Mytour mang đến Bài văn mẫu lớp 6: Phân tích bài thơ Con chào mào của Mai Văn Phấn.
Tài liệu bao gồm dàn ý và 2 bài văn mẫu, dành cho học sinh lớp 6. Hãy tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Dàn ý phân tích bài thơ Con chào mào
I. Mở đầu
Giới thiệu tổng quan về Mai Văn Phấn và bài thơ Con chào mào.
II. Nội dung chính
1. Hình ảnh con chào mào trong thực tế
- Vị trí: trên cành cây cao chóp vóp
- Màu sắc: vẻ ngoài đầy đặn, đốm trắng và mũ đỏ
- Âm thanh: gợi nhớ với tiếng hót “triu… uýt… huýt… tu hìu…”
=> Hiện diện một cách trực tiếp với những đặc điểm quen thuộc.
2. Hình ảnh con chào mào trong suy tư
- Trong trí tưởng tượng của nhân vật “tôi” mê đắm.
- Hành động: Vẽ chiếc lồng chim bằng nỗi sợ hãi mất nó, khao khát chiếm hữu vẻ đẹp tự nhiên.
- Cuộc đuổi bắt giữa hai nhân vật:
- Sau khi vẽ xong, chào mào vụt bay đi.
- Tôi ôm chặt khung cảnh, khung gió, và nhánh cây: ôm lấy cả bầu không khí thiên nhiên.
- Đuổi theo với tốc độ nhanh chóng, vội vã và lo lắng.
=> Ao ước mở rộng “cái lồng” của ông đến vô hạn, để tâm hồn mình ôm trọn cả bản sắc thiên nhiên.
3. Hình ảnh chim chào mào trong trí tưởng tượng
- Không gian: Hư ảo, nơi không biết tới
- Hành động: Suy tư
- Hoạt động của chào mào: Bắt sâu, thưởng thức trái cây chín, uống từng giọt nước. Đó là những món quà đền bù khi nhận ra rằng, chim chào mào mình yêu thích chỉ thực sự hạnh phúc khi tự do sống trong thiên nhiên rộng lớn.
- “Chẳng cần chim bay về/Nhưng tiếng hót vẫn vang vọng trong lòng”: Chim chào mào không cần phải quay về, nhưng vẫn cảm nhận được tiếng hót trong tâm trí. Bởi nhân vật “tôi” đã học cách yêu thiên nhiên bằng sự tôn trọng, không còn ý định chiếm đoạt. Tình yêu đó khiến cho ở bất kỳ nơi đâu cũng có thể cảm nhận được vẻ đẹp của tự nhiên.
III. Kết luận
Tổng kết giá trị văn học và nghệ thuật của bài thơ Con chào mào.
Phân tích bài thơ Con chào mào - Mẫu 1
Mai Văn Phấn là một nhà thơ, nhà phê bình văn học. Trong số các tác phẩm của ông, có bài thơ “Con chào mào”.
Trước hết, nhà thơ đã miêu tả hình ảnh chim chào mào trong thực tế:
“Con chào mào với vẻ ngoại hình độc đáo
Hót lên trên những cành cây cao vút
triu... uýt... huýt... tu hìu…”
Con chào mào hiện diện trên “những cành cây cao vút” - từ “cao vút” nhấn mạnh vị trí cao, mở rộng phạm vi không gian. Hình ảnh chim được tả với “vẻ ngoại hình độc đáo” cho thấy sự đẹp rực rỡ của nó. Kèm theo tiếng hót quen thuộc “triu… uýt… huýt… tu hìu…”. Hiện diện một cách rõ ràng với những đặc điểm quen thuộc. Với phong cách mô tả thực tế, nhà thơ đã tạo ra một bức tranh tự nhiên đầy màu sắc, âm thanh.
Nhưng hình ảnh con chim chào mào không chỉ đơn thuần là một vật thể:
“Tôi vội vã vẽ một chiếc lồng trong tâm trí
Lo lắng rằng chim sẽ bay đi
Ngay sau khi vẽ xong, nó đã cất cánh
Tôi ôm chặt bức tranh của nắng, của gió
Và cây xanh, vội vã đuổi theo”
Tới đoạn thơ thứ hai, tác giả đã đưa nhân vật “tôi” trong bài thơ vẽ một chiếc lồng để giam giữ con chim chào mào vì sợ nó bay đi, mong muốn chiếm hữu vẻ đẹp của thiên nhiên. Chiếc lồng thể hiện sự sở hữu thiên nhiên, phản ánh vẻ đẹp cá nhân. Tuy nhiên, ngay sau khi vẽ xong, chào mào đã cất cánh bay đi. Vì vậy, “tôi ôm khung nắng, khung gió, nhành cây” - thể hiện mong muốn ôm trọn không gian thiên nhiên rộng lớn. Các từ “ôm” kết hợp với “nắng”, “gió”, “nhành cây” thể hiện khao khát mở rộng “chiếc lồng” của nhân vật tôi đến vô cùng, để tâm hồn mình bao trùm cả thiên nhiên.
Cuối cùng là hình ảnh con chim chào mào trong tưởng tượng của “tôi”:
“Trong không gian không biết tới tôi suy nghĩ
Sắp tới con chào mào sẽ bắt sâu
Thưởng thức trái cây chín đỏ
Từng giọt nước
Sự trong sạch của tôi
triu... uýt... huýt... tu hìu…
Không cần con chim quay về
Tiếng hót ấy giờ tôi nghe rõ ràng.”
Khi “vội vã đuổi theo” con chim chào mào, “tôi” mang cả không gian đầy “nắng, cây, gió” hy vọng nắm giữ con chim và tiếng hót. Nhưng không còn thấy dấu vết của con chim đâu. Không gian “vô tăm tích” dường như chính là sự vô hình, vô hữu của thiên nhiên, vũ trụ. Những hoạt động của chào mào: “bắt sâu, thưởng thức trái cây chín đỏ, uống từng giọt nước”. Đó là những món quà đền bù khi tôi nhận ra rằng, con chim chào mào mình yêu thích chỉ thực sự hạnh phúc khi tự do sống trong thiên nhiên rộng lớn. Nhưng trong tâm tưởng của nhà thơ, con chim vẫn tồn tại: “Không cần con chim quay về/Tiếng hót ấy giờ tôi nghe rõ ràng”. Chim chào mào không cần phải quay về, nhưng vẫn cảm nhận được tiếng hót vang lên trong tâm trí. Bởi nhân vật “tôi” đã học cách yêu thiên nhiên bằng sự tôn trọng, không còn ý định chiếm đoạt ích kỷ. Tình yêu đó khiến cho dù ở bất kỳ nơi đâu cũng có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.
Như vậy, bài thơ “Con chào mào” đã làm nổi bật vẻ đẹp của chú chim chào mào. Tuy nhiên, nhà thơ muốn truyền tải tình yêu với thiên nhiên, khao khát tự do của mình.
Phân tích bài thơ Con chào mào - Mẫu 2
Mai Văn Phấn là một nhà thơ với những tác phẩm đa dạng về chủ đề, có những cách tiếp cận sáng tạo đối với nội dung và nghệ thuật. Điều này được thể hiện rõ qua bài thơ “Con chào mào”.
Mở đầu bài thơ, hình ảnh con chim chào mào được mô tả trong thực tế:
“Con chào mào với màu sắc độc đáo
Hót trên những cành cây cao chót vót
triu... uýt... huýt... tu hìu…”
Chim chào mào xuất hiện trên “những cành cây cao chót vót”. Vẻ đẹp của chim chào mào hiện lên với màu sắc “đốm trắng, mũ đỏ” thể hiện sự rực rỡ của nó. Cùng với âm thanh quen thuộc là tiếng hót “triu… uýt… huýt… tu hìu…”. Với phong cách mô tả thực tế, nhà thơ đã tạo ra một bức tranh tự nhiên đầy màu sắc, âm thanh.
Hình ảnh của chim chào mào cũng hiện diện trong tưởng tượng của nhân vật “tôi” - nhân vật trữ tình trong bài thơ:
“Tôi vội vã vẽ một chiếc lồng trong tâm trí
Lo sợ chim sẽ bay đi
Ngay sau khi vẽ xong, nó đã cất cánh
Tôi ôm chặt khung cảnh của nắng, của gió
Và những nhánh cây xanh, vội vã đuổi theo”
Nhân vật “tôi” trong bài thơ vẽ một chiếc lồng để giam cầm con chim chào mào vì lo sợ nó sẽ bay đi. Hình ảnh của “chiếc lồng” được tạo ra bằng trí tưởng tượng. Nhân vật trong bài muốn giam giữ con chim, hay có thể là muốn chiếm đoạt vẻ đẹp của thiên nhiên. Tuy nhiên, ngay sau khi vẽ xong, chào mào đã vụt cánh bay đi. Hành động “tôi ôm chặt khung cảnh của nắng, của gió, nhành cây” - thể hiện mong muốn ôm trọn không gian thiên nhiên rộng lớn. Động từ “ôm” kết hợp với các danh từ “nắng”, “gió”, “nhành cây” thể hiện khao khát được mở rộng “chiếc lồng” của nhân vật tôi thành bất tận, để tâm hồn mình bao trùm cả thiên nhiên. Giọng thơ trong sáng, hồn nhiên của những câu thơ thể hiện sự khao khát mở rộng thiên nhiên, muốn tâm hồn mình bao trùm thiên nhiên rộng lớn.
Kết thúc bài thơ là hình ảnh con chim trong tâm tưởng của nhân vật “tôi”:
“Trong không gian vô tận tôi suy nghĩ
Sắp tới chào mào sẽ bắt sâu
Thưởng thức trái cây chín đỏ
Từng giọt nước
Sự trong sạch của tôi
triu... uýt... huýt... tu hìu…
Không cần con chim quay về
Tiếng hót ấy giờ tôi nghe rất rõ.”
Nhân vật “tôi” mang theo cả không gian rộng lớn, nắng, cây, gió, mong níu giữ con chim và tiếng hót. Nhưng lại trong không gian vô cùng mênh mông - điều này thể hiện sự vô thủy, vô hạn của thiên nhiên, vũ trụ. Tôi tưởng tượng ra những hành động của con chim chào mào: mổ những con sâu, ăn trái cây chín đỏ, uống từng giọt nước. Trí tưởng tượng của nhà thơ dường như bay theo tiếng chim. Tất cả những cảm xúc sống động đó được thể hiện trong câu thơ: “Thạch sạch của tôi”. Hai từ “của tôi” cho thấy nhà thơ đã sử dụng những gì tinh túy nhất để “nuôi dưỡng” chú chim nhỏ bé của ông. Hai dòng cuối cùng thể hiện con chim đã bay đi xa. Nhưng trong tâm tưởng của nhà thơ, con chim vẫn còn đó: “Không cần con chim bay về/Tiếng hót ấy giờ tôi nghe rất rõ”. Nhân vật “tôi” vẫn cảm nhận được sự hiện diện của con chim chào mào. Bởi nhân vật “tôi” đã biết yêu thiên nhiên bằng sự tôn trọng, không còn là sự độc chiếm ích kỉ. Tình yêu ấy khiến cho dù ở bất kỳ nơi nào cũng sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.
Bài thơ “Con chào mào” của Mai Văn Phấn đã thể hiện vẻ đẹp của chú chim chào mào. Thông qua đó, nhà thơ cũng muốn thể hiện tình yêu thiên nhiên, khao khát tự do của mình.