Trong lễ cưới, bánh “Xu Xê” không chỉ là lễ vật, mà là biểu tượng của tình yêu bền vững. Nguyên thủy, nó được biết đến với cái tên truyền thống là bánh “Phu thê”, nhưng ở một số địa phương, nó đã trở thành bánh “Xu Xê”.
Bánh phu thê - Hương Vị Truyền Thống, Hòa Quyện Hiện Đại
Bánh phu thê không chỉ là đặc sản của làng Đình Bảng – Bắc Ninh mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết và hạnh phúc gia đình. Chiếc bánh không chỉ ngon miệng mà còn chứa đựng triết lý âm dương, tượng trưng cho tình thương và sự hài hòa.
Bánh Phu Thê – Hương Vị Tình Yêu Hòa Hợp

Tập Tục Bánh Phu Thê
Theo truyền thống, tên gọi bánh phu thê bắt nguồn từ sự tích vua Lý Anh Tông trong trận đánh. Người vợ ở nhà, thương chồng vất vả, tự tay làm bánh gửi về cho chồng. Vua thưởng thức và cảm nhận tình vợ chồng, quyết định đặt tên bánh là bánh phu thê. Vì tên gọi đó, bánh phu thê (hoặc xu xê) luôn đi kèm thành cặp, biểu tượng cho sự gắn bó vững chắc của đôi vợ chồng.
Một câu chuyện khác kể về bánh “phu thê” liên quan đến vợ chồng lái buôn thuở xưa. Trước khi chồng đi xa, người vợ làm bánh và thề rằng tình yêu của nàng sẽ ngọt ngào như chiếc bánh. Chồng cảm động đặt tên là bánh phu thê. Tuy nhiên, khi chồng bị mê mải bởi sắc đẹp của những người phụ nữ xa lạ, người vợ ở nhà không chờ đợi quyết định làm bánh và gửi lại cho chồng kèm theo lời nhắn:
“Ngày chàng chèo xuống ghe
Sóng bất tận, bánh đau lòng nát tan”.

Nhận được bánh và lời nhắn của vợ, người chồng hối hận ngay lập tức quay về, không còn nghĩ đến việc lừa dối nữa. Từ đó, truyền thuyết kể rằng bánh phu thê là biểu tượng của sự trung thành trong hôn nhân, thường xuất hiện trong tiệc cưới như một thông điệp ý nghĩa đến các đôi vợ chồng trẻ.
Lại có một câu chuyện khác kể rằng, những đứa trẻ ở làng Đình Bảng thường chia sẻ: Thời Lý, vào những dịp hội hè hoặc Tết, người dân làng thường sử dụng sản vật trồng trọt của họ để làm bánh Su Sê. Họ tỏ lòng thành kính cúng tổ tiên và cùng nhau hưởng lộc. Một khiến làng tổ chức hội, Lý Thánh Tông và vợ Nguyên Phi Ỷ Lan trở về quê hương để thăm Lý Thái Tổ và Lý Thái Tông tại Đền Đô. Dân làng đã dâng Đức vua và Nguyên Phi món đặc sản là bánh Su Sê từ quê hương. Đức vua và Nguyên Phi thưởng thức món bánh và khen ngon. Cảm nhận được sự hàm chứa ý nghĩa nhân văn của loại bánh, Đức vua đã truyền rằng bánh nên trở thành một lễ vật trong ngày vui của đám cưới, đặt tên cho bánh là bánh Phu Thê.
Bí quyết làm bánh phu thê
Bánh su sê được chế biến từ bột đường trắng, dừa, đậu xanh và hương liệu ngũ vị. Bánh có hình tròn, được bọc bên trong hai khuôn hình vuông vừa khít. Khuôn bánh được làm từ lá dừa, lá cau hoặc lá dứa, với vỏ bảo toàn nguyên vẹn để giữ cho màu xanh thắm của lá.

Ý nghĩa tinh tế của bánh phu thê
Cách làm chiếc bánh phu thê được thiết kế cầu kỳ để thể hiện sự ôm ấp và che chở của tình nghĩa phu thê. Bánh mang đến không chỉ là hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, mà còn là sự đồng lòng giữa người với người, và giữa vợ chồng. Với ý nghĩa âm dương hài hòa và hương vị thơm ngon, ngọt ngào, quá trình làm bánh không chỉ đơn giản mà còn đậm chất nghệ thuật.

Nguồn Tham Khảo
Người Đăng: Hnt-2007
Từ khóa: Bánh Phu Thê – Biểu Tượng Tình Yêu