Bất hiếu - Hậu quả nặng nề nhất của ác nghiệp

(Mytour) Có nhiều nguyên nhân dẫn đến ác nghiệp, nhưng tội bất hiếu là nguyên nhân rõ ràng và dễ nhận biết nhất, dù rằng trong xã hội hiện đại, không ít người vẫn mắc phải khi các giá trị đạo đức đã phần nào bị phai nhạt.

Bất hiếu không nằm ngoài quy luật nhân quả, đặc biệt là một tội lớn. Kinh Báo ân cha mẹ có dạy rằng: “Công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ là vô lượng, vô biên, và tội lỗi bất hiếu cũng vậy.”
 

Theo lời Phật dạy về chữ Hiếu, tiêu chuẩn cho một người con có hiếu là phải đáp ứng cả hai yếu tố: hình thức và nội dung. Hình thức là chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ khỏi những thiếu thốn vật chất; luôn kính trọng và không làm cha mẹ lo lắng.
 

Nội dung là chăm lo đời sống tâm linh cho cha mẹ. Hướng dẫn cha mẹ phát triển thiện tâm, tạo phước lành, tu theo chánh đạo; giúp cha mẹ nhận thức rõ ràng về nhân quả, thoát khỏi mê tín, vượt ra khỏi vòng luân hồi nghiệp báo, đạt được an lạc và giải thoát trong hiện tại và tương lai.

Những người ngược đãi cha mẹ sẽ gánh chịu quả báo, dù có tích lũy phúc báo đến đâu cũng sẽ mất hết; nếu không chịu hết trong kiếp này, họ sẽ phải trả giá ở kiếp sau.  

Đức Phật dạy rằng, người con hiếu thảo không chỉ đáp đền công ơn của cha mẹ mà còn tích lũy nhiều phước báo cho bản thân nhờ những hành động hiếu thảo. Ngài khen ngợi người con hiếu thảo rằng: ai biết hiếu thảo với cha mẹ sẽ được cúng dường, tôn kính ngang hàng với trời Phạm Thiên và được xem như bậc Đạo sư của nhân gian.

Cha mẹ dành tình yêu thương vô điều kiện cho con cái; từ lúc nhỏ đến lớn, con cái chỉ biết nhận, trong khi cha mẹ luôn cho đi mà không nhận lại. Chính điều này tạo ra ác nghiệp từ lòng vô ơn với cha mẹ.

1. Kiêu căng
 

Vì tình yêu thương quá lớn, cha mẹ thường có xu hướng nuông chiều con cái, dẫn đến việc chúng vô tình làm tổn thương cha mẹ vì sự thiếu quan tâm. Con không thường xuyên hỏi thăm sức khỏe của cha mẹ, không chú ý đến suy nghĩ của bố mẹ mà chỉ biết yêu cầu nhiều hơn.

2. Thiếu quan tâm
 

Do đã quen với việc bố mẹ chăm sóc mà không cần phải quan tâm lại, nên dần dần trẻ em trở nên bướng bỉnh, thậm chí có những lời nói và hành động không theo những gì cha mẹ dạy. Theo thời gian, chúng như quên đi sự hiện diện của bố mẹ, thích làm điều mình muốn mà không cần xin phép hay hỏi thăm.

3. Lêu lổng
 

Chỉ để thoả mãn những sở thích cá nhân, trẻ thường thích tụ tập bạn bè, vui chơi mà không muốn gặp gỡ người thân, không thăm hỏi hay chăm sóc ai, thậm chí khi bố mẹ ốm cũng mải chơi, không để ý đến tình hình.

4. Vô ơn
 

Cha mẹ đã có công sinh thành và nuôi dưỡng, chúng ta không thể lớn lên một cách tự nhiên. Vì vậy, cuộc sống cần có sự ghi nhớ và đáp đền. Đừng coi việc cha mẹ nuôi dưỡng mình là điều hiển nhiên để rồi sinh ra sự khinh thường. Chính thái độ coi thường này chính là nguyên nhân dẫn đến ác nghiệp mà bạn phải gánh chịu. 

1. Sự giàu có
 

Sự giàu có và lòng tham khiến người ta nghĩ rằng cha mẹ không có công lao gì, mà mọi thành công đều do bản thân họ đạt được. Họ muốn gây sự, chiếm đoạt tài sản của cha mẹ mà không phụng dưỡng, thậm chí còn muốn giữ tài sản cho riêng mình. Điều này tạo ra sự oán giận từ phía cha mẹ, đó chính là đại bất hiếu.

2. Buông thả
 

Dùng tiền của cha mẹ vào những việc gây tổn thương cho họ, nhưng khi về già lại không muốn chăm sóc, phụng dưỡng. Thậm chí, khi cha mẹ đã yếu đuối, họ vẫn phải làm việc kiếm tiền để nuôi con, lòng đau xót vì con cái có đạo đức kém và thiếu tu dưỡng. Họ còn phải lo lắng và giải quyết những hậu quả do con cái gây ra.

3. Chiếm đoạt
 

Gia đình trở nên bất hòa và xô bồ vì anh em chỉ chăm chăm tranh giành tài sản. Điều này khiến cha mẹ mệt mỏi và lo lắng, khi thấy con cái không ai trưởng thành, không có cuộc sống ổn định mà chỉ biết đấu đá, làm hại lẫn nhau.

Hiếu thảo với cha mẹ là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và của tất cả những người con Phật. Ngoài việc phụng dưỡng, việc tôn trọng cha mẹ cũng là một trong những biểu hiện căn bản của lòng hiếu thảo. 
 

Mặc dù không ai cố ý bất hiếu với cha mẹ, nhưng do nhiều nguyên nhân tác động như nhận thức, quan niệm và hoàn cảnh sống, chúng ta có thể lâm vào những hành động sai lầm, gây tổn thương cho cha mẹ và chính mình.

Có 2 điều Phật dạy về cách hiếu thảo với cha mẹ, tưởng dễ nhưng thực ra lại khó. Đối với bậc sinh thành, họ có thể được xem như những điều thiêng liêng không thể xâm phạm. Mặc dù không phải lúc nào cha mẹ cũng đúng, nhưng trong hoàn cảnh đó, cách ứng xử ra sao, chuyển hóa như thế nào để giải quyết vấn đề mà không ảnh hưởng đến đạo làm con là điều cần suy ngẫm.

Chính những trải nghiệm trong cuộc sống giúp chúng ta có được sự tuệ giác để nhìn nhận lại bản thân. Nhận thức về sự bất hiếu là bước quan trọng để bạn tháo gỡ những mâu thuẫn với cha mẹ, đồng thời tìm cách khắc phục và sám hối tội lỗi.

Tuy nhiên, trừ tội ngũ nghịch (giết cha mẹ) sẽ bị đọa vào địa ngục Vô gián, còn các tội bất hiếu khác đều có thể được sám hối. 
 

Để sám hối, trước hết, bạn cần trở về bên cha mẹ, chia sẻ hết những tâm tư của mình với lòng ăn năn chân thành. Những lời xin lỗi và mong cha mẹ tha thứ cho những sai lầm dù đã muộn nhưng có tác động rất lớn trong việc tháo gỡ, chữa lành những nỗi đau. Thời gian trôi qua là khoảng lặng cần thiết để mỗi người tự chiêm nghiệm. 
 

Tiếp theo, bạn cần thực hành niệm ân, quán chiếu sâu sắc để nhận thấy ân đức nuôi dưỡng của cha mẹ lớn lao không gì sánh bằng. Nhờ niệm ân, tình cảm của bạn đối với cha mẹ không chỉ là thương kính mà còn trở nên thiêng liêng và bất khả xâm phạm. 

Khi bạn đã thấu hiểu điều này, thì lòng hiếu thảo trở thành phẩm chất đạo đức tự nhiên của bạn. Từ đó, bạn sẽ không còn lo lắng về những nông nổi có thể dẫn đến sự bất kính với bậc sinh thành nữa.
 

Điều quan trọng nhất là bày tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ thông qua những hành động thiết thực mà bạn có thể thực hiện. Từ việc thăm hỏi, chăm sóc, tôn trọng và vâng lời cha mẹ cho đến việc tự hoàn thiện bản thân đều là những biểu hiện của lòng hiếu thảo. 
 

Thực hiện những điều này với tấm lòng chân thành là cách sám hối thiết thực nhất. Với tâm nguyện hối lỗi và quyết tâm sống hiếu thảo, bạn sẽ phần nào giảm thiểu nghiệp lực, tăng trưởng phước đức và xây dựng nền tảng cho sự hiếu thảo của mình ngày càng vững chắc và thăng hoa.

Kate Nguyễn