Buzz
1. Quá trình phát triển chiều cao, cân nặng của bé
Với trẻ sơ sinh, sau khi sinh ra, cả chiều cao và cân nặng của bé sẽ tăng nhanh chóng. Đến 1 tuổi, cân nặng của bé có thể tăng gấp đôi so với khi mới sinh. Trong năm đầu tiên, bé có thể tăng trung bình 25cm chiều cao và đạt khoảng 75cm. Ở tuổi thứ hai, bé có thể tăng thêm 10cm chiều cao và đạt trung bình 85 - 86cm. Từ 10 tuổi trở đi, trẻ trung bình cao thêm 5cm/năm.
Bảng phát triển chiều cao chuẩn của trẻ theo từng độ tuổi giúp mẹ theo dõi sự phát triển của con
Sau đó, ở giai đoạn tiền dậy thì, đây là thời kỳ trẻ phát triển mạnh mẽ nhất. Trong thời gian này, trẻ lớn nhanh, bé gái có thể tăng chiều cao khoảng 6cm/năm từ 9 - 11 tuổi, còn bé trai có thể tăng khoảng 7cm/năm từ 12 - 14 tuổi.
Mặc dù nhiều người nghĩ rằng trẻ sẽ phát triển nhanh nhất vào tuổi dậy thì, thực tế không phải vậy. Trong thời kỳ dậy thì, tốc độ tăng chiều cao của trẻ thường chậm lại, không như giai đoạn tiền dậy thì. Nhiều trẻ gần như không tăng chiều cao hoặc chỉ tăng khoảng 1 - 2 cm mỗi năm. Đến khoảng 23 - 25 tuổi, cơ thể sẽ dừng phát triển chiều cao.
Sự phát triển chiều cao và cân nặng của trẻ cần tuân thủ chuẩn mực chung
2. Các yếu tố tác động đến chiều cao và cân nặng của trẻ
Để chăm sóc con hiệu quả, cha mẹ cần hiểu về các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao và cân nặng của bé. Dưới đây là 6 yếu tố quan trọng tác động đến sự phát triển về chiều cao và cân nặng của trẻ.
2.1. Yếu tố di truyền
Mỗi đứa trẻ đều thừa hưởng các đặc tính di truyền từ cả cha và mẹ. Yếu tố di truyền có vai trò quan trọng trong sự phát triển về chiều cao và cân nặng của bé.
Nghiên cứu cho thấy nhóm máu, cân nặng và lượng mỡ dư thừa của bố mẹ cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ khi mới sinh. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 23% tác động đến sự phát triển từ yếu tố di truyền.
2.2. Tác động của dinh dưỡng và môi trường
Những yếu tố từ môi trường sống bên ngoài, đặc biệt là chế độ dinh dưỡng, có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trẻ nhỏ. Việc thiếu hụt dưỡng chất có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và làm chậm tiến trình phát triển của cơ thể. Dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe của xương, răng và các cơ quan bên trong, thiếu dưỡng chất có thể khiến trẻ chậm phát triển ở tuổi dậy thì và tiền dậy thì,...
Khi trẻ được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết, họ có thể phát triển mạnh mẽ và bình thường. Cha mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của con. Ngoài dinh dưỡng, các yếu tố ngoại cảnh như khí hậu và ô nhiễm môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Dinh dưỡng quyết định sự phát triển của trẻ
2.3. Tác động của bệnh lý
Các bệnh lý mạn tính hoặc các khuyết tật nghiêm trọng hoặc đã từng phẫu thuật sẽ gây ra tác động tiêu cực đến sự phát triển về thể chất của trẻ nhỏ. Trẻ em có tiền sử mắc các bệnh lý như thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm trong khoảng từ 8 - 19 tuổi thường có nguy cơ thấp bé, nhẹ cân hơn so với trẻ khỏe mạnh. Ngoài ra, sự phát triển sinh lý và sức khỏe sinh sản ở tuổi dậy thì cũng bị ảnh hưởng.
2.4. Vai trò của người chăm sóc
Dù là cha mẹ, người thân, người giữ trẻ,... thì khi chăm sóc, họ đều có ảnh hưởng đến tinh thần, thể chất và hành vi của trẻ. Điều này không chỉ quyết định việc phát triển thể chất của trẻ mà còn ảnh hưởng đến hành vi và lối sống của trẻ sau này.
2.5. Tình trạng sức khỏe của mẹ khi mang thai
Tâm trạng và sức khỏe của mẹ khi mang thai đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Sự căng thẳng của mẹ bầu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ khi chào đời.
Ngoài ra, chế độ ăn uống của mẹ bầu cần đảm bảo cung cấp đủ các dưỡng chất như sắt, canxi, axit béo, axit folic và DHA để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của con.
2.6. Khuyến khích trẻ vận động và tham gia thể dục
Thời đại ngày nay thường thấy trẻ hay thức khuya, ít vận động và dành nhiều thời gian trước màn hình điện tử. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ cơ, xương và thần kinh của trẻ. Cha mẹ cần khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động vận động và các môn thể thao như bơi, đạp xe, bóng rổ,...
Đặc biệt đối với trẻ thừa cân, cha mẹ cần thiết lập chế độ ăn uống và luyện tập thích hợp để giúp trẻ duy trì vóc dáng cân đối và phòng tránh các bệnh nguy hiểm như tiểu đường và bệnh tim mạch. Một giấc ngủ đủ và sâu cũng hỗ trợ sự phát triển về chiều cao, cân nặng và trí tuệ của trẻ.
Khích lệ trẻ tham gia luyện tập thể dục và thể thao để cải thiện sức khỏe
3. Bảng chiều cao, cân nặng chuẩn
Để biết xem bé của mình có đạt mức chiều cao và cân nặng chuẩn không, cha mẹ có thể tham khảo các bảng dưới đây.
Bảng chiều cao, cân nặng chuẩn theo từng tháng tuổi của bé trai và bé gái
