Buzz
So sánh ước vọng tình yêu trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh và Vội vàng của Xuân Diệu tuyển chọn dàn ý và 6 bài văn mẫu tốt nhất. Cả hai bài thơ đều thể hiện cảm xúc mạnh mẽ, suy tư về cuộc sống. Đây là những đoạn thơ kết hợp giữa cảm xúc và triết lý.
Với 6 mẫu so sánh khát vọng tình yêu trong bài thơ Sóng và Vội vàng dưới đây, các em sẽ hiểu cách viết văn một cách mạch lạc, có thể sử dụng ý văn hay và diễn đạt theo cách riêng của mình. Đây thực sự là tài liệu tự học hữu ích và thiết thực cho quá trình học tập của các em. Chúc các bạn đạt được kết quả cao trong kỳ thi sắp tới!
Dàn ý so sánh bài thơ Sóng và Vội vàng
I. Khai mạc:
Xuân Quỳnh được biết đến là một trong những người tiên phong của thế hệ thơ trẻ trong giai đoạn đấu tranh chống lại chiến tranh Mĩ và cứu nước. Thơ của Xuân Quỳnh vẫn nhấn mạnh vào vẻ đẹp của nữ tính, sự phức tạp của tâm hồn người phụ nữ, sự trong sáng, chân thành, và tinh tế, đồng thời chứa đựng trong đó khát vọng sâu sắc về cuộc sống hàng ngày.
Bài thơ “Sóng” được viết vào năm 1967, trong chuyến đi thực tế tại vùng biển Diêm Điền (Thái Bình), là một trong những bài thơ tiêu biểu cho phong cách sáng tạo của Xuân Quỳnh.
Xuân Diệu - một trong ba đỉnh cao của phong trào Thơ Mới từ 1932 đến 1945. Ông được đánh giá cao là 'người viết thơ hiện đại nhất trong số các nhà thơ Mới' với sự đổi mới cả về tư duy lẫn kỹ thuật nghệ thuật.
'Vội vàng' là một ví dụ điển hình cho sự sáng tạo của Xuân Diệu trước cách mạng tháng Tám, được coi là một tuyên ngôn về cuộc sống và nghệ thuật của nhà thơ này.
Cả hai đoạn thơ trên đều là phần kết của hai tác phẩm, thể hiện sự khao khát mạnh mẽ.
II. Nội dung bài:
1. Đoạn thơ từ bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu:
- Đoạn thơ thể hiện sự khao khát cuộc sống mãnh liệt, mong muốn trải nghiệm hết mình. Như một tuyên ngôn của bản thân, nhà thơ tự nhận thức một thái độ sống vội vã, hưởng thụ mọi khía cạnh của cuộc sống (Hãy đi ngay đi! Chưa phải là chiều tối); ý thức chi phối, trải nghiệm cuộc sống tận hưởng một cách tối đa (hứng khởi, đã đầy, phấn khích) những điều tươi đẹp nhất (hương thơm, ánh sáng, thời gian tươi mới).
- Các yếu tố nghệ thuật như từ ngữ tượng trưng, cấu trúc câu, sức mạnh của động từ... đều đóng góp vào việc thể hiện sự hối hả, sự gấp gáp và sự cuống cuồng của tâm trạng, tạo nên sự sôi động, nhiệt huyết cho nhịp điệu của đoạn thơ.
2. Đoạn thơ từ bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
- Đoạn thơ thể hiện khát vọng to lớn, cao quý trong tình yêu: ao ước được hòa mình vào cái tôi nhỏ bé - con sóng riêng biệt, trở thành một phần của cái chung rộng lớn - “trăm con sóng” giữa biển cả bao la. Những dòng thơ này tự thấu hiểu, khơi gợi tình yêu mãnh liệt, hy sinh: mong ước được hoà mình vào tình yêu lớn lao của cuộc đời. Đây là cách để tình yêu trở thành bất tử.
- Loại thơ ngắn này với hình ảnh “sóng” không chỉ ẩn chứa ý nghĩa sâu sắc mà còn tăng thêm vẻ đẹp thẩm mỹ, làm cho đoạn thơ trở nên phong phú, đầy nữ tính.
3. Tương phản:
- Điểm tương đồng: Cả hai đoạn thơ đều thể hiện những cảm xúc mạnh mẽ, những suy tư sâu sắc về cuộc sống. Đây là những bài thơ kết hợp giữa cảm xúc và triết lí.
- Điểm khác biệt: Không chỉ nằm ở phong cách thơ (Xuân Diệu hùng dũng, mãnh liệt đậm chất nam tính, Xuân Quỳnh nhẹ nhàng, dịu dàng đầy nữ tính) mà còn trong cách “đối mặt” với thời gian: Xuân Diệu chọn cách sống nhanh chóng, trọn vẹn, trong khi Xuân Quỳnh mong muốn hòa mình vào điều chung để tình yêu trở nên vĩnh cửu...
III. Phần Kết:
Tóm lại giá trị về nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ trên. Tóm lại giá trị về nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ trên.
Khát vọng tình yêu trong bài thơ Sóng và Vội vàng - Mẫu 1
“Dẫu thơ nói về ai, nói về điều gì, cuối cùng vẫn là sự phản ánh của bản thân nhà thơ.” (Thanh Thảo). Tiếng nói chân thành trong thơ luôn thuộc về ngôi thứ nhất, là tiếng nói bên trong của một tâm hồn, một trí tưởng tượng. Do đó, khi nói về khát vọng tình yêu, Xuân Quỳnh nói: “Không thể phân biệt ra...Cho đến khi thời gian không còn” (Sóng), trong khi Xuân Diệu trong bài thơ “Vội vàng” thì thổ lộ: “Ta mong muốn...Cho bản thân được trải nghiệm sắc màu của cuộc sống”
Tình yêu luôn là một chủ đề phổ biến trong thơ văn qua các thời kỳ. Chúng ta đã từng cảm động trước nỗi nhớ của cô gái trong “Khăn thương nhớ ai”, đã từng xót xa cho tình yêu của Kim – Kiều, đã từng đau lòng cho sự kiên nhẫn đợi chờ của người vợ trong “Chinh phụ ngâm”. Và có lẽ, điều kèm theo tình yêu là hàng ngàn suy tư, hàng ngàn ý niệm, hàng ngàn khát vọng. Với Xuân Quỳnh – một phụ nữ luôn tràn đầy lòng yêu thương, chị tin vào tình yêu chân chính, chị thể hiện một cái tôi đầy nữ tính, dịu dàng và lãng mạn đối với tình cảm thiêng liêng của con người. Còn với thi sĩ Xuân Diệu, một nghệ sĩ suốt cuộc đời tìm kiếm “lầu thơ trên mặt đất”, ông khao khát có một tình yêu trọn vẹn và mãnh liệt, muốn dùng tất cả sự mãnh liệt của tâm hồn để chiếm giữ tình yêu của đời. Hai sáng tác nổi bật này đều mang dấu ấn của hai cá nhân, tạo ra những cảm xúc không ngờ, là những “hồi ký của một khao khát” (J.M.Maulpoix).
“Sóng” là kết quả của chuyến đi thực tế đến vùng biển Diêm Điền của nữ thi sĩ. Trước sức mạnh của sóng biển và hơi thở của biển cả, nhà thơ đã không thể kìm lòng mình giữ lại âm thanh của trái tim. Trong bài thơ không chỉ có tình yêu, đó còn là khát vọng, là ước ao của một trái tim đam mê, mãnh liệt:
“Làm sao được tan biến
Thành hàng ngàn con sóng bé nhỏ
Trong đại dương tình yêu rộng lớn
Để vẫn vỗ mãi mãi.”
Hình ảnh của sóng kết hợp với khát vọng được hiến dâng, tan biến vào đại dương lớn của tình yêu. Hai từ “tan biến” thể hiện ước muốn hòa mình vào sóng để tồn tại trong không gian vô tận của đại dương vĩnh cửu. Con sóng lớn đó mong muốn chuyển hóa thành hàng ngàn con sóng nhỏ hơn để hòa mình vào biển cả vô tận, để trải lòng mình, để kết hợp và hiến dâng tất cả cho người tình biển cả. Khát vọng ấy là khát vọng hiến dâng trong tình yêu, muốn sử dụng tình yêu để kéo dài sự hữu hạn, ngắn ngủi của cuộc sống. Sự hiến dâng đó có vẻ như làm cho người đọc nhớ đến câu chuyện về nàng tiên cá đã chuyển thân thành bọt biển. Mặc dù hình ảnh đó đau lòng nhưng đó là biểu hiện của sự hy sinh, sẵn lòng tan biến chỉ để người mình yêu được hạnh phúc. Có lẽ liên tưởng đó đã mở ra hình ảnh của một người con gái giàu khao khát hi sinh, sẵn lòng hi sinh tất cả cho tình yêu chân chính? Mục đích của cô gái đó là gì, có phải là:
“Trong đại dương tình yêu rộng lớn
Để vẫn vỗ mãi mãi.”
Sự hiến dâng đó không vô nghĩa, sự hiến dâng đó cũng không phải là sự tan biến mãi mãi. Sóng sẵn sàng tan biến thành hàng ngàn con sóng nhỏ hơn để hòa mình vào biển cả vô tận, để hàng ngàn năm trôi qua thì những lớp sóng ấy vẫn tiếp tục vỗ về. Những dòng thơ cuối cùng của tác phẩm vẫn giữ lại nhịp đập của một trái tim yêu thương và mãnh liệt. Vì thế, “Sóng” đã trở thành một trong những bản tình ca đẹp nhất trong văn học Việt Nam hiện đại.
Trước Xuân Quỳnh, đã từng có một nhà thơ có ước mơ mãnh liệt như thế, một nhà thơ Mới với cách viết sáng tạo, tư duy mới đã khiến nhà phê bình Chu Văn Sơn phải nói lên: “Trong tinh thần của Xuân Diệu, thời gian chỉ có hai mùa: mùa xuân là thời kỳ của tuổi trẻ, tình yêu, sự sống, còn mùa thu là thời kỳ của lá úa, tàn phai, rơi rụng. Cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu chỉ có hai thời điểm: thời điểm tươi mới và thời điểm phai nhạt”. Khát vọng tình yêu của Xuân Diệu đã từng ấn tượng sâu đậm vào tâm hồn của người đọc qua những câu thơ đầy khát khao:
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu rực rỡ;
Ta muốn tiếp xúc với mây và gió;
Ta muốn mê mải với cánh bướm trong tình yêu
Ta muốn ngập tràn trong một nụ hôn dày đặc
Và với biển, với cây, với cỏ xanh
Để ngợp tràn hương thơm, để tràn đầy ánh sáng
Để trở nên hài lòng với vẻ đẹp sôi động của cuộc sống”
Đại từ “ta” thường được sử dụng như một cách tác giả thể hiện cái tôi riêng tư của mình. Câu thơ như tái hiện hình ảnh một con người ham muốn ôm trọn thế giới, khao khát tận hưởng sự mới mẻ, sức sống của mùa xuân do tạo hóa ban tặng. Việc sử dụng từ “ta muốn” lặp lại kết hợp với các động từ mạnh mẽ “ô mê, tiếp xúc, mê mải” càng làm nổi bật khát vọng mãnh liệt trong tình yêu của “ông hoàng thơ tình” Xuân Diệu. Chắc chắn vì mê mẩn trước vẻ đẹp tự nhiên với sự sống đang bắt đầu bùng nổ trên mỗi cành cây, say đắm trong những đám mây và làn gió, đắm chìm trong tình yêu với những cánh bướm vui đùa giữa gió, vì thế thi sĩ muốn “ngập tràn trong một nụ hôn dày đặc”. Ông khao khát sự giao cảm, mong muốn chiếm hữu toàn bộ vẻ đẹp của thiên nhiên, để tận hưởng chúng hoàn toàn, để “chìm đắm” trong hương vị cuộc sống và để ‘tràn đầy” trước ánh sáng mà tạo hóa ban tặng. Đối với Xuân Diệu, không có tình yêu nào là không chân thành. Khi đã yêu, đã thương, đã mê mải thì phải thực sự giao cảm, phải hoàn toàn hiện hữu trong nhau để được hài lòng và no nê trong hơi ấm của cuộc sống. Vẻ đẹp và thanh xuân của Xuân Quỳnh đã thu hút trái tim khao khát của người thi sĩ, khiến ông muốn chiếm hữu cả “biển đất, cây cỏ xanh” – điều lặp lại tưởng chừng như dư thừa đó lại là một bức tranh tuyệt vời trong khát vọng yêu thương mãnh liệt của nhà thơ. Và đúng như Khrapchenko từng nói: “Điều còn lại của nhà văn là giọng điệu riêng” – Xuân Diệu, thi sĩ của những cảm xúc yêu thương mãnh liệt, đã truyền đạt vào lòng người những cảm xúc vô cùng dày đặc như vậy, đã ghi khắc vào lòng người một dấu ấn vô cùng riêng biệt. Và sau này lầu thơ của ông cứ ngày một cao lên, bởi nó được xây dựng từ khát khao yêu thương và giao cảm, và khát khao đó chưa bao giờ dập tắt.
Mặc dù văn chương là lĩnh vực của sự sáng tạo, nó không chấp nhận sự lặp lại, sự trùng lặp, nhưng kỳ diệu là giữa các nghệ sĩ vẫn có một sự hiệp nhất trong cảm xúc. Cả “Sóng” và “Vội vàng” đều là giọng nói của một cá nhân giàu cảm xúc với khát khao giao cảm với cuộc sống, với con người. Cùng với đó là khát vọng yêu đương mãnh liệt của những trái tim đam mê với cuộc sống, những cảm xúc mãnh liệt và rực rỡ. Và “không có con đường nào chung cho cả hai nhà thơ” – mỗi bài thơ mang theo những thông điệp riêng biệt, mang đậm dấu ấn cá nhân của người nghệ sĩ. Nếu “Sóng” thể hiện một tình yêu đầy nữ tính, khát khao dâng hiến, tận hiến và bất tử hóa với tình yêu thì “Vội vàng” lại mang lại một quan niệm sống rất hiện đại: sống vội vàng, sống hết mình để tận hưởng tất cả vẻ đẹp của cuộc đời vì tuổi trẻ không bao giờ trở lại. Có thể nói rằng “Sóng” như một bản giao hưởng tình yêu trong khi “Vội vàng” lại là một bản nhạc cao vút về khát vọng sống vội vã với cuộc sống tươi đẹp.
Chẳng cần hẹn trước, hai nghệ sĩ đã đổ dồn linh hồn của mình vào những dòng thơ đầy cảm xúc và mãnh liệt. Một Xuân Quỳnh với trái tim đầy yêu thương, một Xuân Diệu với sự hối hả và mãnh liệt trong cảm xúc – mỗi người đã ghi tên mình vào dòng chảy của thời gian, của tâm hồn con người. Những dòng thơ của họ sẽ mãi sống với thời gian.
Khát vọng tình yêu trong thơ Sóng và Vội vàng - Mẫu 2
Anh nhận ra người hát qua tiếng hát.
Anh nhận ra người thợ bạc qua nét khắc”
(“Dagestan của tôi”)
Như những dấu vân tay duy nhất, mỗi nghệ sĩ đều có một “vân chữ” riêng, không giống ai khác. Do đó, dù cùng chia sẻ một bầu trời, hít cùng một bầu không khí, dù nói về cùng một chủ đề nhưng cuộc sống dưới con mắt của họ vẫn không bao giờ giống nhau. Điều này thể hiện rõ trong cách nhìn về tình yêu của Xuân Quỳnh:
“Không thể tan ra
Thành trăm dòng suối nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
(“Sóng”)
Trái lại, với Xuân Diệu:
“Tôi muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
Thơ ca, với Xuân Quỳnh, gắn liền với sự sống, tình yêu; làm thơ là nữ sĩ được sống với chính mình, sống đủ đầy trọn vẹn là mình. Mỗi bài thơ đều là tiếng nói chân thành nhất của một tâm hồn phụ nữ giàu trắc ẩn, vừa âu lo vừa da diết trong khát vọng hạnh phúc đời thường. Bài thơ “Sóng” là kết quả của chuyến đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền – Thái Bình cuối năm 1967, được đưa vào tập thơ “Hoa dọc chiến hào” (1968). “Sóng” với “em”, hai mà như một, một trong hai, song hành cùng nhau để thể hiện sâu sắc nhất cảm xúc của chủ thể trữ tình.
Trong tình yêu, người con gái cũng có lúc âu lo: “Cuộc đời tuy dài thế/ Mây vẫn bay về xa” nhưng cuối cùng vẫn chọn cách tin tưởng:
“Không thể tan ra
Thành trăm dòng suối nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
“Tan ra”- đó là khát vọng được hóa thân vào sóng để được tồn tại trong không gian rộng lớn của biển cả và cái vĩnh hằng của thời gian. Đó là khát vọng vĩnh viễn hóa tình yêu, dùng tình yêu để nối dài cuộc đời ngắn ngủi của con người. Khát vọng ấy lại làm ta nhớ tới câu chuyện nàng tiên cá hóa thân làm bọt biển để người mình yêu được hạnh phúc trọn vẹn. Câu hỏi “Làm sao...” như một sự khắc khoải khôn nguôi trong lòng người phụ nữ. Đến hai câu thơ sau, từ con sông buổi nào, người phụ nữ đã tìm được biển lớn của đời mình. Nhưng phải làm sao để giữa biển lớn tình yêu ấy, em vẫn có thể thấy được con sóng tính yêu của chúng ta? Ước vọng được hóa thân, được níu giữ vĩnh viễn tình yêu tươi đẹp càng trở nên thiết tha. Phải chăng đó là bản tính hi sinh và dâng hiến của người phụ nữ?
Mở đầu bài thơ là sức mạnh, sự tự tin tìm đến hạnh phúc, kết thúc lại là sự hy sinh, tình yêu vô bờ. Mở đầu bài thơ là mong ước rõ ràng về bản thân, kết thúc lại là mong muốn hoà nhập của người phụ nữ. Mở đầu bài thơ là ước ao về hạnh phúc đến cuối bài thơ chính là hành động để xây dựng và bảo vệ hạnh phúc đó. Sự tương hợp của hình ảnh sóng và em đã vẽ nên vẻ đẹp vừa dịu dàng, tinh tế vừa mạnh mẽ, vừa truyền thống vừa hiện đại của một tình yêu chân thành. Đó là một quá trình biến đổi tự nhiên và đầy can đảm, cao quý trong phẩm chất, vẻ đẹp của người phụ nữ. Từ đó, cũng tạo nên sự khác biệt trong phong cách: từ những câu thơ nhanh nhẹn, tự tin đến những câu thơ nhẹ nhàng, du dương như tiếng sóng rì rào, không ngừng vỗ, không ngừng vang vọng mãi mãi. Với Xuân Quỳnh, thơ là cuộc sống, cuộc sống là thơ. Nếu thơ là chuyện “rút ruột rút gan mình” mà viết, Xuân Quỳnh chính là người như vậy. Cứ sống hết mình, viết hồn nhiên, trút bỏ hoàn toàn bản thân vào mỗi tác phẩm, mỗi bài thơ, mỗi tác phẩm nghệ thuật, đó là cách làm thơ của Xuân Quỳnh. Không giấu diếm, không sơn phấn, không giả dối, không lên dáng, Xuân Quỳnh đã đặt mình vào thơ.
Với Xuân Diệu, lại là:
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
Đoạn thơ tám chữ bất ngờ thu hút sự chú ý, độc đáo với câu thơ ba chữ: “Ta muốn ôm” khiến cho giọng thơ trở nên mạnh mẽ, quyết định, biểu đạt mong muốn, yêu cầu được thực hiện hành động. Từ “ta” đơn độc nhưng tự hào ở dòng trên đã chuyển sang “ta”. Trong “ta” vẫn còn “tôi” kiêu hãnh của nhà thơ nhưng cũng là bao nhiêu “tôi” của mỗi độc giả. Đúng vậy. Đứng trước “sự sống mới bắt đầu mơn mởn” nhưng nhận ra “Xuân sắp kết thúc nghĩa là xuân đã qua”, “Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già” sao không đau lòng, âu sầu. Tuổi trẻ phải là yêu, phải sống hết mình để nắm bắt thời gian, để thưởng thức hương vị cuộc sống đầy đủ này. Cấu trúc “Ta muốn” kèm theo một loạt các động từ mạnh mẽ: “ôm, say, thâu, cắn” đã diễn đạt mong muốn, niềm vui tận hưởng đầy đủ ấy. Giọng thơ nhanh nhẹn để đồng hành với những ước muốn đó với một loạt các biện pháp mô tả. Có vẻ như càng trải nghiệm, càng tiếp nhận, ta lại càng cảm nhận được cuộc sống đẹp và ý nghĩa hơn. Cuối cùng là câu kinh ngạc: “- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!” Lần đầu tiên, xuân hồng được thể hiện để có thể “cắn” được. Động từ “cắn” đã thể hiện cao nhất mong muốn giao hòa với thiên nhiên của Xuân Diệu. Với Xuân Diệu, mọi thứ không được mơ hồ, phải làm sao để cảm nhận thực tế. Vì vậy, Thế Lữ mới viết về ông là “Con người của thế gian. Lầu thơ của ông xây dựng trên nền tảng của một trái tim thực tế”. Trong câu thơ, ông Tây tân kì Xuân Diệu cũng đã áp dụng phép so sánh giữa các giác quan- phong cách nghệ thuật tiêu biểu của các nhà thơ Tượng trưng Pháp.
Với Xuân Diệu, cuộc sống hiện thực mới là tươi đẹp và đáng sống nhất. Ông đón nhận cuộc sống bằng tất cả tình yêu, nhiệt huyết. Nhưng nhận ra quy luật khắc nghiệt của thời gian, ông sống để trải nghiệm hết mình, yêu hết mình. Đó mới chính là Xuân Diệu, luôn đam mê, mãnh liệt, đầy suy tư.
Xuân Quỳnh và Xuân Diệu luôn chân thành và nồng nhiệt với tình yêu, mong muốn biến tình yêu thành điều vĩnh viễn. Xuân Quỳnh dành hiến mình, hòa mình để tạo ra tình yêu đẹp vĩnh hằng. Đó là đức tính hi sinh, là nét đẹp truyền thống của thơ nữ Việt Nam. Còn Xuân Diệu chọn cách tận hưởng cuộc sống, biến tuổi trẻ thành kỷ niệm không thể phai mờ. Đó là cách phương Tây đối xử với cuộc sống, tình yêu. Mỗi lựa chọn khác nhau với tình yêu, đều mang lại những cảm xúc và tình cảm khác nhau.
Mỗi trang viết là một thế giới mới, không giống nhau, không đơn giản. Điều này làm cho văn học, dù ra đời từ thời của Homere, Kinh thi, vẫn tồn tại đến ngày tận thế, không thể mua cũng không thể bán nhưng lại là không thể thiếu trong cuộc sống con người để sống tốt hơn, sống đẹp hơn.
Khát vọng tình yêu trong bài thơ Sóng và Vội vàng - Mẫu 3
Tình yêu và khát vọng luôn là những 'nguyên tố' quan trọng trong cuộc sống. Chỉ khi khao khát yêu và được yêu, khao khát sống và trân trọng cuộc sống, thì đó mới làm nên giá trị của cuộc sống. Mỗi nhà thơ, mỗi con người hiểu rõ điều này. Vì vậy, có những bài thơ như thế, thể hiện khát vọng tình yêu, khát vọng sống và cống hiến.
Cả Xuân Quỳnh và Xuân Diệu đều ý thức rõ về sự trôi chảy của thời gian, không thể ngăn cản được.
'Cuộc đời dài lắm ta ơi,
Thời gian vẫn trôi qua vội vã'
Cuộc đời có thể dài nhưng thời gian không bao giờ chậm lại, nó luôn vụt qua nhanh chóng, rút ngắn đi hữu hạn của chúng ta. Đó là nỗi lo sợ về thời gian, sự nuối tiếc về những năm tháng trôi qua, một trạng thái đầy luyến tiếc và lo lắng.
'Biển bao la vẫn còn xa,
Mây vẫn bay, không thể gặp gỡ'
Dù biển rộng lớn đến đâu, mây vẫn bay xa không thể gặp nhau. Tương tự, Xuân Diệu cũng lo sợ về thời gian, cảm thấy vội vã, cuống quýt:
'Xuân đến rồi, nghĩa là qua,
Xuân còn non, nghĩa là già,
Mà khi xuân kết thúc, tôi cũng ra đi.
Tâm hồn rộng lớn nhưng số phận vẫn hạn hẹp,
Không thể kéo dài tuổi trẻ mãi,'
Ông lo sợ trước tuổi trẻ sẽ phai nhạt, rồi sẽ trôi qua dần, chỉ còn lại những nỗi tiếc nuối, sự đắng cay. Thời gian vẫn cứ chảy mãi, mùa xuân vẫn luân phiên, đến rồi đi, khiến người ta nhận ra rằng thanh xuân không thể trường tồn mãi mãi, tuổi tác ngày một tăng thêm, và khi xuân chấm dứt, tôi cũng tan biến. Càng nhận ra thời gian không chờ đợi bất cứ ai, càng hiểu rõ sự ngắn ngủi của cuộc sống, đặc biệt là tuổi trẻ. Tác giả lại càng hiểu rõ hơn về cuộc sống của mình, lại càng mong mỏi yêu thương và sống sao cho không phải hối tiếc, không tiếc nuối những năm tháng đã qua. Xuân Quỳnh mang trong mình một tình yêu sâu sắc, chân thành, một tình yêu mãnh liệt của một cô gái e dè, nhưng vẫn thể hiện sự dũng cảm trong tình yêu:
'Không gì chia cắt được
Biển mênh mông với biển
Mà biển cũng không ngăn cản
Đàn mây nhỏ tung bay'
Một con sóng không thể tạo nên bức tranh rộng lớn của biển cả, mà phải hòa mình vào nhịp điệu của hàng ngàn sóng khác nhau, của một biển cả mãnh liệt, vỗ bờ không ngừng. Sóng phải hòa mình vào đại dương để tồn tại mãi mãi, không tận, hàng ngàn năm sóng vẫn tiếp tục vỗ, vẫn tiếp tục đến bờ. Tình yêu của em cũng như vậy, không thể tồn tại chỉ riêng mình, phải là tình yêu bao la như biển cả kia, mênh mông như đại dương kia, phải là tình yêu của cả hai ta, của tất cả mọi người trên thế giới. Đó không chỉ là biển cả của thiên nhiên mà còn là biển cả của tình yêu, là đại dương của tình yêu và tình yêu đó sẽ tồn tại mãi mãi, không hề tận, không hề giới hạn như cuộc sống, như kiếp người. Một khao khát yêu thương cao đẹp và vĩnh hằng. Tình yêu dường như là một khao khát vô hạn, mãnh liệt, xao xuyến trong lòng mỗi con người, trong lòng tuổi trẻ.
Và Xuân Diệu cũng vậy, ông càng lo sợ thời gian, càng nhận ra sự ngắn ngủi, hữu hạn của cuộc sống lại càng vội vàng, hối hả, thúc giục con người sống hết mình hơn để bắt kịp với thời gian, để thưởng thức những khoảnh khắc tuyệt vời, tươi đẹp của cuộc sống. Để thưởng thức hương thơm tuyệt vời của cuộc đời. Đó là mong muốn được thực hiện những điều kỳ diệu, những ước muốn lạ lùng để bảo vệ sự tinh tế nhất của tạo hóa, để nắng không tàn và hương hoa không phai:
Khát vọng tình yêu trong bài thơ Sóng và Vội vàng - Mẫu 4
Xuân Diệu và Xuân Quỳnh là hai trong những nhà thơ nổi tiếng của thơ ca hiện đại. Nếu Xuân Diệu được gọi là vị hoàng đế của thơ tình thì Xuân Quỳnh được biết đến như là nữ hoàng của tình yêu trong thơ. Trong hai tác phẩm thơ này, ta cảm nhận được hơi thở của tình yêu mạnh mẽ và lòng ham muốn sống mãnh liệt.
Xuân Diệu từ lâu đã được coi là một trong ba tác giả hàng đầu của phong trào Thơ Mới trong giai đoạn từ 1932 đến 1945. Ông được đánh giá cao vì cách sử dụng ngôn từ và cảm hứng trong việc sáng tác thơ. Trái ngược với những tác giả khác trong thời kỳ này, Xuân Diệu không theo đuổi cảm hứng dân tộc mà chọn lựa cảm hứng lãng mạn. Ông tập trung vào việc thể hiện bản thân và lòng ham muốn sống của mình.
'Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn.
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi.'
Sự mãnh liệt của tác giả được thể hiện qua cụm từ 'ta muốn'. 'Ta' là đại từ cho thấy cá nhân, phân biệt với 'chúng tôi', đại diện cho nhóm. Đoạn thơ này là một tuyên ngôn về cuộc sống, thể hiện quyết định của tác giả trong việc trải nghiệm và cảm nhận cuộc sống có hạn của mình.
Xuân Diệu mong muốn ôm gọn bởi 'sự sống mới bắt đầu mơn mởn', từ những điều nhỏ bé như hạt mầm. Và 'riết' những điều siêu nhiên như 'mây đưa và gió lượn'. Tiếp theo là say mê trong 'cánh bướm với tình yêu' và 'một cái hôn nhiều'. Và tất cả 'non nước, cây, cỏ rạng' những thứ hiện hữu trên mặt đất. Để cơ thể trở nên chói lọi với mùi thơm và sự sáng rực, và trải nghiệm vẻ đẹp rạng rỡ của thời tươi. Với những động từ mạnh mẽ như 'ôm', 'riết', 'thâu', 'say', 'chếnh choáng', 'no nê', tác giả thể hiện lòng ham muốn chiếm lĩnh cuộc sống một cách mãnh liệt. Qua đoạn thơ này, Xuân Diệu muốn sống một cuộc sống không bình thường, mà là một cuộc sống chân thành, nhanh chóng để trải nghiệm hết những niềm vui của cuộc sống.
Xuân Quỳnh, một trong những nhà thơ nổi bật thể hiện lòng ham muốn sống và cảm hứng lãng mạn của con người. Là một biểu tượng hiếm hoi của những nhà thơ nữ trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Thơ của Xuân Quỳnh toát lên vẻ đẹp nữ tính và tâm hồn nhạy cảm của phụ nữ. Đoạn thơ dưới đây từ tác phẩm “Sóng” là minh chứng rõ nhất cho phong cách thơ của bà:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.”
Xuân Quỳnh coi tình yêu là lẽ sống, nhưng không chỉ tồn tại trong cá nhân mà còn hòa mình vào biển lớn tình yêu của loài người. Bà ước mong:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ”
“Thành trăm con sóng nhỏ” hòa mình vào “biển lớn tình yêu”, tạo nên sự bất tử cho tình yêu. Từ đó, tình yêu sẽ lan tỏa khắp nơi, mang lại hòa bình và hạnh phúc cho loài người.
Phân tích hai đoạn thơ trên của Xuân Diệu và Xuân Quỳnh, ta thấy cả hai đều biểu hiện cảm xúc mãnh liệt và suy ngẫm về cuộc sống. Họ đều mong muốn hòa mình vào cuộc sống chung của loài người.
Tuy nội dung tương tự, nhưng cách thể hiện cái tôi cá nhân khác biệt giữa Xuân Diệu và Xuân Quỳnh. Xuân Diệu biểu hiện sự mạnh mẽ nam tính, trong khi Xuân Quỳnh lại nhẹ nhàng, nữ tính. Thơ của Xuân Diệu khẳng định ước mơ mạnh mẽ, trong khi thơ của Xuân Quỳnh đầy thủ thỉ, tâm tình.
Xuân Diệu sống gấp gáp để tận hưởng hạnh phúc, còn Xuân Quỳnh muốn hòa mình vào đời sống chung của mọi người. Họ từ cá nhân tiến đến tình yêu rộng lớn.
Hai đoạn thơ trên thể hiện lòng ham sống và cái tôi lãng mạn của cả Xuân Diệu và Xuân Quỳnh. Dù sống ở hai thời kỳ khác nhau, họ vẫn có niềm tin mãnh liệt vào cuộc đời.
Khát vọng tình yêu trong bài thơ Sóng và Vội vàng - Mẫu 5
Trong muôn lời thơ và tiếng hát của 'cây đàn muôn điệu' về đề tài tình yêu, văn học Việt Nam may mắn có hai đại diện thơ tình xuất sắc: Xuân Diệu - biểu tượng cho sự mãnh liệt, sôi nổi và Xuân Quỳnh - đại diện cho những tình cảm đầy đặn, nữ tính nhưng không kém phần mãnh liệt. Thơ của họ đã được đông đảo bạn đọc đón nhận và đánh giá cao, đặc biệt là giới trẻ.
Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ trẻ trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Thơ của Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ, phong phú và đầy trăn trở về cuộc sống đời thường. 'Sóng' là một bài thơ tình yêu đặc sắc của Xuân Quỳnh, nằm trong tập 'Hoa dọc chiến hào'.
Xuân Diệu được tôn vinh là 'Ông hoàng của thi ca tình yêu'. Thơ của ông mang đến một sức sống mới, một cảm xúc mới và thể hiện một quan niệm sống mới mẻ cùng với những cách tân nghệ thuật sáng tạo. 'Vội vàng' trong tập 'Thơ Thơ' là một trong những bài thơ xuất sắc nhất của Xuân Diệu trước cách mạng.
Đoạn thơ trong 'Sóng' của Xuân Quỳnh thể hiện một cái tôi đầy trăn trở và âu lo, nhưng cũng chứa đựng những khát vọng tình yêu rất sâu sắc. Thơ của Xuân Quỳnh là một cái nhìn sâu sắc vào tâm hồn con người, giữa biến động và bình yên, giữa chiến tranh và hòa bình.
Cuộc đời dài lắm
Năm tháng trôi qua
Như biển vẫn rộng
Mây vẫn bay xa
Thế giới của thời gian và không gian được Xuân Quỳnh đặt cạnh nhau trong sự tương phản và đối lập giữa cái hữu hạn (kiếp người) và cái vô hạn (thời gian và biển lớn). 'Cuộc đời' và 'năm tháng', 'biển rộng' và 'mây trời' và kiểu câu điều kiện 'tuy - vẫn; dẫu - vẫn' kết hợp các tính từ 'dài - rộng - xa' tạo nên nỗi day dứt ám ảnh.
Em cảm thấy em già rồi, già về thể chất đã đành nhưng em lại còn già về sự yên phận của người đàn bà, về những sự nhỏ nhen tầm thường của đời sống.
Em nhìn mặt em trong gương, em thấy em không xứng đáng với anh.
[…] Vậy cho nên lúc nào em cũng thấy tình yêu của chúng ta mong manh. Em buồn lắm….Em rất muốn em trẻ đẹp lại cho tuổi tác và hình thức của mình. Có thể anh không cần như thế, nhưng em cần như thế. Vì chắc chắn rằng em trẻ hơn và đẹp hơn, anh sẽ yêu em hơn.”
Thế mới biết, hạnh phúc của người phụ nữ phụ thuộc rất nhiều vào hai yếu tố: nhan sắc và tình yêu. Tình yêu có sức mạnh vô biên nhưng cũng đầy mong manh bởi 'lời yêu mỏng mảnh như làn khói - ai biết lòng anh có đổi thay'. Và cả chính hình ảnh 'mây vẫn bay về xa' kia trong câu thơ cuối cũng đầy những ám ảnh.
Xuân Diệu cũng đã từng rất sợ thời gian nên cứ thế mà sống cuống quýt, “vội vàng”, “giục dã”: “gấp đi em, anh rất sợ ngày mai – đời trôi chảy, lòng ta không vĩnh viễn” nên với Xuân Diệu – sống là phải hưởng thụ, chiếm lĩnh để không hoài, không phí những tháng năm của tuổi trẻ. Và với Xuân Quỳnh, những âu lo, dự cảm đã mang đến một khát vọng mãnh liệt – khát vọng được bất tử hoá tình yêu:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Mở đầu bài thơ là con sóng bỏ bờ để “tìm ra tận bể” và khổ thơ cuối cùng này như tâm nguyện đã hoàn thành của sóng. Còn em thì sao?
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Hai chữ “làm sao” như tả hết được những trăn trở, băn khoăn, niềm mong mỏi, khát khao mãnh liệt của người phụ nữ. Khát vọng được hóa thành trăm con sóng nhỏ, khát vọng được tan thành trăm con sóng nhỏ là khát vọng được cho đi và dâng hiến bởi có một nghịch lí trong tình yêu là “Hạnh phúc thật sự chỉ đến khi bạn dám mạnh dạn cho đi chứ không phải nắm giữ thật chặt” (Christopher Hoare). Hai chữ “tan ra” gợi ra nhiều cách hiểu. “Tan ra” không phải là mất đi, không phải là để tan loãng vào cõi hư vô mà “tan ra” là hi sinh, là dâng hiến, là khao khát được hoá thân cái tôi cá thể vào “trăm con sóng nhỏ” để hoà mình vào “biển lớn tình yêu” để vĩnh hằng hoá, bất tử hoá tình yêu; cũng là một cách để vượt qua giới hạn mong manh của cõi người.
“Tan ra” còn là để vượt qua mọi giới hạn không gian, thời gian để trường tồn cùng tình yêu. Trong phút giây giao hoà của cảm xúc thì “tan ra” hay “tan vào nhau” đều là biểu hiện của sự hoà nhập trọn vẹn, thăng hoa. Tình yêu của lứa đôi phải chăng hạnh phúc nhất vẫn là lúc được trọn vẹn cùng những khao khát: “em yêu anh cuồng điên – yêu đến tan cả em” (Dệt tầm gai- Vi Thuỳ Linh); yêu đến nỗi mà “từng nguyên tử của em cũng thuộc về anh” (Uýt man). Yêu và mong ước được hiến dâng và hi sinh cũng chính là khao khát được sống hết mình vì tình yêu. Có như thế tình yêu mới có thể tồn tại vĩnh hằng cùng với thời gian; có như thế tình yêu mới chiến thắng được cái hữu hạn, mong manh của đời người.
Hai câu thơ cuối khép lại đoạn thơ như lời kết cho một quan niệm tình yêu hoàn mỹ:
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Ở đây, Xuân Quỳnh đã đặt “biển lớn” – không gian vô tận bên cạnh “ngàn năm” thời gian vô cùng. Ý thơ vì thế trở nên mênh mông như tình yêu nối dài vô tận. Đúng là khi hoà vào biển lớn tình yêu của nhân loại thì tình yêu của những cá thể sẽ không còn cô đơn, không còn mong manh nữa. Sự trường tồn bất tử với thời gian, không gian làm nỗi day dứt hữu hạn và những mong manh của cõi người như cũng tan biến. Ở đó chỉ còn thấy sóng vỗ bờ và “còn vỗ” là còn yêu, còn vỗ bờ là còn tồn tại. Như em còn sống thì sẽ còn yêu anh và sẽ còn yêu anh “cả khi chết đi rồi” (Xuân Quỳnh).
Bàn về sự dâng hiến và hi sinh trong tình yêu, có lẽ chúng ta cũng nên rộng mở “chân trời nghệ thuật” của bài thơ. Đặt hoàn cảnh những năm 1967 -1968 khi bài thơ ra đời, khi sân ga, giếng nước, con tàu diễn ra những “cuộc chia ly màu đỏ” – khi cả nước ào ào xông trận vì miền Nam ruột thịt thì những tình yêu lứa đôi kia cũng phải gác lại cho tình yêu lớn lao hơn – tình yêu Tổ Quốc. Bởi vậy những chàng trai cô gái “xa nhau không hề rơi nước mắt – nước mắt dành cho ngày gặp lại”. Bởi “khi tổ quốc cần họ biết sống xa nhau”. Suy cho cùng, đó cũng là dâng hiến và hi sinh, hi sinh tình yêu cá nhân mình để tình yêu cá nhân hoà vào biển lớn tình yêu của đất nước, của trách nhiệm cao cả. Sự hiến dâng ấy cũng như tâm nguyện góp những “mùa xuân nho nhỏ” để làm nên mùa xuân lớn của dân tộc; sự hoá thân thành trăm con sóng nhỏ cũng là hoá thân cho đất nước khi “Tổ Quốc gọi tên mình”.
Thể thơ ngũ ngôn đầy sức sống. Sử dụng các phép tu từ: nhân hoá, ẩn dụ…Ngôn ngữ thơ được chọn lọc, tinh tế. Giọng thơ mềm mại, nữ tính
Nếu đoạn thơ trong Sóng của Xuân Quỳnh là vẻ đẹp của cái tôi muốn vượt qua sự hữu hạn của đời người để hoá thân vào biển lớn tình yêu; thì đoạn thơ trong bài thơ Vội Vàng của Xuân Diệu lại bộc lộ một cái tôi sôi nổi, vồ vập và khao khát chiếm lĩnh.
Nhận định về Xuân Diệu, nhà phê bình Hoài Thanh cho rằng: “Thơ Xuân Diệu còn là một nguồn sống dào dạt chưa từng thấy ở chốn nước non lặng lẽ này, Xuân Diệu say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, sống cuống quýt, muốn tận hưởng cuộc đời ngắn ngủi của mình”. Nhận xét ấy làm ta nhớ tới câu thơ trong bài “Hư vô” của nhà thơ:
Tôi kẻ đưa răng bấu mặt trời
Kẻ đựng trái tim trìu máu đất
Hai tay chín móng bám vào đời
“Vội vàng” cũng là một bài thơ mang cái tôi như thế. Ở phần đầu của bài thơ, thi sĩ luận giải cho người đọc thấy được tạo hoá có sinh ra con người không thể mãi mãi hưởng lạc thú ở chốn trần gian. Đời người ngắn ngủi, tuổi xuân có hạn và thời gian trôi đi vĩnh viễn không trở lại. Vì vậy thi nhân “giục giã” chúng ta phải “nhanh lên”, “vội vàng lên” để tận hưởng bữa tiệc của trần gian khi mà “mùa chưa ngả chiều hôm”, khi mà xuân đang non, cành còn tơ, đồng nội xanh rì, tháng giêng ngon…Có lẽ chính vì vậy mà thi nhân đã khép lại bài thơ bằng một đoạn thơ mang sắc màu ái ân mãnh liệt.
Ba chữ “Ta muốn ôm” nổi bật ở trung tâm đoạn thơ, gợi lên tư thế tự tin, sẵn sàng của một cá nhân đang đứng giữa trời đất, mở rộng vòng tay chào đón hương thơm của cuộc sống.
Trước đó, nhà thơ dùng “tôi” với lòng dũng cảm muốn “tắt nắng, buộc gió”, nhưng ở đoạn kết, cái tôi ấy đã hòa nhập thành cái ta chung để trải nghiệm hết màu sắc của cuộc sống. Liền sau đó là câu thơ về sự tươi mới của “cuộc sống mơ mộng mới bắt đầu”. “Mơ mộng” là từ ngữ giàu cảm xúc, mô tả sự tươi mới, sức sống của thế giới tự nhiên “Tháng giêng như một đôi môi mềm mại”, làm cho thi nhân tràn ngập trong niềm khao khát:
“Ta ôm bó cánh tay ta, như rắn
Quấn quýt đa vườn xuân trên
Không muốn ra đi, mãi ở vườn hoa
Chân thành rễ, hút mùa xuân dưới lòng đất”
(Thanh niên)
Và sau cơn khát khao “ôm trọn vẹn cuộc sống mới mẻ” đó là những câu thơ mạnh mẽ, hối hả, giục giã tràn ngập tình yêu:
Tôi muốn ôm mây đưa và gió lượn
Tôi muốn đắm chìm với cánh bướm trong tình yêu
Tôi muốn thấu hiểu trong một cái hôn đầy ý nghĩa
Và trong không gian, cây cỏ mọc um tùm
Để ngập tràn mùi thơm, để lung linh với ánh sáng
Để trải nghiệm sự tươi mới của thời đại
Một đoạn thơ ngắn nhưng có tới bốn, năm từ “tôi muốn” được nhấn mạnh, lặp lại như nhịp điệu hối hả, như hơi thở gấp gáp của nhà thơ. Điều này chứng tỏ sự nồng nhiệt của Xuân Diệu, như muốn ôm gọn cả vũ trụ, cuộc đời, và mùa xuân vào lòng mình. Sống như vậy mới thực sự là sống, mới đạt được hạnh phúc đích thực. Các từ “tôi muốn” thể hiện ham muốn khao khát, cuồng nhiệt của nhà thơ, như muốn ôm hết “mây đưa và gió lượn”, muốn đắm say trong “cánh bướm của tình yêu”, muốn gom hết vào lồng ngực trẻ trung ấy “một cái hôn đầy ý nghĩa”. Muốn thu hút cả không gian, cây cỏ vào lòng mình để thưởng thức mùi thơm và sự lung linh của ánh sáng. Cuối cùng, như con ong hút mật cho đến khi say sưa, để thấy thỏa mãn và lung linh trước vẻ đẹp mới mẻ của thời đại.
Câu thơ:
“Để trải nghiệm sự tươi mới của thời đại”
Từ “để” với nhịp độ tăng dần nhấn mạnh sự khao khát trải nghiệm đến mức độ thoả mãn, trọn vẹn, sung sướng. Xuân Diệu muốn tận hưởng cuộc sống đến “thấu hiểu”, “đầy ý nghĩa”, “lung linh”. Trong trạng thái cảm hứng cao, nhà thơ nhận ra giá trị quý báu của cuộc sống, mùa xuân như một điều quý giá nhất, trọn vẹn như một quả đào chín mọng, thơm ngon, ngọt ngào, để thưởng thức trong niềm khao khát cao độ.
Thơ của Xuân Diệu thường mang nét mạnh mẽ, mãnh liệt, cuồng nhiệt. Mỗi lần niềm khát khao 'Tôi muốn', điều đó thường đi kèm với một động từ tình cảm ngày càng mạnh mẽ, sâu sắc hơn, như 'ôm - sự sống' - 'riết - mây đưa, gió lượn' - 'say - cánh bướm, tình yêu' - 'thâu - một cái hôn đầy ý nghĩa', để cuối cùng, tiếng kêu của sự cuồng nhiệt, đam mê thể hiện niềm yêu đời, khao khát sống chưa từng có trong văn chương Việt Nam, 'Hỡi xuân hồng, tôi muốn cắn vào ngươi!'. Đây là cao trào của sự khát khao mãnh liệt của nhà thơ.
Dưới bàn tay tài hoa của Xuân Diệu và trong ánh mắt 'xanh non', 'biếc rờn' của nhà thơ, mùa xuân hiện lên sắc nét và sống động như có hình có dáng, có hồn có sắc 'Xuân hồng'. Mùa xuân giống như môi, như má của một cô gái trẻ đầy sức sống, đẹp xinh, ngây thơ đang say đắm trong tình yêu, hoặc như một quả chín ngọt thơm trong vườn 'Tháng giêng ngon như một cặp môi gần'. Đứng trước sự quyến rũ của mùa xuân, của cuộc sống, nhà thơ hình như không kìm được lòng yêu đã đến, và điều này thể hiện qua một cử chỉ dễ thương:
Tôi muốn cắn vào ngươi!
Có lẽ trong những tác phẩm của Xuân Diệu trước Cách mạng thì đây là những vần thơ đặc biệt của ông. Vì mỗi câu, mỗi từ đều tràn đầy cảm xúc, đam mê, ham muốn sống của 'một nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới'. Thành công của đoạn thơ này nằm ở những yếu tố nghệ thuật như việc lặp lại điệp ngữ 'Tôi muốn' nhiều lần; sử dụng động từ mạnh mẽ: thâu, riết, say, hôn, cắn; giọng điệu cuồng nhiệt; nhịp điệu gấp gáp; chuyển đổi thể thơ linh hoạt; từ ngữ táo bạo thể hiện sự tự tôn đầy cảm xúc của tác giả.
Văn học là lĩnh vực của sự sáng tạo, vì thế nó không bao giờ cho phép sự trùng lặp, tương đồng, tương phản tuyệt đối. Tuy nhiên, điều kỳ diệu là tác phẩm văn học lại là nơi gặp gỡ, đồng điệu của những tâm hồn nên vẫn có những điểm tương đồng, giao thoa. Bởi vậy không có gì ngạc nhiên khi 'Sóng' của Xuân Quỳnh và 'Vội vàng' của Xuân Diệu có những nét giống nhau đến không ngờ.
Tuy nghệ thuật là lĩnh vực của sự độc đáo, vì thế người sáng tác phải có phong cách đặc trưng, mới lạ trong tác phẩm của mình. Bên cạnh những điểm giao thoa, tương đồng, hai đoạn thơ cũng có những đặc điểm riêng tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt:
Trong “Sóng”, khát vọng là của tình yêu lứa đôi, là mong muốn dâng hiến đến cùng, khát vọng thăng thiên, biến tình yêu thành bất tử. Trong “Vội Vàng” của Xuân Diệu, ông thể hiện quan điểm sống: sống hối hả, sống cống hiến, tận hưởng bởi vì thời gian trôi qua tuổi trẻ không bao giờ quay lại. Vì vậy câu thơ cuối cùng của bài “Vội vàng” như một điểm sáng của bài thơ, nó là nốt cao quý trong một tác phẩm đầy cảm xúc: “Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi”. Điều này làm nổi bật triết lý của cuộc sống: vì cuộc đời không chờ đợi, con người cần sống để trải nghiệm và hiến dâng từng khoảnh khắc, và không lãng phí thời gian, đặc biệt là thời gian tuổi trẻ. Bởi “Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt – Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm”.
Tình yêu là tiếng gọi của trái tim và trí tuệ. Trái với “Vội vàng” của Xuân Diệu, Xuân Quỳnh thể hiện sự dịu dàng mạnh mẽ qua mong muốn được tan ra, hiến dâng cho cuộc sống. Dù có hai quan điểm khác biệt về tình yêu, cả hai đoạn thơ của Xuân Quỳnh và Xuân Diệu vẫn nêu lên giá trị nhân văn, nhân bản: yêu là sống toàn tâm toàn ý vì tình yêu.
So sánh “Sóng” của Xuân Quỳnh và “Vội vàng” của Xuân Diệu - Mẫu 6
Xuân Diệu và Xuân Quỳnh là hai nhà thơ lớn của văn học Việt Nam thế kỉ 20. Nếu thơ của Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một phụ nữ nhiều bí ẩn, vừa tươi tắn vừa chân thành và luôn quan tâm đến hạnh phúc đời thường, thì thơ của Xuân Diệu là tiếng lòng đắm chìm trong tình yêu, khát khao sống đầy đam mê. Dù có sự khác biệt trong cách thể hiện tình yêu của tuổi trẻ, cả hai nhà thơ vẫn mang lại những giá trị nhân văn, nhân bản: yêu là sống hết mình vì tình yêu.
Khát vọng tình yêu trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
“Làm thế nào để tan ra
Trở thành hàng trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm vẫn vỗ sóng”
(Sóng – Xuân Quỳnh)
Đoạn thơ trong bài Sóng của Xuân Quỳnh thể hiện cái tôi đầy khao khát. Khát vọng được hòa thành hàng trăm con sóng nhỏ, khát vọng được tan thành hàng trăm con sóng nhỏ là khát vọng được cho đi và dâng hiến bởi có một nghịch lí trong tình yêu là “Hạnh phúc thật sự chỉ đến khi bạn dám mạnh mẽ cho đi chứ không phải nắm giữ thật chặt” (Christopher Hoare).
Khát vọng muốn hòa nhập tình yêu của mình để ngàn năm vẫn vỗ sóng. Đây là khát vọng muốn được vĩnh cửu hóa, bất tử hóa tình yêu. Trong quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh ta thấy được một tư tưởng nhân văn: “yêu và sự hiến dâng”, chữ “hiến dâng” không được hiểu theo nghĩa thông thường. Tình yêu của cá nhân không tách rời cộng đồng. Đặt bài thơ trong bối cảnh năm 1968 khi đất nước đang trong chiến tranh, ta càng hiểu một cách sâu sắc về tình yêu và những khát vọng của những con người trong thời đại ấy. Khát vọng tình yêu trong Vội vàng của Xuân Diệu:
“Ta muốn ngừng nắng tan
Cho màu sắc không phai mờ,
Ta muốn trói gió lại
Để hương thơm không bay đi”
(Vội vàng – Xuân Diệu)
Đoạn thơ trong bài Vội Vàng của Xuân Diệu thể hiện một cái tôi sôi nổi, vồ vập và giàu khát vọng. Khát vọng của Xuân Diệu là muốn ngừng nắng và trói gió. “Ngừng nắng” để màu sắc không phai mờ, “trói gió” để hương thơm không bay đi. Nắng và gió, hương và hoa ở đây chính là mùa xuân của đất trời với bạt ngàn hoa thơm cỏ lạ. Đó là “hoa đồng nội xanh rì”, “là cành tơ phơ phất”, là “khúc tình si của yến anh”, là “mây đưa gió lượn” ….mùa xuân ấy thật thanh tân diễm lệ đầy quyến rũ như bờ môi thiếu nữ “tháng giêng ngon như một cặp môi gần”. “Hương” với “màu” ở đây là những ẩn dụ để nói đến tuổi trẻ của đời người. Xuân Diệu là người luôn lo sợ về thời gian , về tuổi tác vì theo nhà thơ:
“Xuân đến nghĩa là xuân sẽ đi
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già
Nhưng nếu xuân hết đi thì tôi cũng tan biến
Lòng tôi rộng nhưng vận mệnh cứ hạn chế
Không cho dài thêm tuổi xuân của nhân loại
Nói làm gì về việc xuân vẫn luân chuyển
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại”
Cho nên Xuân Diệu khát vọng chiếm lấy quyền năng của tạo hóa để vũ trụ ngừng quay, thời gian ngừng trôi , để thi nhân tận hưởng những phút giây đẹp nhất của đời người. Đây cũng chính là một khát vọng rất nhân văn.
Trong Sóng, khao khát của tình yêu được thể hiện, một mong muốn dâng hiến đến cùng. Trái lại, Vội Vàng là biểu hiện của sự cuống quýt, sống giục giã, nhưng vẫn muốn tận hưởng mọi khoảnh khắc vì thời gian trẻ trôi đi không trở lại được.
