Vườn Quốc gia Núi Chúa là một trong những nơi hiếm hoi trên đất liền Việt Nam ghi nhận sự hiện diện của quần thể rùa biển quý như rùa xanh, đồi mồi, đồi mồi dứa.

Vườn quốc gia Núi Chúa, nằm trong Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa ở tỉnh Ninh Thuận, là điểm đến nổi bật của Việt Nam không chỉ nhờ vẻ đẹp hoang sơ mà còn vì sự phong phú về sinh học, đặc biệt là các loài rùa biển quý hiếm.
Khu vực này sở hữu quần thể rùa biển bao gồm rùa xanh, đồi mồi, đồi mồi dứa, trong đó rùa xanh thực hiện đẻ trứng hàng năm. Đây đều là những loài rùa nguy cấp nằm trong Sách đỏ Việt Nam và Danh mục đỏ thế giới (IUCN).
Ông Phạm Anh Dũng, Phó Trưởng phòng Bảo tồn tài nguyên rừng và biển Vườn quốc gia Núi Chúa, cho biết mùa đẻ trứng của rùa biển kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10, với tháng 8 là thời điểm cao điểm. Rùa mẹ thường lên bãi cát vào ban đêm, dùng hai chân trước để bới cát thành ổ, sau đó dùng hai chân sau đào hố nhỏ từ 30 - 40 cm để đẻ trứng.
Sau khi đẻ trứng, rùa mẹ lấp cát để bảo vệ ổ đẻ khỏi kẻ thù. Trong điều kiện thuận lợi, rùa mẹ mất khoảng 1 - 2 giờ để đẻ trứng rồi quay trở lại biển. Nếu điều kiện không thuận lợi, như bãi cát khô, rùa mẹ có thể phải mất nhiều thời gian hơn để đào tổ, có khi phải trở lại biển vào hôm sau để tiếp tục đào.
Mỗi lần đẻ, rùa mẹ sản sinh từ 80 đến hơn 120 quả trứng, thời gian trứng nở thành rùa con từ 47 đến hơn 50 ngày, tùy thuộc vào nhiệt độ môi trường. Nhiệt độ cao làm trứng nở nhanh hơn và số lượng rùa cái nhiều hơn, ngược lại nếu nhiệt độ thấp. Rùa con chui ra khỏi trứng và dùng hai chân trước để bới cát, bò lên mặt đất và nhanh chóng chạy ra biển.
Từ năm 2014 đến đầu tháng 8-2024, Vườn quốc gia Núi Chúa đã ghi nhận 530 lượt rùa mẹ lên bãi đẻ trứng, 173 ổ đẻ thành công, và số lượng rùa con được thả về biển là 11.349 con.
Đa dạng các biện pháp bảo tồn rùa biển
Kể từ năm 2000, Vườn quốc gia Núi Chúa đã triển khai nhiều biện pháp bảo tồn rùa biển với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế và trong nước như Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên, Quỹ Môi trường toàn cầu, và Viện Hải dương học. Các dự án bảo tồn bao gồm việc bảo vệ bãi đẻ và cứu hộ rùa biển.
Vườn quốc gia Núi Chúa đã thành lập các Tổ bảo vệ rùa biển gồm người địa phương và các tình nguyện viên từ khắp nơi trong nước. Những tổ này thực hiện nhiệm vụ trực đêm, cứu hộ rùa mẹ lên bãi đẻ trứng, bảo vệ ổ đẻ, và thả rùa con về biển.
Các thành viên cũng tích cực tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của bảo tồn rùa biển cho học sinh, sinh viên, khách du lịch và cộng đồng địa phương...




