Bán hàng là gì? 10 kiến thức bổ ích về nghề bán hàng bạn nên biết

Các hình thức bán hàng mang đến cho khách hàng cơ hội tiếp cận nhiều sản phẩm và sự lựa chọn phong phú. Hoạt động bán hàng diễn ra quanh ta và không ngừng nghỉ 24/24. Vậy bán hàng là gì? Hãy cùng Mytour khám phá câu trả lời trong bài viết dưới đây.

1. Khái quát về bán hàng là gì?

Vậy bán hàng là gì? Bán hàng là quá trình mà người bán xác định nhu cầu của khách hàng hoặc tạo ra nhu cầu mua sắm. Đồng thời, người bán cam kết đáp ứng nhu cầu đó thông qua giá trị sản phẩm, nhằm thỏa mãn lợi ích của cả hai bên.

1.1. Khía cạnh kinh tế

Bán hàng được hiểu như thế nào từ góc độ kinh tế? Đó là hoạt động trao đổi giá trị giữa sản phẩm và dịch vụ. Sự chuyển đổi từ hàng hóa sang tiền dựa trên giá trị sử dụng mà người mua cảm nhận. Qua đó, người bán có thể đạt được mục tiêu mà mình đề ra.

1.2. Khía cạnh thương mại

Xét từ góc độ thương mại, khái niệm bán hàng được hiểu là việc chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa cho khách hàng, đồng thời người bán có quyền thu tiền từ giao dịch đó.

1.3. Khía cạnh chức năng (chức năng tiêu thụ sản phẩm)

Bán hàng là một phần trong hoạt động kinh doanh, có cấu trúc tương đối độc lập nhưng lại gắn liền với các chức năng khác. Quy trình bán hàng bao gồm việc xác lập mục tiêu cho đến việc thực hiện các hoạt động bán hàng nhằm đạt được mục tiêu đó.

1.4. Khía cạnh hoạt động cá nhân

Bán hàng là gì nếu xem đó như một hoạt động mang tính cá nhân? Bán hàng được coi là một chu trình. Trong đó, người bán đáp ứng nhu cầu của người mua thông qua việc tìm hiểu, khám phá, gợi mở và thỏa mãn nhu cầu để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên.

2. Những đặc điểm của bán hàng

Bán hàng giúp sản phẩm được lưu thông đến tay người tiêu dùng và mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp. Cụ thể, hoạt động bán hàng có những đặc điểm chung như sau:

• Hoạt động bán hàng diễn ra giữa hai hoặc nhiều bên tham gia.
• Chủ thể của hoạt động bao gồm hàng hóa, dịch vụ, người mua và người bán.
• Giá trị hàng hóa được trao đổi thành tài sản hoặc tiền.
• Bất kỳ hàng hóa nào được trao đổi mà không nhận lại tài sản hay tiền sẽ được xem như quyên góp, không phải bán hàng.
• Hoạt động bán hàng diễn ra trong môi trường cạnh tranh và phải tuân thủ các quy định pháp luật.
• Hoạt động bán hàng yêu cầu người bán chủ động tìm kiếm khách hàng, giới thiệu sản phẩm hoặc dịch vụ và thuyết phục khách hàng thực hiện giao dịch.
• Người bán cũng cần có chiến lược và kỹ năng bán hàng hiệu quả để vượt qua đối thủ cạnh tranh trên thị trường.

3. Các loại hình bán hàng

Sau khi đã nắm rõ khái niệm bán hàng, chúng ta sẽ cùng khám phá những loại hình bán hàng khác nhau!

3.1. Bán hàng trực tiếp

• Là hình thức bán hàng truyền thống nhất
• Giới thiệu sản phẩm trực tiếp đến khách hàng có nhu cầu
• Không thông qua các kênh trung gian như cửa hàng, siêu thị, tạp hóa,…

Ngoài ra, bán hàng trực tiếp còn được chia thành hai mô hình chính:

Tiếp thị đơn cấp: Trong mô hình này, nhân viên bán hàng sẽ trực tiếp bán lẻ sản phẩm đến tay người tiêu dùng và chỉ nhận hoa hồng trên số lượng sản phẩm mà họ tiêu thụ được.

Tiếp thị đa cấp: Với mô hình này, nhân viên bán hàng không chỉ bán lẻ sản phẩm cho người tiêu dùng mà còn có thể tuyển dụng và đào tạo thêm nhân viên bán hàng khác. Nhờ đó, họ sẽ nhận hoa hồng từ hai nguồn: bán lẻ sản phẩm của mình và từ sản phẩm của những nhân viên mà họ tuyển dụng.

3.2. Bán hàng tại nhà

Nhân viên bán hàng đến trực tiếp nhà của khách để giới thiệu và chào bán sản phẩm. Hình thức bán hàng tại nhà thường được áp dụng cho các sản phẩm như đồ gia dụng, dịch vụ viễn thông, bảo hiểm,…

3.3. Bán lẻ

Bán lẻ là gì? Bán lẻ là hoạt động tiêu thụ hàng hóa thông qua các kênh phân phối nhằm thu lợi từ sự chênh lệch giá. Bán lẻ được phân chia như sau:

• Bán lẻ truyền thống: siêu thị, cửa hàng tiện lợi, cửa hàng tạp hóa,…
• Bán lẻ trực tuyến: thông qua các nền tảng trực tuyến như Shopee, Tiki, Amazon.
• Bán lẻ đa kênh: Kết hợp giữa bán hàng truyền thống và bán lẻ trực tuyến.

3.4. Đại diện bán hàng

Đại diện bán hàng là gì? Đây là hình thức mà một công ty hoặc cá nhân có kinh nghiệm trong lĩnh vực bán hàng đại diện cho nhà sản xuất để chào bán sản phẩm và dịch vụ đến tay khách hàng. Họ thường nhận hoa hồng khi đạt được doanh số bán hàng cao. Ngoài ra, đại diện bán hàng thường có mạng lưới khách hàng phong phú và nắm rõ nhu cầu thị trường.

. Bán hàng qua di động

Bán hàng qua di động là quá trình tư vấn, tìm hiểu nhu cầu và thực hiện giao dịch thông qua điện thoại. Hình thức này còn được gọi là telesales.

3.6. Bán hàng trực tuyến

Bán hàng trực tuyến là gì? Hình thức này diễn ra như thế nào? Bán hàng online là việc thực hiện giao dịch trên không gian mạng thông qua các kênh phổ biến như website doanh nghiệp, mạng xã hội như Facebook, TikTok, Instagram,… và các sàn thương mại điện tử.

Bán hàng online không nhất thiết phải có cửa hàng trưng bày. Người bán có thể tiếp cận và giới thiệu sản phẩm qua website hoặc mạng xã hội. Sau khi khách hàng đặt hàng, họ sẽ tiến hành giao hàng thông qua các đơn vị vận chuyển. Hình thức bán hàng online đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, đặc biệt qua kênh TikTok.

3.7. Bán hàng B2B

Điểm khác biệt giữa bán hàng thông thường và bán hàng B2B là gì? Bán hàng B2B, viết tắt của “Business to Business”, có nghĩa là cả bên mua và bên bán đều là doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cung cấp hàng hóa và dịch vụ cho nhau. Mô hình bán hàng B2B thường phức tạp hơn so với bán hàng cho cá nhân do quy mô giao dịch lớn hơn.

3.8. Bán hàng cho nhà nước, chính phủ

Bán hàng cho nhà nước, chính phủ là hoạt động kinh doanh cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, các đơn vị vũ trang nhân dân, và các tổ chức công lập. Lúc này, nhà nước đóng vai trò là người quản lý và điều tiết. Nhà nước cần mua hàng hóa từ các doanh nghiệp khác để phục vụ cho các hoạt động nội bộ của mình.

Hoạt động bán hàng cho nhà nước được thực hiện thông qua hình thức đấu thầu và mua sắm hàng hóa, dịch vụ đặc thù,…

4. Vai trò của bán hàng từ nhiều khía cạnh

Bán hàng là gì? Đó là quá trình chuyển đổi giá trị hàng hóa thành tiền, vì vậy, bán hàng đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả xã hội.

4.1. Đối với doanh nghiệp và cửa hàng

Bán hàng là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp và cửa hàng đạt được doanh thu, lợi nhuận, hoàn vốn, và duy trì chu trình bán hàng, từ đó đảm bảo hoạt động bền vững. Hoạt động này còn góp phần xây dựng uy tín và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Chẳng hạn, cửa hàng có doanh số cao thường đi kèm với doanh thu và lợi nhuận gia tăng đáng kể.

4.2. Đối với người tiêu dùng

Hoạt động bán hàng đóng vai trò như cầu nối giúp sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Thông qua quá trình này, người tiêu dùng có thể lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình.

4.3. Đối với xã hội

Bán hàng đóng vai trò quan trọng trong việc lưu thông hàng hóa trên thị trường, giúp cân bằng cung và cầu, từ đó ổn định giá cả và hỗ trợ quá trình tái sản xuất. Hơn nữa, hoạt động này cũng góp phần nâng cao năng suất lao động trong xã hội.

4.4. Thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế

Cuối cùng, hoạt động bán hàng kích thích sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong cùng ngành nghề. Khi hoạt động bán hàng diễn ra mạnh mẽ, điều này có thể dẫn đến sự phát triển tổng thể của một khu vực hay quốc gia. Doanh thu từ bán hàng góp phần vào ngân sách nhà nước, phục vụ cho các lĩnh vực khác như y tế, giáo dục, và góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế.

5. Các hình thức bán hàng phổ biến hiện nay

Thông qua việc tìm hiểu về bán hàng, chúng ta nhận thấy tầm quan trọng của hoạt động này. Mục tiêu chính của bán hàng là đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng. Hiện nay, có hai hình thức bán hàng chủ yếu: bán buôn và bán lẻ.

5.1. Hình thức bán buôn

Bán buôn là quá trình bán hàng hóa và dịch vụ cho những người mua nhằm mục đích tiếp tục bán lại để kiếm lời. Nói chung, trong bán buôn, sản phẩm sẽ được phân phối cho nhiều bên trước khi đến tay người tiêu dùng cuối cùng.

5.2. Hình thức bán lẻ phổ biến

Bán lẻ là quá trình mà sản phẩm được cung cấp trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng để đáp ứng nhu cầu cá nhân, không có hoạt động thương mại nào diễn ra sau đó.

6. Quy trình bán hàng hiệu quả

Bước 1: Lập kế hoạch bán hàng chi tiết:

• Sản phẩm/dịch vụ: Xác định những điểm mạnh, điểm yếu và những đặc trưng quan trọng của sản phẩm hoặc dịch vụ.
• Chân dung khách hàng: Phân tích các đặc điểm và hành vi của khách hàng tiềm năng.
• Hồ sơ bán hàng: Chuẩn bị tài liệu quảng cáo một cách chuyên nghiệp.
• Kế hoạch cụ thể: Đặt ra thời gian, địa điểm và phương thức bán hàng.

Bước 2: Tìm kiếm khách hàng: Phân loại khách hàng theo nhu cầu, độ tuổi và khu vực để xác định đối tượng phù hợp.

Bước 3: Tiếp cận khách hàng mục tiêu: Giới thiệu và khơi gợi nhu cầu của khách hàng mà bạn nhắm đến.

Bước 4: Giới thiệu sản phẩm: Trình bày sản phẩm kèm theo việc khơi gợi nhu cầu từ khách hàng.

Bước 5: Đưa ra báo giá và thuyết phục: Phân loại khách hàng để thuyết phục họ mua hàng, kèm theo báo giá và những lý do thuyết phục.

Bước 6: Giải đáp thắc mắc và chốt đơn hàng: Chăm sóc khách hàng bằng cách trả lời các câu hỏi, cung cấp thông tin chân thành để tạo sự hài lòng.

Bước 7: Chăm sóc khách hàng sau khi bán hàng: Gửi thư cảm ơn, thực hiện khảo sát mức độ hài lòng, tổ chức các chương trình khuyến mãi để thu hút khách hàng trở lại.

Khám phá chi tiết quy trình bán hàng hiệu quả nhất: Quy trình bán hàng là gì? Xây dựng các bước, chiến lược và các rủi ro

7. Kỹ năng bán hàng hiệu quả

Khi tìm hiểu về bán hàng, ta nhận thấy rằng dù hoạt động qua kênh nào, việc tiếp xúc và nắm bắt nhu cầu của khách hàng là rất quan trọng. Dưới đây là những kỹ năng thiết yếu để nâng cao hiệu quả bán hàng và gia tăng doanh thu.

• Kỹ năng lắng nghe
• Kỹ năng đặt câu hỏi
• Kỹ năng giao tiếp với khách hàng
• Kỹ năng thấu hiểu
• Kỹ năng thuyết phục và đàm phán
• Kỹ năng chốt sale
• Kỹ năng giải quyết vấn đề

8. Các yếu tố tác động đến quy trình bán hàng

Bán hàng là gì? Những yếu tố nào tác động đến quy trình bán hàng? Dưới đây là một số yếu tố khách quan và chủ quan mà bạn có thể tham khảo.

8.1. Các yếu tố khách quan

• Tình hình kinh tế vĩ mô: Tình hình kinh tế chung của khu vực và quốc gia ảnh hưởng đến khả năng chi tiêu của người tiêu dùng.
• Môi trường kinh doanh đặc thù: Các yếu tố tác động đến hoạt động bán hàng như sự cạnh tranh, xu hướng tiêu dùng,...
• Nguồn lực và tài chính: Nguồn tài chính cần thiết để duy trì và phát triển hoạt động bán hàng.
• Mô hình bán hàng: Quy mô lớn đồng nghĩa với chi phí cao hơn, bao gồm nhân sự, kho bãi,...
• Tiềm lực vô hình như thương hiệu, danh tiếng,...

8.2. Những yếu tố chủ quan

• Chất lượng sản phẩm và dịch vụ: Đây là yếu tố quan trọng nhất để khách hàng quyết định quay lại.
• Dịch vụ khách hàng: Một dịch vụ tốt sẽ giúp nâng cao sự hài lòng của khách hàng, từ đó tăng khả năng mua hàng.
• Giá cả: Mức giá hợp lý giúp doanh nghiệp cạnh tranh hiệu quả trên thị trường và thu hút khách hàng.
• Kỹ năng bán hàng của nhân viên: Nhân viên cần có khả năng giao tiếp và thuyết phục để hấp dẫn thêm nhiều khách hàng mới và giữ chân khách cũ.

9. Địa chỉ tìm kiếm việc làm trong lĩnh vực bán hàng

Ngành bán hàng thu hút một lượng lớn ứng viên mỗi năm. Công việc này không chỉ mang đến cơ hội kiếm tiền tốt mà còn giúp bạn phát triển kỹ năng bán hàng chuyên nghiệp. Bạn có thể tìm kiếm việc làm trong lĩnh vực bán hàng qua nhiều kênh khác nhau như Facebook, các trang web tuyển dụng,...

Ngoài ra, bạn có thể tìm việc làm bán hàng tại trang web Mytour. Đây là một địa chỉ tìm việc uy tín và chất lượng. Tất cả các công việc được đăng trên website đều được kiểm chứng rõ ràng. Trang web cũng cho phép bạn tìm việc theo khu vực, mức lương và lĩnh vực bán hàng,... Tất cả thông tin đều được cung cấp đầy đủ để bạn dễ dàng tiếp cận và tìm việc hiệu quả. Bạn có thể tham khảo.

10. Các câu hỏi thường gặp

Dưới đây là một số câu hỏi liên quan đến nghề bán hàng mà bạn nên nắm rõ.

10.1. Có cần hiểu biết sâu sắc về sản phẩm/dịch vụ khi bán hàng không?

Người bán hàng cần nắm rõ thông tin về sản phẩm hoặc dịch vụ. Bạn phải hiểu rõ mình đang cung cấp gì, công dụng của sản phẩm ra sao, cách sử dụng như thế nào, và lý do khách hàng cần sản phẩm đó. Điều này giúp bạn xác định nhu cầu của khách hàng và làm cho công việc bán hàng trở nên chuyên nghiệp hơn.

10.2. Tại sao bán hàng lại quan trọng trong kinh doanh?

Mục tiêu chính của kinh doanh là tạo ra lợi nhuận. Nếu hoạt động bán hàng không hiệu quả, sản phẩm không được tiêu thụ, doanh nghiệp sẽ không có doanh thu, không thể phát triển và có nguy cơ sụp đổ. Điều này cũng sẽ tác động đến hệ thống kinh tế.

10.3. Làm thế nào để xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng qua hoạt động bán hàng?

Xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng thông qua bán hàng là một quá trình kéo dài. Bạn cần thực hiện những hành động tích cực để khuyến khích khách hàng quay lại và đảm bảo sự trung thành với sản phẩm của bạn. Điều này bao gồm: Hỗ trợ khách hàng kịp thời, Thấu hiểu nhu cầu và giá trị mà bạn mang lại, Quan sát hành vi của khách hàng, và Ưu tiên những khách hàng đặc biệt.

Các hình thức bán hàng đã xuất hiện giúp cho việc lưu thông hàng hóa từ sản xuất đến tiêu thụ trở nên hiệu quả hơn. Hy vọng rằng với những chia sẻ trên, bạn đã có cái nhìn rõ hơn về bán hàng là gì và vai trò của nó trong xã hội. Cùng với quy trình bán hàng này, mong rằng bạn sẽ tích lũy được một số kinh nghiệm khi áp dụng trong việc bán sản phẩm. Cảm ơn bạn đã quan tâm đến bài viết. Đừng quên theo dõi thêm thông tin tại Mytour nhé.