Mytour giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Những tình huống hiểm nghèo, từ cuốn sách Chân trời sáng tạo, tập 1.
Mời bạn tham khảo ngay dưới đây để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ.
Soạn bài về Những trường hợp khó khăn và cần sự giúp đỡ - Mẫu 1
Sẵn sàng đọc
1. Theo bạn, đặc điểm nào là quan trọng cho một người bạn tốt?
2. Trong hoàn cảnh nào một người được coi là 'người mạnh mẽ'?
Gợi ý:
1. Một người bạn tốt cần có các phẩm chất như: sẻ chia, lắng nghe, hiểu biết, và trung thực...
2. Một người được coi là “người mạnh” có thể là người khỏe mạnh hơn, giàu có hơn, hoặc có quyền lực hơn...
Trải nghiệm văn bản cùng bạn
Câu 1. Trong câu chuyện, điều gì khiến bạn bất ngờ?
Điều gì xảy ra trong câu chuyện làm bạn ngạc nhiên: Khi hai người bạn đang đi trong rừng, một con gấu bất ngờ nhảy ra tấn công.
Câu 2. Lời của chó sói trong câu chuyện có thuyết phục không? Vì sao?
Lời của chó sói trong câu chuyện không thuyết phục. Bởi vì chó sói chỉ muốn tìm cớ để ăn thịt con chiên.
Câu 3. Tại sao chó sói cố gắng bịp bợm và tìm cách ăn thịt con chiên trong phần kết của câu chuyện?
Trong phần kết, chó sói cố gắng bịp bợm và tìm cách ăn thịt con chiên để tìm cớ để nuốt chửng chúng.
Suy nghĩ và phản ánh
Câu 1. Danh sách một số từ chỉ không gian và thời gian trong tác phẩm Hai người bạn cùng hành và chú gấu, Chó sói và cừu con theo cách mà đã được mô tả dưới đây (thực hiện theo ý). Đánh giá về không gian trong hai tác phẩm.
Tên văn bản | Từ ngữ chỉ không gian | Từ ngữ chỉ thời gian |
Hai người bạn đồng hành và con gấu | Trong rừng | đương, bấy giờ |
Chó sói và chiên con | Dòng suối | tức khắc, năm ngoái, khi tôi còn chửa ra đời |
=> Không gian tự nhiên mở rộng.
Câu 2. Xác định tình huống trong truyện Hai người bạn cùng hành và chú gấu, Chó sói và cừu con. Tình huống đó ảnh hưởng như thế nào đến việc thể hiện đặc điểm của nhân vật?
- Tình huống truyện:
- Hai người bạn cùng hành và chú gấu: Hai người bạn đi trong rừng thì gặp một con gấu. Người đi trước tìm được một bụi cây và trốn trong tán lá, bỏ lại bạn của mình.
- Chó sói và cừu con: Cừu con đang uống nước bên bờ suối thì bị gặp một con sói. Nó nỗ lực tìm cách tự bảo vệ để không bị con sói tấn công.
- Tình huống đó có vai trò làm nổi bật tính cách của nhân vật:
- Hai người bạn cùng hành và chú gấu: Người đi trước là một kẻ ích kỷ, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân.
- Chó sói và chiên con: Con chó sói tinh quái, độc ác.
Câu 3. Tóm tắt câu chuyện Hai người bạn cùng hành và chú gấu.
Gợi ý: Hai người bạn đang đi trong rừng thì gặp một con gấu. Người đi trước tìm được một cành cây, trốn trong tán lá. Người kia không biết trông cậy vào đâu liền nằm xuống. Con gấu đến gần gửi một lúc rồi đi đi. Khi bạn hỏi con gấu nói gì, anh ta trả lời rằng không nên tin những người bỏ bạn bè trong hoạn nạn.
Câu 4. Trong văn bản ngụ ngôn cũng như trong các văn bản truyện, lời thoại của nhân vật thường đóng góp vào việc thể hiện đặc điểm của nhân vật đó. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã giúp hiện lên đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?
Tóm tắt cuộc trò chuyện:
- Sao mày dám đụng vào nước uống của ta?
- Xin lỗi ngài, hãy dừng lại để giải quyết vấn đề, nơi tôi uống nước cách xa đây hai mươi bước.
- Chính ngươi động chạm đến nước và còn vu khống tôi năm ngoái.
- Năm ngoái à? Lúc ấy tôi chưa sinh ra.
- Không phải em thì là anh em của em đó.
- Tôi không có bạn bè.
- Thì một nhóm nhỏ, chó và chiên, chó người cùng nhau một trận. Họ nói cho chúng tôi biết phải trả thù.
=> Lời thoại giúp phản ánh tính hung ác, độc ác và kiêu căng của con chó sói, cũng như tính hiền lành, nhút nhát và yếu đuối của chiên con.
Câu 5. Xác định đề tài và rút ra bài học từ mỗi câu chuyện.
- Chủ đề:
- Hai người bạn cùng hành và chú gấu: Tình bạn
- Chó sói và chiên con: Sức mạnh bắt nạt sự yếu đuối.
- Bài học:
- Hai người bạn cùng hành và chú gấu: Đừng tin vào những kẻ bỏ rơi bạn bè khi khó khăn đến.
- Chó sói và chiên con: Bạo lực đối với người yếu là thứ tội ác, cần bị lên án.
Câu 6. Trong hai tác phẩm: Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em ưa thích tác phẩm nào hơn? Vì sao? Viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu để diễn đạt cảm nhận của em về tác phẩm đó.
- Chó sói và chiên con: Trong văn bản “Chó sói và chiên con”, mặc dù ngắn gọn nhưng chứa đựng một bài học sâu sắc. Hai nhân vật chính là chó sói và chiên con đã có cuộc trò chuyện bên bờ suối. Chiên con đang uống nước thì bị một con sói tấn công. Nó cố gắng tìm cách bảo vệ mình khỏi sự tấn công của con sói. Lời thoại giúp phản ánh tính hung ác, độc ác và kiêu căng của chó sói, cũng như tính hiền lành, nhút nhát và yếu đuối của chiên con. Với câu chuyện này, tác giả muốn chỉ trích những kẻ ăn ý mạnh chọc yếu.
- Chó sói và cừu non: Trong văn bản “Chó sói và cừu non”, tác giả mang đến một bài học quan trọng về cuộc sống. Truyện kể về cuộc đối thoại giữa chó sói và cừu non. Chó sói đang uống nước thì phát hiện một con cừu non. Nó cố gắng tìm mọi cách để buộc tội cho cừu non đã làm đục nước suối. Cừu non cố gắng chứng minh rằng mình không phải làm vậy. Nhưng chó sói lại đổ tội cho cả bố của cừu non, sau đó tấn công và ăn thịt chú cừu non. Cuối cùng, tác giả rút ra bài học: “Bất kỳ lý do nào cũng chỉ là lợi ích cho kẻ ác”. Hình ảnh chó sói - biểu tượng cho sự tàn bạo, luôn dùng cám dỗ để quấy rối những người yếu - cừu non. Truyện nhắc nhở chúng ta cần phải cảnh giác trước những kẻ xấu.
Soạn bài Các tình huống nguy hiểm - Mẫu 2
Câu 1. Liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian trong hai văn bản.
Tên văn bản | Từ ngữ chỉ không gian | Từ ngữ chỉ thời gian |
Hai người bạn đồng hành và con gấu | Trong rừng | đương, bấy giờ |
Chó sói và chiên con | Dòng suối | tức khắc, năm ngoái, khi tôi còn chửa ra đời |
=> Không gian trong cả hai văn bản đều được mô tả rộng lớn.
Câu 2. Xác định tình huống trong truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con. Tình huống đó ảnh hưởng như thế nào đến việc thể hiện đặc điểm nhân vật?
- Tình huống truyện:
- Hai người bạn đồng hành và con gấu: Hai người bạn đang đi trong rừng thì một con gấu nhảy ra; người đi trước tìm được một bụi cây và ẩn mình trong tán lá, bỏ mặc bạn của mình.
- Chó sói và chiên con: Chiên con đang uống nước bên bờ suối thì gặp một con sói; nó tìm cách tự bảo vệ để không bị con sói tấn công.
- Tình huống đó góp phần thể hiện được tính cách của nhân vật:
- Hai người bạn đồng hành và con gấu: Người đi trước là một kẻ tham lam sợ chết, chỉ biết lo cho bản thân.
- Chó sói và chiên con: Chó sói gian xảo, độc ác.
Câu 3. Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu.
Truyện kể về hai người bạn đang đi trong rừng. Bất ngờ, họ gặp một con gấu. Người đi trước tìm thấy một cành cây, lập tức trốn vào đám lá. Người còn lại không biết làm gì, nên nằm xuống. Con gấu đến gần một lúc rồi lại ra đi. Người bạn trốn trên cây xuống và hỏi anh bạn về những gì con gấu nói. Anh bạn trả lời rằng con gấu cảnh báo không nên tin những người sẵn sàng bỏ rơi bạn bè khi gặp khó khăn.
Câu 4. Trong văn bản ngụ ngôn và truyện, lời thoại của nhân vật thường thể hiện đặc điểm của họ. Tóm tắt cuộc trò chuyện giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và chỉ ra cách lời thoại phản ánh đặc điểm của mỗi nhân vật.
Chiên con đang uống nước dưới suối. Chó sói liền nghĩ cách ăn thịt chiên con. Nó lại gần và la lớn: “Sao mày dám làm đục nước uống của tao? Mày phải trả giá cho việc này!”. Chiên con hoảng sợ xin tha và giải thích nơi mình uống nước cách xa suối nguồn phía trên của sói. Sói lại tìm lý do khác rằng năm ngoái chiên con đã nói xấu về nó. Chiên con sợ hãi đáp rằng năm ngoái chiên con vẫn chưa ra đời. Sói tiếp tục lấy lí do không lý rằng “Không phải mày thì là anh mày đó!”.
=> Lời thoại góp phần thể hiện đặc điểm tính cách của mỗi nhân vật.
Câu 5. Xác định chủ đề và rút ra bài học từ mỗi truyện.
- Chủ đề:
- Hai người bạn đồng hành và con gấu: tình bạn
- Chó sói và chiên con: ỷ mạnh hiếp yếu.
- Bài học:
- Hai người bạn đồng hành và con gấu: không nên tin tưởng vào những người bỏ rơi bạn bè trong khó khăn, hoạn nạn.
- Chó sói và chiên con: ỷ mạnh hiếp yếu là thói xấu, đáng lên án.
Câu 6. Trong hai văn bản: Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, tôi thích văn bản nào hơn? Tại sao? Dưới đây là cảm nhận của tôi về văn bản đó.
- Chó sói và chiên con: Truyện ngụ ngôn “Chó sói và chiên con” của La Phông-ten đã truyền đạt một bài học sâu sắc. Nội dung của câu chuyện kể về cuộc trò chuyện giữa chó sói và chiên con tại một dòng suối. Thông qua lời nói của hai nhân vật, tính cách của sói được phác thảo rõ ràng, là một kẻ gian ác, thích áp bức kẻ yếu. Trong khi đó, chiên con lại quá hiền lành, nhút nhát và ngây thơ. Sự đối lập giữa hai nhân vật đã làm nổi bật đề tài của truyện, là lời phê phán về thói quen ỷ mạnh hiếp yếu.
- Chó sói và cừu non: Trong văn bản “Chó sói và cừu non” của tác giả Ê-dốp, bài học được truyền đạt rõ ràng. Truyện kể về cuộc đối thoại giữa chó sói và cừu non về việc đổ tội làm đục nước suối. Dù cừu non đã đưa ra những lý lẽ hợp lý, chó sói vẫn không chịu lắng nghe và tiếp tục bạo hành. Tác giả còn rút ra bài học: “Lời ngụy biện nào cũng chỉ có lợi cho bạo chúa” - phê phán những kẻ ác độc, luôn tìm cách lợi dụng sức mạnh để bắt nạt người yếu.