Bạn Bè: Khích Lệ Cho Sức Khỏe

Bạn bè đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một lối sống lành mạnh, cũng giống như việc ăn uống cân đối và ngủ đủ giấc.

Các chuyên gia về mối quan hệ xác định mối liên kết giữa tình bạn và tình yêu, nhưng không nên đặt tình yêu lên hàng đầu nếu bạn tin vào khoa học. Bạn bè đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một lối sống lành mạnh, cũng giống như việc ăn uống cân đối và ngủ đủ giấc.

'Nếu tôi có thể viết đơn kê toa cho tình bạn, tôi sẽ làm điều đó cho mọi người' - Kelli Harding, giáo sư tâm lý học lâm sàng tại Trung tâm Y khoa Irving, Đại học Columbia. Marisa G. Franco, giáo sư tại Đại học Maryland và tác giả của cuốn Platonic, phân tích tình bạn từ góc độ khoa học: 'Chúng ta thường được nhắc nhở về tình yêu như một mối quan hệ quan trọng, nhưng tình bạn thuần khiết và sâu sắc thực sự có lợi hơn tình yêu lãng mạn ở nhiều khía cạnh'.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng những người có bạn bè thân thiết thường có tinh thần tốt hơn, sức khỏe tốt hơn và có thể sống lâu hơn. Quan hệ xã hội rộng lớn cũng giúp giảm nguy cơ tử vong sớm hơn so với việc chỉ tập thể dục hoặc ăn uống điều độ.

Một nghiên cứu kéo dài 6 năm với 736 người nam ở Trung niên tại Thụy Điển chỉ ra rằng có hay không có bạn đời không ảnh hưởng đến nguy cơ tử vong do đau tim hoặc bệnh mạch vành. Tuy nhiên, thiếu bạn bè có thể tăng nguy cơ này.

Một nghiên cứu kéo dài 10 năm tại Úc đã ghi nhận rằng nguy cơ tử vong của người cao tuổi có nhiều bạn bè ít hơn thấp hơn 22% so với những người có ít bạn bè. Điều đáng chú ý là việc có nhiều con cháu và họ hàng không ảnh hưởng đến khả năng sống sót của họ.

Giáo sư Franco giải thích rằng điều này hoàn toàn hợp lý. Chúng ta cần một cộng đồng để cảm thấy hoàn chỉnh. Có mặt cùng những người khác (ngoài con cháu và họ hàng) giúp mỗi cá nhân thể hiện nhiều khía cạnh khác nhau của bản thân.

Billy Baker, tác giả của cuốn tự truyện 'Chúng Ta Cần Tụ Tập', thú nhận rằng anh hối tiếc về việc không chăm sóc quan hệ bạn bè khi còn đi học ở trường trung học và đại học. Trong sách của mình, Baker chia sẻ về việc không có nhiều bạn bè đủ thân để gọi điện khi cần. Để khắc phục điều này, anh đã tổ chức các buổi họp của các ông bố trẻ mỗi tuần. Bây giờ, với sự thân thiết và kết nối này, nhóm gặp nhau thường xuyên hơn.

Có nhiều lý do hợp lý để giải thích mối liên hệ giữa tình bạn và sức khỏe. Một phần lý do có thể là những người khỏe mạnh dễ kết bạn hơn. Có nhiều bạn bè có nghĩa là khi gặp khó khăn, bạn có sự hỗ trợ tốt hơn để đưa bạn đến các dịch vụ y tế. Do đó, một mạng lưới rộng lớn của bạn bè có thể dễ dàng tiếp cận hơn với dịch vụ y tế.

Tình bạn cũng có ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tinh thần. Bạn bè giúp chúng ta vượt qua căng thẳng tốt hơn. Trong một nghiên cứu tại Đại học Virginia ở Mỹ, người ta nhận thấy rằng khi có bạn bè ở bên cạnh, người ta cảm thấy tự tin hơn trước thách thức.

Những người có bạn bè ở bên cạnh được đánh giá là dễ dàng vượt qua khó khăn hơn so với những người cô đơn. Hình ảnh não chứng minh rằng tình bạn có ảnh hưởng đến vùng não liên quan đến phần thưởng, căng thẳng và cảm xúc tiêu cực. Điều này giải thích tại sao có bạn bè mang lại lợi ích cho sức khỏe và tinh thần của chúng ta.

Hình ảnh: Getty Images

Bạn bè có vẻ ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch của cơ thể. Một nghiên cứu từ năm 1997 cho thấy những người có mối quan hệ xã hội mạnh mẽ thường có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh hơn và ít mắc các triệu chứng của cảm lạnh.

Nhà báo khoa học Lydia Denworth, tác giả của cuốn sách Bạn Bè: Sự Tiến Hóa, Sinh Học, và Sức Mạnh Phi Thường của Mối Liên Kết Cơ Bản của Cuộc Sống về nền tảng sinh học, tâm lý và tiến hóa của tình bạn, cho biết sự cô đơn thực sự ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của con người. Ví dụ, khi một người cô đơn, các tế bào bạch cầu của họ có thể thay đổi hành vi, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm nhiều hơn và phản ứng miễn dịch kém.

'Tôi nghĩ điều này thật tuyệt vời khi cơ thể chúng ta hoạt động như vậy' - Denworth nói với BBC. Ngược lại, thiếu hụt tình bạn là một yếu tố dự báo quan trọng của các bệnh mãn tính. Trong một số trường hợp, việc mất kết nối xã hội có thể là nguyên nhân dẫn đến tử vong cao hơn so với các yếu tố nguy cơ phổ biến như hút thuốc và cholesterol cao.

Bạn bè không xuất hiện tự nhiên. Mạng lưới bạn bè giống như nguồn vốn xã hội của một người, vì vậy tốt nhất là duy trì và mở rộng mạng lưới bạn bè hiện có cũng như tìm kiếm cơ hội để mở rộng mạng lưới xã hội.

Theo BBC, một điều rõ ràng mà khoa học về tình bạn đã chỉ ra là việc nuôi dưỡng tình bạn là một quá trình kéo dài. Đúng như Denworth nói: 'Đây là một bài học suốt đời và một bí mật cần được luyện tập liên tục'.

Trong khi đó, giáo sư Franco khuyên rằng chúng ta nên tự chủ động trong việc tìm kiếm các cơ hội mới để kết nối, như tham gia các câu lạc bộ thể thao hoặc nghệ thuật, tham gia các lớp học... bởi vì đó là cơ hội để gặp gỡ những người mới và có thể thiết lập mối quan hệ sâu sắc với họ.

Với những người bạn cũ, hãy gửi tin nhắn, gọi điện hỏi thăm. Khi có ai đó chủ động liên lạc, hãy cho họ biết rằng bạn đánh giá cao những hành động của họ. Hãy mời bạn bè cùng đi ăn trưa, uống cà phê, hoặc tập thể dục - những hoạt động mà bạn thường làm một mình để mời nhiều bạn vào thế giới của bạn.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Truyền thông đầu năm nay đã chỉ ra rằng việc trò chuyện một cách ý nghĩa với một người bạn mỗi ngày là một biện pháp chăm sóc tâm trí 'ngon, bổ, rẻ'. Theo nhận định của các chuyên gia, việc kết nối, ngay cả ở mức độ nhỏ nhất, là một nhu cầu cơ bản của con người. 'Dù là người hướng ngoại, hướng nội hoặc ở giữa, con người luôn trở nên tươi vui khi kết nối với người khác, cả tâm lý lẫn sinh lý,' - bác sĩ Naomi Torres-Mackie, chuyên gia tâm lý học tại Bệnh viện Lenox Hill (Mỹ), nhấn mạnh.

Nghiên cứu được thực hiện trên hơn 900 người tham gia, đến từ 5 trường đại học, trước, trong và sau các biện pháp phong tỏa vì COVID-19. Những tình nguyện viên này được yêu cầu tham gia ít nhất một trong 7 hành vi giao tiếp (hỏi thăm; trò chuyện có ý nghĩa; đùa giỡn; thể hiện quan tâm; lắng nghe; nhận xét về người khác; khen ngợi chân thành) mỗi ngày và báo cáo về cảm xúc của họ về căng thẳng, kết nối, lo lắng, cô đơn và cảm giác tổng thể của họ trong ngày đó.

Kết quả cho thấy bất kể hành vi giao tiếp nào, việc tự chủ động liên lạc với một người bạn cũ đã đủ để tạo ra tác động tích cực đối với tâm trạng và hành vi tổng thể của những người tham gia. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng cuộc trò chuyện không cần phải kéo dài hoặc sâu sắc; thay vào đó, 'hãy tìm những thời điểm bạn có thể nhắn tin cho bạn mình, ngay cả khi thời gian đó không nhiều'.