Khám phá bí ẩn của bánh nhau và tác động của nó
Bánh nhau, hay còn được gọi là nhau thai, là gì?
Bánh nhau, hoặc còn được gọi là nhau thai, là một phần không thể thiếu gắn liền với tử cung, hình dạng tròn, với đường kính khoảng 15cm và trọng lượng từ 400 - 500g. Đây là một phần rất quan trọng trong quá trình thai nghén.
Bánh nhau và những vị trí quan trọng của nó cần được chú ý
Mỗi bánh nhau có 15 - 20 múi, với phần trung tâm của mỗi múi có những rãnh nhỏ. Bánh nhau đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối thai nhi với cơ thể của mẹ thông qua dây rốn. Đây là một phần không thể thiếu trong thai kỳ và sẽ tự loại bỏ sau khi sinh.
Khám phá quá trình hình thành bánh nhau
Khoảng 3 tuần sau khi thụ tinh, nang buồng trứng sẽ phân rã và bắt đầu sản xuất hormone progesterone, cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi trong ba tháng đầu. Sau khi thụ thai khoảng 4 tuần, phôi thai sẽ bám vào nội mạc tử cung, một số tế bào phôi tách ra và bám vào tử cung, phát triển thành bánh nhau.
Vào tuần thứ hai của chu kỳ kinh nguyệt, bánh nhau chịu trách nhiệm cung cấp oxy và dưỡng chất cho sự phát triển của thai nhi, đồng thời loại bỏ chất thải.
Sau khi sinh, bánh nhau sẽ tự bong ra. Trong trường hợp sinh thường, nó sẽ tự đẩy ra qua đường âm đạo. Trong trường hợp sinh mổ, bác sĩ sẽ lấy ra từ tử cung.
Chức năng cơ bản của bánh nhau là gì?
Bánh nhau chỉ hình thành trong quá trình mang thai và chịu trách nhiệm cung cấp oxy và dưỡng chất cho thai nhi, cũng như loại bỏ chất thải từ thai nhi sang mẹ.
Bánh nhau đóng vai trò quan trọng trong việc truyền chất dinh dưỡng từ mẹ đến thai nhi một cách nhanh chóng
Nhờ có bánh nhau, chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ được truyền tới thai nhi một cách hiệu quả và nhanh chóng. Bánh nhau cũng giúp thai nhi phát triển đầy đủ trong suốt thai kỳ và bảo vệ thai nhi khỏi tác động của môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể mẹ.
Cụ thể, chức năng chính của bánh nhau là gì?
- Hô hấp: Bánh nhau truyền oxy cho thai nhi, giúp tránh nguy cơ hít nước ối do thai nhi không thể hô hấp trực tiếp từ bên ngoài.
- Dinh dưỡng: Bánh nhau chuyển giao mọi dưỡng chất và nguyên liệu hình thành cho thai nhi từ cơ thể mẹ, sau đó thai nhi sử dụng để tổng hợp và phát triển. Chất dinh dưỡng phải qua bánh nhau trước khi được sử dụng bởi thai nhi.
- Bảo vệ: Một số loại kháng nguyên và kháng thể từ cơ thể mẹ có thể đi qua bánh nhau, giúp thai nhi có khả năng miễn dịch thụ động.
- Mầm bệnh: Trong giai đoạn đầu của thai kỳ, vi khuẩn không thể đi qua bánh nhau. Tuy nhiên, vào tháng cuối, một số vi khuẩn, virus có thể đi qua bánh nhau, gây nguy cơ dị dạng cho thai nhi.
- Ngừa thuốc và hóa chất: Trong ba tháng đầu của thai kỳ, một số loại thuốc có thể đi qua bánh nhau và gây dị dạng cho thai nhi, như tetracyclin, thuốc chống động kinh,... Đặc biệt, trong tháng cuối, các loại thuốc này có thể gây ngộ độc cho bào thai.
- Nội tiết: Bánh nhau cũng kích thích sản xuất một số nội tiết tố peptid như hCG,...
2. Các vấn đề bất thường của bánh nhau
2.1. Mức độ bám của bánh nhau (còn được gọi là nhau cài răng lược)
Rau tiền đạo - một trong những vấn đề bất thường về bánh nhau có thể gây nguy hiểm cho thai kỳ
Có những trường hợp bánh nhau bám vào tử cung quá chặt, gây ra hiện tượng nhau cài răng lược. Tình trạng này có thể khiến cho sau khi sinh, nhau thai khó bong ra, thậm chí có thể làm thủng tử cung và lan ra trực tràng hoặc bàng quang.
Do bất thường này, bánh nhau không thể tự bong ra trong quá trình sinh nở hoặc bong ra nhưng không đầy đủ, gây ra tình trạng chảy máu nhiều cho sản phụ. Đây là tình trạng phổ biến ở những tử cung đã bị tổn thương hoặc ở phụ nữ bị bất thường rau tiền đạo.
2.2. Bánh nhau bám ở vị trí không bình thường (còn gọi là nhau tiền đạo)
Bất thường bánh nhau là gì? Điều này ám chỉ việc bánh nhau không bám ở đáy tử cung mà bám ở một phần hoặc che lấp hoàn toàn lỗ trong tử cung (còn được gọi là rau tiền đạo). Tình trạng này có thể gây ra xuất huyết trong thai kỳ, gây suy dinh dưỡng, nhẹ cân, sinh non cho thai nhi. Người mẹ mắc bệnh nhau tiền đạo thường sẽ phải phẫu thuật lấy thai.
Mẹ bầu nên thực hiện kiểm tra thai định kỳ để biết vị trí bám bánh nhau không bình thường và phát hiện kịp thời các vấn đề bất thường để có biện pháp xử lý kịp thời
2.3. Bánh nhau bong non
Theo quy luật tự nhiên, bánh nhau thường tự bong sau khi sinh. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, vì một lý do nào đó, bánh nhau đã tự bong khi thai vẫn còn trong tử cung. Điều này rất nguy hiểm vì bánh nhau là cầu nối truyền dinh dưỡng từ mẹ sang thai nhi. Khi bánh nhau bị bong, tách ra khỏi tử cung, thai nhi sẽ mất nguồn dinh dưỡng. Nhau bong non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
2.4. Phù bánh nhau
Trường hợp bánh nhau có độ dày vượt quá 4cm, thường là do bệnh miễn dịch hoặc nhiễm trùng. Do bị phù, chức năng của bánh nhau bị suy giảm, dẫn đến nguy cơ cho thai nhi như phù, thai lưu hoặc sinh non.
Nếu bụng phình to nhanh hơn bình thường trong thai kỳ, có thể nghi ngờ là bị phù bánh nhau. Trong trường hợp này, cần chấm dứt thai kỳ sớm để tránh nguy cơ lưu thai và nguy cơ băng huyết sau sinh.
Tất cả những dấu hiệu bất thường này đều rất nguy hiểm. Vậy dấu hiệu bất thường của bánh nhau là gì? Khi cảm thấy đau bụng kèm đau lưng, có xuất huyết âm đạo, hoặc cảm giác có cơn gò tử cung, thai phụ cần đến bác sĩ sản khoa ngay lập tức vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về bánh nhau.
Các biến chứng có thể xuất hiện khi mang thai thường là những tình huống cấp cứu trong lĩnh vực sản phụ khoa. Do đó, để bảo đảm sức khỏe thai kỳ, việc quan tâm đến các cuộc kiểm tra thai định kỳ theo đề xuất của bác sĩ chuyên khoa sản phụ là cực kỳ quan trọng. Trong những cuộc kiểm tra như vậy, thông qua siêu âm, bác sĩ có thể đánh giá được tình trạng bám bánh rau, vị trí của bánh rau,... để có những biện pháp can thiệp kịp thời.