Bài văn mẫu lớp 9: Hình ảnh của người mẹ trong bài thơ Khúc hát ru những đứa trẻ lớn trên vai mẹ. Mẫu bài văn lớp 9

Mytour xin giới thiệu bài văn mẫu lớp 9: Hình ảnh của người mẹ trong bài thơ Khúc hát ru những đứa trẻ lớn trên vai mẹ, đã được chúng tôi sưu tầm và đăng tải tại đây.

Hình ảnh người mẹ Tà-ôi luôn cõng con trên vai đó chính là hình ảnh đẹp của bà mẹ Việt Nam. Dưới đây là dàn ý chi tiết và một số bài văn mẫu lớp 9: Hình ảnh của người mẹ trong bài thơ Khúc hát ru những đứa trẻ lớn trên vai mẹ, mời các bạn tham khảo.

Dàn ý người mẹ trong Khúc hát ru những đứa trẻ lớn trên vai mẹ

I. Khởi đầu:

- Trong bài thơ Khúc hát ru những đứa trẻ lớn trên vai mẹ của Nguyễn Khoa Điềm, người mẹ Tà-ôi nổi bật như một biểu tượng của người mẹ Việt Nam anh hùng. Đó là một người mẹ đầy tình thương con cái và lòng yêu nước sâu sắc. Việc chăm sóc con cái và bảo vệ quê hương khỏi sự xâm lược của quân thù ngoại xâm là trọng trách cao cả và cao quý nhất của bà trong những năm đất nước phải đối mặt với cuộc chiến tranh giành độc lập chống lại thực dân Mĩ.

II. Nội dung chính:

Khúc hát ru... bao gồm ba phần với những lời ru khắc sâu hình ảnh mẹ đang làm việc vất vả, cảnh mẹ ôm con Tai và lời ru đầy hy vọng cho tương lai của đứa con và đất nước.

1. Người mẹ đang gánh vác những công việc khó khăn, vất vả: (Mẹ làm việc gì? Công việc khó khăn ra sao?)

+ Phần 1: ....Mẹ vun đắp ruộng nương
....Mồ hôi mẹ ướt áo....vai mẹ gầy....

+ Phần 2: ....Mẹ tỉa bắp trên đỉnh núi Cả-lu
Đỉnh núi cao vút, mẹ bé nhỏ thôi
....Mẹ thương con, mẹ thương làng quê

+ Phần 3: ....Mẹ xới đất, mẹ khắc chữ trên rừng sâu
....Mẹ ôm con đi, để chiến thắng cuối cùng

Nhận xét: Ở nhà làm ruộng, lên núi chăm sóc đồng ruộng, tham gia trận đánh quyết định, mẹ chăm sóc con trong mọi hoàn cảnh. Tất cả đều là vì cộng đồng, làng xóm, và sự nghiệp cách mạng. Tình yêu quê hương, đất nước, và tinh thần đấu tranh chống Mỹ là động lực giúp mẹ vượt qua mọi khó khăn.

2. Dù hoàn cảnh ra sao, mẹ vẫn dành tình thương cho con.

- Tất cả những công việc mẹ làm đều nhằm phục vụ cho quê hương, đất nước, và sự nghiệp chống Mỹ cứu nước. Nhưng dù làm gì, ở đâu, em cu Tai, đứa con thân yêu vẫn ngủ say trên lưng mẹ:

- Những câu thơ truyền tải vẻ đẹp tuyệt vời bằng cách miêu tả độc đáo mẹ đang địu con, truyền đạt sự ấm áp, sự sâu lắng của tình mẫu tử

+ Phần 1: Mồ hôi mẹ rơi, mái tóc em nóng bừng
Vai mẹ gầy nhẹ nhàng làm gối
Lưng mẹ ấm êm, hòa theo nhịp tim hát vang

+ Phần 2: Lưng núi cao vút, mẹ nhỏ bé dịu dàng
Em ngủ say, đừng làm mẹ mỏi mệt
Mặt trời chiếu sáng bậc đồi xanh
Mặt trời ấm áp của em nằm trên lưng mẹ

+ Phần 3: Anh trai mang súng, chị gái cầm chồng sáng
Mẹ đưa em đi, vì chiến thắng cuối cùng

- Nhận định một số câu thơ trong bài:

Vai mẹ gầy nhấp nhô làm gối
Lưng đưa nôi mà tim hát thành lời

+ Những dòng thơ đã vẽ lên một hình ảnh đẹp đẽ. Mẹ vừa đỡ con vừa giã gạo, nhưng vẫn tạo cho con cảm giác thoải mái. Đứa bé nằm gối trên vai gầy của mẹ, lưng mẹ là nơi êm đềm ru con vào giấc ngủ. Đọc xong, lòng không khỏi xúc động trước hình ảnh đôi vai gầy của mẹ. Đó là biểu hiện của sự yêu thương và quý trọng khi nghe con tim mẹ vang lên, ôm con vào lòng giữa giấc ngủ thơ mộng.

+ Chiếc gối vai, chiếc nôi lưng và nhịp tim hát là những biểu tượng sâu sắc về tình mẹ thương con.

* Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng

+ Ở đây, có một sự so sánh: mặt trời của bắp / mặt trời của mẹ

+ Từ ý nghĩa, tác dụng lớn lao của mặt trời đối với cây bắp đã thể hiện được ý nghĩa to lớn của đứa con (mặt trời của mẹ) đối với mẹ.

3. Lời ru của mẹ về giấc mơ của con:

- Lời ru của mẹ dành cho con:

...Con mơ để mẹ nhìn thấy hạt gạo trắng tinh khôi

- Những ước mơ của mẹ:

Mong muốn những nỗ lực và chiến thắng trong lao động và cuộc chiến chống Mỹ đạt được những thành tựu vĩ đại.

Mong muốn em cu Tai của mẹ có một tương lai phồn thịnh, một cuộc sống viên mãn, và cuộc sống viên mãn nhất là được sống trong một đất nước độc lập tự do.

Tình yêu quê hương và tình thương con, sự kết hợp và sự độc lập đã hiện hữu trong lý tưởng của thời đại này.

- Những thông điệp: Con ơi, mơ ước cho mẹ... thể hiện ý nghĩa của cuộc sống, những hoài bão to lớn của mẹ chỉ mong một điều duy nhất, đó là tương lai tốt lành cho con.

III. Kết luận

- Trong một quốc gia mà văn hóa dân gian đã tóm gọn thành một ngạn ngữ rất nổi tiếng: 'Giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh', những người phụ nữ dũng mãnh, biết nuôi con và biết đương đầu với kẻ thù luôn hiện diện trong cuộc sống.

- Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, những bà mẹ dũng cảm đó đã được vẽ lên một cách rất tài tình trong văn chương và nghệ thuật. 'Khúc hát ru...' của Nguyễn Khoa Điềm là một minh chứng cho điều này.

- Điều đặc biệt của bài thơ là lần đầu tiên hình ảnh một bà mẹ miền núi Tà-ôi được khai thác trong văn học và trở thành một biểu tượng về người mẹ Việt Nam tận tâm và dũng cảm.

Hình ảnh người mẹ trong bài thơ 'Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ' Mẫu 1

'Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ' của Nguyễn Khoa Điềm, sáng tác vào ngày 25 tháng 3 năm 1971, là một trong những tác phẩm nổi bật của ông. Bài thơ tập trung vào hình ảnh một người mẹ Tà Ôi, biểu tượng của tình mẹ Việt Nam anh hùng. Mẹ là người yêu thương con hết mực nhưng cũng yêu quý đất nước. Việc nuôi con và đánh giặc giải phóng quê hương là những trách nhiệm cao quý nhất của bà mẹ này trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ xâm lược.

Bài thơ cũng là một lời hát ru. Tác giả ru em Cu Tai ngủ ngoan, mô tả hình ảnh mẹ đang ru con. Lời ru của mẹ tràn ngập tình thương và ân cần, đồng thời kết hợp với lời ru của tác giả tạo ra một khúc hát ru ấm áp và sâu lắng. Bài thơ có ba khúc ru, mỗi khúc chứa đựng một đoạn thơ. Ở khúc đầu, mẹ đang ru con khi địu con trên lưng và giã gạo nuôi bộ đội. Đoạn thơ thể hiện tình yêu thương và sự hy sinh của người mẹ Tà Ôi đối với con và đất nước.

'Mẹ thương A Kay, mẹ thương bộ đội
Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần
Mai sau con lớn vung chày lún sân...'

Ước mơ của mẹ dành cho con và giấc mơ của con đều gắn liền với tình yêu và sự hy sinh của bộ đội. Trong đoạn thơ tiếp theo, mẹ Tà Ôi địu con đi tỉa bắp trên núi Ka Lưi, thể hiện tình thương và hy vọng của mẹ đối với con qua những hình ảnh độc đáo.

'Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ con nằm trên lưng.'

Trong câu thơ trên, hình ảnh mặt trời là thực tế, mang lại ánh sáng và sự sống cho cây cỏ. So sánh mặt trời với Cu Tai là một ẩn dụ, biểu hiện tình yêu thương vô hạn của mẹ đối với con. Đó là nguồn sáng, sự sống và tương lai của mẹ. Hai câu thơ tôn vinh tình yêu thương và hy vọng của mẹ đối với con, kết hợp với hình ảnh ru của mẹ đối với con trong bài thơ, thể hiện mối liên kết giữa tình mẫu tử và tình yêu dân làng.

Người mẹ trong bài thơ 'Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ' Mẫu 2

Tình mẫu tử là một trong những cảm xúc thiêng liêng và sâu sắc nhất của con người, đã được nhiều tác phẩm văn học khắc họa. Bài thơ 'Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ' của Nguyễn Khoa Điềm là một minh chứng mới về vẻ đẹp và ý nghĩa của tình mẫu tử trong văn chương.

Nguyễn Khoa Điềm, sinh năm 1943 tại Huế, là một nhà thơ và nhà chính trị Việt Nam. Tác phẩm của ông thể hiện sự kết hợp giữa cảm xúc và suy tư sâu sắc về đất nước và con người. Ông là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thời kỳ chống Mỹ.

Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, một tác phẩm của Nguyễn Khoa Điềm sáng tác tại chiến khu phía Tây Thừa Thiên vào ngày 25/3/1971, trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ dần dần tiến triển, mặc dù nhân dân vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn. Bài thơ được in trong tập Đất và khát vọng (1984), với sự kết hợp giữa thể thơ tám chữ và câu thơ 7 chữ, mang lại âm điệu nhẹ nhàng, ôm ấp như lời ru, thể hiện tình cảm thiết tha của người mẹ đối với con, với cách mạng, và với quê hương.

Bài thơ này là một lời ru đầy tình cảm, như những thầm thì nhẹ nhàng, vỗ về như ôm ấp, giấc ngủ của em cu Tai cũng như giấc ngủ của rất nhiều đứa trẻ lớn trên lưng mẹ. Tuy nhiên, điều đặc biệt là qua những lời ru dịu dàng, thiết tha, trìu mến ấy đã làm hiện dần lên hình ảnh của người mẹ Tà-ôi trong mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày.

'Mẹ giã gạo mẹ nuôi bộ đội,
Nhịp chày nghiêng, giấc ngủ em nghiêng.
Mồ hôi mẹ rơi má em nóng hổi,
Vai mẹ gầy nhấp nhô làm gối,
Lưng đưa nôi và tim hát thành lời:'

Hình ảnh đầu tiên là người mẹ Tà-ôi trong công việc giã gạo nuôi bộ đội kháng chiến, một công việc vất vả và nặng nhọc. Người mẹ không chỉ làm ra hạt gạo để tự nuôi mình mà còn làm ra những hạt gạo quý giá để nuôi bộ đội, góp phần vào cuộc kháng chiến. Điều này cho thấy tình yêu thương và đóng góp của người mẹ đối với đất nước và cuộc kháng chiến.

Hơn nữa, người mẹ cũng là một người lao động sản xuất ở chiến khu, đóng góp vào cuộc kháng chiến bằng cách lao động sản xuất và bảo vệ quê hương. Nguyễn Khoa Điềm đã mô tả hình ảnh này qua câu thơ:

-' Mẹ đang làm việc trỉa bắp trên núi Ka-lư
Lưng núi cao vút, nhưng lưng mẹ bé nhỏ,'

-' Mặt trời của bắp tỏa sáng trên đồi,
Mặt trời của mẹ, em nằm yên trên lưng.'

Tác giả đã sử dụng thủ pháp tương phản thành công để tôn vinh sự vĩ đại của núi rừng và đồng thời nhấn mạnh sự vất vả của người mẹ. Tấm lưng mẹ, mặc dù bé nhỏ, nhưng mạnh mẽ hơn lưng núi, vì trên đó có 'mặt trời' là người con yêu thương. Điều này gợi lên một hình ảnh sâu sắc và cảm động về tình mẹ yêu con. Con là nguồn sống, là nguồn năng lượng động viên mẹ trong cuộc sống và công việc lao động vất vả, tương tự như ánh sáng của mặt trời làm cho cây bắp phát triển.

Đặc biệt, chúng ta còn thấy hình ảnh của người mẹ trên chiến trường, điều này là một phần của sự phát triển tự nhiên của người mẹ từ vai trò hậu phương, hỗ trợ kháng chiến một cách im lặng, đến một vai trò trực tiếp và mạnh mẽ hơn, đó là sự tham gia trực tiếp của mẹ vào cuộc kháng chiến, giúp bộ đội 'chuyển lán', 'đạp rừng', 'giành trận cuối' với quân Mỹ trong cuộc chiến.

Người mẹ trong bài Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ Mẫu 3

Văn học Việt Nam đã xây dựng nhiều tượng đài về hình ảnh người mẹ Việt Nam anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang. Đó là “Mẹ suốt” của Tố Hữu, “Người mẹ cầm súng” của Nguyễn Đình Thi, “Hơi ấm ổ rơm” của Nguyễn Duy… và không thể không nhắc tới người mẹ dân tộc Tà ôi trong “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” của Nguyễn Khoa Điềm. Bài thơ sáng tác năm 1971 là lời hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ. Hình tượng trung tâm của bài thơ là người mẹ bền bỉ, gắn bó với kháng chiến, nặng lòng với quê hương đất nước và yêu con tha thiết.

Văn học Việt Nam đã xây dựng nhiều tượng đài về hình ảnh người mẹ Việt Nam anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang. Đó là “Mẹ suốt” của Tố Hữu, “Người mẹ cầm súng” của Nguyễn Đình Thi, “Hơi ấm ổ rơm” của Nguyễn Duy… và không thể không nhắc tới người mẹ dân tộc Tà ôi trong “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” của Nguyễn Khoa Điềm. Bài thơ sáng tác năm 1971 là lời hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ. Hình tượng trung tâm của bài thơ là người mẹ bền bỉ, gắn bó với kháng chiến, nặng lòng với quê hương đất nước và yêu con tha thiết.

“Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” viết về hình ảnh người mẹ dân tộc Tà ôi. Bài thơ được chia thành ba khúc hát ru. Cùng với hình tượng người mẹ ngày càng lớn mạnh qua mỗi khúc hát. Khát vọng của người mẹ hòa cùng khát vọng của cả dân tộc, trong đó có tình yêu quê hương đất nước, ý chí chiến đấu cho độc lập tự do, ước mơ cháy bỏng về thống nhất nước nhà. Đó cũng chính là hình ảnh tiêu biểu của người mẹ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Hình ảnh người mẹ Tà ôi đảm đang, giàu nghị lực. Mẹ đang nuôi con nhỏ, vừa phải địu con trên lưng vừa phải làm công việc lao động sản xuất ở chiến khu như giã gạo nuôi bộ đội, tỉa bắp trên núi, chuyển lán đạp rừng – công việc rất vất vả đầy gian khổ. Mang con trên lưng, nỗi vất vả của mẹ càng gấp bội. Nhà thơ đã cảm nhận được nỗi vất vả ấy và ghi lại bằng những hình ảnh thơ đầy xúc động:

“Nhịp chày nghiêng giấc ngủ em nghiêng
Mồ hôi mẹ rơi má em nóng hổi

Hình ảnh đôi vai gầy, giấc ngủ của em bé gợi nhiều thương cảm nói lên những gian khổ của cả người mẹ và cả em bé trên lưng.

Khi mẹ tỉa bắp trên núi:

“Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ”

Một hình ảnh tương phản giữa cái rộng lớn mênh mông của núi rừng với sự nhỏ bé gầy guộc của mẹ gợi cho chúng ta cảm giác hoang sơ của rừng núi và nỗi vất vả của người mẹ Tà ôi. Đó là hình ảnh thơ hàm súc nói lên sự gian khổ đồng thời khẳng định sự bền bỉ lòng quyết tâm chịu đựng, nghị lực phi thường của người mẹ.

Tình yêu con tha thiết, yêu nước sâu nặng, khát khao cháy bỏng về tương lai chiến thắng

Lời ru của mẹ đã mở ra một thế giới tâm hồn cao cả. Trước hết, đó là tình yêu con vô bờ, người mẹ không thể ngồi bên cánh võng để hát ru mà lời hát ru cất lên lại từ những công việc nhọc nhằn gian khó. Những lời hát ru cho con và tình cảm cháy bỏng từ trái tim: “Lưng đưa nôi mà tim hát thành lời”. Tiếng hát tư trái tim mẹ là tiếng hát cháy bỏng, tình yêu thương, tiếng hát ấy cất lên từ sâu thẳm đáy lòng giành cho đưa con vô cùng yêu quý của mình.

Tình yêu thương con được nhà thơ thể hiện qua hình ảnh ẩn dụ thật độc đáo

“Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ, con nằm trên lưng”

Nếu mặt trời của vũ trụ là nguồn sống che vạn vật dưới thế gian, thì đứa con cũng giống như mặt trời vậy, là nguồn sống của mẹ.

Mặt trời ở câu thơ thứ hai là hình ảnh ẩn dụ, đứa con trở thành niềm hạnh phúc, niềm tin, hi vọng, đứa con là tất cả những gì của cuộc đời mẹ, nó tỏa sáng ấm nóng, tiếp cho mẹ nguồn sức mạnh và niềm tin để vượt qua bao thử thách.

Nét mới trong tình cảm của người mẹ là gắn tình yêu con với tình yêu quê hương, đất nước, tình cảm riêng hòa trong tình cảm lớn mang tính chất thời đại, dân tộc. Có thể nói, đó là tình yêu nước cao cả của người mẹ Tà ôi. Từ chỗ giã gạo ở sân nhà, tỉa bắp trên nương rẫy nay mẹ đã đến chiến trường: “Mẹ đi chuyển lán mẹ đi đạp rừng”.

Và rồi chúng ta thấy cùng với đứa con:

“Từ trên lưng mẹ tới chiến trường
Từ trong đói khổ em vào Trường Sơn”

Người mẹ xuất hiện trong những tư thế của người chiến sĩ, hòa trong nhịp sống chung của đất nước. Đứa con cùng mẹ sẻ chia những gian lao, vất vả, người mẹ lúc này thực sự đã đi đánh giặc, đã cùng bộ đội chuyển lán đạp rừng, đã giã từ ngôi nhà thân yêu của mình cùng nương rẫy để vào chiến trường. Hình tượng người mẹ đã trở nên vĩ đại và cao cả hơn.

Người mẹ khát khao cháy bỏng về một tương lai cho đứa con thân yêu của mình. Từ chỗ mẹ mơ ước con lớn lên khỏe mạnh “Mai sau con lớn vung chày lún sân” đến mơ ước một cuộc sống no đủ “Hạt bắp lên đều” và “phát mười ka-lư” đến mơ ước lớn lao hơn là con được sống một cuộc đời tự do độc lập.

“Con mơ cho mẹ được thấy Bác Hồ
Mai sau con lớn làm người tự do”

Khát vọng của mẹ được nâng cao, không chỉ có khát vọng về một cuộc sống khỏe, no đủ của con mà còn khát vọng cháy bỏng là con sẽ được hưởng một cuộc sống độc lập. Khát vọng của mẹ cũng là khát vọng của dân tộc. Vì vậy, mẹ không chỉ lao động sản xuất mà mẹ còn trực tiếp tham gia vào chiến đấu, mẹ có một niềm tin mãnh liệt vào ngày mai chiến thắng vì thế:

“Mẹ địu em đi để giành trận cuối”

Hình ảnh người mẹ lúc này trong tư thế của người chiến sỹ trở nên phi thường, lớn lao. Có thể nói hình ảnh người mẹ Tà ôi được thể hiện qua rất nhiều các công việc khác nhau, không gian khác nhau và sự trưởng thành về hình thức và hành động.

Người mẹ trong bài thơ hiện lên vừa có nét đẹp truyền thống vừa mang tinh thần thời đại, vừa yêu thương con vừa yêu đất nước và giầu tinh thần chiến đấu. Bài thơ xứng đáng là một tượng đài kỉ niệm bằng thơ về hình ảnh người mẹ Việt Nam.

............

Mời các bạn tham khảo nội dung chi tiết tại tập tin bên dưới!