
Một cái Hamburger thường thấy | |
Bữa | Món chính |
---|---|
Xuất xứ | Đức hoặc Hoa Kỳ (tranh chấp) |
Sáng tạo bởi | Không rõ (nhiều cá nhân tự nhận là người sáng tạo món ăn) |
Nhiệt độ dùng | Nóng |
Thành phần chính | Thịt xay, bánh mỳ |
|

Hamburger (đọc là hăm-bơ-gơ hoặc hem-bơ-gơ trong tiếng Việt, tiếng Anh: /ˈhæmbɜrɡər/, tiếng Đức: /ˈhɛmˌbœːɐ̯ɡɐ/ hoặc /ˈhamˌbʊʁɡɐ/) là một loại thực phẩm bao gồm miếng thịt xay (thường là thịt bò) kẹp giữa hai miếng bánh mì tròn. Miếng thịt có thể được chế biến bằng cách nướng, chiên, hun khói hoặc nướng trên lửa. Hamburger thường được ăn kèm với pho mát, rau diếp, cà chua, hành tây, dưa chuột muối, thịt xông khói hoặc ớt; các loại gia vị như sốt cà chua, mù tạt, sốt mayonnaise, hoặc 'nước xốt đặc biệt' (thường là biến thể của sốt Thousand Island) cũng có thể được thêm vào. Nếu có pho mát kèm theo, bánh hamburger được gọi là hamburger pho mát.
Thuật ngữ 'burger' có thể chỉ miếng thịt (patty) đặt trong bánh, đặc biệt là ở Vương quốc Anh, nơi thuật ngữ 'patty' ít được sử dụng, hoặc đơn giản là chỉ thịt bò xay. Vì từ hamburger thường chỉ đến thịt bò, nên để rõ ràng hơn, các loại thịt hoặc nguyên liệu thay thế có thể được đặt trước 'burger', như burger bò (beef burger), burger gà tây (turkey burger), burger bò rừng (Bison burger) hoặc burger chay (vegie burger).
Nhiều chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh dựa vào hamburger để kinh doanh. McDonald's nổi tiếng với món hamburger Big Mac, là một trong những sản phẩm bán chạy nhất và được ưa chuộng nhất trên toàn thế giới. Các chuỗi nhà hàng khác như Burger King, Whataburger, Carl's Jr., Wendy's, Jack-in-the-Box và Sonic cũng dựa vào món hamburger. Fuddruckers là chuỗi nhà hàng chuyên cung cấp hamburger 'cao cấp'. Ngoài ra, món bánh này còn có nhiều biến thể quốc tế và khu vực.
Ý nghĩa tên gọi
Tên gọi 'hamburger' xuất phát từ thành phố Hamburg của Đức, nơi người dân được gọi là 'Hamburger'. Tất cả những gì có nguồn gốc từ thành phố này hoặc được phổ biến đầu tiên tại đây đều mang tên gọi này. Ban đầu, một món ăn có thịt bò xay gọi là 'thịt nướng Hamburg' (Hamburger steak) được nhắc đến trong một cuốn sách nấu ăn Mỹ năm 1891; khi món này được đặt giữa hai lát bánh mì, nó được gọi là 'bánh kẹp Hamburg' (Hamburger sandwich). Đến giữa thế kỷ 20, cả hai tên gọi đã được rút gọn thành 'hamburger' hay 'burger'.
Ngày nay, từ 'burger' được sử dụng rộng rãi hơn để chỉ các loại bánh kẹp có thể chứa thịt xay, thịt gà, cá, hoặc các món chay, nhưng vẫn giữ kiểu dáng bánh mì tròn.
Lịch sử
Nguồn gốc chính xác của hamburger vẫn chưa được làm rõ. Có thể món ăn này có sự tương đồng với Doner kebab của người Thổ Nhĩ Kỳ, món ăn này cũng có hình thức tương tự, nhưng Doner kebab chính gốc thường dùng thịt gà, thịt cừu, hoặc thịt bò (do người Hồi giáo không ăn thịt lợn) với rau và hành tây kèm nước sốt. Mặc dù Doner kebab phát triển mạnh mẽ ở Đức, nó không hoàn toàn liên quan đến hamburger, dù các thành phần có sự tương đồng.

Ở Hamburg, người dân thường kẹp một miếng thịt heo nướng vào giữa bánh cuộn gọi là bánh nóng Rundstück. Tuy nhiên, để trở thành hamburger như hiện tại, miếng thịt cần được nấu chín trước khi cho vào bánh. Vào thời Trung Cổ, Hamburg là trung tâm giao thương quan trọng giữa các thương nhân Ả Rập và châu Âu. Một lý thuyết phổ biến cho rằng món Kibbeh từ Ả Rập, vốn có miếng thịt cừu tẩm gia vị và thường ăn sống, đã được người dân địa phương điều chỉnh bằng cách thay thế thịt cừu bằng thịt heo hoặc bò và nấu chín miếng thịt trước khi kẹp vào bánh. Đây chính là tiền thân của bánh 'Hamburg Steak' hay 'Hamburger' mà chúng ta biết ngày nay.
Úc và New Zealand
Tại Úc và New Zealand, hamburger thường được chế biến với cà chua, rau diếp, pho mát, và một miếng thịt (thường có thêm sốt BBQ hoặc sốt cà chua). Các biến thể khác có thể bao gồm củ cải đường, hành tây, trứng, thịt hun khói và dứa, được gọi là 'burger with the lot'. Một loại hamburger đặc biệt gọi là 'BLT' gồm thịt hun khói, rau diếp, và cà chua.
Đông Á
Tại một số quốc gia Đông Á như Đài Loan, Nhật Bản và Hàn Quốc, nhiều quán ăn nhanh phục vụ một phiên bản 'biến thể' của hamburger, trong đó miếng bánh kẹp (bun) được làm từ cơm thay vì bánh mì. Loại 'bánh kẹp' này sử dụng gạo nếp có độ dính cao, đủ để tạo hình mà không bị rã ra.
Lotteria, một chuỗi nhượng quyền nổi tiếng của Nhật Bản, có mặt tại nhiều quốc gia như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam và Đài Loan. Ngoài các loại hamburger với nhân thịt bò, họ còn cung cấp nhiều lựa chọn khác như hamburger nhân mực, thịt heo, gạo, đậu hũ và tôm.
Hình ảnh









- Danh mục các loại bánh mì