1. Bao lâu có thể lưu trữ sữa mẹ ở nhiệt độ phòng?
Sữa mẹ chảy từ các tiểu thùy qua các ống dẫn ở mỗi thùy, tiếp tục đến các túi sữa ở phần dưới của núm vú. Thông thường, có từ 5 đến 10 ống dẫn sữa mở ra tại núm vú của mẹ.
Một số hormone ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa của cơ thể bà mẹ bao gồm prolactin, oxytocin, progesterone và estrogen. Khi bé bú, hành động mút kích thích cơ thể mẹ tiết ra nhiều hormone, đặc biệt là prolactin, thúc đẩy sản xuất sữa. Do đó, bé càng bú nhiều, cơ thể mẹ sẽ sản xuất ra nhiều sữa hơn.
Việc tích trữ sữa đã trở thành thói quen phổ biến của nhiều bà mẹ hiện đại
Ngày nay, nhiều bà mẹ thường vắt sữa để kích thích sữa hoặc để dành sữa để bé ăn khi không ở gần mẹ. Tuy nhiên, việc bảo quản sữa mẹ sau khi vắt rất quan trọng. Vì vậy, câu hỏi phổ biến mà nhiều bà mẹ quan tâm là sữa mẹ để ở nhiệt độ phòng được bao lâu và làm thế nào để đảm bảo sữa không mất chất lượng, không biến chất.
Sữa mẹ chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, đặc biệt là axit amin và đường. Những chất này rất có ích cho sự phát triển của trẻ nhưng nếu để quá lâu có thể gây cho trẻ nguy cơ nhiễm vi khuẩn và bị nhiễm khuẩn đường tiêu hóa. Vì vậy, mẹ cần chú ý:
- Nếu để sữa mẹ ở nhiệt độ phòng, tức là trên 26 độ C, mẹ chỉ nên để sữa trong vòng 1 giờ.
- Nếu để sữa mẹ dưới 26 độ C (trong phòng máy lạnh) thì có thể sử dụng trong vòng 6 giờ.
- Nếu để sữa mẹ trong ngăn mát của tủ lạnh thì có thể cho bé sử dụng trong vòng 48 giờ.
Sữa trong ngăn đá tủ lạnh có thể giữ được trong vòng 6 tháng
- Nếu để sữa mẹ trong ngăn đá của tủ lạnh: Đối với tủ lạnh nhỏ, chỉ có một cửa, thời gian sử dụng sữa cho bé là khoảng 2 tuần. Đối với tủ lạnh lớn hơn, có cả ngăn đá và ngăn mát, thì có thể bảo quản sữa cho bé trong khoảng 4 tháng. Đối với tủ đông, mẹ có thể tích trữ sữa cho bé tối đa trong vòng 6 tháng.
2. Hướng dẫn bảo quản sữa mẹ để đảm bảo sữa không biến chất, mất chất
Ngoài việc quan tâm đến thời gian lưu trữ sữa mẹ ở nhiệt độ phòng, nhiều bà mẹ cũng muốn biết cách bảo quản để đảm bảo chất lượng sữa, ngăn ngừa nguy cơ sữa bị biến chất, mất chất.
2.1. Phương pháp bảo quản sữa
- Mẹ cần chú ý vệ sinh sạch sẽ dụng cụ hút sữa và bình đựng sữa. Có thể sử dụng chai thủy tinh hoặc túi đóng băng sữa mẹ, hoặc bình nhựa cứng không chứa BPA. Tránh sử dụng túi nilon để đựng sữa. Mẹ nên ghi chú ngày vắt sữa lên các bình đựng sữa.
Khuyến khích ghi chú ngày vắt sữa lên bình đựng sữa
- Trước khi vắt sữa, mẹ nên lau sạch đầu vú và dùng khăn ấm để chườm lên vú trong 2 phút.
- Sữa sau khi vắt ra cần được bảo quản ngay. Nếu đã cho bé ăn sữa, mẹ không nên tiếp tục lưu trữ sữa này trong tủ. Lý do là khi bé sử dụng sữa, sữa có thể bị dính nước bọt và dễ hỏng khiến không thể lưu trữ lâu.
- Mẹ nên tránh hòa sữa mới vắt với sữa đã được lưu trữ từ trước.
2.2. Phương pháp hâm nóng sữa mẹ
Trước khi cho bé ăn sữa đã lưu trữ, mẹ cần hâm nóng sữa. Cách thực hiện đơn giản như sau:
- Đối với sữa đã lưu trong ngăn mát của tủ lạnh, mẹ cần hâm sữa như sau: Trước tiên, mẹ lấy sữa ra khỏi tủ lạnh và ngâm vào nước ấm khoảng 40 độ C. Khi sữa không quá lạnh, mẹ có thể cho bé ăn. Lưu ý, không nên ngâm quá lâu để tránh mất khoáng chất.
Mẹ cần hâm sữa trước khi cho bé ăn
- Đối với trường hợp sữa đã đông trong ngăn đá, mẹ cần rã đông sữa trước khi cho bé sử dụng:
+ Trước khi sử dụng trong 1 ngày, mẹ nên di chuyển sữa từ ngăn đá xuống ngăn mát của tủ lạnh.
+ Khi sữa đã chuyển từ dạng đông sang dạng lỏng, mẹ hâm sữa ở nhiệt độ 40 độ C. Sử dụng lò vi sóng để hâm sữa có thể làm nhanh hơn nhưng có thể làm mất đi giá trị dinh dưỡng của sữa mẹ. Máy hâm sữa là lựa chọn tốt để giữ nhiệt độ và đảm bảo giữ nguyên dinh dưỡng trong sữa mẹ, đặc biệt là chất lactose và protein.
+ Khi sữa không còn lạnh, mẹ có thể cho bé bú. Nhớ lắc nhẹ bình sữa trước khi cho bé bú. Hãy tránh làm nóng sữa quá nhanh ở nhiệt độ cao để không làm mất dinh dưỡng của sữa mẹ, đặc biệt là không làm hỏng cấu trúc của một số phân tử protein trong sữa.
2.3. Sữa bị biến đổi màu và có mùi lạ có sao không?
Khi lưu trữ sữa trong ngăn mát hoặc ngăn đá của tủ lạnh, mẹ có thể thấy sữa có mùi lạ, tanh,… và nghĩ rằng sữa đã hỏng, không thể sử dụng được nữa. Tuy nhiên, mẹ không cần lo lắng quá nhiều. Nguyên nhân gây ra mùi lạ trong sữa là do ở nhiệt độ thấp, enzim lipase đã làm thay đổi chất béo trong sữa mẹ. Mặc dù không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sữa, nhưng mùi lạ có thể làm bé ít hơn sữa.