Bánh mì nóng hổi

Bánh mì nóng hổi hay bánh mì que là món bánh có nguồn gốc từ Hải Phòng. Tên gọi 'que' vì bánh nhỏ hơn một ngón tay và dài bằng một bàn tay. Với hình dáng và hương vị đặc biệt, món này đã nổi tiếng tại quê hương và trở thành món ăn ưa thích của nhiều người, đặc biệt là học sinh và sinh viên ở nội thành. Ngày nay, bánh mì này đã được biết đến rộng rãi trên toàn Việt Nam và được nhiều người yêu thích.

Pa-tê gan lợn chế biến theo cách Hải Phòng nổi tiếng và được đánh giá cao về chất lượng, từ thành phần đến hương vị, so với nhiều công thức pa-tê gan lợn khác ở Việt Nam.

Tương ớt kiểu Hải Phòng (chí chương) ăn cùng bánh mì có vị cay đậm và mùi hương mạnh mẽ hơn so với các loại tương ớt công nghiệp khác trên thị trường và thích hợp hơn khi kết hợp với các món đặc trưng của Hải Phòng.

Danh xưng

Tên gọi bánh mì cay xuất phát từ hương vị của loại tương ớt đặc biệt ăn cùng nhân bánh, gọi là chí chương (hoặc chíu trương). Tên này được đặt theo thói quen của người Hoa ở Hải Phòng. Vì bánh có kích thước chỉ lớn hơn một ngón tay và dài bằng một bàn tay, nên còn được gọi là bánh mì que.

Đặc điểm

Phong trào bánh mì cay ở Hải Phòng bắt đầu từ những năm 1980, khởi nguồn từ một quán nhỏ trong ngõ Khánh Lạp, gần phường Hàng Kênh. Do nguyên liệu khan hiếm và nhu cầu tìm món ăn ngon, giàu dinh dưỡng, một thợ làm bánh vô danh đã sáng tạo ra những chiếc bánh với nhân duy nhất là một lát patê và mỡ. Loại bánh này nhanh chóng được ưa chuộng trong tầng lớp lao động nhờ hương vị ngon, dễ ăn, giá rẻ và tiện lợi. Qua nhiều năm, bánh đã trở nên phổ biến ở Hải Phòng và lan rộng ra nhiều khu vực khác.

Quy trình chế biến

Dù đã trải qua thời gian dài, phương pháp nướng bánh và chế biến patê vẫn không thay đổi. Vỏ bánh mì vẫn giữ được độ giòn, khô ráo và hầu như không có ruột. Nguyên liệu làm bánh rất đơn giản, chỉ gồm bột mì, muối và bột nở, nhưng việc tạo ra chiếc bánh vừa đủ cứng và xốp mềm đòi hỏi sự tinh tế và chính xác từ người thợ, từ việc trộn bột đúng tỷ lệ, lật bánh nhanh chóng cho đến việc kịp thời lấy bánh ra khỏi lò khi đã đạt độ nở và màu vàng mong muốn để tránh tình trạng bánh bị cháy và cứng lại. Bánh ngon nhất khi còn nóng giòn.

Bánh mì cay chỉ sử dụng patê làm nhân. Patê được chế biến từ gan lợn, mỡ phần và thịt nạc, có thể thêm một chút tiêu và muối để vừa miệng. Tất cả nguyên liệu phải thật tươi sống. Sau khi sơ chế, các thành phần được xay nhuyễn và hấp cách thủy trong khoảng 6 giờ. Patê đạt yêu cầu khi cắt ra có độ mềm dẻo nhất định, độ béo vừa phải, hương vị đậm đà, tròn vị và có mùi thơm đặc trưng.

Yếu tố quan trọng nhất quyết định hương vị món ăn chính là chí chương. Đây là loại tương ớt được làm từ ớt, cà chua tươi bỏ hạt, tỏi băm nhuyễn, cùng với một chút muối, và trải qua quá trình lên men theo công thức gia truyền. Chí chương loãng hơn so với hầu hết các loại tương khác nhưng có hương vị cay nồng rõ rệt, rất phù hợp để kết hợp với bánh mì và patê.

Phục vụ

Khác với nhiều loại bánh mì khác, bánh mì cay có kích thước chỉ bằng đốt ngón tay và dài khoảng 20 cm, nhỏ hơn nhiều so với bánh mì thông thường, chỉ bằng khoảng 1/3 hoặc 1/5 kích thước của bánh mì bình thường.

Khi khách đến mua, người bán sẽ cắt dọc bánh mì, phết vào bên trong một lớp patê và một ít mỡ, sau đó đưa vào lò nướng để bánh giòn đều, lớp mỡ tan ra và hòa quyện với patê. Món này có thể bảo quản trong tủ lạnh, khi ăn chỉ cần hâm lại bằng lò vi sóng hoặc chảo cho đến khi vỏ bánh giòn và có mùi thơm. Bánh mì que chuẩn thường được ăn kèm với patê gan và rau thơm thái nhỏ, đặc biệt không thể thiếu tương ớt chí chương. Món này rất rẻ, chỉ khoảng vài nghìn đồng một chiếc, vì vậy thực khách có thể mua nhiều chiếc cùng lúc. Thêm vào đó, để tăng thêm hương vị, món này thường được thưởng thức với chè thái.

Tại một số vùng ngoài Hải Phòng, bánh mì cay thường được biến tấu bằng cách thêm rau mùi, hành tây, ruốc vào nhân bánh và tăng giá lên khoảng ba, bốn nghìn đồng một chiếc. Tuy nhiên, những biến tấu này thường không thành công, dẫn đến việc nhiều chủ cửa hàng phải đổi tên món ăn thành bánh mì que.

Ghi chú

• Bánh mì Việt Nam
• Bánh mì que
• Bánh mì patê
• Patê gan lợn
• Ẩm thực Hải Phòng

Đọc thêm

• Thúy, Hằng (7 tháng 10 năm 2015). “Bí quyết món bánh mì cay ngon nhất Hải Phòng”. Thanh niên.
• Thế, Sang (29 tháng 2 năm 2020). “Những bức tranh bánh mì khiến dân mạng cảm động giữa mùa dịch Covid-19”. Thanh niên.
• Tam, Nguyên; Út, Nhiên (23 tháng 5 năm 2020). “Bánh mì Hải Phòng bay vào Sài Gòn phục vụ khách”. Phụ nữ.