Mặc dù dịch Covid-19 đang gây ra những tác động ngày càng nghiêm trọng đến nền kinh tế, các chuyên gia cho rằng ngành ngân hàng vẫn có thể kỳ vọng vào kết quả lợi nhuận tích cực trong năm nay. Không chỉ hưởng lợi từ chu kỳ kinh tế, mà việc giảm lãi suất liên tục và duy trì ở mức thấp trong thời gian dài cũng đóng vai trò quan trọng, cùng với sự thay đổi trong nhiều ngân hàng khác giúp tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai.
Điều chỉnh kỳ vọng về tăng trưởng lợi nhuận
Sau hai quý đầu năm ghi nhận lãi cao, nhiều nghiên cứu gần đây tiếp tục dự báo rằng ngành ngân hàng vẫn có khả năng tăng trưởng mạnh mẽ trong những tháng còn lại của năm.
Thực tế, trong các báo cáo mới nhất, nhiều công ty chứng khoán đã nâng dự báo giá cổ phiếu, với mức định giá lên đến 70.000-80.000 đồng/cổ phiếu, cao hơn nhiều so với thị trường hiện tại.
Trong chiến lược báo cáo của Chứng khoán Mytour, nhóm nghiên cứu của công ty vừa điều chỉnh dự báo tổng lợi nhuận ròng tổng thể của danh mục ngân hàng theo dõi tăng 37,8% trong năm 2021, cao hơn so với dự báo ban đầu là 20,5%, và cao hơn so với dự báo trung bình của Bloomberg là 17,3%.
Nguồn dữ liệu: Vietstock.
Theo Mytour, điều chỉnh kỳ vọng lợi nhuận là do nhu cầu tín dụng trong nền kinh tế vẫn mạnh mẽ, các cơ quan quản lý sẵn sàng duy trì mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong khi vẫn kiểm soát lạm phát, đồng thời lãi suất biên (NIM) của các ngân hàng dự kiến sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao trong năm nay.
Cụ thể, Mytour ước tính NIM (có trọng số) trong năm 2021 đã tăng 18 điểm cơ bản so với đầu năm, lên mức 3,85%. Do đó, NIM đã có sự phục hồi đáng kể sau khi đi ngang suốt năm 2020. Ngoài ra, tốc độ tăng trưởng tín dụng cũng được dự báo sẽ tăng mạnh, điều chỉnh từ mức 10,4% so với cùng kỳ lên mức 15,7%.
Đồng thời, MBKE cũng đưa ra nhận định tích cực về triển vọng của ngành ngân hàng vào cuối năm. Công ty Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) cho rằng các ngân hàng hàng đầu sẽ chắc chắn nhận thêm hạn mức tín dụng. Do đó, tín dụng sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ từ quý 4 để hỗ trợ phát triển kinh tế.
Trước đó, dữ liệu từ báo cáo tài chính tổng hợp quý 2 của các ngân hàng đã cho thấy NIM trong sáu tháng đầu năm có xu hướng gia tăng, với chi phí vốn trung bình giảm đáng kể (nhờ vào việc huy động vốn rẻ hơn và tăng cường các hoạt động có tỷ suất lợi nhuận cao). “Lợi nhuận từ hoạt động ngân hàng vẫn đang cao. Chúng tôi tin rằng NIM cả năm 2021 sẽ không thấp hơn năm 2020”, MBKE nhận định.
Các kịch bản mà phòng nghiên cứu của MBKE đưa ra cũng tương ứng với khả năng kiểm soát đại dịch Covid-19. Theo đó, tăng trưởng của ngành ngân hàng có thể đạt 37% trong kịch bản lạc quan, 33% trong kịch bản cơ bản và 25% trong kịch bản bi quan.
Đáng chú ý là các ngân hàng vẫn duy trì hiệu quả kinh doanh ấn tượng. Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân dự kiến duy trì ở mức 18,5%, 18,3% và 17,2% cho từng kịch bản (cao hơn so với 17,2% năm ngoái).
Dự báo tăng trưởng trong quý 3 sẽ chậm lại đáng kể do ảnh hưởng của Covid-19, nhưng có thể phục hồi mạnh mẽ vào quý 4.
Áp lực từ Covid-19
Đa số chuyên gia cho rằng tốc độ tăng trưởng lợi nhuận so với cùng kỳ trong nửa sau của năm nay sẽ không còn cao như nửa đầu. Theo MBKE, việc tăng trưởng giảm sẽ hợp lý, khi nhiều ngân hàng đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa đầu, và với tình hình lợi nhuận trong nửa cuối năm 2020 (đã trở lại mức bình thường).
Trong buổi hội thảo trực tuyến gần đây, ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TPBank, cho rằng ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trong tháng 7 và tháng 8 rất rõ rệt và có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngân hàng trong cả năm.
Tuy nhiên, ông Hưng cũng cho biết hiện tại TPBank chưa đặt vấn đề điều chỉnh giảm kế hoạch lợi nhuận, vì từ đầu năm ngân hàng đã dự trữ bổ sung (khoảng vài trăm tỉ đồng), do đó sẽ không có ảnh hưởng.
Theo ông Hưng, việc gia hạn và cơ cấu lại nợ sẽ làm giảm doanh thu của ngân hàng, tuy nhiên ước tính không đáng kể. Do đó, thị trường có thể kỳ vọng quý 3 giảm, nhưng sẽ phục hồi trong quý 4. Tình trạng này cũng tương tự với năm trước, khi quý 2 và quý 3 tăng trưởng chậm, nhưng quý 4 đã có sự bù đắp đáng kể nhờ vào tâm lý bình tĩnh của các nhà đầu tư.
Tại ngân hàng, sau 6 tháng đầu năm hoàn thành 95% kế hoạch lợi nhuận, ông Nguyễn Hoàng Linh, Tổng giám đốc Ngân hàng MSB cho biết, ngân hàng sẽ cân nhắc để dự trữ phòng bổ sung, giảm tỷ lệ nợ xấu xuống mức thích hợp, và đảm bảo các chỉ số cân đối.
Theo thông tin mới nhất từ MSB, đến cuối tháng 6, số tiền mà khách hàng chịu ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 là 241 tỉ đồng. Ngân hàng đã dành 64 tỉ đồng cho việc trích lập theo Thông tư 03 trong tháng 7 năm 2021. Tỷ lệ nợ xấu của MSB sau nửa đầu năm 2021 là 1,6%, tương đương với cuối năm 2020.
Điểm chung của các nhà phân tích là họ đều lạc quan về hiện tại, cho rằng việc trích lập dự phòng sẽ không ảnh hưởng quá nặng nề đến lợi nhuận của ngân hàng.
Theo Mytour, dự kiến chi phí dự phòng giảm 2,95% so với cùng kỳ, thấp hơn so với dự báo ban đầu 4,3%. Mặc dù dự báo tăng trưởng tín dụng năm 2021 đã được điều chỉnh tăng, chi phí dự phòng đối với các khoản vay tái cơ cấu trong năm 2021 giảm.
Mytour dự đoán rằng các ngân hàng sẽ thành công trong việc kiểm soát chi phí tín dụng, đặc biệt là trong các lĩnh vực như bất động sản, xuất nhập khẩu và bán buôn, dự kiến sẽ có sự hồi phục mạnh mẽ hơn so với năm ngoái.
MBKE nhận định rằng không có dịch chuyển đột ngột về chi phí tín dụng vì tỷ lệ nợ xấu hiện tại đang ở mức thấp và dự phòng rủi ro đã được nâng cao. Đồng thời, ngân hàng cũng được hỗ trợ bởi chính sách giãn nợ và trích lập dự phòng.
Theo đánh giá của Công ty chứng khoán BSC, việc quản lý chất lượng tài sản hiệu quả sẽ đóng góp quan trọng vào lợi nhuận của ngân hàng trong nửa sau năm nay, bên cạnh sự gia tăng mạnh mẽ về tín dụng do nhu cầu phục hồi.
Ước tính của BSC cho biết nợ tái cơ cấu đã giảm mạnh và tỷ lệ trích lập dự phòng của các ngân hàng dự kiến ở mức thấp. Trong quý 1, các khoản nợ tái cơ cấu giảm mạnh, nhiều ngân hàng dự báo tỷ lệ trích lập chỉ còn khoảng 3%-5% tổng dư nợ quý 4-2020. Báo cáo của BSC khẳng định rằng nợ tái cơ cấu không phải là vấn đề lớn trong tương lai gần của ngành ngân hàng.
Theo đánh giá của hầu hết các chuyên gia, ngành ngân hàng đang có những thay đổi tích cực so với chu kỳ tín dụng trước đó. Không chỉ được hưởng lợi từ việc phục hồi kinh tế, lãi suất liên tục giảm và duy trì ở mức thấp trong thời gian dài, sự thay đổi chủ quan trong các ngân hàng cũng giúp tăng lợi nhuận. Các yếu tố bao gồm khả năng quản lý rủi ro tốt hơn, hoạt động hiệu quả hơn (tăng doanh thu nhưng giảm chi phí mạnh), và việc phát triển nhiều sản phẩm tài chính.
“Về trung và dài hạn, chúng tôi vẫn lạc quan về ngành ngân hàng Việt Nam với sự tăng trưởng mạnh mẽ của tín dụng, thu nhập từ phí dịch vụ gia tăng, và việc trích lập dự phòng ổn định, tạo nền tảng để ROA tăng lên mức bền vững là 1,8-2%. Các quy định về vốn hợp lý cho phép các ngân hàng duy trì tỷ lệ đòn bẩy trong bảng cân đối kế toán tốt. Điều này giúp các ngân hàng Việt Nam có khả năng sinh lợi rất tốt, đạt từ 16-20% (cao hơn trung bình khu vực là 10%) trong 5 năm tới”, báo cáo của MBKE nhận định.