1. Đau lưng và tác động của nó đến cơ thể
Vùng lưng được coi là bản lề của cột sống, nơi chịu tác động từ mọi tư thế vận động, mang vác, xoay chuyển hay đi lại. Do đó, lưng thường xuyên bị đau, có thể là cơn đau cấp do tác động mạnh hoặc kéo dài do những bệnh lý khác gây ra.
Đau lưng là tình trạng phổ biến hiện nay, đặc biệt ở người cao tuổi
Đau lưng cấp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, phổ biến nhất trong độ tuổi từ 30 - 60. Hiện nay, tình trạng này đang có xu hướng trẻ hóa, nhiều bạn trẻ và thậm chí thanh thiếu niên cũng thường xuyên gặp phải.
Đau lưng còn có thể do hội chứng đau xương khu trú, một triệu chứng rất phổ biến (gặp ở 65 - 80% người trưởng thành), nhưng thường chỉ xuất hiện từng đợt, vài lần trong đời. Có 10% bệnh nhân bị hội chứng này biến chứng thành đau lưng cấp tính.
Nhìn chung, đau lưng thường không đe dọa đến tính mạng nhưng ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và cuộc sống, khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi và đau đớn. Nhiều bạn đọc có lẽ đã cảm nhận được mức độ ảnh hưởng này. Khi cơn đau xuất hiện, gần như mọi hoạt động hàng ngày như đi lại, làm việc, mang vác, sinh hoạt đều bị hạn chế.
Đau lưng làm người bệnh cảm thấy phiền phức và khó chịu
Cơn đau lưng cấp tính có thể không thường xuyên nên người bệnh dễ bỏ qua, nhưng với những ai bị đau lưng mạn tính thì đây là vấn đề lớn. Để tránh đau nhức, người bệnh phải di chuyển chậm chạp, cẩn thận, và không thể thực hiện nhiều công việc nặng.
Đau lưng vào ban đêm thường gây khó ngủ, mất ngủ, dẫn đến tinh thần mệt mỏi, trí nhớ kém, mất tập trung. Nó còn ảnh hưởng lâu dài đến tâm lý, khi một số nghiên cứu chỉ ra rằng người bệnh đau lưng mạn tính có nguy cơ trầm cảm cao gấp 4 lần người bình thường, đặc biệt là khi cơn đau xảy ra thường xuyên.
Đau lưng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống tình dục của nhiều cặp vợ chồng. Các tư thế quan hệ tình dục thường tác động mạnh đến vùng cột sống, làm cơn đau thêm trầm trọng. Vì vậy, khi một trong hai người bị đau lưng, họ thường né tránh sinh hoạt vợ chồng, giảm sự gắn kết và gần gũi.
Một nguy cơ lớn là nhiều bệnh nhân bị đau lưng thường chủ quan trong việc thăm khám và điều trị. Khi các cơn đau xảy ra theo đợt và không thường xuyên, họ thường bỏ qua. Chỉ khi cơn đau trở nên liên tục và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, họ mới đi khám thì có thể bệnh đã gây ra biến chứng. Những biến chứng này có thể bao gồm: yếu liệt các cơ chi dưới, mất khả năng vận động, tê bì hoặc mất cảm giác ở hai chân, và hệ thần kinh chi dưới bị chèn ép gây rối loạn tiểu tiện,...
Đau lưng có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe và khả năng vận động
Bệnh càng nặng và biến chứng càng phức tạp, thời gian điều trị càng kéo dài và chi phí càng cao.
2. Những nguyên nhân chính gây ra đau lưng
Nguyên nhân gây đau lưng có thể do thói quen xấu làm tổn thương cơ xương đốt sống hoặc do bệnh lý. Đa phần các trường hợp đau lưng do bệnh lý nghiêm trọng hơn và biến chứng phức tạp hơn. Tuy nhiên, nếu không sớm thay đổi các thói quen xấu, đốt sống sẽ dần bị tổn thương, biến dạng, ảnh hưởng đến khả năng vận động sau này.
2.1. Do thói quen sinh hoạt
Nguyên nhân này chiếm phần lớn các trường hợp đau lưng ở người trẻ và tỷ lệ mắc ngày càng tăng.
Ngồi quá lâu
Người trẻ thường ngồi quá lâu trước màn hình vi tính, tivi hoặc làm việc văn phòng, dẫn đến những cơn đau lưng dai dẳng. Khi ngồi lâu, trọng lượng cơ thể dồn vào mông và hông, khiến cột sống phải chịu đựng áp lực lớn hơn để giữ lưng thẳng.
Nếu ngồi không đúng tư thế hoặc ngồi lâu, lưng sẽ bị quá tải, dẫn đến những cơn đau nhức ở vùng cột sống thắt lưng.
Ngủ sai tư thế
Nhiều người có thói quen ngủ co quắp, đầu không thẳng với cổ, nằm úp bụng hoặc cuộn tròn. Tư thế ngủ này không tốt, làm tăng áp lực lên cột sống và gây đau lưng cấp tính. Nếu kéo dài, thói quen này sẽ dẫn đến đau mạn tính.
Ngủ sai tư thế có thể gây đau ở cổ và lưng
Tư thế ngủ tốt nhất cho cột sống thắt lưng là nằm ngửa, giữ lưng thẳng.
Chấn thương
Tai nạn giao thông, tai nạn lao động, chơi thể thao hoặc công việc yêu cầu cúi nhiều, bê vác nặng,... đều có thể gây đau lưng từ cấp tính đến mạn tính.
2.2. Do bệnh lý
Những bệnh lý gây ra triệu chứng đau lưng bao gồm:
Thoái hóa cột sống
Bệnh này thường gặp ở người cao tuổi, với biểu hiện là cơn đau thắt lưng xuất hiện thường xuyên. Đau đớn khiến người bệnh không đi lại bình thường mà có xu hướng còng lưng. Điều này làm bệnh nặng thêm và cơn đau lưng xuất hiện thường xuyên hơn.
Loãng xương
Loãng xương có thể biểu hiện bằng những cơn đau dữ dội ở phần lưng trên hoặc lưng giữa. Ngoài ra, loãng xương còn khiến người trưởng thành giảm chiều cao từ 2cm trở lên.
Viêm khớp
Khi viêm khớp xảy ra ở bất kỳ khớp nào của lưng, đặc biệt là phần thắt lưng, người bệnh sẽ thường xuyên bị đau lưng.
Sỏi thận
Sỏi thận khiến người bệnh thường xuyên chịu đựng cơn đau nhói dữ dội ở vùng thắt lưng. Cơn đau thường bắt đầu từ hai hố thắt lưng, sau đó lan dần xuống bụng và đùi.
Sỏi thận gây ra đau thắt lưng dữ dội
Thoát vị đĩa đệm
Đây cũng là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến, gây đau ở vùng cột sống thắt lưng và lan rộng đến mông và chân.
Người bị đau lưng do bệnh lý cần điều trị bệnh để cải thiện tình trạng. Để cải thiện hoàn toàn, cần phải chẩn đoán chính xác nguyên nhân bệnh lý dựa trên xét nghiệm và thăm khám, sau đó áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.