1. Bạn có biết những hành vi nào dưới đây vi phạm quyền tác giả không? Lớp 10
Vui lòng nêu những hành vi nào dưới đây vi phạm quyền tác giả và giải thích lý do cho câu trả lời của bạn.
1) Tác giả A viết một cuốn sách có sử dụng một số bức ảnh do nhiếp ảnh gia B chụp mà không xin phép. Dù cuốn sách có ghi rõ tác giả của các bức ảnh là nhiếp ảnh gia B, nhưng cuốn sách vẫn được bán với giá 100.000 đồng mỗi cuốn.
2) Nhà xuất bản C đã dịch và phát hành một cuốn tiểu thuyết của tác giả nước ngoài nhằm mục đích thương mại. Nhà xuất bản đã gửi email xin phép nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi từ tác giả.
3) Nhà xuất bản đã in lại cuốn sách của hai tác giả A và B để bán thương mại. Trong khi nhà xuất bản đã có sự đồng ý của tác giả A, họ chưa xin phép tác giả B.
4) Nhà xuất bản phát hành một cuốn sách giáo khoa dưới dạng chữ nổi dành cho người khiếm thị mà không trả nhuận bút cho tác giả.
5) Một công ty du lịch đăng tải bức ảnh tháp Chàm của nhiếp ảnh gia mà không có chữ ký tác giả (watermark) và chưa xin phép tác giả sử dụng bức ảnh.
Trả lời:
1. Hành vi này vi phạm quyền tác giả theo quy định tại khoản 8, Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ. Mặc dù cuốn sách ghi rõ tên tác giả của bức ảnh, việc sử dụng bức ảnh vào mục đích thương mại mà không có sự đồng ý của tác giả vẫn là hành vi trái phép.
2. Việc vi phạm quyền tác giả được quy định tại khoản 7, Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ. Nếu nhà xuất bản gửi email xin phép tác giả nhưng không nhận được phản hồi chính thức từ tác giả, hành động này không được xem là hợp pháp.
3. Đây là hành vi vi phạm quyền tác giả theo quy định tại khoản 4, Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ. Nhà xuất bản đã phát hành cuốn sách với mục đích thương mại mà không có sự đồng ý của đồng tác giả, đây là sự vi phạm nghiêm trọng quyền của tác giả.
4. Hành động này hoàn toàn hợp pháp theo quy định tại điểm (i), khoản 1 của Điều 25 trong Luật Sở hữu trí tuệ số 50/2005/QH11 (được sửa đổi và bổ sung năm 2019).
5. Việc đăng tải bức ảnh của tác giả trên trang web cho mục đích quảng cáo mà không xin phép là hành vi vi phạm quyền tác giả, theo quy định tại khoản 8, Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ. Thêm vào đó, việc loại bỏ chữ ký của tác giả (watermark) mà không có sự đồng ý là vi phạm theo các khoản 12 và 13 của Điều 28 trong Luật Sở hữu trí tuệ.
=> Theo Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ, các hành vi vi phạm quyền tác giả bao gồm:
- Chiếm đoạt quyền tác giả: Đây là hành vi lợi dụng, sử dụng hoặc sao chép tác phẩm mà không có sự đồng ý của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.
- Mạo danh tác giả: Cung cấp thông tin sai lệch về tác giả hoặc giả mạo danh tính của tác giả.
- Công bố và phân phối tác phẩm không có sự cho phép: Phát hành và phân phối tác phẩm mà không có sự đồng ý từ tác giả.
- Sửa đổi, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm: Thay đổi nội dung của tác phẩm mà không có sự chấp thuận của tác giả, dẫn đến việc làm mất hoặc thay đổi ý nghĩa của tác phẩm.
- Sao chép, tái bản, phân phối, hoặc trưng bày tác phẩm mà không có sự cho phép: Hành vi sao chép, phát hành lại, hoặc phân phối tác phẩm mà không được sự đồng ý từ tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.
- Xuất bản tác phẩm không có sự đồng ý: Hành vi xuất bản tác phẩm mà không nhận được sự chấp thuận của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.
- Cố ý xóa hoặc thay đổi thông tin quyền tác giả điện tử: Xóa hoặc điều chỉnh thông tin quyền tác giả trong tác phẩm mà không có sự đồng ý của tác giả.
- Sản xuất, phân phối thiết bị để làm vô hiệu biện pháp bảo vệ kỹ thuật: Hành vi sản xuất và phân phối thiết bị nhằm làm mất hiệu lực các biện pháp bảo vệ quyền tác giả của chủ sở hữu.
Tuy nhiên, có một số trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố mà không cần xin phép hoặc trả tiền nhuận bút, nếu thuộc các trường hợp quy định khác.
2. Chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có thể tự bảo vệ quyền của mình
Theo quy định tại Điều 202 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, các biện pháp dân sự mà Tòa án có thể áp dụng đối với tổ chức hoặc cá nhân xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bao gồm các biện pháp sau:
- Yêu cầu chấm dứt hành vi xâm phạm: Tòa án có thể yêu cầu bên vi phạm ngừng ngay các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
- Buộc xin lỗi và công khai cải chính: Bên vi phạm có thể bị yêu cầu xin lỗi và công khai cải chính về hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
- Thực hiện nghĩa vụ dân sự: Tòa án có thể yêu cầu bên xâm phạm thực hiện nghĩa vụ dân sự như bồi thường thiệt hại hoặc thực hiện các biện pháp khác để khắc phục hậu quả vi phạm.
- Yêu cầu bồi thường thiệt hại: Bên xâm phạm có thể bị yêu cầu bồi thường thiệt hại cho bên bị hại do hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
- Yêu cầu tiêu hủy hoặc phân phối không vì mục đích thương mại: Tùy thuộc vào tình huống cụ thể, Tòa án có thể yêu cầu bên vi phạm tiêu hủy hoặc phân phối các hàng hóa, nguyên liệu, vật liệu, và thiết bị chủ yếu được sử dụng để sản xuất hoặc kinh doanh hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, không nhằm mục đích thương mại.
Tuy nhiên, quyết định áp dụng biện pháp nào sẽ dựa trên các chứng cứ và tài liệu do Tòa án thu thập. Mục tiêu của Tòa án là bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của bên bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
3. Các biện pháp xử lý đối với tổ chức hoặc cá nhân xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ
Theo Điều 198 của Luật Sở hữu trí tuệ, các hành vi xâm phạm quyền tác giả sẽ được xử lý một cách công bằng và hiệu quả. Các biện pháp và quyền lợi cụ thể được quy định như sau:
- Quyền của chủ sở hữu trí tuệ bao gồm:
+ Áp dụng các biện pháp công nghệ để ngăn chặn hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
+ Yêu cầu bên vi phạm ngừng hành vi, xin lỗi công khai, cải chính và bồi thường thiệt hại.
+ Yêu cầu các cơ quan nhà nước can thiệp để xử lý hành vi xâm phạm.
+ Đưa vụ việc ra tòa án hoặc trọng tài để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
- Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân bị thiệt hại bao gồm:
+ Có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước can thiệp để xử lý các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
+ Có quyền yêu cầu áp dụng các biện pháp dân sự và hành chính đối với hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
+ Nếu là nguyên đơn trong vụ kiện xâm phạm và được Tòa án xác định không thực hiện hành vi vi phạm, có quyền yêu cầu bên bị kiện thanh toán các chi phí hợp lý.
+ Có quyền yêu cầu bồi thường nếu bị thiệt hại do việc lạm dụng thủ tục bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
- Các biện pháp ngăn chặn lạm dụng thủ tục bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ: Tổ chức hoặc cá nhân lạm dụng quy trình bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và gây thiệt hại cho bên khác sẽ phải bồi thường.
Tóm lại, việc quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của các bên trong các vụ kiện xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ không chỉ tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp mà còn thúc đẩy sự tuân thủ pháp luật và bảo đảm công bằng trong giải quyết tranh chấp.
- Vi phạm quyền tác giả là gì? Ví dụ về hành vi xâm phạm quyền tác giả
- Các biện pháp xử lý vi phạm quyền tác giả và quyền liên quan là gì?