Bàn chân trần

Bàn chân trần là ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Y Phôn Ksor, sáng tác vào năm 1995 theo phong cách âm nhạc dân tộc Ê Đê. Bàn chân trần là bài hát duy nhất của Y Phôn được viết bằng tiếng Việt trước, sau đó chuyển ngữ sang tiếng Ê Đê. Ca khúc này được nhiều người biết đến qua giọng hát của Nghệ sĩ nhân dân Y Moan.

Sáng tác

Vào tháng 4 năm 1995, Y Phôn Ksor cùng Y Moan và Y Jack Arul đã có chuyến công tác tại tỉnh Đắk Lắk. Trong chuyến đi, Y Phôn thấy một cụ già người đồng bào đi chân đất dưới trời nắng gắt. Cuộc trò chuyện với cụ khiến Y Phôn nhớ về người cha của mình, và trên đường về, giai điệu của bài hát đã hiện lên trong tâm trí. Vào tối hôm đó, ông đã hoàn thiện ca khúc với tên gọi Bàn chân trần. Y Phôn đã thử hát bài này cho bà Mỹ Thanh, nguyên trưởng đoàn ca múa nhạc dân tộc Đắk Nông, cùng nhạc sĩ Nguyễn Cường và Vũ Lân. Nhờ sức hút của ca khúc, Y Phôn đã có thêm thu nhập trong thời gian học đại học tại Hà Nội.

Y Moan là ca sĩ đầu tiên thử ca khúc này và ông cũng đã tự chỉnh sửa một số từ ngữ và cấu trúc câu trong lời bài hát.

Phiên bản gốc:

Tôi mong quên đi, tháng ngày trôi. Cha đi hái quả rừng, để con có đêm yên bình. Tôi mong quên đi, đôi chân trần. Cha thu lượm từng hạt thóc, để con có bữa cơm chiều…

Phiên bản đã chỉnh sửa:

Tôi mong quên đi, tháng ngày trôi qua. Cha đi lượm quả rừng, để con đỡ đói qua đêm. Tôi mong quên đi, đôi chân trần. Cha thu lượm từng hạt thóc, để con có một bữa cơm chiều.

Hoặc phiên bản gốc:

Ôi thời gian, đôi tay gầy gò, run rẩy dựa vào hàng cây. Ôi thời gian, hãy quên đi, đôi chân nặng nề. Đi giữa cánh rừng hoang dã… Lưng cha dưới nắng héo mòn. Ôi tóc bạc như ánh trăng...

Chỉnh sửa thành

Ôi thời gian, đôi vai gầy gò, run rẩy tựa vào hàng cây. Ôi thời gian, hãy quên đi đôi chân nặng nề. Cha đi giữa cánh rừng hoang vắng. Lưng cha gánh nắng vất vả. Ôi tóc bạc, như ánh trăng sáng...

Công bố

Vào những năm 2000, ca sĩ Y Moan trình diễn ca khúc tại các phòng trà và sự kiện văn nghệ, gây ấn tượng mạnh mẽ với khán giả ở khu vực Tây Nguyên.

Chương trình Sao mai điểm hẹn năm 2001 đã mang ca khúc đến tay khán giả trên toàn quốc.

Bài hát Đôi chân trần do ca sĩ Ya Suy trình bày đã giành chiến thắng tại liveshow Bài hát yêu thích tháng 9 năm 2013 của VTV3.

Đôi chân trần không chỉ là tên bài hát mà còn là tiêu đề của album đầu tay, được phát hành vào năm 2019 bởi ca sĩ Ygaria.