Buzz
-(1).png)
Bài viết được dựa trên cuốn sách Mindset của tác giả Carol S.Dweck. Nội dung nhằm mục đích giúp hiểu rõ hơn về hai phong cách tư duy khác nhau trong con người, cách chúng tồn tại, hoạt động và ảnh hưởng đến cuộc sống của từng người.
1.
Giới Thiệu Tác Giả Carol S.Dweck và Cuốn Sách Mindset
Carol S. Dweck là một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu thế giới về tính cách, tâm lý xã hội và phát triển cá nhân. Bà từng là giáo sư tại Đại học Columbia và hiện đang là giáo sư tại Đại học Stanford, cũng như là thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoa Kỳ.
“Tư Duy Tạo Nên Khả Năng của Con Người”
-(3).png)
1.
Tại sao con người lại có sự khác biệt?
“Tại sao con người lại khác biệt?”
Do các yếu tố vật lý cơ bản, kinh nghiệm, quá trình hình thành và phương pháp học tập.
Có một số triết gia ngày nay cho rằng trí thông minh của mỗi cá nhân là một hằng số từ khi sinh ra, nhưng điều này không chấp nhận được. Chúng ta có thể tăng cường khả năng tập trung, trí nhớ, và sự suy luận thông qua việc rèn luyện, đào tạo, và đặc biệt là phương pháp học tập thông minh.
Luôn có người phản đối quan điểm vô lý này và tin rằng thông qua việc rèn luyện, đào tạo và đặc biệt là với phương pháp học tập hợp lý, chúng ta có thể nâng cao trí thông minh và khả năng suy luận của bản thân.
Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng con người có khả năng học tập suốt đời và phát triển trí não lớn hơn họ nghĩ. Dĩ nhiên mỗi người có kiểu gene riêng và xuất phát điểm khác nhau, nhưng rõ ràng kinh nghiệm, quá trình rèn luyện và nỗ lực cá nhân sẽ đưa mỗi người đi tiếp những chặng hành trình sau đó. Binet cũng đã từng nhận xét rằng không phải lúc nào những người sinh ra thông minh nhất khi lớn lên cũng vẫn là những người thông minh nhất.
3.
Hai phong cách tư duy
Sau 2 thập kỷ nghiên cứu của Carol S. Dweck đã chỉ ra rằng quan điểm mà bạn tự hình thành có ảnh hưởng lớn đến cách sống của bạn. Nó có thể quyết định liệu bạn có thể trở thành người mà bạn mong muốn hay đạt được những thành tựu lớn trong cuộc đời không. Làm thế nào điều này có thể thay đổi tâm lý, nhận thức và hướng đi trong cuộc sống một cách rõ ràng như vậy?
Tư duy cố định
Nhưng trong một xã hội nơi mà trí tuệ, phẩm chất và tính cách được coi trọng, việc bị đánh giá và sợ hãi việc bị đánh giá không phải là phản ứng bình thường của con người sao?
tư duy phát triển
Trên hết, đây là cách suy nghĩ giúp con người vươn lên trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc sống.4.
Một cái nhìn từ hai phong cách tư duy
Trong cuốn sách của mình, Carol S. Dweck đã cung cấp một ví dụ cụ thể để giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai loại tư duy này. Hãy tưởng tượng bạn là một sinh viên trải qua một ngày tồi tệ:
'Một hôm, bạn có một buổi học quan trọng và bạn thực sự thích môn đó. Giáo viên trả bài kiểm tra giữa kỳ. Bạn chỉ nhận được điểm C+, khiến bạn rất thất vọng. Buổi chiều, trên đường về nhà, bạn bị cảnh sát phạt vì dừng xe không đúng nơi quy định. Trong tâm trạng chán nản, bạn gọi điện cho người bạn thân để chia sẻ nhưng họ lại không hứng thú.'
Bạn sẽ nghĩ gì trong tình huống đó? Bạn cảm thấy thế nào? Và bạn sẽ làm gì?
Carol S. Dweck đã tiến hành thí nghiệm và nhận được các kết quả sau. Đối với nhóm người có tư duy cố định, họ cho rằng: “Tôi sẽ cảm thấy bị hắt hủi”. “Tôi là người ngốc nghếch”, “tôi là kẻ tồi tệ”, “tôi sẽ cảm thấy không có giá trị và không ai quan tâm đến tôi”, “tôi là kẻ đáng ghét”. Nói cách khác, họ coi những gì đã xảy ra là thước đo trực tiếp cho năng lực và giá trị của bản thân.
Chúng ta có thể tự hỏi liệu đó chỉ là sự tự tin kém? Hay họ là những người bi quan? Không phải. Bà cho rằng, khi không gặp thất bại, họ cũng cảm thấy lạc quan và thấy mình có giá trị như những người có tư duy phát triển. Tuy nhiên cách họ đối mặt với thất bại lại khác hoàn toàn: “Tôi sẽ không bao giờ lãng phí thời gian và công sức như vậy nữa” (nói cách khác, đừng để ai đánh giá bạn một lần nữa), “tôi sẽ đi ngủ”, “tôi sẽ nghe nhạc và chán nản”...
Nhưng hãy cùng quay lại tình huống ban đầu, chúng ta có thể nhận ra rằng tác giả đã cố ý cho điểm C+ thay vì F, là bài kiểm tra giữa kỳ chứ không phải cuối kỳ; bạn bị phạt vì dừng xe không đúng nơi quy định chứ không phải gặp tai nạn xe và người bạn của bạn tỏ ra không quan tâm chứ không phải từ chối cuộc gọi của bạn. Nhìn chung, đó là những tình huống hoàn toàn có thể thay đổi với góc nhìn tích cực nhưng những người có tư duy cố định lại tự tạo cho mình cảm giác thất bại và bế tắc hoàn toàn.
Đọc đến đây, bạn chắc hẳn sẽ ấm lòng với câu trả lời của những người có tư duy phát triển. Họ đã trả lời như sau: “Tôi cần phải cố gắng hơn ở lớp, cẩn thận hơn khi đỗ xe và hỏi thăm xem bạn mình có trải qua một ngày tồi tệ như mình hay không”, “điểm C+ chỉ là sự chứng tỏ rằng tôi cần phải nỗ lực nhiều hơn trong học tập, nhưng tôi vẫn còn nửa kỳ học để cải thiện điểm số của mình”…
tư duy không phải là nguyên nhân gây ra cảm giác thất vọng
Bạn đã tưởng tượng và giải quyết tình huống này như thế nào? Hãy chia sẻ câu trả lời của bạn dưới bài viết.
(Tiếp theo…)
Tác Giả: Hoàng Nhàn
Bạn đam mê viết và muốn có cơ hội nhận giải thưởng hàng tháng cùng sách và chứng nhận Social Impact Awards, đồng thời xây dựng thương hiệu cá nhân của mình đến hàng triệu người trong cộng đồng MyBook? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info
