Bạn hiểu gì về Extensive Listening? Hãy áp dụng kỹ năng này để nâng cao khả năng nghe hiểu

1. Extensive listening là gì? 

Khi tham gia các bài kiểm tra kỹ năng nghe trong các kỳ thi tiếng Anh như IELTS, thường sẽ xuất hiện các thông tin nhiễu. Tuy nhiên, khác với phương pháp Intensive Listening tập trung, Extensive Listening (hay còn gọi là 'nghe rộng') mang đến sự thoải mái hơn trong quá trình nghe.

Phương pháp Extensive Listening được phát triển từ Extensive Reading (Đọc rộng) đã chứng minh hiệu quả rõ rệt, là cách nghe liên tục trong một khoảng thời gian dài.

Các nguyên tắc cơ bản của Extensive listening bao gồm:

• Đúng với trình độ: Người học phải hiểu được phần lớn nội dung của bài nghe mà không cần phải đoán, hỏi, nghe lại hay dừng lại để tra cứu. 
• Cảm giác thư giãn, giải trí: Chủ đề của bài nghe thường phải khiến người học cảm thấy yêu thích, hứng thú.
• Không đòi hỏi, bắt buộc quá cao: Không có các hoạt động kiểm tra mức độ nhớ, hiểu các thông tin chi tiết trong bài.

Khác với phương pháp Intensive Listening, Extensive Listening không hạn chế về nguồn tài liệu, nội dung hay thời lượng mỗi bài nghe. Tuy nhiên, điều quan trọng là người nghe cần thực hiện với thời lượng lớn, thường xuyên và liên tục.

2. Extensive listening phù hợp với ai?

Khi rèn luyện kỹ năng nghe, bạn cần đánh giá trình độ của mình và sẵn sàng dành thời gian phù hợp cho việc luyện tập. Phương pháp nghe sâu thường phù hợp hơn với những người mới bắt đầu. Nghe rộng là lựa chọn ưa thích của những người có khả năng nghe tốt hơn.

Khi bạn có thể nghe và hiểu được 70-80% nội dung trên CNN, BBC, Youtube bằng tiếng Anh mà không cần nỗ lực quá nhiều, “extensive listening” – phương pháp nghe rộng sẽ phù hợp hơn với bạn. Đây là cách tiếp cận quan trọng đối với những người chuẩn bị tới sống và làm việc trong môi trường sử dụng tiếng Anh.

“Nghe rộng” không tập trung vào chi tiết như nghe sâu mà chú trọng vào việc hiểu ý của người nói. Khi thực hiện “nghe rộng”, bạn có thể bỏ lỡ một từ hoặc thậm chí một vài câu, nhưng nếu hiểu được nội dung chính thì được coi là đạt yêu cầu. Ngược lại, dù bạn có bắt được hết từng từ nhưng không hiểu được ý người nói, vẫn coi như chưa đạt yêu cầu.

Một trong những lợi thế của nghe rộng là bạn có thể lựa chọn tài liệu phù hợp với sở thích cá nhân và có độ dài tùy ý. Đôi khi đó là video hướng dẫn học tiếng Anh hoặc đơn giản là tin tức trên BBC hay CNN.

3. Lợi ích khi áp dụng phương pháp nghe chuyên sâu Extensive Listening

3.1. Nâng cao khả năng nhận diện từ và nghe hiểu 

Phương pháp nghe chuyên sâu sẽ giúp người học quen thuộc với các biến âm, tốc độ và cách nối từ trong ngôn ngữ nói của người bản xứ. Điều này giúp xác định được điểm bắt đầu và kết thúc của mỗi từ trong đoạn hội thoại.

Ngoài ra, phương pháp này còn giúp bạn tiếp xúc với cách phát âm ở các tốc độ khác nhau. Việc tiếp xúc thường xuyên sẽ giúp bạn ghi nhớ âm thanh và liên kết chúng với nghĩa của từ thay vì phải dừng lại để suy nghĩ và nhớ từ tiếng Việt. Nhờ đó, bạn có thể dễ dàng nắm bắt được nội dung và thông điệp của bài nghe.

3.2. Cung cấp kiến thức cơ bản

Khi nghe nhiều và liên tục trong một thời gian dài, bạn sẽ thu thập được một lượng lớn kiến thức ngôn ngữ (bao gồm từ vựng và ngữ pháp) để xử lý thông tin trong các bài nghe sau này. 

Bên cạnh đó, việc nghe sâu rộng cũng cung cấp thông tin về cảm xúc, ngữ điệu, và thái độ khi sử dụng từ hoặc cấu trúc cụ thể. Điều này giúp bạn học được những điều này để giao tiếp tự tin hơn.

3.3. Tăng cường khả năng học tập và giảm căng thẳng khi học nghe 

Việc nghe sâu rộng cũng giúp bạn thư giãn trong quá trình nghe. Các thông tin giải trí giúp quá trình luyện nghe trở nên nhẹ nhàng hơn. Bạn chỉ cần hiểu những thông tin mà bạn quan tâm mà không cần phải nghe hết. 

Hình thức này sẽ giúp bạn giảm căng thẳng và sợ hãi. Bạn sẽ nâng cao khả năng hấp thu. Tâm lý học viên cũng sẽ trở nên thoải mái hơn, thúc đẩy động lực học tập. Dần dần, điều này có thể ảnh hưởng đến những kỹ năng khác.

4. Phương pháp rèn luyện Extensive Listening hiệu quả

Bạn có thể tập luyện kỹ năng Extensive Listening vào bất cứ thời gian nào theo các bước sau đây:

4.1. Lựa chọn tài liệu nghe phù hợp

Khi chọn nguồn tài liệu, người học cần đảm bảo hiểu toàn bộ nội dung bài nghe mà không cần dừng lại hoặc tua lại. Đồng thời, chọn đề tài mình yêu thích cũng rất quan trọng.

• ELLO (English Listening Lesson Library Online)
• Voice of America 
• Storyline Online
• News in levels
• BBC Learning English
• ESL Podcast
• Các video của TED Talks

Bạn có thể xem thêm 5 Trang Web Luyện Nghe Tiếng Anh Theo Trình Độ Khác Nhau.

4.2. Chọn thời gian nghe phù hợp

Thời gian nghe càng nhiều, hiệu quả càng cao. Đối với trình độ B1 trở xuống, hãy cố gắng nghe ít nhất 1 giờ/tuần. Với trình độ cao hơn, thời gian nghe tối thiểu là 3 giờ/tuần. 

4.3. Thiết lập thói quen nghe hàng ngày

Cố gắng biến việc nghe rộng thành thói quen hàng ngày. Đặt một khoảng thời gian cố định trong ngày để nghe. Ví dụ như khi đi xe buýt, ăn sáng hoặc chuẩn bị bữa tối. 

Kỹ thuật nghe mở rộng có thể kết hợp rất tốt với phương pháp nghe lặp lại. Thường xuyên nghe lại một bài nghe, hoặc nghe nhiều bài cùng một chủ đề. Bạn có thể tăng tần suất tiếp xúc với cùng một từ vựng hay cấu trúc ngữ pháp để nâng cao khả năng sử dụng chúng một cách mượt mà. 

4.4. (Bổ sung) Đánh giá hiểu biết sau khi nghe

Mặc dù việc làm bài kiểm tra chi tiết sau khi nghe không bắt buộc, nhưng người học vẫn có thể tự rèn luyện thông qua các hoạt động củng cố hiểu biết toàn diện về bài nghe. Phần lớn tài liệu nghe đi kèm với các bài kiểm tra nhỏ giúp người học làm quen. 

Hơn nữa, người học cũng có thể thực hiện các hoạt động chủ động và yêu cầu áp dụng kĩ năng cao hơn. Ví dụ như viết tóm tắt nội dung bài nghe, đánh giá lại nội dung bài nghe và thảo luận về nó, giúp người học hiểu sâu hơn về nội dung.

5. Tóm tắt Chiến lược Extensive Listening trong IELTS Listening

5.1. Bài tập 

Hoàn thành bài tóm tắt về ý nghĩa của nghe rộng:

Người học tiếng Anh thường gặp khó khăn trong việc hiểu do tốc độ nói nhanh, biến âm phức tạp, và _____ chậm. Để cải thiện vấn đề, có thể áp dụng nghe rộng.

Nghe rộng là phương pháp học nghe thông qua việc nghe _________ , _________, và trong thời gian dài. Nghe rộng không yêu cầu bài tập cụ thể, mà hướng đến việc nghe để _________. Phương pháp này giúp tăng cường khả năng _________ và hiểu biết, cung cấp kiến thức nền, và xây dựng _________. 

Người học tự lựa chọn tài liệu nghe. Để đạt kết quả, tài liệu cần phù hợp với _________, (2)  dựa trên _________ của người học, (3) không giới hạn loại hay thời lượng tài liệu, (4) nghe ít nhất _________ với trình độ B1 trở xuống, ít nhất 3 tiếng/tuần với trình độ B1 trở lên. 

Người học có thể tìm nguồn nghe qua các nền tảng giáo dục đáng tin cậy hoặc thông qua phim, radio, podcast, Youtube.

5.2. Đáp án

• tốc độ xử lý từ
• thời lượng lớn
• thường xuyên
• giải trí/thư giãn
• động lực học
• trình độ người học
• sở thích/mối quan tâm 
• 1 tiếng/tuần

Lời kết