Buzz
Trong chương trình học của môn Ngữ văn lớp 9, học sinh sẽ được khám phá về người kể chuyện trong văn bản tự sự.
Mytour giới thiệu bài viết về chủ đề Người kể chuyện trong văn tự sự, mời bạn đọc tham khảo.
Viết bài về Người kể chuyện trong văn tự sự - Mẫu 1
I. Tính quan trọng của vai trò người kể chuyện trong văn tự sự
1. Đọc đoạn trích từ sách giáo khoa
2. Suy nghĩ và trả lời câu hỏi
a. Đoạn trích mô tả về sự chia ly của một anh chàng với một họa sĩ và một kỹ sư.
b.
- Người kể truyện không phải là một trong ba nhân vật chính trong câu chuyện.
- Các dấu hiệu cho thấy các nhân vật không phải là người kể chuyện:
- Câu chuyện được kể từ ngôi thứ ba.
- Hành động của các nhân vật được mô tả một cách khách quan.
- Nếu một trong ba nhân vật chính là người kể chuyện, cách diễn đạt văn sẽ thay đổi: người kể sử dụng ngôi tôi để diễn đạt.
c. Những câu “vui mà đầy tiếc rẻ”; “có lẽ các cô gái sắp xa tôi, biết rằng họ không bao giờ gặp tôi nữa, nhìn tôi như vậy”... là nhận xét của người kể về anh chàng thanh niên và suy nghĩ của anh ta.
d. Dựa vào: người kể chuyện, đối tượng mô tả, ngôi văn, quan điểm và cách diễn đạt.
II. Bài tập thực hành
Gợi ý:
a.
- Người kể trong đoạn trích “Trong lòng mẹ, Nguyên Hồng” sử dụng ngôi thứ nhất, tức là cậu bé Hồng (nhân vật chính của truyện) tự xưng “tôi”.
- Đặc điểm của ngôi kể này:
- Ưu điểm: giúp người kể chìm sâu vào tâm trạng, tình cảm của nhân vật, có thể miêu tả những cảm xúc tinh tế, phức tạp đang diễn ra trong nội tâm nhân vật “tôi”.
- Hạn chế: trong việc mô tả các đối tượng khách quan, sinh động, khó tạo ra cái nhìn đa chiều, có thể gây cảm giác đơn điệu trong việc kể chuyện trần thuật.
b.
* Nhân vật anh chàng thanh niên:
- Oh là la, chỉ còn lại năm phút thôi!
Tôi nói lớn, tiếng cười tỏa nỗi buồn. Tôi lao ra sau nhà, rồi quay trở lại ngay, tay nắm một chiếc khăn. Nhà họa sĩ bật dậy, mặt vẫn ngái ngủ. Cô gái cũng vươn người lên, sắp xếp ghế và điều chỉnh mọi thứ đến bên ông già. Trên bàn, còn chiếc khăn xô của cô kỹ sư:
- Ôi! Cô quên chiếc khăn này rồi kia!
Để cô không cần phải quay lại bàn, tôi lấy chiếc khăn mềm mại giữa cuốn sách để trả lại cô. Cô kỹ sư mặt đỏ bừng, nhận lấy chiếc khăn và vội vàng rời đi.
- Chào anh! - Khi tiến ra cửa, ông họa sĩ già bất ngờ quay lại và nắm chặt tay tôi rồi lắc mạnh. - Tôi sẽ quay lại đấy, chắc chắn! Anh có thể ở đây với tôi mấy ngày không?
Tôi nắm chặt đôi bàn tay của cô gái, cẩn thận, rõ ràng như việc trao nhau một điều gì đó quan trọng, không chỉ đơn giản là bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt tôi, nhẹ nhàng bày tỏ:
- Chào anh.
* Nhân vật ông họa sĩ:
- Ôi trời ơi, chỉ còn năm phút thôi!
Anh chàng giật mình nói to, giọng cười lẫn tiếc rẻ. Anh lao ra sau nhà, rồi quay trở lại ngay, tay cầm một cái lá. Tôi lắc đầu nhẹ, rồi đứng dậy. Còn cô gái cũng vươn người lên, sắp xếp ghế và điều chỉnh mọi thứ đến bên tôi.
- Ôi! Cô quên chiếc mùi soa này!
Một chàng thanh niên vừa bước vào đã phát ngôn. Để cô gái không phải quay lại bàn, anh ta nhanh chóng lấy chiếc khăn tay còn vo tròn để trả cho cô. Khi đến gần cửa, tôi quay lại nói với anh chàng thanh niên:
- Chào anh. Chắc chắn tôi sẽ quay lại. Tôi sẽ ở với anh ít ngày được không?
Nói xong, tôi rời khỏi để cho hai người nói lời tạm biệt.
* Nhân vật cô kỹ sư:
Bất ngờ, tôi nghe thấy tiếng kêu của chàng thanh niên ấy:
- Trời ơi, chỉ còn năm phút thôi!
Sau đó, anh chạy ra phía sau nhà, nhanh chóng trở lại, tay cầm một cái làn. Bác họa sĩ đứng dậy. Tôi cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, bước đến gần bác.
- Ôi! Cô quên chiếc mùi soa này!
Anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách đưa cho tôi. Tôi bối rối, nhận lấy chiếc khăn và quay mặt đi.
Khi đến gần cửa, bác họa sĩ quay lại nắm chặt tay anh và lắc mạnh. Ông nói:
- Chắc chắn rồi tôi sẽ quay lại. Anh ở đây ít ngày được không?
Tôi nhìn thấy và cảm thấy xúc động. Tôi cũng bước đến gần anh, chìa tay ra để anh nắm. Cái nắm tay cẩn trọng và nhẹ nhàng. Tôi nhìn thẳng vào mắt anh, có một cảm giác lạ thường. Tôi khẽ nói:
- Chào anh.
Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự - Mẫu 2
Bài tập thực hành
Gợi ý:
a.
- Trong đoạn trích “Trong lòng mẹ, Nguyên Hồng”, người kể chuyện sử dụng ngôi thứ nhất và tự xưng là “tôi” - đồng thời cũng chính là nhân vật trung tâm của câu chuyện, cậu bé Hồng.
- Người kể này đặc điểm là:
- Ưu điểm: giúp người kể dễ dàng khám phá sâu hơn vào tâm lý, cảm xúc, và miêu tả được những biến cố tinh tế, phức tạp đang diễn ra trong tâm hồn nhân vật “tôi”.
- Hạn chế: trong việc miêu tả toàn bộ các đối tượng một cách khách quan, sống động, khó tạo ra cái nhìn đa chiều, có thể gây ra sự đơn điệu trong cách diễn đạt.
b.
* Nhân vật anh thanh niên:
- Trời ơi, chỉ còn năm phút thôi!
Tôi lớn tiếng nói, với giọng cười mang trong đó nhiều cảm xúc tiếc nuối. Tôi chạy ra phía sau nhà, sau đó quay lại ngay, tay nắm chặt một mảnh giấy. Ông họa sĩ đột ngột đứng lên. Cô gái cũng vậy, cẩn thận đặt lại chiếc ghế và đi về phía bác già. Tôi nhìn thấy trên bàn còn chiếc khăn mà cô kỹ sư đã để quên:
- Ôi! Cô ơi, sao còn quên mùi hương đó này!
Để cô không phải quay lại bàn, tôi vội lấy chiếc khăn tay đặt giữa cuốn sách để trả lại cho cô. Cô kĩ sư đỏ mặt nhận lại chiếc khăn từ tôi và vội vã quay đi.
- Chào anh! - Khi đến gần cửa, nhà họa sĩ già quay lại và bắt tay tôi mạnh. - Chắc chắn là tôi sẽ quay lại. Anh có ở nhà với tôi ít hôm không?
Tôi nắm chặt lấy đôi bàn tay của cô gái, tỏ ra cẩn thận và quan tâm, nhưng không giống như việc bắt tay mà giống như việc trao đổi cái gì đó. Trong khi đó, cô nhìn thẳng vào mắt tôi và nhẹ nhàng nói:
- Chào anh.
* Nhân vật là người họa sĩ:
- Ôi trời, chỉ còn năm phút thôi!
Anh chàng đột ngột nói to, nụ cười nhưng mang nhiều nuối tiếc. Anh lao ra sau nhà, sau đó quay về ngay, tay cầm một chiếc lá. Tôi lẩm bẩm nhẹ, sau đó đứng dậy. Còn cô gái cũng vậy, đặt lại ghế, từ từ đi đến gần tôi.
- Ôi! Cô ơi, sao lại quên mùi hương này!
Người trẻ vừa bước vào, lên tiếng. Để cô gái không cần quay lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay gấp vo tròn cặp giữa cuốn sách để trả cho cô. Khi đến gần cửa, tôi quay lại nói với chàng trai trẻ:
- Xin chào anh. Tôi chắc chắn sẽ quay lại. Anh có thể chờ tôi một vài ngày được không?
Sau khi nói xong, tôi ngay lập tức ra ngoài, để cho chàng trai và cô kỹ sư nói lời tạm biệt.
* Nhân vật là cô kỹ sư:
Đột nhiên, tôi nghe thấy tiếng kêu của chàng trai ấy:
- Ôi trời, chỉ còn năm phút thôi!
Sau đó anh lao ra sau nhà, nhanh chóng quay lại, tay cầm một cái lá. Ông họa sĩ đứng lên. Tôi thấy ông vậy mà cũng đứng lên theo, đặt lại ghế, đi đến gần ông.
Anh chàng lại kêu lên:
- Ôi! Cô ơi, sao lại quên mùi hương này!
Anh lấy chiếc khăn tay gấp vo tròn cặp giữa cuốn sách để đưa cho tôi. Tôi cảm thấy bối rối, nhận lấy chiếc khăn và quay mặt đi.
Khi đến gần cửa, ông họa sĩ quay lại và chụp lấy tay anh rồi lắc mạnh. Ông nói:
- Tất nhiên, tôi sẽ quay lại. Anh có thể chờ đợi tôi một vài ngày được không?
Nhìn thấy và cảm nhận được xúc động. Tôi điều chỉnh bước chân, đến gần anh và đưa tay ra để anh nắm. Cách nắm tay đầy cẩn trọng và nhẹ nhàng. Tôi nhìn thẳng vào đôi mắt của anh, cảm nhận được một điều gì đó kì lạ. Tôi nhẹ nhàng nói:
- Xin chào anh.
II. Bài tập luyện tập
Thể hiện vai Thúy Vân và kể lại đoạn trích từ “Chị em Thúy Kiều”.
Một số gợi ý:
Nhà của gia đình viên ngoại Vương có hai cô con gái đầu lòng. Tôi là Thúy Vân và chị gái tôi là Thúy Kiều. Trong khu vực, ai cũng ngưỡng mộ cả hai chị em tôi với vẻ đẹp và tài năng. Mỗi người một tính cách, một vẻ đẹp riêng nhưng đều hoàn hảo tới mức đáng ngạc nhiên.
Vẻ đẹp của tôi được mọi người nhận xét là đẹp đoan trang và cao quý. Khuôn mặt tròn như ánh trăng đêm rằm, đôi lông mày nở nang và hơi đậm. Tóc mềm mại như mây, làn da trắng như tuyết. Nhưng điều tôi thích nhất là nụ cười tươi tắn như hoa và giọng nói trong trẻo như ngọc của mình. Vẻ đẹp của tôi đã làm cho nhiều chàng trai trong khu vực say đắm và khiến cho nhiều cô gái phải ngưỡng mộ.
Nhưng chị Kiều cũng không kém cạnh. Về vẻ đẹp, chị không ai sánh kịp. Về tài năng, chỉ có một vài người có thể so sánh. Vẻ đẹp của chị có thể làm cho mọi người ngạc nhiên và thậm chí cả thiên nhiên cũng phải kinh ngạc. Đôi mắt trong như hồ nước mùa thu, đôi lông mày đẹp như dáng núi mùa xuân. Vẻ tươi trẻ, xuân sắc khiến cho hoa phải ganh tỵ và cây liễu phải ghen tỵ. Chị không chỉ xinh đẹp mà còn rất tài năng. Chị đã từ nhỏ rất thông minh và am hiểu về nghệ thuật họa. Đặc biệt, tài năng đánh đàn của chị khiến cho người nghe cảm nhận được những cảm xúc sâu lắng và buồn thương. Chị thường nói với tôi rằng âm nhạc là dự cảm về cuộc sống của chị trong tương lai, với những biến động và thách thức. Điều đó khiến tôi lo lắng.
Mặc dù sống trong một cuộc sống phong lưu như tiểu thư nhưng chị em tôi vẫn giữ gìn phép tụng và khuôn phép. Chúng tôi sống yên bình bên gia đình, không để ý đến những điều vặt vãnh của xã hội.
