Bài văn mẫu lớp 9: Nghị luận về câu ca dao Bầu ơi thương lấy bí cùng (4 mẫu) Các bài văn mẫu lớp 9 xuất sắc nhất

TOP 4 bài Nghị luận về câu ca dao Bầu ơi thương lấy bí cùng SIÊU ĐỈNH, giúp học sinh lớp 9 hiểu sâu hơn về thông điệp của câu ca dao cổ truyền mà tổ tiên muốn truyền đạt cho mọi người, để hoàn thiện bài văn nghị luận xã hội của mình.

Câu ca dao 'Bầu ơi thương lấy bí cùng, dù khác biệt nhưng đều cùng nhau xây dựng một cộng đồng' đã truyền đạt bài học về tình thương, nhắc nhở chúng ta về lòng yêu thương, sự chia sẻ, sẻ chia và giúp đỡ lẫn nhau để xây dựng một cuộc sống đầy ý nghĩa và hạnh phúc lâu dài. Mời bạn đọc cùng tham khảo bài viết dưới đây của Mytour:

Nghị luận về câu ca dao Bầu ơi thương lấy bí cùng - Mẫu 1

Cây bầu xanh và cây bí xanh, theo làn gió trong lành, cất tiếng hát vui chung. 'Bầu ơi thương lấy bí cùng, dù khác biệt nhưng cùng chung một giàn...'. Câu ca dao xưa trở thành bài hát ngân nga khắp nơi như lời nhắn nhủ đến mọi người hãy giữ vững truyền thống tương thân tương ái trong cuộc sống.

Bầu và bí, hai giống cây khác nhau nhưng thường được người nông dân trồng chung trên một rẻo đất ở bờ ao, góc vườn; thường leo chung trên một giàn. Vì thế bầu và bí trở nên gần gũi, thân thiết. Cùng chung một điều kiện sống, cùng chung số phận, cho nên bầu và bí đừng vì lí do nào đó mà xa rời nhau. Bầu chớ chê bí xấu hơn bầu, bí cũng chớ vì hoa bí thì vàng còn hoa bầu thì trắng, quả bí thì dài, quả bầu thì tròn để rồi ganh ghét, xa lánh nhau.

Vì sao vậy? Bầu và bí, dù là hai giống khác nhau nhưng cùng chung một họ. Mưa thuận gió hoà, bầu bí chung hưởng. Gặp khi nắng hạn, bầu bí cùng chịu đựng. Nếu chẳng may gặp cơn gió bão, thân bí dập, quả bí rụng, có lẽ nào bầu một mình tươi tốt như xưa? Câu ca dao mượn chuyện bầu bí để nói về con người, về cuộc sống. Ông cha ta đã truyền dạy một lời khuyên chân thành, kín đáo nhưng đầy ý nghĩa. Sống trên đời, không ai giống ai. Mỗi người có một nguồn gốc, hoàn cảnh, điều kiện sống riêng. Tuy vậy, mọi người vẫn có những điểm chung. Anh em ruột thịt có cùng cha mẹ. Bạn bè cùng trường, cùng lớp, cùng thầy cô, cùng sách vở. Hàng xóm láng giềng cùng đường đi lối lại. Dù có khác nhau về điều kiện làm ăn, về lứa tuổi, ngành nghề, nhưng tất cả đều chung quê hương, đất nước. Những cảnh ngộ chung, những nét giống nhau đã tạo ra một mối quan hệ kết nối, gắn bó, là cơ sở để gần gũi, cảm thông. Và chính vì điều đó mà mỗi người cần biết thương yêu, sẻ chia để công việc chung được tốt đẹp, hoàn cảnh chung được cải thiện, hạnh phúc chung được giữ vững. Không ai có thể sống một mình, độc lập vì tình thương khiến con người gắn bó hơn và cuộc sống của mỗi người sẽ tốt đẹp hơn.

Trong những thời kỳ nước ta bị thực dân xâm lược, người Việt Nam dù giàu sang hay nghèo khổ, hạnh phúc hay đau khổ... nhưng tất cả đều chung nỗi đau mất nước, nỗi nhục nô lệ, chung một ước vọng độc lập, tự do. Vì vậy mà mọi người đã yêu thương, đoàn kết lại với nhau để đấu tranh chống quân thù. Đó là một nhu cầu tự nhiên và cũng là điều kiện sống còn trước những hiểm nguy đe dọa vận mệnh của đất nước, dân tộc.Dân tộc ta chủ yếu làm nông. Trong sản xuất, thời tiết và tự nhiên ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả thu hoạch. Nếu mọi người không đồng lòng đắp đê chống lụt, trồng rừng chống lũ thì khó có thể bảo vệ được mùa màng và thành quả lao động phải vất vả một nắng hai sương mới làm ra được. Trong điều kiện sống khắc nghiệt, nếu không biết dựa dẫm vào nhau thì làm sao tồn tại nổi? Mối quan hệ chặt chẽ đã khiến cho tình thương nảy nở và người Việt Nam coi đó là truyền thống quý báu tự bao đời.

Ca dao Việt Nam còn có câu:

Trong một nước, lòng nhân ái vẫn hiện hữu,
Cho dù hiện đại có nhiều biến đổi, sự đoàn kết vẫn giữ giá trị vững bền.

Dù cuộc sống ngày nay thay đổi, con người quan tâm nhiều đến quyền lợi cá nhân, nhưng truyền thống tương thân tương ái và lòng đoàn kết của dân tộc ta vẫn giữ được giá trị quan trọng.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - Mẫu 2

Dân Việt Nam có một giá trị quý báu, đó là tinh thần tương thân tương ái “lá lành đùm lá rách”, lòng đoàn kết giúp đỡ nhau “thương người như thể thương thân”. Giá trị này đã trở thành triết lí của dân tộc, thể hiện trong tục ngữ, ca dao. Câu ca dao dưới đây phản ánh rõ tinh thần ấy:

Một lòng yêu thương, bao dung với nhau,
Mặc dù khác biệt nhưng chung một nguồn gốc.

Lòng yêu thương và sự đoàn kết đã được mô tả qua hình ảnh của bầu và bí trong câu ca dao trên. Bầu và bí, mặc dù khác loại nhưng được trồng chung trên cùng một đất đai, leo chung trên cùng một giàn tre. Họ chia sẻ cùng một môi trường sống, cùng chịu những điều kiện khắc nghiệt. Vì vậy, họ trở nên gần gũi, thân thiết với nhau. Bầu mềm mại, bí cũng thế. Bầu cần được tựa vào giàn mới phát triển, và bí cũng như vậy. Sự chia sẻ một giàn cũng có ý nghĩa là bầu và bí cần phải dựa vào nhau, dựa vào giàn để tồn tại. Nếu giàn đổ, bầu và bí đều gặp nguy hiểm. Vậy nên, bầu không nên coi thường bí, và ngược lại. Vì sao bầu và bí khác biệt nhưng vẫn phải thương yêu nhau? Dân gian giải thích rằng 'chung một giàn'. Điều này có nghĩa là họ chia sẻ cùng một vị trí, cùng một không gian. Bầu và bí cùng chịu mưa, chịu nắng, sống chung trên những mảnh đất khác nhau nhưng cùng nhau. Do đó, hoàn cảnh của họ không khác biệt nhau nhiều. Nếu bí khô héo, bầu cũng sẽ không tươi tốt. Bầu yêu thương bí cũng chính là tự yêu thương bản thân. Nếu bí không sống sót, bầu cũng không thể phát triển.

Mặc dù câu ca dao nói về bầu và bí, nhưng dân gian không chỉ đề cập đến cây cỏ. Hình ảnh của bầu và bí là một thông điệp ẩn dụ để khuyến khích và khuyên bảo con người. Con người cũng giống như bầu và bí, mặc dù khác biệt nhưng lại sống chung trong một cộng đồng, một xã hội. Hình ảnh của cây giàn bầu và bí gợi lên hình ảnh của một đất nước, một xã, một làng, hoặc một nhóm cụ thể. Điều này cũng có thể ám chỉ đến một trường học, một công ty, hoặc một cộng đồng nhỏ. Bất kỳ ai trong cộng đồng đó cũng cần phải thương yêu và đoàn kết với nhau.

Không ai có thể sống cô lập, không có mối quan hệ với người khác. Mỗi người đều có quê hương, có những người đồng hương cùng làng xóm. Mỗi người cũng phải làm việc, và do đó có những đồng nghiệp. Trẻ con khi đi học sẽ có bạn bè cùng lứa tuổi, cùng thầy cô. Những điểm chung này đã giúp họ gắn bó với nhau hơn. Nhờ vào đó, họ hiểu biết và cảm thông với nhau, và hỗ trợ lẫn nhau. Cuộc sống sẽ trở nên tốt đẹp hơn nếu mọi người quan tâm và yêu thương nhau. Do đó, lòng yêu thương, tinh thần đoàn kết, sẻ chia, và nhường nhịn là những phẩm chất quý báu cần phải có ở mỗi người.

Lời khuyên và lời kêu gọi về tình yêu thương và đoàn kết không chỉ xuất hiện một lần qua câu ca dao trên. Chúng ta còn thấy điều này trong nhiều câu ca dao khác:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng

Khôn ngoan khi đối diện với người khác
Gà sinh cùng một mẹ, không nên hoài đấu nhau

Thực tế đã chứng minh sức mạnh của sự đoàn kết và lòng yêu thương của nhân dân Việt Nam mỗi khi đối mặt với kẻ thù ngoại xâm. Trong những trận chiến, tình thương và sự đoàn kết đã trở thành nguồn lực quan trọng giúp dân tộc ta giành chiến thắng. Từ miền núi đến miền biển, từ phía Bắc đến phía Nam, từ người lớn đến trẻ nhỏ, ai cũng hiểu rõ rằng chỉ có bằng lòng đoàn kết và yêu thương nhau mới có thể chiến thắng kẻ thù.

Hiện nay, dù đất nước đã thống nhất nhưng không phải mọi người đều có cuộc sống giàu có. Điều này tạo ra sự khác biệt trong cuộc sống của mỗi người. Có những người phải làm việc vất vả mỗi ngày để kiếm cái ăn, cái mặc. Trong khi đó, lại có những người may mắn hơn. Theo tinh thần truyền thông của dân tộc, chúng ta cần phải giúp đỡ những người khó khăn, giảm bớt bất công xã hội. Những người giàu có cần phải ủng hộ những người nghèo, tham gia vào các hoạt động từ thiện, thể hiện tinh thần đoàn kết và lòng nhân ái của cha ông. Nếu không có sự giúp đỡ và đoàn kết như vậy, làm sao chúng ta có thể cùng nhau vượt qua khó khăn trong cuộc sống?

Đọc lại câu ca dao kêu gọi lòng yêu thương và đoàn kết, chúng ta càng nhận ra giá trị to lớn của tình thương và sự sáng suốt của những người tiền bối. Tình thương giúp con người trở nên hòa nhã, thân thiện với mọi người xung quanh. Tình thương giúp chúng ta vượt qua khó khăn, thách thức trong cuộc sống. Yêu thương và quan tâm đến những người xung quanh, hàng xóm, bạn bè là phẩm chất cần thiết mà mỗi người chúng ta cần phải có. Chúng ta sẽ truyền lại cho thế hệ sau những giá trị tốt đẹp đó, giúp cuộc sống trở nên ý nghĩa và đẹp đẽ hơn.

Nghị luận về câu ca dao 'Bầu ơi thương lấy bí cùng'

Việt Nam từ xưa đã là quê hương của tình thương và lòng đoàn kết, mỗi người luôn quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau. Tinh thần tương thân tương ái đó đã được thể hiện rất nhiều trong thơ văn, đặc biệt là trong ca dao - dạng hình thức văn học dân gian. Một trong những bài ca dao mà chúng ta không thể không nhắc đến là:

“Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”

Thực tế, ca dao là ngôn từ phản ánh cuộc sống hàng ngày của người lao động. Thông qua những câu ca dao này, cha ông đã truyền đạt biết bao bài học quý báu về cuộc sống. Vì vậy, ca dao luôn mang trong mình nhiều ý nghĩa sâu xa, tiềm ẩn. Hai câu ca dao này cũng không ngoại lệ. Ở một mức độ, chúng nói về mối quan hệ giữa bầu và bí, hai loại trái cây quen thuộc trong dân gian. Bầu và bí, mặc dù là hai giống cây khác nhau nhưng thường được trồng chung và leo chung trên một giàn. Vì thế, chúng trở nên gần gũi, thân thiết. Với cùng một điều kiện sống và số phận chung, bầu và bí không nên xa cách nhau. Việc bầu chê bí hoặc ngược lại chỉ là vô nghĩa, vì cả hai đều là cùng một họ. Bầu và bí chia sẻ mọi khó khăn và niềm vui, cùng nhau đối mặt với thời tiết xấu, và chỉ khi đoàn kết với nhau, họ mới có thể vượt qua mọi khó khăn.

Ngoài ý nghĩa hiển nhiên, bài ca dao còn chứa đựng ý nghĩa sâu xa. Đó là việc dùng câu chuyện về bầu và bí để nói về con người và cuộc sống. Cha ông đã truyền lại cho chúng ta một lời khuyên quý báu, đó là hãy yêu thương, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau. Vậy tại sao cần phải làm như vậy trong xã hội? Lịch sử dân tộc đã chứng minh rằng chỉ có khi mọi người cùng nhau đoàn kết và yêu thương, chúng ta mới có thể vượt qua mọi thách thức, từ chiến tranh cho đến thiên tai. Ngày nay, khi đất nước đang phát triển, việc giúp đỡ và đoàn kết vẫn là điều cần thiết, giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn.

Trong câu ca dao và tục ngữ, có nhiều lời khuyên kêu gọi con người cần đoàn kết và yêu thương nhau:

“Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại thành hòn núi cao”

Thực sự, sức mạnh của tình thương và lòng đoàn kết, sự gắn bó và giúp đỡ lẫn nhau đã được chứng minh bằng thực tế làm cho chúng ta hiểu được tính đúng đắn của nó. Dân tộc Việt Nam đã chiến thắng biết bao kẻ thù xâm lược, giành độc lập - tự do và xây dựng được một xã hội văn minh, tốt đẹp như ngày hôm nay nhờ vào những truyền thống tốt đẹp đó.

Yêu thương, đoàn kết, và giúp đỡ lẫn nhau là truyền thống quý báu của dân tộc và nhân dân ta, và truyền thống này cần được duy trì và phát huy không chỉ ở hiện tại mà còn ở tương lai vì đây là đạo lý cốt lõi của con người, thể hiện lòng nhân ái giữa con người với con người. Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, chúng ta có thể hiểu rộng hơn nghĩa của câu ca dao trên là cả loài người sống trên trái đất cần biết yêu thương, chia sẻ để xã hội không còn chiến tranh và phát triển ngày càng mạnh mẽ. Câu ca dao là lời dạy ấm áp về tình người, khuyến khích chúng ta mở lòng yêu thương và quên đi cái tôi để mở rộng lòng nhân ái.

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Dù cuộc sống có thay đổi, con người hiện đại có thể chú ý nhiều đến cá nhân họ, nhưng truyền thống đoàn kết và nhân ái vẫn giữ được giá trị quan trọng. Là một học sinh ngồi trên ghế nhà trường, tôi nhận ra rằng việc giúp đỡ những bạn học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống là một hành động vô cùng ý nghĩa, thể hiện lòng tương thân tương ái. Tôi hy vọng rằng, trong cuộc sống, sẽ còn nhiều hành động ý nghĩa như vậy để làm cho thế giới trở nên nhân văn hơn.

Nhận định về câu ca dao 'Bầu ơi thương lấy bí cùng'

Ca dao dân ca như một dàn nhạc vô tận. Âm nhạc dịu dàng và sâu lắng của nó đã thể hiện tâm tình cuộc sống của người Việt từ xa xưa. Ca dao dân ca mang lại cho chúng ta nhiều bài học về tình thương, đạo lý. Trên hành trình lịch sử hàng nghìn năm xây dựng và bảo vệ đất nước, ông bà ta luôn nhắc nhở chúng ta:

'Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại thành hòn núi cao'

Bầu và bí là hai loài cây quen thuộc trong mỗi vườn nhà, mỗi gia đình nông dân Việt Nam. Dù là loại cây leo, nhưng bầu và bí lại 'khác giống'. Hoa bí vàng, hoa bầu trắng. Quả bí dài, quả bầu tròn. Bầu không nên khinh thường bí vì thô hơn, mà hai loài cây này lại 'chung giàn', tức là chung số phận, chung điều kiện sống, gần gũi bên nhau, che chở lẫn nhau để có thể tồn tại. Khi trời ấm áp mùa xuân, mưa nắng thuận hòa mùa hạ, đất màu tươi tốt, thì bí bầu cùng hưởng, hoa trái nở rộ. Gặp lúc nắng hạn bão tố, sâu bệnh, giàn đổ 'lá gãy cành rơi' thì bí và bầu cùng chia sẻ hoạn nạn, cay đắng ngọt ngào có nhau. Vì thế, câu ca dao 'Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại thành hòn núi cao' vô cùng tự nhiên và đơn giản.

Bầu và bí là hai biểu tượng thể hiện tình người và tình đời. Dưới hình thức ẩn dụ, nhân hoá và cảm thán, giọng thơ vang lên ngọt ngào, thấm đẫm, câu ca dao truyền đạt một lời khuyên vừa nhẹ nhàng tế nhị vừa sâu sắc chân thành cho mỗi người chúng ta.

Chín mươi triệu người Việt Nam, dù có 'khác giống' nhau, là Kinh, Thượng hay Mán, Mường, v.v..., sống ở miền Bắc hay miền Nam, ở miền xuôi hay miền ngược, chúng ta đều có một Tổ quốc, một lịch sử, một văn hoá, một cơ đồ Việt Nam,… Mặc dù chúng ta có thể khác nhau về gia đình, hoàn cảnh, điều kiện sống, trình độ văn hoá,… nhưng vẫn tồn tại bên nhau, sống, học tập và làm việc trong xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong cộng đồng người Việt, chúng ta có những điều 'chung' như bí và bầu 'chung một giàn'. 'Chung' Tổ quốc, là nghĩa đồng bào. 'Một giọt máu đào hơn ao nước lã'. 'Chung' làng xóm, phố phường, là tình đồng hương. 'Chung' trường, lớp, là tình đồng học, bạn đồng môn. Chúng ta còn có tình đồng nghiệp, tình đồng cảnh, và cùng chung ước mơ, hoài bão, v.v... Những điều 'chung' đó đã gắn bó mọi tâm hồn Việt Nam, tạo nên tình yêu thương nhân dân đất nước.

Tóm lại, câu ca dao đã truyền đạt bài học về tình thương, đạo lí, nhắc nhở chúng ta biết yêu thương, đùm bọc, chở che, giúp đỡ lẫn nhau để xây dựng một cuộc sống ấm no, hạnh phúc lâu dài.

Tại sao chúng ta cần phải sống trong tình yêu thương và đùm bọc nhau? Bởi vì sự tồn tại của mỗi người Việt Nam luôn đặt tình Tổ quốc, nghĩa đồng bào lên trên hết, trước hết, thiêng liêng, cao cả. Vì cuộc sống mà mọi thành viên trong cộng đồng người Việt gắn bó với nhau, vinh nhục, đau khổ, khát khao, yêu thương, hận thù, cay đắng ngọt ngào đều chung sống và chia sẻ. Trước biến cố của ngoại bang xâm lăng, nước mất nhà tan, mọi người Việt Nam đoàn kết yêu thương, quyết tâm đuổi giặc, cứu nước.

Không ai có thể sống trong cô đơn mà đạt được hạnh phúc? Cuộc sống đầy biến động, thiên tai địch họa thường xuyên xảy ra, chỉ có tình thương yêu mới giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn và chiến thắng. Tình thương yêu, đùm bọc… còn mang lại cho chúng ta niềm tin để 'Đi tới và làm nên thắng trận', hướng tới một ngày mai rạng rỡ: 'Còn non, còn nước, còn người ...'. Suốt một nghìn năm Bắc thuộc, suốt một thế kỉ bị thực dân Pháp thống trị, lịch sử đã dạy cho chúng ta bài học về tình thương yêu và đoàn kết dân tộc.

Đạo lí dân tộc ta coi trọng tình yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. 'Anh em như thể chân tay ... Người trong một nước thì thương nhau cùng... Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ', v.v... . Bằng máu, mồ hôi và nước mắt, bằng kinh nghiệm sống qua bốn nghìn năm lao động và chiến đấu, nhân dân ta đã dùng tình thương để tạo nên bản sắc dân tộc, bản lĩnh giống nòi. Chúng ta tự hào về truyền thống nhân nghĩa, nhân ái cao đẹp đã tạo ra sức mạnh của Việt Nam.

'Một bầu thương lấy bí cùng,
Khác nhau nhưng cùng một giàn'

Tiếng kêu rền của tổ tiên hay lời kêu gọi từ đất nước? Trên con đường tiến tới tương lai, mỗi người con Việt Nam có trách nhiệm xây dựng đạo đức và tình yêu thương cho một Việt Nam phồn thịnh.