Xe máy là phương tiện phổ biến ở Việt Nam, thường được trang bị hai loại bánh xe: bánh căm (vành nan hoa) hoặc bánh mâm (vành đúc). Mỗi loại bánh có đặc điểm và ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng loại xe và sở thích cá nhân. Nếu bạn muốn tìm hiểu về bánh căm xe máy, hãy tham khảo bài viết dưới đây của Mytour để có câu trả lời!

1. Bánh căm xe máy là gì?
1.1 Định nghĩa bánh căm xe máy
Bánh căm xe máy là loại bánh được cấu tạo từ các nan hoa (căm xe) được đan chéo nhau để gắn kết vành bánh và đùm xe. Trước những năm 1960, xe mô tô chủ yếu sử dụng bánh căm (vành nan hoa), nhưng từ sau năm 1970, bánh mâm bắt đầu phổ biến và dần thay thế bánh căm.

Mặc dù hiện nay không còn phổ biến như trước, nhưng vẫn có một số dòng xe mới sử dụng bánh căm như Yamaha Sirius, Wave Alpha, và các loại xe cào cào vượt địa hình hay xe mô tô classic. Dù không còn chiếm ưu thế như trước 1960, bánh căm vẫn giữ được vị thế quan trọng nhờ những đặc tính riêng biệt của nó.
1.2 Cấu tạo bánh căm xe máy
Bánh căm xe máy được tạo thành từ các thanh inox, nhôm, thép hoặc sợi carbon, được đan chéo nhau để liên kết vành xe, mang lại sự chắc chắn khi xe chịu tải trọng. Vành bánh thường làm từ nhôm hoặc thép không gỉ để chịu lực tốt. Các nan hoa (bánh căm) có thể làm bằng thép, nhôm, inox hoặc sợi carbon, giúp giảm xóc hiệu quả cho xe.

Với thiết kế này, bánh căm có độ bền cao và ít bị cong vênh sau khi va chạm. Nếu có cong, việc chỉnh lại vành rất đơn giản. Hơn nữa, bánh căm nhẹ hơn bánh mâm và có khả năng giảm xóc tốt, đặc biệt là khi di chuyển trên những con đường gồ ghề, không bằng phẳng.
Lưu ngay: Top 14 cửa hàng phụ tùng xe máy uy tín nhất TP. HCM
2. Ưu và nhược điểm của bánh căm xe máy
2.1 Lợi ích của bánh căm xe máy
- - Bánh căm có độ bền vượt trội so với bánh mâm nhờ vào cấu trúc gồm các cây căm nối từ đùm tới vành, giúp hấp thụ lực phản hồi từ mặt đường và truyền tới tay lái, mang lại cảm giác êm ái và giảm tê tay khi di chuyển trên địa hình khó khăn. Chính vì vậy, bánh căm là lựa chọn tiêu chuẩn cho các xe cào cào và xe địa hình.
- Bánh căm nhẹ hơn bánh mâm, giúp xe di chuyển nhanh hơn. Do đó, những tay đua xe đường ngắn thường chọn bánh căm để tối ưu tốc độ xuất phát.

- - Bánh căm mang đậm vẻ đẹp cổ điển, được yêu thích bởi những tín đồ của xe cổ. Nhiều nhà sản xuất xe máy hiện nay cho ra mắt các mẫu xe mang phong cách hoài cổ và trang bị bánh căm để tạo nên diện mạo đặc trưng này. Thêm vào đó, bánh căm có giá thành rẻ hơn bánh mâm, là một lựa chọn tiết kiệm.
- Khi bánh căm bị móp do va chạm trên đường gồ ghề, độ bền của nó không bị ảnh hưởng nhiều. Các cây căm giúp phân tán lực tác động lên vành xe, và nếu có bị móp, việc chỉnh lại rất dễ dàng. Ngoài ra, nếu một cây căm bị gãy, bạn chỉ cần thay thế riêng mà không cần thay toàn bộ bánh.
2.2 Nhược điểm của bánh căm xe máy
- - Bánh căm có cấu trúc phức tạp với nhiều cây căm nối từ đùm đến vành, khiến việc vệ sinh xe trở nên khó khăn.
- Nếu không được bảo dưỡng thường xuyên, sau một thời gian dài từ 5 đến 10 năm, bánh căm có thể bị rỉ sét, làm mất đi vẻ đẹp ban đầu của xe.
- Do bánh căm nhẹ hơn bánh mâm, nên khi di chuyển trên đường trường, nó không đảm bảo sự ổn định như bánh mâm.

- - Vì bánh căm có thiết kế kết nối giữa các cây căm và niềng thông qua các lỗ, việc lắp vỏ không ruột trở nên khó khăn hơn. Mặc dù vỏ không ruột mang lại sự an toàn hơn khi chạy ở tốc độ cao, giúp tránh tình trạng xì hơi đột ngột khi gặp phải vật nhọn, nhưng loại bánh căm có thể trang bị vỏ không ruột lại có giá thành khá cao.
- Màu sắc của bánh căm thường khá đơn giản, chủ yếu là màu inox trắng kim loại, không có nhiều sự lựa chọn để thể hiện cá tính hay phong cách riêng của người sử dụng.
- Cấu tạo của bánh căm khá phức tạp, làm cho việc sản xuất hàng loạt trở nên khó khăn và tốn công sức hơn so với bánh mâm.
3. Nên sử dụng bánh mâm hay bánh căm cho xe máy?
Ưu điểm | Nhược điểm | |
Bánh căm |
|
|
Bánh mâm |
|
|
Bánh căm và bánh mâm đều có những ưu nhược điểm riêng. Việc lựa chọn giữa hai loại này phụ thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu của từng loại xe, cũng như sở thích cá nhân của người sử dụng.
4. Xe máy bị gãy căm có sao không?
Khi xe máy bị gãy cây căm trong quá trình di chuyển, điều này sẽ làm xe bị mất thăng bằng, gây chao đảo và rất dễ dẫn đến tai nạn. Đặc biệt, khi mất thăng bằng giữa đường, việc điều khiển xe sẽ trở nên rất nguy hiểm. Hơn nữa, sau một thời gian dài sử dụng, cây căm có thể bị gỉ sét, cần được bảo dưỡng hoặc thay thế để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.

Theo thời gian sử dụng, cây căm xe máy sẽ dãn ra và không còn giữ được độ bền, ảnh hưởng đến sự an toàn của xe. Vì vậy, việc thay mới cây căm sau mỗi 5000 km là rất quan trọng để đảm bảo việc lái xe an toàn.
5. Độ bánh căm xe máy có bị phạt không?
Điểm c Khoản 5 Điều 30 của Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định rằng, hành vi tự ý thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước, hay đặc tính của xe sẽ bị phạt từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với cá nhân và từ 1.600.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với tổ chức.

Theo quy định trên, việc độ bánh căm xe máy sẽ bị xử phạt vì đã thay đổi đặc tính của xe. Tuy nhiên, trong thực tế, CSGT có thể áp dụng nguyên tắc “mắt nhắm, mắt mở” và nếu bản độ bánh căm không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng đến an toàn giao thông, người vi phạm có thể không bị xử phạt.
6. Nên chọn bánh căm thương hiệu nào uy tín?
Có nhiều loại vành xe chất lượng như Banzai, Excel, RCB, Yoko được chế tạo từ nhôm, vừa nhẹ vừa bền, với nhiều màu sắc đa dạng. Mức giá của chúng khá hợp lý và dễ dàng tìm mua. Về phần căm xe X1R mạ Crom, đây là sản phẩm nổi bật của thương hiệu đồ chơi xe máy X1R. Những cây căm mạ Crom không chỉ có bề mặt sáng bóng mà còn bền bỉ. Đặc biệt, chúng rất được yêu thích trong cộng đồng chơi xe kiểng, tạo điểm nhấn ấn tượng cho bộ chân xe, làm nổi bật chiếc xe khi lưu thông trên đường phố.
Bài viết trên đã giới thiệu về những ưu, nhược điểm của bánh mâm và bánh căm xe máy, giúp bạn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp với loại xe và sở thích cá nhân. Hy vọng thông tin này sẽ hữu ích, giúp bạn có thêm kiến thức trước khi quyết định mua xe. Cũng đừng quên tham khảo những mẫu xe cũ trên Mytour nếu bạn có nhu cầu tìm xe máy.