Buzz
Nghiên cứu mới đã phát hiện ra thời điểm mà con người tiền sử bắt đầu giao tiếp.
Được tiến hành bởi nhà khảo cổ học Steven Mithen, báo cáo nghiên cứu mới cho thấy con người đã phát triển khả năng ngôn ngữ từ 1,6 triệu năm trước, tại vùng hoang dã của miền Nam châu Phi.
Hình minh họa.
“Không ai có thể nghi ngờ việc con người phát triển về thể chất và văn hóa nhờ vào khả năng nói. Đó là lý do tại sao việc xác định thời điểm loại hình ngôn ngữ đầu tiên xuất hiện lại quan trọng đến vậy”, giáo sư Mithen với chuyên môn tiền sử tại Đại học Reading, nói với tờ The Independent.
Trước đây, phần lớn chuyên gia cho rằng con người mới chỉ bắt đầu nói chuyện khoảng 200.000 năm trước. Nhưng trong báo cáo mới, giáo sư Mithen cho rằng phiên bản sơ khai của ngôn ngữ cổ đại xuất hiện sớm hơn ít nhất 8 lần. Giáo sư đi đến kết luận này dựa trên những bằng chứng có tại các khu khai quật, có trong gen và trong giải phẫu người cổ đại, bên cạnh một số chứng cớ về ngôn ngữ khác.
Kết hợp chúng lại, ông cho rằng sự ra đời của ngôn ngữ diễn ra vào giữa khoảng 1,5 cho tới 2 triệu năm về trước.
Cấu trúc Richat tại sa mạc Sahara, được cho là trung tâm văn hóa của người tiền sử Homo Erectus - Ảnh: NASA.
Một yếu tố quan trọng nữa là kích thước của não bộ con người đã tăng lên đáng kể, đặc biệt từ khoảng 2 triệu năm trước Công nguyên, sau đó tăng kích thước nhanh chóng sau khoảng thời gian 1,5 triệu năm trước Công nguyên. Kích thước lớn hơn đi kèm với sự tái tổ chức cấu trúc bên trong não bộ - bao gồm sự phát triển đầu tiên của thùy trước, đặc biệt liên quan đến chức năng suy nghĩ, tưởng tượng và nhận thức. Có một vùng có tên gọi là “Broca” tại đây, được cho là liên quan đến việc sản xuất và hiểu ngôn ngữ.
Nghiên cứu mới đã chỉ ra rằng sự xuất hiện của vùng Broca liên quan đến sự cải thiện trong việc lưu giữ ký ức - yếu tố quan trọng cho việc hình thành câu nói. Nhưng các phát triển tiến hóa khác cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc xuất hiện của ngôn ngữ sơ khai.
Hai yếu tố này cùng phát triển cùng con người trong quá trình tiến hóa sớm, là khả năng đi bằng hai chân cùng với sự thay đổi hình dạng của hộp sọ, một số nghiên cứu cho rằng chúng có thể đã đóng góp vào quá trình thay đổi hình dạng và vị trí của đường hô hấp, giúp con người có khả năng nói.
Người Homo erectus, được cho là giống người đầu tiên có khả năng nói - Ảnh: Internet.
Một bằng chứng khá quan trọng khác xuất hiện vào khoảng 1,6 triệu năm trước Công nguyên (cũng là thời điểm mà con người có thể bắt đầu nói) xuất hiện trong các khu vực khảo cổ. So với các loài đồng thời khác, con người đặc biệt yếu ớt, vì vậy tổ tiên của chúng ta có thể đã sở hữu một “vũ khí” khác để giành lợi thế.
Trong quá trình tiến hóa, ngôn ngữ gần như chắc chắn đã là một phần của chiến lược bù đắp sức mạnh vật lý. Để săn động vật lớn (hoặc khi hái lượm, để đẩy lùi những con vật mạnh mẽ hơn), con người sơ khai cần có khả năng lập kế hoạch và phối hợp nhóm tốt hơn - sự phát triển của ngôn ngữ là rất quan trọng trong bối cảnh này.
Con người bắt đầu săn bắn khoảng 2 triệu năm trước, và hiệu quả các cuộc săn tăng lên đáng kể vào khoảng 1,5 triệu năm trước. Lịch sử được ghi chép trên hóa thạch từ khoảng 1,6 triệu năm trước, cho thấy sự phát triển và truyền đạt văn hóa qua các thế hệ. Công cụ làm bằng đá trở nên hiệu quả hơn nhiều. Khả năng nói chuyện có thể đã giúp con người chuyển giao kiến thức và kỹ năng phức tạp từ một thế hệ sang thế hệ khác.
Sự tiến bộ trong việc tạo ra công cụ của con người, từ khoảng 1,75 triệu năm trước cho đến 850.000 năm trước - Ảnh: Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos.
Ngoài ra, giao tiếp bằng ngôn ngữ cũng giúp con người tồn tại trong các môi trường sinh thái và khí hậu khác nhau. Không ngẫu nhiên mà con người có khả năng di cư nhanh chóng trên toàn thế giới vào khoảng 1,4 triệu năm trước, gần như ngay sau khi ngôn ngữ bắt đầu. Khả năng này giúp con người hình dung, lập kế hoạch và truyền đạt kiến thức, ba điều quan trọng đối với việc xây dựng tương lai.
'Ngôn ngữ đã thay đổi lịch sử của loài người một cách sâu sắc,' theo Giáo sư Mithen. Nghiên cứu mới của ông cho thấy trước khi ngôn ngữ xuất hiện, khả năng giao tiếp của con người rất hạn chế, có thể chỉ bao gồm vài chục âm thanh và cử chỉ tay.
Trải qua hàng trăm nghìn năm, ngôn ngữ đã tiến hóa và trở nên phức tạp hơn để đạt được cấp độ tinh vi như ngày nay. Trong thời đại hiện đại, chúng ta không chỉ sử dụng ngôn ngữ để trò chuyện với nhau, mà còn sáng tạo ra những ngôn ngữ mới, chẳng hạn như ngôn ngữ lập trình để tương tác với máy tính.
