Buzz
Trái Đất là nơi sinh sống của con người, với vai trò quan trọng không thể phủ nhận. Dưới đây là tài liệu học tập Soạn văn 6: Trái Đất - cái nôi của sự sống, trong bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tập 2.
Các bạn học sinh lớp 6 hãy chuẩn bị bài tập một cách nhanh chóng và đầy đủ. Chi tiết nội dung sẽ được cung cấp ngay sau đây.
1. Kiến thức về Ngữ Văn
1.1 Phân loại văn bản
Văn bản là một phương tiện giao tiếp, đầy đủ về cả nội dung và hình thức, có thể tồn tại dưới dạng viết hoặc nói. Nó được sử dụng để truyền đạt thông tin, thể hiện ý kiến và cảm xúc.
1.2 Đặc điểm của đoạn văn trong văn bản
Đoạn văn là một phần quan trọng của văn bản, mang tính hoàn chỉnh về ý nghĩa và hình thức, thường bao gồm nhiều câu (số lần một câu) được sắp xếp xung quanh một ý nhỏ. Đoạn văn thường bắt đầu bằng một chữ viết hoa ở đầu dòng và kết thúc bằng một dấu chấm.
1.3 Yếu tố và cách triển khai của văn bản
- Một văn bản thông tin thường bao gồm các yếu tố như: tiêu đề, mục lục…
- Mỗi văn bản thông tin có cách triển khai riêng biệt.
1.4 Văn bản đa phương tiện
Đây là loại văn bản sử dụng kết hợp giữa ngôn ngữ và các phương tiện phi ngôn ngữ như biểu đồ, sơ đồ, hình ảnh…
1.5 Từ vay mượn và hiện tượng mượn từ
- Từ vay mượn là từ được lấy từ một ngôn ngữ khác.
- Tiếng Việt mượn nhiều từ từ tiếng Hán và tiếng Pháp.
2. Soạn bài Trái Đất - tổ quốc của sự sống
2.1 Trước khi đọc
Câu 1. Anh/Chị đã từng nghe, đọc hoặc thuộc lòng những ca khúc, bài thơ nào viết về Trái Đất chưa? Chúng đã để lại ấn tượng, cảm xúc gì trong anh/chị? Theo anh/chị, để hiểu biết và yêu thương hơn hành tinh xanh này, chúng ta còn cần tìm kiếm những nguồn thông tin hoặc loại tài liệu nào khác?
- Những ca khúc, bài thơ:
- Những bài thơ như: Trái đất vẫn xoay (Huy Cận), Ta suy ngẫm về trái đất…
- Những bài hát như: Trái đất này là của chúng ta, Tình yêu màu xanh…
- Tình cảm: trân trọng, lòng yêu quý trái đất
- Cần tìm hiểu từ các thông tin nghiên cứu về trái đất.
Câu 2. Con người thường nói: “Sự sống muôn màu”. Em hiểu điều này như thế nào?
Mỗi sự vật đều mang một đặc điểm riêng biệt, không giống nhau.
2.2 Trong khi đọc
Câu 1. Đa dạng của sự sống trên Trái Đất như thế nào?
- Có những loài chỉ có thể được quan sát thông qua kính hiển vi như vi sinh vật.
- Có những loài có kích thước khổng lồ như cây bao báp, cá voi xanh và những sinh vật thuộc họ khủng long…
- Có vô số loài thực vật, động vật khác nhau sinh trưởng phát triển…
Câu 2. Tại sao có thể khẳng định con người là đỉnh cao của sự sống trên Trái Đất?
- Con người có bộ não và hệ thần kinh phát triển nhất, có ý thức, có tình cảm, có ngôn ngữ, biết tổ chức cuộc sống theo hướng tích cực.
- Con người đã trực tiếp ảnh hưởng đến môi trường Trái Đất, thay đổi nó để phục vụ cho bản thân.
Câu 3. Bài văn có lạc đề không?
Không có lạc đề. Vấn đề chính được thảo luận là sự tồn tại của Trái Đất.
2.3 Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Liệt kê những thông tin chính mà văn bản truyền đạt cho người đọc?
- Trái Đất thuộc hệ Mặt Trời.
- Nước - nguồn sống của mọi sinh vật trên Trái Đất.
- Trái Đất là nơi sinh sống của đa dạng loài.
- Con người trên hành tinh Xanh.
- Tình hình hiện tại của Trái Đất.
Câu 2. Các bức tranh minh họa làm sáng tỏ thông tin gì trong văn bản?
Các bức tranh minh họa giải thích về sự đa dạng của cuộc sống trên Trái Đất.
Câu 3. Phần 2 (“Vị thần hộ mệnh” của sự sống trên Trái Đất) tập trung thông tin về vấn đề gì? Việc nói về vấn đề này liên quan như thế nào đối với hướng triển khai những nội dung khác ở các phần kế tiếp?
Phần 2 giải thích vai trò của nước đối với sự sống trên Trái Đất. Vấn đề này ảnh hưởng đến các phần sau. Ở phần 3 và phần 4, tác giả sẽ thảo luận về sự phát triển của cuộc sống và sự phong phú của loài vật nhờ vào nguồn nước, đặc biệt là con người. Con người sẽ khai thác Trái Đất để đáp ứng các mục đích khác nhau.
Câu 4. Văn bản đã khám phá đủ về sự phi thường của sự sống trên hành tinh Xanh chưa? Em nghĩ có những điều gì nên bổ sung vào vấn đề này?
Tác động của Trái Đất đến các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời.
Câu 5. Dựa trên kiến thức của em, hãy cung cấp bằng chứng để xác định con người là điểm cao nhất trong sự kỳ diệu của cuộc sống trên Trái đất?
- Con người đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm tiên tiến để đáp ứng nhu cầu của mình.
- Con người đã khám phá những điều kỳ diệu ngoài lãnh thổ Trái Đất: các hành tinh trong hệ Mặt Trời, vũ trụ...
- Con người đang ngày càng khám phá và biến đổi tự nhiên.
Câu 6. Giải thích tại sao câu hỏi về khả năng chịu đựng của Trái Đất xuất hiện ở cuối văn bản. Câu hỏi này đang khiến em nghĩ gì?
Trong thời đại này, câu hỏi được đặt ra về tình trạng cấp bách của Trái Đất trong bối cảnh hiện nay. Điều này thúc đẩy người đọc suy ngẫm về ảnh hưởng tiêu cực của con người đối với hành tinh, cũng như sự cần thiết của biện pháp để bảo vệ nó.
Câu hỏi số 7. Từ việc hiểu văn bản về Trái Đất - nơi bắt nguồn của sự sống, bạn học hỏi được điều gì về cách tiếp cận văn bản thông tin?
- Cần lưu ý đến cấu trúc của văn bản thông tin.
- Hiểu rõ mục đích, nội dung của văn bản.
- Rút ra ý nghĩa của văn bản sau khi đọc…
Kết nối thông tin với việc đọc
Hãy viết một đoạn văn (khoảng từ 5 đến 7 câu) về chủ đề Giữ cho hành tinh luôn xanh...
Chú ý:
Ví dụ 1
Để bảo vệ môi trường và giữ cho hành tinh luôn xanh, mỗi người cần phải có ý thức. Hiện nay, môi trường đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Rừng bị khai thác quá mức, nguồn nước bị ô nhiễm, không khí trở nên độc hại hơn... Tất cả những vấn đề này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của con người. Vì vậy, việc thực hiện những hành động nhỏ như trồng cây, quản lý rác thải, giảm thiểu ô nhiễm... là rất quan trọng để cải thiện môi trường sống.
Ví dụ 2
Để bảo vệ môi trường và giữ cho hành tinh luôn xanh, chúng ta cần hành động ngay bây giờ. Môi trường đang chịu tác động nặng nề từ nhiều nguồn, từ không khí đến đất đai và nguồn nước. Rừng, một nguồn tài nguyên quý báu, đang bị tàn phá nghiêm trọng. Những vấn đề này sẽ gây ra hậu quả lớn. Vì vậy, mỗi người cần nâng cao ý thức và thực hiện những hành động nhỏ như trồng cây, quản lý rác thải, giảm thiểu ô nhiễm... để bảo vệ hành tinh xanh của chúng ta.
