Bánh pía Sóc Trăng, biểu tượng của sự hòa quyện đậm đà văn hóa dân tộc

Ngoài Vú sữa tím Xuân Hòa, khi ghé Sóc Trăng, đừng bỏ qua đặc sản bánh pía. Với hơn một thế kỷ lịch sử, bánh pía Sóc Trăng không ngừng phát triển và cải tiến, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thực khách.

Đôi nét về bánh pía Sóc Trăng

1.1 Tổng quan về bánh pía Sóc Trăng

Bánh pía, biểu tượng ẩm thực Sóc Trăng, đã trở thành huyền thoại văn hóa ẩm thực. Không chỉ là một món ăn thông thường, bánh pía còn là niềm kiêu hãnh của làng nghề truyền thống ở đây. Dù nghe về bánh pía ở đâu, đều là niềm tự hào cho miền đất này.

1.2 Xuất xứ

Nguồn gốc của bánh pía Sóc Trăng bắt nguồn từ người Minh Hương nhập cư vào Việt Nam vào thế kỷ XVI. Họ đã mang theo hương vị quê nhà của mình. Ban đầu, món này được coi là món Trung Thu của người Triều Châu, vì thế có tên gọi từ tiếng Triều Châu.

Năm 1963, ông Trần Cang - một thương nhân nổi tiếng, đã mang bánh pía của cơ sở Tạo Thành đi bán ở nhiều nơi như Biên Hòa - Đồng Nai, Lái Thiêu - Bình Dương. Nhận thấy những nơi này có nhiều sầu riêng, ông đề xuất với lò bánh sử dụng sầu riêng làm nhân cho bánh pía. Đây là nguồn gốc của bánh pía nhân đậu xanh sầu riêng, một món được nhiều người yêu thích.

Làng nghề Bánh Pía Sóc Trăng

Địa chỉ: Xã Phú Tâm, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng.

Vũng Thơm cách trung tâm Sóc Trăng khoảng 10km, là nơi sinh ra bánh pía Sóc Trăng. Món ăn này đã tồn tại từ khoảng 80 - 100 năm trước, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân địa phương và nổi tiếng khắp cả nước. Dù có nguồn gốc từ người Hoa, nhưng qua tay nghề của người Việt, món bánh đã được hòa quyện giữa hai nền văn hóa. Ngày xưa, các gia đình người Hoa thường làm bánh pía này để bán cho người dân thông qua các quán nước, chợ, và tiệm tạp hóa.

Có nhiều làng nghề Sóc Trăng vẫn giữ và phát triển văn hóa làm bánh pía truyền thống như: Bánh Pía Công Lập Thành, Thuận Thành, Mỹ Hiệp Thành, Tân Huê Viên, Tạo Thành,... Trong đó, lò bánh Công Lập Thành của ông Âu Minh Xương là một trong những cái đầu tiên. Ông Âu Minh Xương đã bắt đầu làm việc tại lò bánh pía từ khi mới 9 tuổi, và để tôn vinh sự kiên trì và dũng cảm trong khởi nghiệp, ông đã đặt tên cho lò bánh của mình là Công Lập Thành. Ngày nay, có nhiều công ty, lò bánh sản xuất bánh pía để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu sang các thị trường như Trung Quốc, Mỹ, Campuchia, và Canada.

Hương vị đặc trưng của bánh pía Sóc Trăng

Bánh pía Sóc Trăng có nhiều lớp da mỏng xếp chồng lên nhau để dễ lột ra. Do đó, người dân Nam Bộ còn gọi món này là bánh lột da. Theo truyền thống, người Trung quốc đã sử dụng thịt vịt quay, chao kết hợp với mỡ cừu và heo, vỏ làm từ hạt kê hoặc bột mì, sau đó nướng qua lửa than. Khi đến Sóc Trăng, họ đã điều chỉnh lại cách làm để phù hợp với khẩu vị của người Việt và sử dụng nguyên liệu dễ tìm thấy và phong phú ở địa phương.

Bánh pía Sóc Trăng có màu vàng cam, hình dáng nhỏ nhắn, tròn đầy, tiện lợi và vừa miệng. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được chất lượng tuyệt vời, không quá ngọt, mềm mại, và không tan ngay trong miệng. Đây là món đặc sản được nhiều người mê ngọt yêu thích. Thông thường, mọi người thích chọn nhân sầu riêng vì hương vị ngọt tự nhiên mà không cần sử dụng các hương liệu nhân tạo. Bánh pía Sóc Trăng bao gồm vỏ làm từ bột mì và nhân là Tàu xa lá hay Òn xa lá. Ngày nay, loại bánh này có nhiều loại nhân khác nhau để đáp ứng nhu cầu của khách hàng như đậu xanh, mứt, mỡ, khoai môn, lá cải muối mặn, đậu đỏ,…

Để làm một chiếc bánh pía Sóc Trăng đạt chuẩn, nghệ nhân phải trải qua nhiều bước công phu từ việc nhào bột đến nướng bánh. Khi làm nhân, cần phải chế biến từng loại nhân một cách cẩn thận. Ví dụ, nhân đậu xanh cần phải được nhừ, khoai môn được gọt vỏ, làm sạch và hấp chín trước khi được xay nhuyễn… Sau đó, các loại nhân đã được chuẩn bị sẵn tiếp tục được xào với đường, nhân sầu riêng theo tỷ lệ chuẩn. Sau khi hỗn hợp nguội, bọc nhân quanh từng lòng đỏ trứng vịt. Nếu muốn thêm vị béo thì có thể thêm thịt heo vào phần nhân. Công đoạn tiếp theo là một chuỗi các thao tác cán, gấp để tạo ra nhiều lớp vỏ bọc bằng bột nước và bột dầu chồng lên nhau. Cuối cùng, bánh được nướng để có màu vàng và hương thơm của nhân sầu riêng. Đây là loại bánh mà bạn có thể thưởng thức mà không bao giờ cảm thấy chán. Trong mùa Trung Thu hoặc lễ cúng trăng, người dân Sóc Trăng thường chọn bánh pía để thưởng thức, vì đây chính là biểu tượng của vùng đất này - nơi kết hợp bản sắc văn hóa giữa các dân tộc Kinh, Hoa, và Khmer.

Bánh pía Sóc Trăng, với sự phong phú của các loại nhân

Nhân khoai môn của bánh pía Sóc Trăng có màu tím rất hấp dẫn

Tầm quan trọng của bánh pía Sóc Trăng

Bánh Pía Sóc Trăng đóng góp vào sự phát triển của đất nước

Bánh pía Sóc Trăng không chỉ mang lại lợi nhuận cho các cơ sở sản xuất trên thị trường tỉnh và khu vực phía Nam, mà còn là sự lựa chọn phổ biến cho du khách khi ghé thăm tỉnh này. Nó được bày bán rộng rãi tại các quán ăn, cửa hàng tiện lợi để phục vụ cho những người muốn mua về ăn hoặc làm quà biếu. Đồng thời, làng nghề bánh pía Sóc Trăng còn đóng góp vào việc tạo ra thu nhập ổn định cho hàng trăm hộ gia đình. Điều này cũng giúp cộng đồng dân cư Sóc Trăng có tay nghề cao hơn và sản xuất hàng hóa chất lượng hơn.

Bánh Pía là niềm tự hào của người dân Sóc Trăng

Ngoài bưởi Năm Roi Kế Thành, bánh pía Sóc Trắng cũng được chính quyền địa phương quan tâm phát triển. Vào ngày 30/9/2020, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các ngành liên quan đã cấp thẩm quyền và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành quyết định số 2728/QĐ-BVHTTDL công nhận bánh pía Sóc Trắng và đưa món ăn này vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề thủ công truyền thống. Lời tuyên bố như sau: 'Nghề làm bánh Pía của người Hoa ở xã Phú Tâm, xã Thuận Hòa, xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng'. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng chỉ đạo đơn vị chuyên môn tham mưu và xây dựng Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị nghề thủ công truyền thống này. Đồng thời, các cơ sở sản xuất cũng phải nâng cao chất lượng và quy trình làm bánh theo tiêu chuẩn HACCP, áp dụng trang thiết bị, máy móc kỹ thuật để nâng cao sản lượng, mặc dù vẫn giữ nguyên nhiều công đoạn thủ công.

Trải qua gần 100 năm phát triển, nghề làm bánh pía ở tỉnh Sóc Trăng đã có những bước tiến bền vững và vượt trội. Bánh pía Sóc Trăng không chỉ ngon miệng mà còn thể hiện nét văn hóa truyền thống. Vì vậy, hãy đừng quên ghi món này vào danh sách du lịch nhé!