Bài viết (Nói và nghe trang 104) Thể hiện cảm xúc về tình yêu đối với quê hương - Liên kết kiến thức

Với bài viết Nói và nghe: Thể hiện cảm xúc về tình yêu đối với quê hương trang 104, 105 Ngữ văn lớp 6 Liên kết kiến thức sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng viết bài 6.

Bài viết (Nói và nghe trang 104) Thể hiện cảm xúc về tình yêu đối với quê hương - Liên kết kiến thức

Trong phần Đọc, bạn đã tiếp xúc với những tác phẩm thơ, văn thể hiện tình yêu, sự gắn bó với quê hương; lòng tự hào về cảnh sắc, truyền thống văn hóa,… của nơi bạn sinh ra và lớn lên. Chắc chắn bạn đã có những suy nghĩ, cảm xúc mới mẻ về sự gắn kết của mỗi người với quê hương của họ. Hãy chia sẻ những suy nghĩ đó.

1. Trước khi nói 

a. Chuẩn bị nội dung nói 

- Tóm tắt cảm xúc về tình cảm gắn bó của bạn với quê hương, đó là tình cảm thiêng liêng của mỗi người. 

- Đề cập đến một số biểu hiện cụ thể của tình cảm gắn bó của con người với quê hương: 

+ với những người thân thương,

+ với vẻ đẹp của thiên nhiên, 

+ với những truyền thống và tập tục, 

+ với hương vị đặc trưng của đồ ăn quê hương, … 

- Ý nghĩa của tình yêu đối với quê hương đối với mỗi người: 

+ giúp con người cảm thấy hạnh phúc hơn 

+ là động lực thúc đẩy chúng ta không ngừng phấn đấu hoàn thiện bản thân và không quên nguồn cội,… 

b. Huấn luyện 

- Có thể tập luyện một mình hoặc trước mặt bạn bè, người thân và tiếp tục nhận xét, góp ý để phần trình bày của bạn trở nên tốt hơn, ấn tượng hơn.

- Tập nói rõ ràng, điều chỉnh ngôn từ phù hợp và kiểm soát thời gian trình bày.

2. Trình bày bài nói 

- Trong quá trình trình bày bài nói, cần tập trung vào mục đích diễn đạt suy nghĩ về tình cảm gắn bó của con người với quê hương nói chung, có thể liên kết với tình cảm của bạn đối với quê hương của mình.

- Để nội dung trình bày được tập trung, không bỏ sót những ý quan trọng, thỉnh thoảng bạn có thể nhìn qua các ý đã được ghi ra giấy.

- Lưu ý kết hợp việc trình bày ý kiến với việc sử dụng hình ảnh, nhạc, ... để làm cho bài nói thêm hấp dẫn. Có thể thu hút sự chú ý của người nghe bằng cách đặt câu hỏi về tình cảm của mỗi người đối với quê hương. Trong quá trình nói, bạn cũng có thể kết hợp việc ngâm thơ hoặc hát một vài đoạn về quê hương để làm cho bài nói trở nên sống động và đáng nhớ hơn. Tuy nhiên, cần tránh lạm dụng các phương tiện hỗ trợ để không làm mất đi sự chân thành trong bài nói.

* Bài nói tham khảo: 

Xin chào thầy cô và các bạn. Tôi tên là......................, học lớp......., trường .............

Tình yêu quê hương đất nước là một trong những tình cảm đẹp, thiêng liêng, cao quý của mỗi người dân Việt Nam. Tình cảm ấy đã được gửi gắm trong rất nhiều những áng văn, áng thơ. Và “Chuyện cổ nước mình” của Lâm Thị Mỹ Dạ là một trong những bài thơ như thế. 

Bài thơ này được viết bằng thể thơ lục bát, có âm điệu nhẹ nhàng, mang màu sắc của ca dao, dân ca. Qua bài thơ này, tác giả ca ngợi câu chuyện cổ của quê hương mang nhiều ý nghĩa sâu xa, chứa đựng nhiều bài học quý báu của ông bà truyền lại cho con cháu đời sau. 

Tình thương người bao la và triết lí về niềm tin “ở hiền gặp lành” là ý nghĩa sâu xa, là điều tuyệt vời của “Chuyện cổ nước mình”

Tôi yêu câu chuyện cổ nước tôi

Vừa hiền lành lại hết lòng quan tâm

Yêu thương người trước rồi mới nhận được tình yêu

Đoàn kết với nhau, dù ở xa cũng sẽ gặp gỡ

Ở bên người tốt sẽ gặp được những điều tốt lành

Người lành lặn thì sẽ được sự phù trợ của thiên thần

“Ở hiền gặp lành, ác báo ác” là nguyên tắc, là niềm tin mà người dân ta đã truyền tai nhau từng đời. Câu thơ của Lâm Thị Mỹ Dạ gợi nhớ trong lòng chúng ta nhiều truyện cổ, hình ảnh và nhân vật. Anh trai hiền lành nhận được sự trợ giúp của linh thần nhờ vào câu thần chú: “Khắc nhập! Khắc xuất”, anh lấy được vợ xinh đẹp con nhà giàu (Truyện Cây tre trăm đốt). Em trai chăm chỉ, tốt bụng được con chim phượng hoàng đền đáp bằng cách “ăn một quả trà cục vàng” và trở nên giàu có hạnh phúc; ngược lại, người anh tham lam chết chìm dưới đáy biển (Truyện Cây khế). Thạch Sanh nhờ sự giúp đỡ của tiên “độ trì” mà trở nên mạnh mẽ, có nhiều kỹ năng võ thuật, đã giết chết trăn tinh, bắn chết đại bàng để cứu người, được các thần thú để giúp đỡ, trở thành một vị vua; ngược lại, Lí Thông gian tham lam, tàn ác, bị sét đánh và biến thành một con bọ hung...

Đúng như Lâm Thị Mỹ Dạ đã viết:

Ở bên người tốt sẽ gặp được những điều tốt lành

Người thẳng thắn sẽ được sự bảo trợ của đức Phật

“Chuyện cổ nước ta” đã trở thành nguồn động viên tinh thần, mang lại sức mạnh cho nhà thơ vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống, để khám phá mọi vùng quê, mọi miền đất xa xôi tươi đẹp:

Mang theo câu chuyện cổ về quê hương đi

Nghe tiếng thầm trong cuộc sống

Ánh nắng vàng, cơn mưa trắng

Con sông chảy bên dòng dừa nghiêng.

Đọc “Chuyện cổ nước ta” như là gặp mặt trực tiếp ông bà, khám phá những phẩm chất tốt đẹp của tổ tiên:

Chuyện cổ luôn quý báu

Cho tôi được gặp mặt tổ tiên

Rất công bằng, rất thông thái

Vừa rộng lượng, lại ân cần, ân huệ.

“Chuyện cổ nước ta” chứa đựng những bài học quý giá, là bài học về đạo đức: sống phải trung thực, phải cần cù siêng năng, phải có trí tuệ không lười biếng. Tác giả thông qua truyện “Tấm Cám”, truyện “Đẽo cày giữa đường”, ... thể hiện những bài học mà ông bà truyền lại cho con cháu qua những câu chuyện cổ xưa:

Thơm quanh, ngọt ngào trong người

Siêng năng làm việc sẽ có đủ áo ấm, cơm no.

Chăm chỉ làm theo ý người khác

Sẽ chỉ thành khúc gỗ không ra kết quả gì.

“Chuyện cổ nước ta” là một bài thơ hay, giản dị mà đầy ý nghĩa. Bài thơ đã giúp mỗi tuổi thơ chúng ta thêm yêu thích chuyện cổ của quê hương, dân tộc. Đọc bài thơ của Lâm Thị Mỹ Dạ, chúng ta mới hiểu rõ tại sao mọi người từ trẻ đến già, ai cũng thích chuyện cổ nước ta.

Cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Tôi rất vinh dự nếu được nghe chia sẻ, ý kiến của thầy cô và các bạn về tình cảm gắn bó của con người với quê hương. 

3. Sau khi diễn thuyết 

Trao đổi về bài diễn thuyết dựa trên một số gợi ý sau: