi, nước mắt của con người lao động, được dâng lên trời đất, thần thánh trong những giây phút linh thiêng của vũ trụ vạn vật tồn tại. Ý tưởng, hình ảnh đó đã sâu sắc vào tâm thức của người Việt qua nhiều thế hệ. Dù không có quy định cụ thể về loại quả nào, mâm ngũ quả vẫn mang một ý nghĩa chung: Dâng cúng tổ tiên biểu hiện lòng hiếu thảo và mong muốn những điều tốt lành trong gia đình. Mỗi loại quả mang mùi vị, màu sắc riêng và cũng đồng thời mang theo những ý nghĩa nhất định.
Mâm ngũ quả ở miền Nam khác biệt so với miền Bắc. Trên mâm ngũ quả miền Bắc thường có: Bưởi, đào, quýt, chuối, hồng. Thỉnh thoảng, người ta thay thế bưởi bằng phật thủ hoặc lựu. Mâm ngũ quả miền Nam vẫn giữ nguyên truyền thống là mãng cầu, sung, dừa xiêm, đu đủ, xoài mà người ta thường quan niệm là 'cầu – sung – vừa – đủ – xài', mỗi loại mang ý nghĩa riêng.
Một mâm ngũ quả được bày dưới đáy là một nải chuối to, xanh, hoặc 2 nải chuối nhỏ ghép bên nhau như một chiếc bệ cong gồm 2 tầng nâng đỡ toàn bộ hoa trái khác. Ở đây, sự kết hợp màu sắc làm cho mâm ngũ quả rực rỡ. Chính giữa bệ mâm là màu xanh sẫm, trước đây có quả phật thủ nhưng hiện nay ít trồng nên thường thay bằng quả bưởi to, càng to càng đẹp. Bưởi chín vàng, tươi sáng nổi bật trên bệ chuối xanh. Những quả chín đỏ được đặt xung quanh, những chỗ trống dưới được điền vào bằng quýt vàng và táo màu xanh ngọc, còn lá xanh cố ý để lại ở cuống quả như làm cho bức tranh trở nên hoàn hảo.
Mâm ngũ quả đã tạo ra không khí ấm áp, rực rỡ cho ngày Tết và không gian cúng. Nó thể hiện một cách sống động về triết lý – tín ngưỡng – thẩm mỹ trong ngày Tết. Việc tìm hiểu về mâm ngũ quả cũng là tìm hiểu về nguồn gốc, lịch sử, và truyền thống đẹp của chúng ta để nhớ về tổ tiên.
Bài làm mẫu 2
Theo triết lý duy vật cổ điển, tất cả mọi thứ được hình thành từ 5 yếu tố ban đầu bao gồm: kim loại (kim), gỗ (mộc), nước (thủy), lửa (hỏa) và đất (thổ) - gọi là ngũ hành. Tư tưởng này đã sâu sắc vào văn hóa của các dân tộc châu Á. Phong tục bày mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết, một truyền thống cổ điển của người Việt, là một biểu hiện của triết lý này.
Mâm ngũ quả gồm năm loại trái cây, theo quan niệm phong thủy thuật số là năm yếu tố cấu thành càn khôn, vũ trụ, gọi là ngũ hành. Nhưng dân gian còn hiểu ngũ quả là ngũ cốc, năm loại cây có hạt được vua Thần Nông truyền dạy: Gạo, nếp, lùa mì, mè và đậu. Trên mâm ngũ quả, chúng ta thấy cây mang ước nguyện về cuộc sống hưng thịnh: Cầu, dừa, đủ, xoài, thơm.
Mâm ngũ quả tượng trưng cho thành quả lao động của một năm cùng ước nguyện về cuộc sống an nhàn, sung túc dành dâng lên trời đất. Đây là biểu hiện của văn hóa và lòng biết ơn của dân tộc, cũng như ý chí vươn lên cho một cuộc sống tốt đẹp.
Muốn có mâm ngũ quả đẹp, nhiều màu sắc, tượng trưng cho ngũ hành, ta có thể sử dụng bưởi, dưa hấu, dừa, mãng cầu, mận, quýt, cam, xoài, đu đủ. Chuối và bưởi làm chân mâm, các loại quả khác sắp xếp xung quanh. Cần chú ý chèn đồng đều để mâm trở nên vững chắc.
Bên cạnh mâm ngũ quả, cần có bánh chưng, bánh tét, trà, rượu, bánh, mứt, hoa vàng, đỏ, cành mai, đào. Mâm ngũ quả làm cho không gian ngày Tết ấm áp, đậm đà sắc xuân, thể hiện triết lý cuộc sống và văn hóa Việt.
Mâm ngũ quả không chỉ tạo nên không khí ấm áp trong ngày Tết mà còn là yếu tố giáo dục về nguồn gốc, văn hóa của dân tộc. Đây là phong tục truyền thống không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt Nam.
Ví dụ mẫu 3
Tết Nguyên Đán là dịp lễ lớn nhất trong năm của Việt Nam, khi mọi nhà đều sôi động chuẩn bị chào đón năm mới. Bên cạnh những món truyền thống như bánh chưng, kẹo, hoa đào, hoa mai, mâm ngũ quả cũng không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên.
Mâm ngũ quả không chỉ làm đẹp bàn thờ mà còn mang nhiều ý nghĩa văn hoá, tín ngưỡng đẹp. Trong mùa xuân, khi cây cối đang mọc, hoa quả đang nở, mâm ngũ quả là sự kết tinh của công lao người nông dân và sự hào phóng của thiên nhiên. Con cháu dâng lên mâm quả không chỉ để tôn vinh tổ tiên mà còn để cầu mong một năm mới an lành, phúc lộc. Đây thật sự là một nét đẹp nhân văn trong ngày Tết được truyền thống và tôn vinh qua nhiều thế hệ.
Tại sao gọi là 'mâm ngũ quả'?
Mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết
Sự lựa chọn kỹ lưỡng của quả
Mâm ngũ quả - Nét đẹp truyền thống
'Tết đến bên mâm ngũ quả...'
Giải nghĩa về mâm ngũ quả
Xin chào các bạn! Mùa xuân đã về, không khí tết đang tràn ngập khắp nơi. Tết luôn mang lại niềm vui cho mỗi người. Mọi người đều hào hứng mua sắm tết, trang trí nhà cửa để đón năm mới. Gia đình sum vầy bên nhau, gói bánh chưng, làm đồ ăn tết, thức cả đêm để đón giao thừa. Niềm vui lan tỏa khắp nơi. Còn thiếu gì trong ngày tết? Chính là mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình.
Mâm ngũ quả - Nét đẹp truyền thống và văn hóa
Ngày tết đến, trên bàn thờ tổ tiên, mâm ngũ quả cùng chiếc bánh chưng thơm ngon, những món ăn truyền thống hòa vào không khí rộn ràng của ngày tết. Bày mâm ngủ quả không chỉ để đẹp mà còn là lời chúc tốt đẹp nhất đến với mọi nhà. Mỗi loại quả tượng trưng cho những điều tốt đẹp. Mâm ngũ quả mang ý nghĩa lớn lao mà ít người biết. Đây là một nét đẹp truyền thống của ngày tết.
Hãy gìn giữ nét truyền thống của mâm ngũ quả