Bạn có kiến thức gì về huyết khối tĩnh mạch sâu?

1. Khám phá về huyết khối tĩnh mạch sâu

Hệ thống mạch máu trong cơ thể bao gồm động mạch, tĩnh mạch và mạch nối. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về tĩnh mạch để hiểu rõ hơn về huyết khối tĩnh mạch sâu.

Tĩnh mạch là nơi máu oxy hóa được đưa về tim để lưu thông. Hệ thống tĩnh mạch bao gồm tĩnh mạch sâu, tĩnh mạch nông và tĩnh mạch xuyên. Tĩnh mạch sâu chuyển máu từ tĩnh mạch nông đến tĩnh mạch xuyên theo một hướng. Trong một số trường hợp, máu có thể đông lại thành cục bên trong tĩnh mạch, gây ra huyết khối tĩnh mạch sâu.

Huyết khối tĩnh mạch sâu là kết quả của việc hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch.

Mọi tĩnh mạch trong cơ thể đều có nguy cơ bị cục máu đông, nhưng thường xảy ra nhiều nhất ở tĩnh mạch của chân với các dấu hiệu dễ nhận biết.

• Các vùng da bị thay đổi màu sắc, có thể trở thành xanh đen hoặc một màu khác so với màu da bình thường.
• Khi chạm vào vùng da có huyết khối, cảm nhận được vùng da ấm hơn bình thường.
• Chân bị huyết khối có cảm giác sưng và nặng hơn chân còn lại. Đi lại gặp đau nhức tăng dần.
• Người mắc bệnh có thể phát sốt mà không có lý do rõ ràng.

2. Nguyên nhân gây ra huyết khối tĩnh mạch sâu

Các nguyên nhân gây ra huyết khối tĩnh mạch sâu là đa dạng, bao gồm cả các nguyên nhân bệnh lý và nguyên nhân khách quan như tai nạn, chấn thương,...

Nguyên nhân bệnh lý

Các bệnh lý gây ra cục máu đông trong tĩnh mạch bao gồm:

• Các bệnh lý ác tính: Đây là những căn bệnh nghiêm trọng như ung thư phổi, ung thư buồng trứng, ung thư tinh hoàn, ung thư dạ dày, ung thư tụy,... Những loại ung thư này có thể tăng nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu.
• Rối loạn đông máu, suy tĩnh mạch làm máu không tuần hoàn đều trở lại tim, dẫn đến tích tụ máu trong tĩnh mạch và hình thành cục máu đông. 
• Các rối loạn van tĩnh mạch có thể khiến máu không lưu thông đến tim, tích tụ ở chân và gây ra cục máu đông.

Ung thư phổi có thể gây ra huyết khối tĩnh mạch sâu

Những nguyên nhân chính

Huyết khối tĩnh mạch sâu có thể phát sinh từ chấn thương, như gãy xương đùi hoặc sống do tai nạn hoặc va chạm. Ngoài ra, việc nằm hoặc ngồi lâu cũng tăng nguy cơ hình thành huyết khối do cản trở tuần hoàn máu.

Huyết khối tĩnh mạch sâu cũng có thể phát triển sau phẫu thuật, như phẫu thuật ngực, bụng hoặc chỉnh xương. Sau phẫu thuật, việc ít vận động cũng làm tăng khả năng hình thành huyết khối.

3. Những yếu tố nguy cơ của huyết khối tĩnh mạch sâu

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu, bao gồm: 

• Mang thai: Trong giai đoạn mang thai, đặc biệt là ở những tháng cuối, phụ nữ mang thai dễ bị huyết khối tĩnh mạch sâu do cơ thể nặng, tuần hoàn máu bị ứ trệ. 
• Béo phì: Người thừa cân béo phì dễ mắc bệnh liên quan đến xơ vữa động mạch và có nguy cơ cao bị cục máu đông trong tĩnh mạch. 
• Ít vận động: Người ít vận động, thường xuyên ngồi hoặc nằm một chỗ, dễ hình thành huyết khối. 
• Hút thuốc lá: Các chất độc hại trong thuốc lá gây hại cho thành mạch, gây xơ vữa động mạch và cục máu đông. 
• Dùng thuốc: Người thường xuyên sử dụng thuốc tránh thai hoặc hormon estrogen có nguy cơ cao bị huyết khối tĩnh mạch sâu. 
• Tuổi cao: Người cao tuổi thường gặp phải vấn đề huyết khối tĩnh mạch sâu.

Người cao tuổi dễ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu

4. Phương pháp điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu

Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của huyết khối tĩnh mạch sâu là thuyên tắc phổi, tắc mạch phổi. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể tử vong. Vậy điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu như thế nào?

Sử dụng thuốc chống đông

Thuốc chống đông thường được sử dụng cho bệnh nhân mắc huyết khối tĩnh mạch sâu ở giai đoạn cấp, khi có các triệu chứng lâm sàng hoặc rõ ràng ở chân, đặc biệt là ở cẳng chân hoặc bàn chân. Lúc này, bệnh nhân sẽ được sử dụng thuốc chống đông ngay khi điều trị, đặc biệt khi thăm khám, chẩn đoán kéo dài hơn 4 giờ. 

Các phương pháp điều trị khác

Nếu bệnh nhân mắc huyết khối tĩnh mạch sâu mãn tính với các triệu chứng nghiêm trọng, có thể sử dụng các phương pháp điều trị sau.

• Phẫu thuật lấy huyết khối hoặc tiêu sợi huyết đường toàn thân nếu cục máu đông lớn, xuất hiện ở vùng đùi, chậu, có thể gây hoại tử chân và tiên lượng thời gian sống của bệnh nhân khoảng 1 năm.
• Lắp lưới lọc tĩnh mạch chủ dưới dành cho bệnh nhân thường xuyên tái phát thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch hoặc có cục máu đông hình thành gần vị trí được chỉ định sử dụng thuốc chống đông.
• Băng thun áp lực, tất áp lực y khoa trong ít nhất 2 năm. Quá trình băng thun, bệnh nhân được hướng dẫn tập vật lý trị liệu và vận động.

Bệnh nhân được hướng dẫn vận động trong quá trình điều trị huyết khối 

Dưới đây là thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu. Nếu cần tư vấn chi tiết hơn, bạn có thể đến gặp bác sĩ Chuyên khoa Tim mạch tại Hệ thống Y tế Mytour. Bác sĩ chuyên môn sẽ giải đáp mọi thắc mắc và đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất.