Quy tắc viết bút thuận chữ Hán
I. Khái quát về quy tắc viết bút thuận tiếng Trung
Khi bắt đầu học viết chữ Hán, bạn sẽ tiếp xúc với quy tắc bút thuận. Vậy quy tắc bút thuận trong tiếng Trung là gì?
1. Ý nghĩa của Bút thuận là gì?
Bút thuận (筆順) là thứ tự các nét khi viết một chữ Hán hoặc hệ thống chữ viết khác dựa trên chữ Hán. Bút thuận ảnh hưởng đến tốc độ viết và hình dáng chữ Hán.
Quy tắc bút thuận truyền thống và quy tắc bút thuận ở một số vùng miền có sự khác biệt. Tuy nhiên, quy chuẩn về bút thuận ở Trung Quốc đại lục được lấy từ bộ Hán ngữ hiện đại thông dụng tự bút thuận quy cách do Ủy ban công tác ngôn ngữ văn tự quốc gia Trung Quốc ban hành làm quy chuẩn.
Hán tự được áp dụng trong nhiều dạng văn bản của tiếng Trung, tiếng Nhật, tiếng Triều Tiên và tiếng Việt trong quá khứ. Phương pháp bút thuận cũng liên quan đến các loại chữ hình khác như chữ hình nêm.
2. Sự phát triển của quy tắc bút thuận
Quy tắc bút thuận chữ Hán truyền thống được sử dụng rộng rãi từ thời cổ đại. Quy tắc này đã hình thành qua nhiều giai đoạn và chịu ảnh hưởng lớn từ thư pháp.
Thư pháp chữ Hán được chia thành 5 thể cơ bản là Triện, Lệ, Khải, Hành và Thảo. Nội dung bài viết nhắc đến quy tắc bút thuận của thể Khải thư.
Khải thư là một loại chữ nghiêm ngặt, thường xuất hiện trong sách và báo. Quy tắc bút thuận cũng sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại chữ. Đặc biệt, trong chữ thảo có tính liên kết giữa các nét, do đó việc sử dụng bút cũng khác biệt so với các loại chữ khác.
3. Mục đích của quy tắc bút thuận
Nói chung, quy tắc bút thuận chỉ có tính tương đối và mục đích của nó là giúp việt chữ Hán một cách nhất quán, nét liền mạch và hướng dẫn cách viết từ nét này sang nét khác một cách tự nhiên. Điều này rõ ràng trong chữ hành thư và thảo. Ở đây, các nét chữ Hán liên kết một cách rõ ràng, giao nhau hoặc nối tiếp nhau.
Trong thư pháp, việc sử dụng “bút thế” khác nhau cho cùng một chữ cũng tạo ra thứ tự bút khác nhau nhưng vẫn đảm bảo tính hợp lý. Vì vậy, không nên chỉ trích ai khi viết sai thứ tự bút.
Mặc dù cách viết Hán tự có sự khác biệt giữa các quốc gia, nguyên tắc vẫn giữ nguyên là viết nhanh, ít di chuyển bút nhưng vẫn đảm bảo nét đẹp. Bút thuận cải thiện tốc độ viết, tạo ra chữ đẹp và dễ đọc, cũng giúp học và ghi nhớ chữ Hán hiệu quả hơn. Trong quá trình học tiếng Trung, bạn sẽ được học và tuân thủ quy tắc bút thuận từ những người có kinh nghiệm với Hán tự.
II. Các quy tắc bút thuận phổ biến trong tiếng Trung
1. Quy tắc bút thuận tiếng Trung
Luật số 1: Ngắn trước dài sau
Bút nét ngắn viết trước, bút nét dài viết sau.
- 王/wáng/: hoàng đế, vua, quốc vương
- 工: /gōng/: công nhận, thợ, công việc
Quy tắc thứ 2: Sổ trước ngang sau
Các nét sổ 丿 viết trước, nét ngang 乀 viết sau
- 文/wén/: văn hóa, văn bản
- 公/gōng/: công ty, của công
- 八/bā/: số tám
Nguyên tắc thứ 3: Trên trước dưới sau
Nét trên viết trước, nét dưới viết sau
- 二 (èr): số 2
- 三 (sān): sô 3
Luật 4: Trái trước, phải sau
Bước viết từ bên trái trước, từ bên phải viết sau
- 明 /míng/: mai, hôm sau
- 须 /xū/: cần phải
- 仅 /jǐn/: vẻ vẹn
Quy tắc 5: Ngoài trước, trong sau
Khung ngoài được viết trước, các nét bên trong viết sau
- 用 /yòng/: sử dụng
- 同 /tóng/: cùng, chung
- 区 /qū/: phân biệt, phân chia
Luật thứ 6: Bước vào trước, đóng sau
Quy tắc này được ví như bước vào ngôi nhà trước và sau đó đóng cửa
- 囯/guó/: quốc gia
- 目/mù/: con mắt
Luật thứ 7: Giữa trước hai bên sau
Các nét ở giữa được viết trước sau đó mới viết các nét hai bên
- 小/ xiǎo/: nhỏ, bé
- 水/ shuǐ/: nước
2. Những quy tắc bút thuận bổ sung
Ngoài những quy tắc viết các nét cơ bản ở trên thì bạn có thể đã hiểu thứ tự viết các nét chữ Hán rồi đúng không. Để kết hợp chữ, bạn cần nhớ thêm một số quy tắc bút thuận bổ sung sau:
- 聿/yù/: Trợ từ
- 凶/ xiōng/: không may, bất hạnh
- 道/dào/: con đường, hướng đi.
- 建/jiàn/: kiến trúc, xây dựng
- 成/chéng/: hoàn thành, trở thành
- 求/qiú/: thỉnh cầu
- 犬/quǎn/: chó
- 日/rì/: mặt trời, ngày
- 口/kǒu/: miệng
III. Một số điểm khác biệt của quy tắc bút thuận
Do sự khác biệt trong tập quán địa phương hoặc trường phái thư pháp, một số chữ Hán viết khác quy tắc bút thuận. Vì vậy, không tồn tại một phương pháp bút thuận nào tuyệt đối, chính xác và thống nhất đối với mọi chữ Hán mà nó chỉ mang tính tương đối dựa trên khu vực và từng thời điểm khác nhau, cụ thể:
1. Sự khác biệt giữa các trường phái thư pháp
Từ trái qua phải, sổ trước chiết sau
chiết trước sổ sau
từ trái qua phải, sổ trước điểm sau
điểm trước sổ sau
2. Khác biệt vùng miền
chiết trước phẩy sau
phẩy trước chiết sau
ngang trước phẩy sau
phẩy trước ngang sau
ngang trước dọc sau, nét ngang dưới cùng viết sau
dọc trước ngang sau
3. Khác biệt giữa các trường phái và khu vực
IV. Các ứng dụng viết quy tắc bút thuận tiếng Trung
Hiện thời, có rất nhiều phần mềm/ứng dụng hỗ trợ viết chữ Hán với hướng dẫn chi tiết và đầy đủ. Để giúp bạn ghi nhớ nhanh thứ tự và quy tắc bút thuận, Mytour sẽ tiết lộ các phần mềm quy tắc bút thuận được sử dụng nhiều nhất hiện nay!
1. 汉字屋 – 汉字笔顺
Trang web 汉字屋 cung cấp tra cứu chữ Hán dưới dạng ảnh động để xem thứ tự viết đúng các nét trong một chữ Hán bất kỳ. Để sử dụng trang web này, bạn có thể truy cập đường link https://www.hanzi5.com/, nhập một chữ Hán vào khung tìm kiếm để tra cứu chữ Hán mình cần.
Ưu điểm:
- Trang web này có hướng dẫn đầy đủ về quy tắc bút thuận trong tiếng Trung.
- Bảng liệt kê các chữ Hán được update liên tục trên website.
- Khi bạn tra cứu cách viết bút thuận của một chữ Hán bất kỳ, trang web sẽ cung cấp cho bạn những thông tin sau:
- Ảnh động thứ tự cách viết từng nét của chữ Hán.
- Ảnh tĩnh thứ tự từng nét viết của chữ Hán.
- Các thông tin về chữ Hán đó bao gồm: phiên âm, bộ thủ, số nét, các loại mã hóa khi viết, các chữ đồng âm khác nghĩa, các chữ có cùng bộ thủ,...
- Giao diện trang web đơn giản, dễ sử dụng.
2. 草書字典
Ứng dụng 草書字典 là một ứng dụng học tiếng Trung dành cho những người muốn viết chữ Hán đẹp theo phong cách chữ thảo. Chữ thảo là kiểu chữ của Trung Quốc với cấu trúc đơn giản và các nét được viết liên tục. Chữ thảo được hình thành từ thời kỳ nhà Hán và tiếp tục phát triển trên nền tảng của chữ Lệ để hỗ trợ việc viết chữ một cách thuận tiện và dễ dàng hơn.
Ưu điểm:
- Dễ dàng tra cứu cách viết của một chữ Hán hiện đại bất kỳ được viết theo kiểu chữ Thảo.
- Phần khung luyện viết chữ 临摹 được thiết kế phù hợp với phong cách của bạn.
- Ứng dụng có phần 我的 là phần cá nhân để xem lại quá trình luyện viết chữ của bản thân.
- Giao diện ứng dụng đơn giản, phù hợp với những bạn yêu thích luyện viết thư pháp và viết kiểu chữ Thảo.
3. Chinese Writing Master 4.0
Chinese Writing Master 4.0 là một ứng dụng dạy luyện viết chữ Trung Quốc, giới thiệu về cách viết các chữ Hán thông qua từng nét một. Sử dụng ứng dụng này sẽ giúp người học dễ dàng ghi nhớ và luyện viết các nét chữ Hán trong quá trình tự học.
Ưu điểm:
- Giao diện đơn giản, có các thanh công cụ và chỉ dẫn đơn giản, dễ ghi nhớ
- Dễ cài đặt và sử dụng
4. Chinese Strokes Order
Nếu bạn muốn tìm phần mềm quy tắc bút thuận, Chinese Strokes Order là một lựa chọn tốt dành cho bạn. Đây là ứng dụng giúp bạn tra cứu thứ tự viết đúng của chữ Hán, giúp bạn dễ dàng ghi nhớ, hiểu ý nghĩa và thành thạo cách viết chữ Hán. Bạn chỉ cần nhập một chữ Hán bất kỳ, ứng dụng sẽ hiển thị ảnh động về thứ tự cách viết từng nét của chữ Hán đó.
Ưu điểm:
- Giao diện đơn giản, dễ sử dụng
- Tra cứu nhanh chóng, dễ dàng
- Người dùng có thể thay đổi tốc độ viết nếu cảm thấy không theo kịp
V. Mẹo ghi nhớ quy tắc bút thuận
Cách nhớ các quy tắc bút thuận trong tiếng Trung là điểm chính trong bài viết này. Để giúp bạn viết đúng quy tắc bút thuận của chữ khải thử, hãy áp dụng các phương pháp học tiếng Trung sau đây!
1. Học thuộc quy tắc bút thuận
Cách nhớ quy tắc nét bút thuận trong tiếng Trung phổ biến là học thuộc 7 quy tắc chính và 4 quy tắc bổ sung. Bài viết đã cung cấp các quy tắc một cách rõ ràng và chi tiết. Hãy tập trung vào việc nhớ và không nên học thêm những quy tắc khác để tránh rối bận. Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về quy tắc bút thuận trong tiếng Trung, bạn có thể tìm hiểu về thư pháp và đọc thảo thư.
2. Tra cứu
Với những chữ Hán phức tạp, khi cần áp dụng nhiều quy tắc mà bạn chưa thể suy luận được thứ tự bút thuận, có thể chọn phương pháp tra cứu để tiết kiệm thời gian. Có nhiều cách để tra cứu các nét bút thuận như sau:
-
- Tra cứu tại tài liệu “Hán ngữ hiện đại thông dụng tự bút thuận quy cách”. Link tài liệu: .
- Tra cứu tại Website tra cứu bút thuận có ảnh gif minh họa cách viết tại link Thứ tự và cách viết các nét chữ Hán.
- Tra cứu bằng từ điển Hán - Việt trên điện thoại.
3. Luyện viết
Để nhớ và thành thạo quy tắc bút thuận, hãy luyện viết chữ Hán thật nhiều. Khi viết, thói quen sẽ hình thành và giúp ghi nhớ thứ tự bút thuận. Tuy nhiên, nhớ rằng khi luyện viết chữ Hán của các thể chữ khác nhau, quy tắc bút thuận cũng khác nhau. Lúc này, bạn có thể tra cứu từ điển thư pháp và nhìn vào chữ thư pháp để hình dung thứ tự các bước viết chữ Hán.
Vì vậy, bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ về các quy tắc bút thuận trong tiếng Trung. Để có thể hiểu cách viết chữ Hán và ghi nhớ từ vựng tiếng Trung một cách nhanh chóng, bạn cần nắm chắc quy tắc các nét bút thuận nhé!