Bánh gai - Tính Xứ Thanh - và những biến thể vùng miền đặc sắc

Bánh gai là một loại đặc sản truyền thống đã tồn tại từ lâu đời tại nhiều vùng quê Việt Nam. Món bánh này không chỉ mang ý nghĩa sâu sắc, mà còn chứa đựng hương vị đậm đà của quê hương, để lại ấn tượng khó phai trong lòng mỗi thực khách. Hãy khám phá nguồn gốc của bánh gai và cách làm bánh ngon tại đây!

Khác biệt với những loại bánh sặc sỡ khác, bánh gai được bao phủ bởi lớp màu đen đặc trưng. Màu sắc độc đáo này được tạo ra từ sự kết hợp của lá gai và bột gạo nếp thơm. Đây cũng là điểm đặc biệt, tạo nên sự hấp dẫn riêng biệt cho món bánh ngọt này.

1. Bánh gai - Một Loại Đặc Sản

Bánh gai là một trong những loại bánh ngọt phổ biến, xuất xứ từ vùng đồng bằng Bắc Bộ. Đây là một đặc sản truyền thống của dân tộc, hương vị của nó khiến bất kỳ ai đã thử qua cũng khó quên. Hãy cùng khám phá lý do vì sao bánh có màu đen và một số đặc điểm khác của nó!

1.1. Tại sao bánh gai có màu đen?

Nguyên liệu chính của bánh gai là bột nếp. Để tạo ra những chiếc bánh thơm ngon, người ta phải lựa chọn bột nếp cẩn thận từ khâu chọn đến xay và nấu bánh.

Vậy tại sao bánh này lại có màu đen? Màu đen đặc trưng của bánh được tạo ra nhờ sự “góp mặt” của lá gai trong bột nếp. Lá gai sau khi được giã nhuyễn và trộn với bột gạo sẽ chuyển từ màu xanh sang màu đen, tạo ra một màu sắc độc đáo cho món bánh truyền thống này.

1.2. Bánh gai có bao nhiêu calo? Ăn bánh gai có làm tăng cân không?

Một chiếc bánh gai làm từ các nguyên liệu cơ bản như đã đề cập ước tính sẽ chứa khoảng 300 calo. Tuy lượng calo này không đủ để làm tăng cân, nhưng cũng không phải là thực phẩm giúp giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng. 

Phần lớn calo trong bánh đến từ nhân đỗ và đường. Ngoài ra, bánh được làm từ bột gạo nếp, có chứa lượng tinh bột khá cao. 

Chính vì lẽ đó, nếu tiêu thụ nhiều bánh gai trong một thời gian ngắn sẽ dẫn đến sự tích tụ mỡ thừa và gây tăng cân. Bạn cần cân nhắc việc ăn bao nhiêu chiếc bánh mỗi ngày dựa trên hàm lượng calo trung bình của người trưởng thành là 2000 calo/ngày để tránh tình trạng tăng cân không kiểm soát nhé!

2. Bánh gai được coi là đặc sản ở đâu? 

Bánh gai là món quà đặc biệt, mang đậm tinh thần của người Việt Nam. Với vị ngọt ngậy, thơm bùi, bánh gai này khiến cho người ta phải say đắm, xao xuyến. Mặc dù bánh gai có mặt ở khắp mọi nơi trên đất nước, nhưng mỗi vùng miền lại có hương vị riêng biệt không lẫn vào đâu được. Dưới đây là một số tỉnh thành nổi tiếng với bánh gai ngon và chuẩn vị nhất:

2.1. Bánh gai Tứ Trụ - Thanh Hóa

Nếu nhắc đến đặc sản Thanh Hóa, không thể không nhắc đến món bánh gai Tứ Trụ hoặc làng Mía nổi tiếng. Bánh được làm từ các nguyên liệu như gạo nếp, lá gai, đậu xanh, thịt lợn, vừng rang… Đặc biệt, không thể không kể đến mật mía - “vũ khí bí mật” làm cho món bánh gai Tứ Trụ này thu hút thực khách từ mọi phương xa.

2.2. Bánh gai Ninh Giang - Hải Dương

Bánh gai Hải Dương đã xuất hiện tại làng nghề Ninh Giang gần 700 năm trước. Ban đầu, bánh được làm thành hình tròn và không bọc lá, sau này được tạo hình vuông đẹp mắt và được phủ bởi lá chuối khô. Nhân bánh được làm từ mỡ heo, đỗ xanh, mứt bí, mứt sen… tạo nên vị ngọt bùi, béo ngậy ngon tuyệt vời khó cưỡng.

2.3. Bánh gai Nam Định

Nguyên liệu để làm bánh gai Nam Định tương tự như bánh ở Hải Dương. Phần vỏ bánh được làm từ gạo nếp tháng ba hoặc nếp hương, pha trộn cùng đường mía, bột lá gai tạo nên hương vị bánh gai đặc trưng, ngọt thơm vừa phải, không thể cưỡng lại. Bánh có độ dẻo từ nếp kết hợp với hương thơm từ lá gai và vị ngọt ngào từ đường mía. Chắc chắn đây sẽ là món quà ý nghĩa để tặng bạn bè, người thân khi ghé thăm Nam Định.

2.4. Bánh gai Thái Bình

Bánh gai Đại Đồng, Thái Bình có lịch sử hơn 400 năm. Nhân bánh kết hợp các nguyên liệu như đỗ xanh, mỡ heo, cùi dừa… cùng lạc, tạo ra mùi thơm và vị béo ngậy đặc trưng, rất ngon. Bạn có thể mua bánh này làm quà tặng tại nhiều hàng quán trên tỉnh Thái Bình hoặc đến trực tiếp thôn Đại Đồng.

2.5. Bánh gai Nghệ An

Bánh gai xứ dừa là đặc sản Nghệ An nổi tiếng với hương vị thơm ngon đặc trưng không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Bánh được chế biến từ các nguyên liệu tự nhiên như gạo nếp, đậu xanh, cùi dừa già, đường mật… Tất cả hòa quyện với nhau tạo nên hương vị dẻo thơm, ngọt bùi, đậm đà của miền Trung.

3. Hướng dẫn làm bánh gai theo cách truyền thống

Bánh gai là một món đặc sản nổi tiếng của nhiều tỉnh thành như Hải Dương, Nam Định, Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An… Mỗi vùng miền có những bí quyết riêng để tạo ra hương vị đặc trưng, thơm ngon nhất. Tuy nhiên, về nguyên liệu và cách làm bánh gai thì đều tuân thủ các bước cơ bản nhất. Dưới đây là cách làm bánh gai truyền thống đơn giản, có thể thực hiện ngay tại nhà.

Danh sách nguyên liệu cho 5 - 6 người:

• Bột gạo nếp: 300 gr
• Bột lá gai: 150 gr
• Mật mía: 100 ml
• Đường cát: 100 gr
• Đậu xanh bỏ vỏ: 200 gr
• Ngoài ra còn có vừng trắng, dầu chuối, cùi dừa, lá chuối…

Cách làm bánh gai theo phong cách truyền thống:

Bước 1: Chuẩn bị vỏ bánh gai

• Lá gai ngâm trong nước muối loãng, rửa sạch, sau đó đem nấu cho chín mềm, rồi giã nhuyễn, trộn cùng với bột gạo nếp.
• Cho từ từ dầu chuối, mật mía vào hỗn hợp trên, đảo thật đều tay cho các nguyên liệu hòa quyện vào nhau.
• Để yên bột trong khoảng 30 phút

Bước 2: Chuẩn bị nhân bánh

• Rửa sạch đậu xanh, ngâm trong nước lọc khoảng 2 đến 6 tiếng rồi để cho ráo nước.
• Cho đậu xanh vào chõ hấp, hấp cách thủy 20 phút đến khi đậu nở đều thì thêm lần lượt đường cát, cùi dừa đã bào sẵn, trộn đều.
• Vắt hỗn hợp trên thành từng nắm có kích thước gần bằng quả trứng gà.

Bước 3: Gói bánh

• Rửa sạch lá chuối rồi lau khô bằng khăn ẩm
• Dùng dầu chuối thoa đều lên hai bàn tay rồi lấy từng nắm bột vỏ, ấn dẹp xuống, cho viên nhân bánh đã chuẩn bị vào giữa và bọc sao cho kín nhân.
• Thả bánh vào khay rắc sẵn hạt vừng rang rồi đặt vào giữa lá chuối.
• Gấp hai cạnh lá, ép nhẹ bột tạo thành hình tùy thích, sau đó bạn dùng dây buộc lại để cố định bánh.

Bước 4: Hấp bánh

• Xếp bánh lần lượt vào chõ hấp, hấp cách thủy khoảng 60 phút đến khi bánh chín thì tắt bếp.
• Chỉ với vài bước đơn giản kể trên là bạn đã có được những chiếc bánh gai thơm ngon, béo ngậy chiêu đãi cả gia đình. Bánh sau khi hấp chỉ nên ăn trong 5 - 7 ngày để đảm bảo chất lượng nhất bạn nhé!

4. Hướng dẫn bảo quản bánh gai

Bánh sau khi nấu xong không dùng chất bảo quản thì chỉ để được 2 đến 3 ngày ở nhiệt độ phòng, 5 ngày trong ngăn mát tủ lạnh và 10 ngày ở ngăn đá. Nếu để trong tủ lạnh thì trước khi ăn, bạn cần hấp lại bánh cho mềm và nóng. Tuy nhiên, bánh ngon chuẩn vị và giữ được trọn vẹn mùi thơm nhất khi ăn trong vòng 2 ngày sau khi ra lò.

Bánh gai là một loại thực quà dẻo thơm, ngon ngọt, rất lôi cuốn. Đây cũng là đặc sản nổi tiếng tại Thanh Hóa mà bất kỳ du khách nào đến đây cũng nên thưởng thức. Ngoài bánh gai, khi đến thăm Thanh Hóa, bạn cũng có cơ hội thưởng thức các món ngon khác như nem chua Thanh Hóa, chả tôm Thanh Hóa...

Để có một chuyến du lịch trọn vẹn và trải nghiệm thú vị, bạn có thể chọn khách sạn Vinpearl Thanh Hóa làm điểm dừng chân. Nằm ở trung tâm thành phố, đây là một điểm lưu trú tuyệt vời với các dịch vụ nghỉ dưỡng hàng đầu cùng nhà hàng sang trọng, spa, phòng gym và hồ bơi...

Vinpearl hy vọng những thông tin hữu ích trong bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bánh gai là đặc sản của vùng nào và cách làm món bánh truyền thống ngon nhất. Chúc bạn thành công trong việc làm những chiếc bánh gai ngon và hấp dẫn để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè!