Buzz
Phân tích tâm trạng nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu tổng hợp 6 bài văn mẫu siêu hay kèm theo 2 gợi ý cách viết chi tiết. Qua phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình các bạn học sinh có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, một giọng điệu văn thích hợp, để sau đó nó trở thành kiến thức tâm đắc của chính mình.
TOP 6 bài phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng cực chất dưới đây được viết rất hay với văn phong rõ ràng, dễ hiểu có thể tự học để mở rộng, nâng cao kiến thức, sẽ giúp các em học môn Ngữ văn tốt hơn và có sự chuẩn bị tốt hơn khi học. Ngoài ra các bạn xem thêm bài văn mẫu phân tích Vội vàng.
Dàn ý tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng
Dàn ý số 1
I. Bắt đầu:
+ Xuân Diệu là một trong những danh nhân văn học nổi tiếng của Việt Nam, tác phẩm của ông thường mang đậm tình yêu với thiên nhiên và quê hương. Trong số các tác phẩm của mình, bài thơ Vội Vàng được coi là một biểu tượng đặc biệt của ông.
II. Phần chính:
+ Với cách miêu tả tinh tế và việc xây dựng nhân vật sâu sắc, tác phẩm mang lại cho độc giả nhiều cảm xúc phong phú và giá trị sâu sắc.
+ Nhân vật trữ tình trong bài thơ được miêu tả một cách tinh tế và sâu sắc, mang đến nhiều ý nghĩa lớn lao không chỉ đối với độc giả mà còn để lại ấn tượng mạnh mẽ trước cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nơi con người trải qua những trải nghiệm đặc biệt.
+ Với việc khắc họa nhân vật đặc trưng, đầy những cảm xúc trữ tình, nhân vật trong câu chuyện được tác giả mô tả qua từng khổ thơ với nhiều trạng thái tâm lý khác nhau.
+ Nhân vật trữ tình trong tác phẩm thể hiện sự yêu thương trước vẻ đẹp của thiên nhiên, sống và trải nghiệm tuổi thanh xuân của mình một cách vội vã.
+ Việc xây dựng nhân vật tinh tế, theo dõi sự phát triển theo thời gian và không gian, nhân vật trữ tình sống và biểu đạt cảm xúc của mình trong từng khung cảnh, mong muốn tận hưởng và lưu giữ những khoảnh khắc tuổi trẻ.
+ Những nhân vật trữ tình mê mải trong tình yêu tuổi trẻ, say đắm trước cuộc sống tràn đầy năng lượng của tuổi thanh xuân, tạo nên những hình ảnh nhẹ nhàng, tinh tế, thể hiện sâu sắc tính cách và ý nghĩa lớn lao.
+ Tình yêu với thiên nhiên của nhân vật trong bài thơ, cùng với các cảm xúc đa dạng trong tình yêu, được diễn tả qua những dòng văn sâu lắng.
+ Cảm xúc đầy nồng nhiệt và nhớ nhung của nhân vật trong câu chuyện ngày càng thể hiện sự đam mê, nhiệt huyết của tình yêu thanh xuân, những điều đó nhanh chóng và sâu đậm trong lòng người thơ.
III. Kết luận:
- Tâm trạng của nhà thơ trở nên ngày càng sâu đậm, mang theo những cảm xúc mãnh liệt, nhẹ nhàng, sâu đậm trong trái tim nhà thơ.
Dàn ý thứ hai
1. Mở đầu
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích: Tâm trạng chân thành của nhân vật trong bài thơ Vội vàng.
2. Nội dung chính
a. Bốn dòng thơ đầu 'Tôi muốn tắt nắng đi...đừng bay đi':
- Nhà thơ hiện lên với lòng khát khao níu giữ đặc biệt của hai cái 'tôi' riêng biệt, cùng hướng về một hướng, cũng mong muốn giữ lại vẻ đẹp của sự sáng tạo, đó là cái tôi đầy 'ích kỷ' và khác biệt, lần đầu tiên xuất hiện trong thơ Mới.
- Biện pháp điệp cấu trúc 'Tôi muốn...', thể hiện sự khao khát mãnh liệt của tác giả trong việc 'tắt nắng', 'buộc gió', ngăn chặn sự tiến triển của sự sống, của thời gian để giữ lại những gì tươi đẹp nhất của mùa xuân.
Tâm trạng trữ tình của nhà thơ:
- Cái tâm trạng quá khích, mạnh mẽ vì tình yêu, hồn nhiên và thách thức cả sự sáng tạo.
- Cái 'tôi' giống như một đứa trẻ trong trẻo, trong sáng và nghịch ngợm, khi đã muốn, đã thích điều gì thì chỉ muốn chiếm đoạt cho riêng mình, một cách 'ích kỷ' ngây thơ và có thể đồng cảm được.
Trong nhận thức về sự trôi đi của thời gian và cuộc sống ngắn ngủi, khi con người kết thúc cuộc sống trở về thành cát bụi, nhà thơ càng trân trọng cuộc sống ngắn ngủi của mình, đặc biệt là tuổi trẻ và yêu thích nhất là mùa xuân.
=> Xuân Diệu cảm thấy hoảng sợ, lo lắng, sợ rằng những điều đẹp đẽ mà anh ta yêu thích, bao gồm ánh nắng và hương hoa hai biểu tượng của mùa xuân, sẽ sớm biến mất và tan rã. => Biểu hiện niềm khao khát được 'tắt nắng', 'buộc gió' kiểm soát vòng quay của sự sống là điều như vậy.
=> Đây chỉ là một phương án, khi nhà thơ vẫn đang lúng túng, chưa tìm ra giải pháp.
b. Tiếp theo là tám dòng thơ 'Của ong bướm...như một cặp môi gần':
- Sự hạnh phúc tột cùng khi nhà thơ phát hiện ra một thiên đường ngay bên cạnh nơi mà anh thường sống.
- Điệp khúc 'này đây...' được lặp lại tới 5 lần, kết hợp với cấu trúc liệt kê, tạo nên một nhịp thơ nhanh, dồn dập, liên tục, giống như điệp khúc rộn ràng của một khúc ca xuân, thể hiện cảm xúc ngỡ ngàng, ngạc nhiên, lạ lùng của tác giả trước cảnh sắc mùa xuân.
- Nghệ sĩ đã vẽ nên bức tranh xuân đầy xúc động:
- Ong bướm say đắm, âu yếm ngọt ngào trong hương vị đậm của mật hoa, của tình yêu đang chín muồi
- Cảnh hoa cỏ mùa xuân, một đỏ rực, một xanh tươi, tạo nên bức tranh hài hòa và cân đối.
- Cảnh 'lá cùng cành tơ phơ phất' mềm mại, uyển chuyển như mời gọi, khiến người ta không thể không khao khát, không mơ mộng.
- 'Khúc tình si' đầy rộn ràng của cặp yến anh đang say đắm trong tình yêu
=> Bức tranh xuân hoàn hảo về màu sắc, hương vị.
'Và đây, ánh sáng nhấp nhô trên hàng mi', một chút sự tinh tế của tình yêu, một cô gái trẻ đang tắm mình dưới ánh nắng xuân để làm nổi bật vẻ xuân sắc của mình, làn mi nàng lấp lánh dưới ánh sáng buổi sáng, mang đến vẻ tươi trẻ làm xao xuyến trái tim nhà thơ.
=> Đối diện với vẻ đẹp tuyệt vời của thiên nhiên mùa xuân, Xuân Diệu lại càng nhận ra tuổi trẻ, cảm thấy hạnh phúc, tự hào vì mình có thể tận hưởng mùa xuân một cách đầy đủ và hạnh phúc như vậy.
- Sự thật hiện ra trong trái tim của nhà thơ trẻ rằng 'mỗi sáng, niềm vui thần kỳ luôn đến', mỗi ngày được sống, được trải nghiệm cuộc sống là niềm hạnh phúc lớn lao, làm Xuân Diệu cảm thấy mãn nguyện, hài lòng.
- Sự biến đổi cảm xúc trong câu 'Tháng Giêng ngọt ngào như một cặp môi gần'.
c. Tiếp theo là mười hai câu thơ: 'Tôi hạnh phúc...tiếc nuối cả trời đất':
'Tôi hạnh phúc nhưng vội vàng một nửa/Tôi không chờ đợi nắng hạ mới trông mong mùa xuân': Xuân Diệu rơi vào tình trạng bối rối, lo sợ, 'vội vàng' tiếc nuối mùa xuân, sợ mùa hạ đến, ngay khi vẫn ở tháng Giêng tươi đẹp.
- Xuân Diệu nhận ra một quy luật khắc nghiệt của tạo hóa, của thời gian, rằng mùa xuân của thiên nhiên thì luôn tuần hoàn, nhưng bản thân nghệ sĩ không thể thoát khỏi quy luật của tạo hóa, sự ảnh hưởng của thời gian.
- Xuân Diệu hiểu rõ rằng bản thân không thể thay đổi được quy luật 'sinh-lão-bệnh-tử' của con người, một ngày nào đó người sẽ biến mất khỏi cuộc đời này nên không khỏi cảm thấy 'tiếc nuối cả trời đất'.
d. Tiếp theo là mười câu thơ cuối cùng: 'Hãy đi thôi...cắn vào bạn':
- Đối diện với tuyệt vọng và tàn nhẫn của tạo hóa, Xuân Diệu không chìm đắm trong nỗi đau hoặc dễ bị khuất phục, mà ngay lập tức tìm ra một giải pháp hoàn hảo và hợp lý.
- Xuân Diệu thức dậy một cách vội vã và ngay lập tức thực hiện giải pháp của mình với giọng thơ đầy hối thúc, như lo lắng không kịp nữa.
- Thay vì chỉ tận hưởng một phần, nhà thơ đã sử dụng mọi sức mạnh, mọi khả năng để tận hưởng mùa xuân đầy đủ hơn. Ông tin rằng sống phải sống trọn vẹn, không nên để lỡ mất điều mình yêu thích ngay trước mắt. Ý thức mạnh mẽ này được thể hiện qua các từ ngữ như 'riết', 'say', 'thâu', 'hôn nhiều', rất sâu sắc và cảm động.
- Ông muốn đắm chìm trong hương thơm, tận hưởng ánh sáng, để 'no nê thanh sắc của thời tươi', thậm chí còn muốn nuốt chửng cả mùa xuân vào bên trong, để thưởng thức hết cả vẻ đẹp mùa xuân trước mắt.
3. Kết luận
Tổng kết cảm nhận:
Nhân vật trữ tình trong bài Vội vàng - Mẫu 1
Khi nhắc đến 'vua thơ tình', không ai khác ngoài Xuân Diệu, một linh hồn thơ đam mê, say mê, nồng nhiệt trong tình yêu. Những dòng thơ của ông là tiếng nói của trái tim chính mình. Bài thơ 'Vội vàng' là một bản tình ca say đắm, đam mê của một người đang yêu. Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ này khiến người đọc như được hòa mình vào nhịp đập đó.
Bài thơ được viết với dấu ấn say đắm, nồng nàn và tràn đầy sức sống của thiên nhiên. Qua con mắt của nhân vật trữ tình, cảnh sắc mùa xuân hiện ra thật tươi mới, trong lành:
Của ong bướm ở đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh tươi
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh ở đây khúc tình si.
Lòng nhân vật trữ tình như đang hân hoan với vẻ đẹp rực rỡ của thiên nhiên, sôi động và phấn khích. Tháng Giêng luôn là thời điểm khiến con người phấn khởi, tràn đầy năng lượng, và đặc biệt trong tình yêu, đây là thời khắc đầy sôi động, đam mê nhất. Nhân vật trữ tình gọi tháng Giêng là 'tháng mật', vẻ ngọt ngào và nồng nàn được đào sâu. Với từ 'này đây' như làm tăng thêm sự ngạc nhiên. Sắc đẹp của thiên nhiên dường như khiến cho nhân vật trữ tình phấn khích đến không tả.
Cảnh đẹp 'đồng nội xanh tươi' và 'cành tơ phơ phất' khiến cho bài hát mùa xuân như đang vang vọng trong lòng.
Âm điệu trong bốn câu thơ vang lên như tiếng reo hò vui vẻ và mới mẻ của trái tim người đang đắm chìm trong tình yêu giữa bầu trời và đất đai.
Và cảm xúc tươi mới, đầy hứng khởi đã trở thành mong muốn:
Tôi hạnh phúc nhưng vội vã một nửa
Tôi không chờ đợi nắng hạ mới hoài mùa xuân
Niềm vui, hạnh phúc của mùa xuân, của tình yêu đã khiến cho nhân vật trữ tình phấn khích. Nhưng bỗng dưng nhận ra điều gì đó khiến cho giọng thơ của nhân vật trở nên dè chừng với từ 'nhưng' làm dịu đi âm điệu. Bất ngờ chuyển sang giai đoạn 'vội vàng một nửa'. Bốn câu thơ đã làm cho độc giả cảm nhận được tâm trạng lúng túng, hoang mang của nhân vật trữ tình. Tại sao không thể hoàn toàn vui vẻ mà lại phải vội vàng một nửa. Có lẽ sự biến đổi của thời gian khiến cho nhân vật trữ tình cảm thấy nuối tiếc, sợ hãi thời gian trôi đi không bao giờ quay lại.
Lúc này, nhân vật 'tôi' đã hiện hình và cảm thấy lạc lõng khi nghĩ về mùa xuân qua đi, sau đó mùa xuân lại đến. Thời gian tàn ác đã cướp đi mùa xuân, vô tình cướp đi tình yêu đang tràn đầy sức sống.
Đây là một thái độ sống tích cực, có thể đánh thức trái tim mỗi người, đặc biệt là tuổi trẻ. Hãy cố gắng sống và tận hưởng cuộc sống tràn đầy năng lượng khi còn có thể, vì thời gian không bao giờ quay lại.
Ở những câu thơ tiếp theo, giọng thơ trở nên vội vã, hấp tấp và tâm trạng của nhân vật 'tôi' cũng vội vàng, hồi hộp. Thời gian đã làm cho nhân vật trữ tình lo sợ, hoang mang;
Không bao giờ! Ơi, không bao giờ nữa
Đi nhanh thôi, mùa chưa đến chiều tối
Đến đây chúng ta đã thực sự cảm nhận được xúc cảm, tâm trạng của nhân vật 'tôi'. Thái độ sống vội vã, sống nhanh chóng, sống cho cả ngày mai. Dường như 'tôi' đang cảm thấy bất lực trước cuộc sống hiện tại vì không thể giữ lại những điều tốt đẹp nữa.
Có lẽ vì thế ở những câu thơ cuối, chúng ta nhận ra lòng khao khát mãnh liệt, đam mê của nhân vật trữ tình:
Tôi muốn ôm trọn vẹn sự sống mới bắt đầu hứng khởi
Tôi muốn vùi dập mây trời và hít thở gió lùa
Tôi muốn sảng khoái cùng với đôi cánh bướm trong tình yêu
Tôi muốn ngấm đầy trong một nụ hôn đam mê.
Điều tỏa ra từ 'tôi' được tái hiện ở đầu mỗi câu thơ làm cho giọng thơ trở nên nóng bỏng. Khát khao của 'tôi' đã bị kìm nén từ lâu và giờ đây nó đã phô diễn ra. Dù hình ảnh mùa xuân đang rực rỡ nhưng nhân vật trữ tình lại nghĩ về cảnh mọi thứ tan biến vội vàng theo thời gian. Đây là một ý thức về thời gian rất mới, tiên tiến và hiện đại, làm tỉnh thức suy nghĩ của thế hệ trẻ tương lai.
Như vậy qua bài thơ 'Vội vàng' Xuân Diệu đã khiến người đọc phải say mê, phải hấp tấp, cuống quýt cùng nhân vật trữ tình. Có lẽ đó chính là thông điệp của Xuân Diệu về ý thức về thời gian.
Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong Vội vàng - Mẫu 2
Đánh giá về thơ Mới Việt Nam trong giai đoạn 1932-1941, nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã có những nhận xét sâu sắc và toàn diện về một số tên tuổi nổi bật trong thời kỳ này. Ông viết rằng: 'Chưa bao giờ có một thời kỳ nào xuất hiện đồng thời nhiều tác giả có bản sắc riêng như Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Huy Thông, Nguyễn Nhược Pháp, Huy Cận, Chế Lan Viên, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, và Xuân Diệu với sự sâu sắc, bùng nổ, và nghẹt thở trong từng câu thơ.' Khi đọc thơ Xuân Diệu, ta hiểu rằng ông xứng đáng với sự ca ngợi của Hoài Thanh. Thơ của Xuân Diệu sử dụng ba từ này để mô tả, nhưng có lẽ vẫn chưa đủ để diễn tả hết tất cả những phẩm chất thơ của ông. Trước cách biểu đạt của thơ Xuân Diệu về tình yêu, ta có thể ví nó như một nụ hôn Pháp đầy nồng nàn giữa những người đang say đắm trong tình yêu. Thơ ông như một khu vườn đầy màu sắc, một bản giao hưởng với đủ loại âm điệu, và tình yêu cũng đa dạng từ ngây thơ, nồng nàn, đến cuồng nhiệt. Vội vàng chính là bức tranh tiêu biểu nhất cho phong cách viết, cho tâm hồn hiện thời của Xuân Diệu. Ở đó, người thơ trải qua mọi cung bậc cảm xúc vì 'tình yêu', đó là những cảm xúc rất 'mới', rất lạ, là sự thăng hoa của 'một nguồn sống đầy nhiệt huyết chưa từng thấy ở đâu khác'.
Cũng cần phải nói rằng khi nhắc đến Xuân Diệu không chỉ là nhắc đến một nhà thơ dành cả cuộc đời cho tình yêu nam nữ, mà ta cần hiểu rằng tình yêu của ông là một tình yêu to lớn, rộng lớn. Ông yêu thiên nhiên, yêu vẻ đẹp của mùa xuân, yêu tuổi thanh xuân của con người, yêu cuộc sống, và một phần nhỏ trong đó chính là tình yêu nam nữ. Chính vì thế mà ta nói Xuân Diệu được biết đến là ông hoàng của thơ tình, và từ 'tình' ở đây có nhiều ý nghĩa.
Trong Vội vàng, ở khổ thơ đầu tiên, ta thấy thi sĩ hiện lên với một tâm trạng khát khao giữ chặt một cách rất lạ, dường như ở đây có hai cái 'tôi' riêng biệt, cùng hướng về một hướng, cùng mong muốn giữ lại vẻ đẹp của tạo hóa, đó là một 'tôi' đầy 'ích kỷ' và khác biệt, lần đầu tiên xuất hiện trong thơ Mới.
'Tôi muốn dập tắt ánh nắng
Cho màu sắc không phai mờ
Tôi muốn trói chặt gió lại
Cho hương thơm không bay đi'
Biện pháp sắp xếp câu trúc 'Tôi mong muốn...', thể hiện mong muốn mãnh liệt của tác giả trong việc ngăn chặn ánh nắng, làm giảm sức gió, ngăn cản thời gian để bảo tồn những điều tươi đẹp nhất của mùa xuân, như ánh nắng ấm áp, hương thơm dịu dàng của những bông hoa khoe sắc khắp nơi. 'Tôi' trữ tình của nhà thơ được thể hiện qua những ham muốn đặc biệt đó. Ban đầu có thể người ta cảm thấy Xuân Diệu giống như một kẻ kiêu ngạo, dũng cảm vì tình yêu, vì thế có những suy nghĩ mạnh mẽ và thách thức tạo hóa như thế, nhưng khi suy nghĩ kỹ lại, người ta lại thấy Xuân Diệu thật sự như một đứa trẻ trong sáng, ngây thơ và bướng bỉnh, khi đã thèm, đã thích cái gì đó thì chỉ muốn có nó, một cách 'ích kỷ' rất ngây thơ và đáng thương. Gọi Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới là đúng, và điều đó có lý của nó, khi các nhà thơ cùng thời, cũng sáng tác thơ Mới nhưng vẫn còn điều gì đó chưa thoát khỏi việc tìm kiếm 'sự quên', 'sự thoát ly' ở những khung cảnh xa xôi không thuộc về thế gian, hoặc vẫn còn bế tắc trước cuộc sống hiện thực. Thì Xuân Diệu lại cho chúng ta thấy một hình ảnh thơ mới lạ, một triết lý nhân sinh mới: Đẹp đẽ tồn tại ngay trên thế gian này, ngay bên cạnh chúng ta, không cần phải ở trong thế giới tưởng tượng nào cả! Và khi thơ ông đến, nó thực sự là một tia lửa muốn 'đốt cháy cảnh bồng lai, khiến mọi người trở về với thực tại'. Trước cái bóng của thời gian thấp thoáng, Xuân Diệu bỗng cảm thấy lo sợ, lo lắng, sợ rằng những điều đẹp đẽ mà ông trân trọng, bao gồm cả ánh nắng và hương hoa, hai biểu tượng của mùa xuân, sẽ sớm phai nhạt và tan biến. Do đó, ông mong muốn có thể 'tắt đi ánh nắng', 'giữ chặt sức gió' để giữ lại những khoảnh khắc đó. Nhưng đương nhiên, đây chỉ là một phương án, trong lúc thi sĩ vẫn còn đang bối rối, chưa tìm ra được giải pháp nào cả.
Tiếp theo, Xuân Diệu tạm thời bỏ qua sự ham muốn mãnh liệt của mình để hoà mình vào việc thưởng thức vẻ đẹp tươi mới của mùa xuân một cách hài lòng và đầy cảm hứng. Chính vì thế, bức tranh về thiên nhiên, bức tranh về tình yêu dưới ngòi bút của nhà thơ trở nên sống động, đam mê và lôi cuốn.
'Của ong bướm nơi này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng bên trong xanh biếc
Này đây lá của cây tơ phơ phất
Của yến vị này đây khúc tình si
Và ở đây, ánh sáng nhấp nhô trên hàng mi
Mỗi buổi sớm, thần Vui luôn gõ cửa
Tháng giêng ngọt ngào như một cặp môi gần'
Mỗi dòng thơ của Xuân Diệu đều phản ánh sự vui mừng, hạnh phúc tột cùng khi nhìn thấy một thiên đường ngay bên cạnh mình, nơi mà anh thường xuyên sinh sống. Trước sự bất ngờ của niềm vui đó, Xuân Diệu đã sử dụng tất cả các giác quan để thưởng thức mùa xuân tràn đầy hạnh phúc trước mắt. Điệp khúc 'này đây...' được lặp lại nhiều lần, kết hợp với thủ pháp liệt kê, tạo nên một nhịp thơ nhanh, dồn dập, như khúc ca xuân, thể hiện cảm xúc ngỡ ngàng, ngạc nhiên của tác giả trước cảnh sắc mùa xuân. Với Xuân Diệu, mỗi cảnh sắc xuân đều khiến trái tim ông rung động, xao xuyến: từ ong bướm, hoa cỏ đến lá cây tươi xanh, và khúc tình si của cặp yến anh. Trước sự sống động của thiên nhiên mùa xuân, Xuân Diệu ý thức được giá trị của tuổi trẻ và tận hưởng mỗi khoảnh khắc với niềm vui hạnh phúc.
Xuân Diệu từng sung sướng, nhưng bất ngờ lại chuyển sang lo lắng và tiếc nuối khi thấy mùa xuân nhanh chóng trôi qua. Điều này thể hiện qua câu thơ 'Tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa/Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân'. Người ta có thể nghĩ Xuân Diệu kỳ quặc, nhưng qua những dòng thơ, chúng ta mới hiểu được nguyên nhân của sự lo lắng đó.
'Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu đến nữa không phải rằng gặp lại.
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;'
Xuân Diệu nhận ra một sự thật đắng lòng về mùa xuân và sự không thể tránh khỏi của thời gian, khi thi nhân cảm nhận được vẻ đẹp tuyệt vời của mùa xuân nhưng cũng nhận ra rằng họ không thể sống mãi mãi để tận hưởng nó.
Xuân Diệu nhanh chóng tìm ra một giải pháp hợp lý cho việc đối mặt với sự tàn nhẫn của thời gian, trái ngược với những ý tưởng ban đầu của ông.
Xuân Diệu thể hiện sự hối thúc và ham muốn vô cùng mãnh liệt trong việc tận hưởng mùa xuân, với những từ ngữ nồng nàn và thiết tha.
Xuân Diệu luôn vội vã và hối thúc trong việc thưởng thức mùa xuân, biết rằng cuộc sống ngắn ngủi và quý báu, và ông muốn tận hưởng từng khoảnh khắc một cách tối đa.
Xuân Diệu được biết đến với tấm lòng tha thiết và sâu nặng đối với mùa xuân và tuổi trẻ, thể hiện qua những dòng thơ đầy tình cảm và nồng nàn của mình.
Tâm trạng của nhân vật trong bài thơ Vội vàng - Mẫu 3 được mô tả một cách sâu lắng và phức tạp.
Xuân Diệu được biết đến là một nhà thơ xuất sắc trong trào lưu thơ mới với tâm hồn nồng nàn, da diết, và tình yêu sâu đậm. Bài thơ Vội vàng là một minh chứng cho sự sáng tạo và tinh thần trữ tình của ông.
Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ có sự biến đổi phức tạp, từ sự say đắm cuồng nhiệt đến sự lặng lẽ đọng lại, tất cả được thể hiện qua việc tưởng tượng về vẻ đẹp của thiên nhiên.
Thiên nhiên được mô tả như một thiên đường trên trái đất trong bài thơ, là nơi hội tụ của ong bướm, hoa cỏ và khúc tình ca. Nhân vật trữ tình như lạc vào một thế giới kỳ diệu và mới mẻ, khiến tâm hồn trở nên tươi mới và phấn khích.
Những trải nghiệm mới mẻ trong cuộc sống khiến cho nhân vật trữ tình cảm thấy hứng khởi và ham muốn khám phá hơn nữa, thể hiện qua sự trào dâng của tình cảm trong bài thơ.
Tôi hạnh phúc nhưng lại vội vàng một nửa
Tôi không chờ đợi nắng hạ mới để hoan hỷ với mùa xuân.
Mặc dù đang vui vẻ, hân hoan vì tình yêu và sự tràn đầy của mùa xuân, nhân vật bỗng chốc nhận ra điều gì đó làm cho họ dừng lại. Sự xuất hiện của từ “nhưng” làm cho tâm trạng bắt đầu lắng xuống, chậm lại một chút. Họ hạnh phúc nhưng lại vội vàng, có lẽ vì họ nhận ra rằng vẻ đẹp của thiên nhiên không thể trường tồn mãi mãi. Mỗi thứ đều có thời gian phai nhạt, và thời gian không ngừng trôi đi, con người không thể thay đổi điều đó. Nhà thơ Xuân Diệu thể hiện tình yêu và cuộc sống một cách mãnh liệt, cũng như tinh thần lạc quan trong cuộc sống.
Mùi tháng năm vẫn rơi bằng nhau
Trên khắp sông núi, tiễn biệt êm đềm.
Đứng trước thời gian và không gian, tác giả không thể kìm nén được cảm xúc dâng trào. Đó là cảm xúc của sự chia ly. Dù có yêu thương nhau đến đâu, chia ly vẫn là điều không thể tránh khỏi. Không thể nào tránh khỏi sự chia xa, và khoảnh khắc đó thường đau đớn và xót xa. Tác giả không thể kìm nén được cảm xúc của mình, đó là sự chua xót khi phải nói lời chia tay.
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa
Mau đi thôi! Mùa chưa hết, chiều vẫn còn sớm.
Chứng kiến sự phai tàn của thiên nhiên theo thời gian, Xuân Diệu tự tạo cho mình cơ hội để thưởng thức mọi khoảnh khắc của cuộc sống. Không được phép lãng phí bất kỳ khoảnh khắc nào, mỗi giây, mỗi phút đều quý giá.
Ở những câu thơ cuối cùng, Xuân Diệu thể hiện một khao khát mãnh liệt:
Ta muốn ôm trọn vẹn cuộc sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn mây đưa và gió lượn không ngừng
Ta muốn ôm cả bướm trong tình yêu
Ta muốn thấu đáo trong một nụ hôn nồng.
Nhịp thơ bỗng trở nên gấp gáp, vội vã hơn với từ 'ta' được lặp lại ở mỗi câu thơ. Có lẽ đây là những khao khát dồn dập suốt thời gian, bây giờ được thể hiện một cách mãnh liệt. Mùa xuân đang tươi đẹp, nhưng tác giả không kịp thưởng thức mà đã nghĩ đến thời điểm mọi thứ sẽ tan biến theo thời gian. Điều này là một ý nghĩ tiến bộ, một ý thức hiện đại về thời gian, đánh thức những thế hệ sau về tình yêu thiên nhiên và trân trọng cuộc sống.
Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng - Mẫu 4
Niềm đam mê của Xuân Diệu với thiên nhiên và cuộc sống được thể hiện rõ nhất, cao độ nhất trong bài thơ Vội vàng. Hoài Thanh, một nhà phê bình văn học, đã nhận xét: Xuân Diệu đam mê tình yêu, đam mê cuộc sống, sống nhanh chóng, sống hối hả... Điều này là rất hiểu biết vì khi đặt tên bài thơ là Vội vàng, Xuân Diệu đã tỏ ra rất hiểu mình. Bài thơ này có thể coi là một tuyên ngôn về cách sống của nhà thơ.
Xuân Diệu yêu cuộc sống mãnh liệt, nồng nàn. Đối với ông, cuộc sống chứa đựng tất cả những niềm vui vật chất và tinh thần, cùng với những gì trần tục và cao quý nhất. Bài thơ Vội vàng cho thấy lòng chân thành của thi nhân đối với cuộc đời.
Về cách sống của Xuân Diệu, có nhiều ý kiến khác nhau. Một số cho rằng sự sống nhanh chóng của ông bắt nguồn từ nhận thức về thời gian vô hạn và cuộc đời hữu hạn. Ông tin rằng con người cần phải tận hưởng mọi khoảnh khắc của cuộc sống. Ý kiến khác cho rằng Xuân Diệu yêu cuộc sống đến mức sợ mất nó, và luôn sống trong tâm trạng lo lắng và hoảng sợ.
“Tôi” trong bài thơ này thể hiện ở hai trạng thái đối lập nhau: mạnh mẽ đến cuồng nhiệt và lắng đọng đến sâu sắc. Đọc kỹ bài thơ, chúng ta có thể nhận ra sự biến động của tâm trạng của nhân vật: lúc hào hứng yêu đời, lúc sôi nổi như núi lửa, lúc lại bất an, lo sợ.
Bài thơ Vội vàng không chỉ là một tác phẩm trữ tình mà còn chứa đựng một triết lý sống rất cụ thể. Cấu trúc của bài thơ có thể chia thành hai phần, được phân cách bằng câu thơ ngắn: Ta muốn ôm. Phần đầu trình bày lý do tại sao phải sống nhanh chóng ? Ý kiến của Xuân Diệu về hạnh phúc trần gian, thời gian và tuổi trẻ. Ông tin rằng cuộc sống giống như một thiên đường kì diệu với nhiều niềm vui dành cho con người, nhưng chỉ thực sự đẹp đẽ trong thời khắc xuân thì của nó và con người chỉ cảm nhận được niềm vui khi còn trẻ. Thời gian có thể cướp đi tất cả, vì vậy chỉ có một cách là chạy đua với thời gian, sống vội vã.
Phần dưới của bài thơ thể hiện những hành động hối hả của nhân vật trữ tình khi thưởng thức vẻ đẹp của cuộc sống. Cảm xúc được thể hiện rõ qua những hành động nhanh nhảu, trong tình trạng chứng kiến một 'tôi' muốn trải nghiệm nhiều hương vị của thế giới đời.
Hai phần này chuyển tiếp tự nhiên về cảm xúc và logic, tạo ra sự liền mạch và hoàn chỉnh cho bài thơ, giống như một dòng suối chảy tự nhiên, đầy cảm xúc. Điều này là thành công đáng kể của bài thơ.
Bốn câu ngũ ngôn ở đầu phần hai đề cập đến một ý tưởng táo bạo, một chút phi lý:
Tôi muốn làm tắt nắng đi
Để màu sắc không phai mờ
Tôi muốn hãy buộc gió lại
Đừng để hương thơm bay đi.
Nhà thơ muốn thách thức quyền lực của tự nhiên, phản đối quy luật tự nhiên. Muốn làm tắt nắng, muốn hãy buộc gió lại, sự ham muốn kỳ lạ đó cho thấy lòng yêu thương cuồng nhiệt, không giới hạn của nhà thơ đối với con người, cuộc sống, và thế giới đầy màu sắc và hương thơm. Xuân Diệu dường như muốn cho chúng ta thấy sự khắc nghiệt của tự nhiên, rồi sau đó giải thích lý do của cách sống hối hả của mình.
Thiên nhiên và cuộc sống được Xuân Diệu cảm nhận một cách đặc biệt. Với nhà thơ, đó là một thiên đường trần gian. Cảnh vật phong phú và hấp dẫn hiện ra như một vườn hoa của mùa xuân, như một người tình quyến rũ. Xuân Diệu cảm nhận thiên nhiên như một phần của chính mình. Xung quanh nhà thơ, cảnh vật tươi tốt và sôi động đầy sức sống, khiến mọi người đều bị cuốn hút:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa
Tất cả mô tả về tình yêu và cảnh vật trong đoạn thơ này đều rất chi tiết: Tuần tháng mật của ong bướm, muôn hoa xuân nở rộ khoe sắc trên đồng nội xanh rì. Chồi non, lộc non của cây cành phơ phất, khúc tình si rộn ràng của yến anh, ánh sáng chớp mắt. Đoạn thơ như một tiếng cười vui vẻ của đứa trẻ mắt trẻo lạc vào khu vườn đầy màu sắc, hân hoan, sôi động, như một bản nhạc đầy âm nhạc. Với Xuân Diệu, mỗi ngày mới là một niềm vui mới và cuộc sống là một chuỗi niềm vui vô tận: Mỗi sáng sớm thần Vui đến gõ cửa.
Điệp từ này đây được lặp lại năm lần, như một cách nhấn mạnh từng nét đẹp của vườn xuân, như một cách giới thiệu sự phong phú không ngừng của thiên nhiên với một sự hào hứng kỳ lạ, để sau đó đi đến một so sánh độc đáo: Tháng giêng tươi đẹp như một cặp môi gần. Xuân Diệu sử dụng diễn đạt tinh tế bằng cách chuyển đổi cảm giác, ông không nói tháng giêng đẹp mà thay vào đó là tháng giêng tươi đẹp để mô tả một sức sống trẻ trung, non nớt, quyến rũ. Là thi sĩ của tình yêu, Xuân Diệu nhận thấy sự tương đồng giữa vẻ đẹp của thiên nhiên và vẻ đẹp của thiếu nữ mùa xuân.
Hai khổ thơ này liên kết chặt chẽ với nhau. Thi sĩ muốn làm tắt nắng đi, muốn buộc gió lại để giữ lại mãi mãi hương sắc của vườn xuân trần thế. Nhưng đáng tiếc, vẻ đẹp đó chỉ rực rỡ trong mùa xuân, mà mùa xuân lại rất ngắn ngủi. Nhà thơ hân hoan chào đón vẻ đẹp tuyệt vời mà thiên nhiên ban tặng cho mọi người, nhưng rồi niềm vui tan biến, thay vào đó là nỗi tiếc nuối trước sự thực về sự ngắn ngủi của cuộc sống:
Mùa xuân đến; tức là mùa xuân đi
Mùa xuân vẫn còn non, nghĩa là sẽ già đi
Nhưng khi mùa xuân tận, tôi cũng tan biến
Lòng tôi mở rộng, nhưng bao la trời lại hạn hẹp
Thời gian không cho phép nhân gian giữ gìn tuổi trẻ
Theo quan điểm của nhà thơ, mùa xuân, tuổi trẻ và tình yêu là những điều đẹp nhất, 'là những phần ngon nhất của cuộc sống'. Mùa xuân là lúc tươi mới nhất; tuổi trẻ là thời kỳ đẹp nhất của cuộc đời; tình yêu là đẹp nhất khi nắm bắt trong tuổi xuân. Nhưng trớ trêu thay, tạo hóa - đấng sáng tạo và huỷ diệt đều vô cảm với cái đẹp. Mùa xuân và tuổi trẻ đều ngắn ngủi. Thời gian sẽ đưa chúng ta qua đi mọi thứ: Mùa xuân đến, tức là mùa xuân đi, Mùa xuân vẫn còn non, tức là sẽ già đi. Vì vậy con người phải nhanh chóng tận hưởng mọi màu sắc và hương vị, ngọt ngào của cuộc đời.
Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng - Mẫu 5
Trong cuốn sách Thi nhân Việt Nam, nhà phê bình, nghiên cứu văn học Hoài Thanh nhận xét: Xuân Diệu đắm chìm trong tình yêu, đắm chìm trong vẻ đẹp của cuộc sống, sống hối hả, sống hăng hái... Trong mỗi tác phẩm, Xuân Diệu luôn thể hiện tâm trạng của nhân vật trữ tình: đam mê thiên nhiên, đam mê cuộc sống. Điều này có lẽ được thấy rõ nhất trong bài thơ “Vội vàng” của ông.
Tâm trạng trữ tình của Xuân Diệu được thể hiện ngay từ bốn câu thơ đầu với nhịp điệu nhanh nhẹn gấp gáp cùng ý tưởng táo bạo, dị thường đến mức như nghịch lý:
Tôi muốn dập tắt ánh nắng
Để màu sắc không phai nhạt đi
Tôi muốn hãm lại làn gió
Để hương thơm không bay đi.
“Tôi muốn” được nhà thơ nhắc lại hai lần nhằm thể hiện một ý chí cá nhân muốn kiểm soát Tạo hóa, và điều này được thể hiện qua những hành động như “dập tắt ánh nắng”, “hãm lại làn gió”. Cái ham muốn lạ lùng ấy hé mở một tình yêu bồng bột, vô bờ của cái tôi trữ tình đối với thiên nhiên tạo vật. Với nhà thơ, thiên đường không nằm ở nơi xa xôi mà ngay trước mắt. Nó giống như một khu vườn tình yêu của vạn vật trong mùa xuân. Cảnh vật xung quanh tràn đầy sức sống:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh tốt;
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp mắt
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa
Điệp từ “này đây” lặp lại tới năm lần, như nhấn mạnh từng nét đẹp của vườn xuân, như giới thiệu sự phong phú bất tận của thiên nhiên với niềm hứng khởi đặc biệt. Đoạn thơ như tiếng reo vui hồn nhiên của đứa trẻ ngây thơ lạc vào khu vườn đầy hương sắc, rộn ràng, tưng bừng âm nhạc với mọi nốt nhạc. để rồi đi đến một so sánh rất độc đáo:
Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần
Xuân Diệu mô tả một cách tinh tế bằng cách thay đổi cảm giác: không chỉ nói rằng tháng giêng đẹp mà nhà thơ lại dùng từ “ngon”. Chỉ có người tinh tế mới phát hiện ra điểm tương đồng giữa mùa xuân của thiên nhiên và tình yêu của tuổi trẻ khi cả hai đều có một hương vị chung: “ngon”.
Thi sĩ muốn giữ mãi hương sắc của vườn xuân trần thế nhưng tiếc thay, vẻ đẹp ấy lại chóng qua:
Xuân đang tới; nghĩa là xuân đang trôi qua,
Xuân vẫn còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Nhưng xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng lớn, nhưng vẫn bị giới hạn bởi trời,
Không thể kéo dài thời trẻ của con người
Mạch thơ bỗng chuyển biến. Trước niềm vui, sự sâu sắc trong hương sắc đất trời, Xuân Diệu nhận ra: Thiên nhiên tuy tuyệt đẹp nhưng không tồn tại mãi mãi, sẽ có một ngày hoa tàn, chim ngưng hót, thời gian vẫn tiếp tục trôi. Cái tôi trữ tình dù muốn chiếm đoạt quyền lực của tạo hóa cũng không thể làm cho khoảnh khắc đó dừng lại:
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân vẫn còn non, nghĩa là xuân sắp già,
Nhưng trời đất có, còn tôi không mãi,
Vì thế, tôi đau lòng vì cả trời đất
Dòng thời gian chảy mãi không ngừng trong khi cuộc đời ngắn ngủi vô cùng. Cái tôi trữ tình gặp phải sự bất lực, cảm thấy mất mát, như nhuốm màu cả trời đất:
Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng - Mẫu 6
Hoài Thanh đánh giá Xuân Diệu là “Nhà thơ mới nhất trong số các nhà thơ mới”, không ai khác. Thơ của ông là một nguồn sống đầy xuân sắc và tình yêu sâu đậm của một thi nhân đam mê tình yêu, cuộc sống và biết trân trọng, tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống. Một trong những bài thơ tiêu biểu của Xuân Diệu là “Vội vàng”, thể hiện quan niệm sống nhanh nhưng đầy ý nghĩa. Vậy tại sao ông có được điều đó? Hãy cùng nhìn vào bài thơ để hiểu rõ hơn về lối sống vội của thi nhân này.
Vội vàng là tính từ chỉ sự nhanh chóng, vội vã. Đối với Xuân Diệu, sống vội là sống nhanh chóng, để tận hưởng, cống hiến, và trân trọng vẻ đẹp của cuộc sống. Sống vội vàng trong quan niệm của ông là một lối sống tích cực, không giống như cách sống vội vàng của một số người trẻ hiện nay, mà nhanh chóng bị cuốn vào giá trị vật chất, quên mất ý nghĩa của lao động, và bị cuốn theo xu hướng thời thượng mà không có ý nghĩa. Quan niệm sống vội vàng của Xuân Diệu đã thức tỉnh những người lạc lối, mở ra con đường cho những người đang tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống thực sự.
Vậy tại sao Xuân Diệu lại có lối sống mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc như vậy? Ông là nhà thơ luôn khao khát giao hòa, giao cảm với cuộc sống, yêu sự sống xung quanh. Xuân Diệu phát hiện ra vẻ đẹp của cuộc sống, và như một người hướng dẫn viên du lịch, ông dẫn chúng ta đi ngắm những vẻ đẹp khắp mọi nơi: từ ong bướm trong tuần tháng mật, hoa của đồng nội xanh rì, lá của cành tơ phơ phất, khúc tình si của yến anh, ánh sáng chớp hàng mi, thần Vui gõ cửa mỗi sáng sớm, và tuyệt vời nhất là vẻ đẹp của tháng giêng được ông so sánh ngon như cặp môi gần của tình yêu. Những vẻ đẹp đó không chỉ nằm ở nơi xa xôi mà chúng tồn tại xung quanh ta, vẻ đẹp bình dị của cuộc sống. Ông sung sướng tận hưởng và chìm đắm trong thiên nhiên nhưng cũng có phần nuối tiếc, bởi những khoảnh khắc tươi đẹp khi xuân sang chỉ kéo dài trong một khoảnh khắc.
Thi sĩ sống vội vàng bởi nhận ra sự trôi chảy của thời gian và sự tàn phá của nó. Đối với Xuân Diệu, thời gian không quay lại như một vòng tuần hoàn, mà là một dòng chảy tuyến tính: “Xuân đương tới nghĩa là xuân đã qua/ Xuân còn non nghĩa là xuân sắp già/ Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất”. Ông nuối tiếc mùa xuân ngay cả khi nó vẫn đang hiện hữu. Đối với ông, mùa xuân đến nghĩa là đã qua, xuân non sẽ già, thậm chí là xuân hết ông cũng sẽ mất. Câu thơ mang ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống, nhắc nhở độc giả hãy trân trọng từng khoảnh khắc của thời gian, đặc biệt là khoảng thời gian thanh xuân ngắn ngủi, để thấy ý nghĩa của cuộc sống.
Vì cảnh sắc của mùa xuân quá đẹp, nhà thơ muốn can thiệp vào quy luật tự nhiên để lưu giữ hương sắc tươi đẹp. Mặc dù nghe có vẻ phi lí, nhưng trong tâm trạng thi nhân, điều đó có ý nghĩa sâu sắc. Ông cũng khao khát hòa mình vào thiên nhiên để tận hưởng trọn vẹn. Hàng loạt các động từ biểu thị khao khát của nhà thơ. Nếu không có tình yêu cuộc sống và sự say mê trước vẻ đẹp tự nhiên, ông không thể viết ra những bài thơ tuyệt vời như vậy.
Tác phẩm của Xuân Diệu cho thấy quan niệm sống vội vàng tích cực đáng ngưỡng mộ và học tập. Ông giáo dục độc giả về giá trị của thời gian và vẻ đẹp của cuộc sống hiện hữu ngay trong thường nhật. Xuân Diệu khuyến khích độc giả biết trân trọng khoảnh khắc của thanh xuân ngắn ngủi, nỗ lực hết mình và tận hưởng cuộc sống tươi đẹp.
Quan niệm sống vội vàng của Xuân Diệu có ý nghĩa sâu sắc và tồn tại lâu dài với thời gian. Đặc biệt, nó đúng với các bạn trẻ như Hoài Thanh đã nhận xét: “Xuân Diệu mới nhất trong các nhà thơ mới – chỉ những người trẻ mới thích đọc Xuân Diệu, nhưng nếu đã thích rồi thì phải mê”.
