Bài văn mẫu lớp 9: Đánh giá khổ thơ cuối của bài Mùa xuân nho nhỏ Dàn ý & 6 bài văn mẫu lớp 9 hay nhất

TOP 6 bài đánh giá khổ cuối Mùa xuân nho nhỏ hay nhất, mang đến thông tin hữu ích, giúp học sinh lớp 9 hiểu sâu sắc hơn về ước muốn cuối cùng mà nhà thơ Thanh Hải muốn thực hiện cho quê hương, đất nước.

Khổ cuối của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ có sự tinh tế, ngọt ngào đặc trưng, thể hiện rõ vẻ đẹp của xứ Huế. Qua đó, thể hiện lòng mong muốn góp phần vào sự phát triển của đất nước. Hãy đọc bài viết dưới đây của Mytour để nắm vững kiến thức môn Văn 9:

Dàn ý đánh giá khổ cuối Mùa xuân nho nhỏ

1. Bắt đầu

• Giới thiệu về tác giả Thanh Hải, tác phẩm 'Mùa xuân nho nhỏ' và khổ cuối của bài thơ.

2. Nội dung chính

a. Tóm tắt tổng quan:

• Bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ' được viết vào mùa đông năm 1980 khi tác giả đang ốm nằm trên giường.
• Trong bài thơ này, thể hiện tình yêu cuộc sống, mong muốn dâng hiến cho cuộc đời, cho đất nước.

b. Phân tích khổ thơ cuối:

Khổ cuối của bài thơ là bài hát cuối cùng mà nhà thơ dành tặng cho đất nước, non sông:

• Mở đầu với hình ảnh của mùa xuân và tình cảm chung của mọi người.
• 'Nam ai Nam bình': là một khúc nhạc đặc trưng của vùng đất Huế, mang âm điệu buồn thương, dịu dàng và trìu mến.

→ Hai khúc ca này được hát lên với tình yêu sâu đậm đối với Tổ quốc, quê hương.

• 'Nước non ngàn dặm mình/ Nước non ngàn dặm tình': Như một điệp khúc ca ngợi quê hương Việt Nam 'ngàn dặm' trong tình yêu thương dồi dào.
• Khúc hát quê hương được thể hiện qua nhịp phách tiền - nhạc cụ truyền thống của Huế, tươi vui, rộn ràng ca ngợi quê hương, non sông Việt Nam.

3. Phần kết

• Đánh giá lại giá trị của khổ thơ và toàn bài thơ.

Phân tích ngắn gọn về khổ cuối của bài Mùa xuân nho nhỏ

Bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ' của nhà thơ Thanh Hải được sáng tác trong những ngày cuối cùng của cuộc đời. Khổ cuối của bài thơ đã thể hiện sự tôn vinh quê hương, đất nước của nhà thơ như sau:

Khúc thơ cuối cùng của thi phẩm vang lên như một bản nhạc tôn vinh non sông Việt Nam, âm nhạc đậm chất Huế mà tác giả yêu dấu dành cho quê hương. Ở những dòng thơ đầu, ông dùng 'tôi', biểu hiện cá nhân của mình, nhưng ở những dòng thơ cuối cùng, ông dùng 'ta', tương truyền cho mọi người, cho đất nước. Tiếng hát phát lên là 'câu Nam ai Nam bình', âm nhạc đặc trưng của xứ Huế. Những giai điệu mang nét buồn của Huế, trìu mến, vang lên trong lòng khát khao mãnh liệt của nhà thơ dành cho cuộc đời. Đất nước Việt Nam mở rộng ra 'ngàn dặm', chứa đựng tình yêu và niềm tự hào. Và Thanh Hải muốn ghi chép lại những âm thanh, hình ảnh, tình yêu đó vào trong trái tim của mình. Hai câu thơ cuối cùng lặp lại nhau chỉ khác một chữ, như một câu chuyện êm đềm trong bài ca dâng tặng Tổ quốc. Bài ca đó vang lên trong âm nhạc truyền thống của xứ Huế mà Thanh Hải yêu quý. Không ai biết rằng những dòng thơ nồng nhiệt trong khúc thơ cuối cùng lại là những tiếng thở cuối cùng của một trái tim yêu đời, yêu người. 'Mùa xuân nho nhỏ' thật sự là một bài thơ đặc biệt, vẫn sẽ sống mãi với non sông Việt Nam như một bản ca ca ngợi đất nước, niềm kiêu hãnh và khao khát dâng mình cho mùa xuân của đất nước.

Phân tích khúc thơ cuối cùng của bài Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 1

Xuân, hạ, thu, đông là bốn mùa của năm, mỗi mùa mang vẻ đẹp riêng, gieo rắc những cảm xúc khác nhau. Mùa xuân là thời điểm bắt đầu của mỗi năm, là lúc mọi thứ thay đổi, cây cỏ bắt đầu mọc, không khí tràn ngập sự hồn nhiên tươi vui khắp mọi nơi. Mùa xuân khiến con người trẻ trung, khỏe mạnh, đầy sinh khí, từ đó muốn sống và dâng hiến cho cuộc sống nhiều hơn. Viết về mùa xuân, nhà thơ Thanh Hải đã sáng tạo ra những dòng thơ đầy cảm xúc và ý nghĩa. Phân tích khúc thơ cuối cùng của bài Mùa xuân nho nhỏ sẽ cho thấy điều đó.

Nhà thơ Thanh Hải, tên thật Phạm Bá Ngoãn (1930-1980), quê quán xã Phong Bình, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông sinh ra trong một gia đình nghèo có cha làm giáo viên, mẹ làm nông. Trải qua những thời kỳ khó khăn của dân tộc, ông đã thông qua thơ ca của mình thắp sáng niềm tin yêu Tổ quốc trong lòng nhân dân. Thơ của ông nổi tiếng với ngôn từ tinh tế, sâu lắng và giàu cảm xúc. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông có thể kể đến như Những đồng chí trung kiên, Dấu võng Trường Sơn, Huế mùa xuân,… Trong đó, Cháu nhớ Bác Hồ, Mồ anh hoa nở, Mùa xuân nho nhỏ được xem là kiệt tác thơ ca mà Thanh Hải đã tạo ra. Trớ trêu khi đất nước bước vào thời kỳ hòa bình, ông lại mắc căn bệnh xơ gan cổ trướng và chỉ sống được vài năm.

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được viết vào cuối năm 1980, khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh, cũng là thời điểm trước khi ông qua đời. Đọc bài thơ, chúng ta không chỉ thấy vẻ đẹp của quê hương, khí thế của mùa xuân mà còn cảm nhận được tình yêu mạnh mẽ mà tác giả dành cho mảnh đất sinh ra mình. Khúc thơ cuối cùng là sự hiến dâng, niềm hy vọng cuối cùng mà Thanh Hải muốn thực hiện cho quê hương, đất nước của mình:

'Mùa xuân - ta hát vang
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm ta mang
Nước non ngàn dặm tình thắm
Nhịp phách tiền đất Huế'

Sau khi tỏ rõ rằng không mong muốn điều gì lớn lao, chỉ đơn giản là “Một mùa xuân nho nhỏ – Dâng đời trong lặng lẽ”, nhà thơ đã tôn vinh quê hương và đất nước thông qua điệu nhạc dân ca của xứ Huế. Mỗi lời hát “mùa xuân ta hát vang” là một lời thổn thức, một ước nguyện của Thanh Hải hiện lên trước mắt độc giả. Trước mùa xuân của đất nước, mùa xuân thắng lợi của Tổ quốc, tác giả muốn cất tiếng hát, muốn hoà mình vào bầu không khí rộn ràng ấy. “Nam ai” và “Nam bình” ở đây là hai giai điệu dân ca ngọt ngào của Huế, còn “phách tiền” là nhạc cụ dân tộc dùng để điểm nhịp cho lời hát, tiếng đàn tranh và đàn tam thập lục. Thông qua những chi tiết này, nhà thơ muốn ca tụng và thể hiện tình yêu mến của mình đối với di sản văn hóa phi vật thể của quê hương và dân tộc Việt Nam.

Lòng yêu thương của Thanh Hải dành cho quê hương được thể hiện qua từng “ngàn dặm mình – ngàn dặm tình”, như một người con của dân tộc khác, nhà thơ yêu từng dòng sông, dãy núi, yêu cánh đồng có con cò “bay lả bay la”, yêu tiếng mẹ ru mỗi chiều. Ông muốn ghi chép sâu sắc vẻ đẹp của quê hương đất nước, nơi mà ông đã dành cả cuộc đời để yêu thương, gìn giữ. Đọc những dòng thơ đầy nhiệt huyết và khao khát mãnh liệt như thế này, ít ai biết rằng nó xuất phát từ một tâm hồn yếu ớt sắp về với đất mẹ. Tình cảm đặc biệt này khiến tác phẩm của Thanh Hải vẫn còn sống mãi, vang vọng mãi với thời gian, với tuổi xuân của đất nước.

Từ đầu, “Mùa xuân nho nhỏ” đã gây ấn tượng bởi tên gọi của mình, vì mùa xuân là khái niệm thời gian nhưng ở đây lại có hình dạng “nho nhỏ”, là điều có thể thấy được. Thanh Hải sử dụng hình ảnh này để ám chỉ khát vọng muốn làm đẹp cho mùa xuân lớn hơn của quê hương. Cách nói khiêm tốn nhưng đủ để người đọc thấy được lẽ sống cao đẹp, tình cảm chân thành của nhà thơ. Phân tích khúc thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ với thể thơ gần gũi, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị cùng lối viết ẩn dụ sáng tạo, ta thêm khâm phục tài năng của Thanh Hải và thấm thía sâu sắc tình yêu mà ông đã dành trọn cho quê hương.

Phân tích khúc thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 2

“Mùa xuân…Mùa xuân, một mùa xuân nhỏ bé… Dâng lên cho cuộc sống lặng lẽ…” điệp khúc ấy đã lan tỏa đến biết bao trái tim của những người cảm nhận, những người sống và làm việc khắp nơi trên mảnh đất này. Và có lẽ đó chính là nguồn cảm hứng lớn của nhà thơ Thanh Hải với tình yêu quê hương, yêu cuộc sống và khao khát được dâng hiến cho đời.

Khúc thơ cuối là âm nhạc yêu thương mà nhà thơ dành tặng cho đất nước và dân tộc, như một sự hiến dâng cuối cùng cho quê hương đất nước:

“Mùa xuân - ta muốn hát vang
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm ta đi
Nước non ngàn dặm tình yêu
Nhịp phách tiền xứ Huế”

Trong những ngày cuối đời, Thanh Hải muốn hát lại hai giai điệu dân ca thân quen của quê hương xứ Huế. Có lẽ trong những ngày cuối cùng, khi gặp tử thần, nhà thơ lại cảm nhận quê hương của mình đẹp hơn, bản sắc quê hương mình cũng đáng tự hào hơn. Đây cũng là cách để nhà thơ thể hiện tình yêu quê hương, nguồn cội. Đoạn thơ cho thấy rõ nhà thơ rất yêu quê hương thơ mộng của mình, có lẽ cũng từ đó mà nhà thơ có thể mở rộng tình cảm để yêu đất nước, mới có thể dâng hiến cả cuộc đời cho nước nhà. Bởi lẽ, chỉ có những người biết yêu quê hương xóm làng thì mới có thể mở rộng lòng mình để yêu đất nước dân tộc.

​Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được viết theo thể thơ năm tiếng, với cấu trúc bảy khổ, mỗi khổ từ bốn đến sáu câu. Những hình ảnh ẩn dụ sáng tạo, biện pháp nhân hóa, điệp ngữ và từ ngữ tượng hình được sử dụng thành công đã tạo nên nét đặc sắc của bài thơ. Thông qua đó, ta có thể cảm nhận được sức hấp dẫn trong tâm hồn thơ Thanh Hải.

Tình yêu thiên nhiên, cảm xúc trước vẻ đẹp của mùa xuân, mùa xuân cách mạng và khát vọng hy sinh được Thanh Hải truyền đạt qua bài thơ “mùa xuân nho nhỏ”. Dù viết không lâu trước khi nhà thơ qua đời, bài thơ vẫn gợi lại những cảm xúc sâu lắng trong lòng đọc giả. Và, bài thơ sẽ tiếp tục sống sót cùng với sự phát triển của đất nước, dạy cho thế hệ trẻ cách sống đẹp: góp phần vào mùa xuân lớn của dân tộc, để quê hương mãi mãi tươi đẹp như tiết xuân. Điều này làm cho chúng ta hiểu rằng cuộc đời có hạn nhưng những giá trị tinh thần để lại thì vĩnh cửu.

Phân tích khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 3

“Mùa xuân nho nhỏ” là một trong những bài thơ tiêu biểu của thơ xuân Việt Nam, được Thanh Hải viết trên giường bệnh, chỉ vài ngày trước khi ông qua đời. Đây là lời bạch miêu chân thành về lẽ sống và thơ ấm, mang đầy tình nhân văn. Bài thơ nhanh chóng chinh phục người đọc bởi âm thanh, ngân nga sâu lắng, bởi cảm xúc tràn đầy tình yêu đời, yêu cuộc sống. Thanh Hải đã viết nhiều về đất Huế quê hương, và khúc hát cuối cùng của ông cũng là lời hát dành cho Huế:

“Mùa xuân – ta muốn hát vang
Khúc Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm ta đi
Nước non ngàn dặm tình yêu
Nhịp phách tiền xứ Huế”

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là tâm sự chân thành, cảm động của nhà thơ, thể hiện tình yêu quê hương chân thành và khát vọng hiến dâng mùa xuân cuộc đời cho mùa xuân của đất nước. Bài thơ ít nhắc đến Huế nhưng vẫn toát lên chất Huế. Chất Huế hiện hữu trong cảnh sắc thơ mộng, dịu dàng trong những bài ngũ ngôn, trong những bài dân ca Huế. Đặc biệt chất Huế hiện hữu ở khúc hát cuối, tình yêu non nước, tình yêu quê hương đậm đà.

Nếu bài thơ mở đầu đã khắc họa một bức tranh về xứ Huế rực rỡ với hình ảnh phong phú, màu sắc sặc sỡ, âm thanh sống động, rộn ràng, được tạo ra từ những vần thơ mang âm nhạc... thì ở khúc cuối, giọng thơ trầm lắng, nhà thơ quay về với tình yêu, niềm tự hào lớn lao về xứ Huế trong giá trị truyền thống vượt thời gian. Kết thúc bài thơ là tiếng hát: “Mùa xuân ta xin hát”, tạo nên âm hưởng vĩnh cửu. Câu thơ “Mùa xuân ta xin hát” thể hiện khát vọng bồi hồi của nhà thơ đối với quê hương yêu dấu trong mùa xuân. Nhà thơ muốn hòa mình vào điệu Nam ai, Nam bình, điệu dân ca tha thiết của xứ Huế để chào đón mùa xuân. “Nam ai, Nam bình” là những điệu tiêu biểu của ca Huế, chứa đựng âm điệu buồn ai oán, những cảnh đời buồn thảm, hoặc âm điệu thanh bình của cuộc sống an lành. “Phách tiền” là loại nhạc cụ dân gian được chế tác đơn giản từ thanh gỗ kèm đồng tiền, thường tấu những điệu nhịp nhàng, sôi động cho những bài ca Huế vui tươi. Những âm điệu đặc trưng của Huế đã 'nối gót' vào tâm hồn, luôn hiện diện và chi phối nhà thơ. Mùa xuân của đất Huế đã thúc đẩy cảm hứng dâng cao, tạo ra tiếng hát đam mê và sâu lắng tình yêu quê hương.

Phải yêu đời, lạc quan để có thể hát trong hoàn cảnh nhà thơ lúc đó. Quê hương Việt Nam trải dài hàng nghìn dặm, chứa đựng tình yêu. Thanh Hải muốn kết hợp với mùa xuân của đất nước. Quê hương trải dài hàng nghìn dặm, chứa đựng tình yêu. Đó là “ngàn dặm mình”, “ngàn dặm tình” đối với đất nước và xứ Huế thân thương! Câu thơ của người con Huế thật 'dịu dàng'. Đây có lẽ cũng là một trong những vẻ đẹp của tác phẩm mà mọi người đều cảm nhận được. Lời ca như vang vọng, mở ra một cái tình nhỏ trong cái thế giới rộng lớn, mênh mông nhưng vẫn rất gần gũi, tràn đầy yêu thương và ấm áp. Câu hát nhắc nhở lòng người về nghĩa tình trung thành, về quê hương, đất nước, non sông Việt Nam cũng như xứ Huế tươi đẹp! Một câu hát truyền thống sẽ đi theo trái tim một người con đã dành cả cuộc đời cho quê hương, mong ước cuối cùng cũng như khao khát cống hiến cho quê hương.

Tiếng hát ấm áp xen lẫn tiếng phách giòn giã, tươi vui đã kết thúc bài thơ. Bài thơ là dòng sông, là tiếng chim hót vang trời xứ Huế. Kết thúc là nước non và tiếng hát tươi vui tôn vinh tình yêu non sông, tình yêu quê hương. Không chỉ đẹp về ý thơ mà còn đẹp về ngôn từ, nhịp điệu trong bài. Cảm ơn nhà thơ đã truyền đạt một bài học về một cuộc sống ý nghĩa, về trách nhiệm với quê hương, với đất nước.

“Mùa xuân nho nhỏ” – Món quà cuối cùng với cuộc sống của Thanh Hải vẫn để lại dấu vết trong lòng nhiều người với tình yêu cuộc sống mãnh liệt. Và nó đã vang mãi trong lòng bao thế hệ bạn đọc một tình cảm yêu đời, yêu cuộc sống. Để rồi mỗi người hiểu cách sống đẹp hơn, làm nhiều điều có ý nghĩa cho cuộc sống để lại một dấu ấn đẹp dù chỉ còn là bụi cát. “Đừng hỏi Tổ Quốc đã làm gì cho ta, mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ Quốc hôm nay”. Hãy sống với trách nhiệm với quê hương, với đất nước, đặt trách nhiệm lên trên quyền lợi cá nhân nhé mọi người!

Phân tích khúc cuối bài Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 4

Mùa xuân nho nhỏ là một tác phẩm đặc biệt, ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt, khi tác giả Thanh Hải đang lâm trọng bệnh, chỉ còn ít ngày nữa là phải xa lìa thế gian. Có lẽ, chính hoàn cảnh khó khăn này đã thúc đẩy người nghệ sĩ sáng tác nên một tác phẩm thơ tuyệt vời, thể hiện rõ niềm hy vọng dâng cao của mình. Đó là mong muốn được dâng hiến cho đời những điều tinh túy nhất, tươi đẹp nhất, là ước ao đóng góp một phần nhỏ sức lực của mình vào công cuộc chung của đất nước. Trong khúc cuối của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, ước ao đó bộc lộ mạnh mẽ, biến thành lời ca, tiếng hát.

“Mùa xuân - ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình”

Huế là nơi từng được vua quan nhà Nguyễn chọn làm kinh đô. Đây là sự kết hợp tinh tế giữa văn hóa cung đình kiểu cách và văn hóa dân gian mộc mạc. Do đó, Huế sở hữu nhiều di sản đặc biệt. Trong số đó, ca Huế - di sản văn hóa phi vật thể của xứ Huế, nổi tiếng nhất. Trong ca Huế, có hai điệu hát Nam ai, Nam bình nổi tiếng. Đây là những điệu hát ngọt ngào, trữ tình, với âm nhạc du dương, bay bổng. Lời ca của hai điệu hát này thường được sáng tác một cách tỉ mỉ, sâu sắc, nhiều ý nghĩa. Vào những khoảnh khắc đầy cảm xúc, nhà thơ muốn đề cao khúc ca đặc trưng của quê hương:

“Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế

Việc kết hợp các thanh và nhịp thơ chậm rãi tạo ra cảm giác như đang nghe một điệu hát ngọt ngào, trữ tình, sâu lắng. Không chỉ vậy, vần 'inh' ở cuối câu làm cho điệu hát vang vọng, gợi lên cảnh đẹp 'nước non ngàn dặm', con người thân thương, nghĩa tình của quê hương. Âm thanh của phách tiền - loại nhạc cụ cổ truyền của Việt Nam, thường được sử dụng trong dàn nhạc cung đình, ca Huế, chầu văn, ca trù,... kết hợp với nhịp thơ chậm rãi, khiến ta cảm thấy như đang nghe câu hát văng vẳng bên tai. Tiếng gõ phách vang lên làm cho âm thanh vang xa, lan tỏa, chạm đến tận tâm hồn, tạo ra một dư âm khó quên trong lòng người đọc.

Chỉ với năm câu thơ ngắn gọn, tác giả đã khéo léo thể hiện tình yêu, niềm tự hào với quê hương đất nước. Lời thơ nhẹ nhàng, giản dị, nhịp thơ chậm như đang nhỏ nhẹ tâm tình càng khắc sâu vào lòng người đọc những nỗi niềm mà tác giả muốn gửi gắm.

Qua khổ cuối bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, nhà thơ Thanh Hải đã lan tỏa tình yêu quê hương cho độc giả. Chẳng cần phải dùng đến những lối so sánh cầu kì, hình ảnh gợi cảm, khổ thơ cuối vẫn khiến ta nhớ nhung, đắm say bằng chính chất trữ tình, ngọt ngào đặc trưng của xứ Huế.

Cảm nhận khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ

Mùa xuân nho nhỏ là bài thơ tiêu biểu nhất của nhà thơ Thanh Hải. Ông viết bài thơ này vào thời điểm 2 tháng trước khi qua đời. Bài thơ là lời tâm sự chân thành, cảm động của nhà thơ, thể hiện tình yêu quê hương thiết tha và khát vọng dâng hiến mùa xuân cuộc đời cho mùa xuân của đất nước.

Như một nhịp láy lại của khúc dân ca dịu dàng, đằm thắm tăng giá trị biểu hiện của các khổ thơ trên đem lại thi vị Huế trìu mến tha thiết.

“Mùa xuân – ta xin hát
Khúc Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”.

Bài thơ kết thúc bằng khúc hát Nam ai, Nam bình của xứ Huế, gợi lại dư vị sâu lắng của mùa xuân. Nhà thơ muốn hát vang điệu Nam ai, Nam bình, điệu dân ca trữ tình của Huế để chào đón mùa xuân. Câu ca như một lời chia tay nhưng vẫn mãi ngân nga. Khúc hát “Nước non ngàn dặm mình. Nước non ngàn dặm tình” vẫn vang mãi. Phải yêu đời, phải lạc quan mới có thể hát lên trong hoàn cảnh khó khăn như lúc đó của nhà thơ.

Bài thơ không chỉ là hình ảnh mùa xuân. Từ tiếng chim ríu rít đến âm nhạc trầm, nó trở thành một bài hát tình yêu cuộc sống, đất nước. Bài thơ được phổ nhạc thành bài hát bởi nhạc sỹ Trần Hoàn, trở thành một khúc ca xuân đầy cảm xúc, mãi mãi với thời gian.